Editorial 564 - Παρελθόν, ή μέλλον;

x
Από το

motomag

1/11/2016

Σε είκοσι χρόνια τα περισσότερα οχήματα στους δρόμους θα είναι αυτόνομα, εκτιμούν οι σχεδιαστές της BMW, και με βάση αυτή την εκτίμηση έδειξαν πρόσφατα το Vision Next 100. Η αφορμή ήταν ο εορτασμός για τα 100 χρόνια της BMW, αλλά μιλούν για ένα χρονικό ορίζοντα πολύ πιο κοντινό, για τα επόμενα 20 έως 30 χρόνια. Το Vision Next 100 δεν θα είναι αυτόνομο, θα χρειάζεται τον αναβάτη του για να κινηθεί, αλλά υπόσχεται να του προσφέρει κάτι που καμία σημερινή μοτοσυκλέτα δεν μπορεί: Δεν θα μπορεί να πέσει, και άρα να τραυματιστεί, οπότε δεν θα χρειάζεται και προστατευτικό εξοπλισμό.

Στοπ εδώ. Πάμε στο θέμα των αυτόνομων οχημάτων, που ήδη και στην Ελλάδα κυκλοφορούν ανάμεσά μας, και ήδη έχει προκύψει θέμα στην Ευρώπη με τα αυτοκίνητα της Tesla και τις δυνατότητες αυτόνομης κίνησής τους, γιατί υπάρχουν βάσιμες αμφιβολίες πως μπορεί να αντιλαμβάνονται γενικά το κυκλοφοριακό περιβάλλον, αλλά όχι και τους μοτοσυκλετιστές που κινούνται γύρω τους. Ρώτησα τον εαυτό μου: Θα ήθελες να σε μεταφέρει ένα αυτόνομο αυτοκίνητο; Απάντησα πως αν πρόκειται για μεταφορά, ναι. Από το να πάω με το ΚΤΕΛ ή τον ΟΣΕ από την Αθήνα στην Πάτρα ή την Θεσσαλονίκη, καλύτερα να με μεταφέρει ένα αυτόνομο όχημα, και να είμαι ελεύθερος να κάνω ό,τι θέλω στην διαδρομή. Με τίποτα όμως δεν θα ήθελα να χάσω την δυνατότητα να οδηγώ, να απολαμβάνω την οδήγηση, να χαίρομαι την συμμετοχή μου σ’ αυτή, να ρισκάρω δοκιμάζοντας όρια δικά μου και της μοτοσυκλέτας. Η λίστα με τους λόγους που απολαμβάνουμε την οδήγηση είναι τεράστια, και διαφορετική για τον καθένα. Απ’ την άλλη, βλέποντας το χάος που επικρατεί στους Ελληνικούς δρόμους, όπου οι περισσότεροι οδηγοί αυτοκινήτων είναι βαθιά μπριζωμένοι στο κινητό τους κι έχουν μάτια μόνο γι’ αυτό, συν όλους τους άλλους που απλά δεν είναι ικανοί να οδηγήσουν και κάνουν ό,τι μπορούν για να μας σκοτώσουν, δεν θα με χάλαγε καθόλου να γίνουν αυτόνομα τα αυτοκίνητα. Στις μοτοσυκλέτες δεν έχει ακόμη τεθεί θέμα αυτονομίας, αν και η τεχνολογία υπάρχει.

Αυτή η κατά BMW εκδοχή του μέλλοντος της μοτοσυκλέτας υπόσχεται ασφάλεια, αναλογική εμπειρία οδήγησης χωρίς την ανάγκη προστατευτικού εξοπλισμού και ακόμα περισσότερη διασκέδαση. Κι όλα αυτά, από μια μοτοσυκλέτα που θα ισορροπεί μόνη της (ούτε σταντ δεν χρειάζεται) και δεν θα είναι δυνατόν να πέσει. Η εύλογη απορία για το τι θα συμβεί στον αναβάτη αν τον χτυπήσει άλλο όχημα, απαντάται από το περιβάλλον αυτόνομων οχημάτων όπου θα κινείται: Το ένα όχημα θα αποφεύγει το άλλο, και οι συγκρούσεις θα καταργηθούν...  Κι άντε, το ξεπεράσαμε αυτό, και μόνο με την ειδική μάσκα που θα μας μεταφέρει μόνο τις απαραίτητες πληροφορίες στο οπτικό μας πεδίο, βγήκαμε για μια διασκεδαστική βόλτα με το BMW μας, τριάντα χρόνια μετά. Με όλα τα άλλα οχήματα γύρω μας να είναι αυτόνομα, μια μοτοσυκλέτα που θα κινείται ελεύθερα θα είναι σαν καρχαρίας που ελίσσεται ανάμεσα σε φάλαινες, όσο ο αναβάτης της έχει ελευθερία και πρωτοβουλία κινήσεων. Φυσικά, σε ένα τέτοιο περιβάλλον και η μοτοσυκλέτα δεν θα μπορεί να πλησιάσει πολύ τα άλλα οχήματα, αλλά θα φροντίζει η ίδια να κρατά αυτό που θα θεωρείται απόσταση ασφαλείας. Τι γίνεται όμως με την ισορροπία; Τι διασκέδαση θα είναι αυτή η "αναλογική εμπειρία" που υπόσχεται η BMW;     

 

Γυροσκόπια θα φροντίζουν ώστε η μοτοσυκλέτα να μην πέφτει, θα μπορεί όμως να πλαγιάζει. Το μόνο όχημα με γυροσκόπια που έχω οδηγήσει είχε επίσης δύο τροχούς, παράλληλους όμως μεταξύ τους και όχι τον έναν πίσω από τον άλλο: Το Segway. Mε αυτό, μόλις ανοίξεις τον διακόπτη ισορροπεί. Όσο περισσότερο γέρνεις μπροστά, τόσο τρέχει. Γέρνεις πίσω, φρενάρει. Η μέγιστη επιτάχυνση δεν είχε τόσο πλάκα, δεν ήταν και τόσο γρήγορο, αλλά και πάλι έγερνες το σώμα σου στις στροφές, και η περισσότερη διασκέδαση ήταν στα φρένα, όπου μπορούσες να γείρεις πίσω πάνω από 45 μοίρες, να ακινητοποιηθείς και αμέσως να πεταχτείς πάλι μπροστά, στρίβοντας κιόλας. Δεν κατάφερα να πέσω, αν και η Segway προειδοποιεί πως μπορείς να πέσεις και να χτυπήσεις, λογικά για να μην πιστέψει κανείς πως είναι άτρωτος, αλλά και γιατί παραμονεύουν δικηγόροι. Το μαγικό χέρι των γυροσκόπιων το ένιωθες όμως, δεν σε άφηνε να πέσεις! Είμαι σίγουρος πως με μια μοτοσυκλέτα που θα ισορροπεί με γυροσκόπια θα δοκιμάσεις να κάνεις πράγματα που με καμία συμβατική δεν θα τολμούσες, και όντως θα μπορείς να κινείσαι εξερευνώντας άλλα όρια, κι όχι αυτά που έχουμε συνηθίσει. Έτσι κι αλλιώς, από την στιγμή που μια συμβατική μοτοσυκλέτα κινείται, κι αυτή ισορροπεί και στρίβει χάρη στο γυροσκοπικό φαινόμενο της περιστροφής των τροχών της, και στην ουσία η συμβολή του αναβάτη στην ισορροπία της είναι πολύ μικρότερη απ’ ότι ο αναβάτης αρέσκεται να νομίζει... Και καλύτερος αναβάτης είναι αυτός που φέρνει το επιθυμητό αποτέλεσμα με τις ελάχιστες δυνατές "εντολές" προς την μοτοσυκλέτα του.

Όποια όμως κι αν είναι η μορφή και η τεχνολογία των μοτοσυκλετών που θα έρθουν, όσες νέες δυνατότητες και νέους περιορισμούς κι αν φέρουν, θα συναντήσουν την αντίσταση όλων όσων αντιστέκονται σε κάθε είδους αλλαγή, προτιμώντας να καταφεύγουν στο παρελθόν. "Το παρελθόν είναι το καταφύγιο των γέρων", πέταξε την ατάκα ο Μπάμπης όταν τα συζητούσαμε αυτά στο γραφείο, και συμφωνώ, αφού ποτέ δεν υπήρξε αυτή η μυθική εποχή του "παλιά ήταν καλά". Σε κάθε εποχή που έφερε αλλαγές, πάντα κάποιοι θα υποστηρίζουν πως "παλιά ήταν καλά", μην μπορώντας να κάνουν επιλογές ή μην έχοντας διάθεση ή δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν τις αλλαγές, τεχνολογικές ή μη, για να βρουν νέο ενδιαφέρον στη ζωή τους. Κι αν μια εκδοχή για το μέλλον της μοτοσυκλέτας θα δανείζεται στοιχεία από το Vision Next 100 της BMW, φυσικά θα έχει και μειονεκτήματα. Αρκεί όμως να εστιάσουμε μόνο σε αυτά για να την απορρίψουμε; Ή μήπως είναι καλύτερα να σκεφτόμαστε από τώρα ποιους νέους ορίζοντες μπορεί να μας ανοίξει, και να προσδοκούμε μελλοντικές μοτοσυκλετιστικές απολαύσεις άλλου τύπου; Για παράδειγμα, τι μπορεί να σημαίνει η τεχνολογία των γυροσκοπίων και των ελαστικών ενεργής απόσβεσης για την κίνηση μιας μοτοσυκλέτας στο χώμα; Πως θα οδηγείται μια μοτοσυκλέτα με Flex Frame μεταβλητής ακαμψίας, χωρίς ανεξάρτητο ψαλίδι ή πιρούνι, και τι χρόνους θα γράφει στην πίστα; Δεν το ξέρουμε ακόμα, μόνο να φανταστούμε τις νέες δυνατότητες και εμπειρίες μπορούμε. Κι ούτε μπορούμε να βγάλουμε συμπεράσματα άσπρα ή μαύρα, του στυλ "είναι καλό αυτό ή κακό;", χωρίς πρώτα να έχουμε την διάθεση νέων εμπειριών. Ας μην ξεχνάμε πως όσο κι αν έχουν γίνει καλύτερες οι μοτοσυκλέτες χρόνο με τον χρόνο, η βασική τους σχεδίαση είναι προπολεμική, για να μην πούμε 100 και βάλε ετών. Κι όσο η βασική σχεδίαση παραμένει ίδια, παραμένουν και οι περιορισμοί που βάζει στην εξέλιξή τους.   

   

 

> Ανανεωμένο και αισθητικά το ΜΟΤΟ – χάρη στον Art Director μας Ζήση Παπαδημητρίου, που πρόσεξε κάθε λεπτομέρεια σε όλες τις σελίδες. Ο Ζήσης φρόντισε όμως και τους πρεσβύωπες...

> Για τους ανοιχτομάτηδες αναγνώστες μας που χρειάζονται γυαλιά για να διαβάσουν, από το προηγούμενο τεύχος η γραμματοσειρά που χρησιμοποιούμε στο ΜΟΤΟ μεγάλωσε για να τους διευκολύνει, χωρίς αυτό να σημαίνει πως μίκρυναν τα κείμενα σε έκταση.

Editorial 562 - Αφανής τεχνολογία

x
Από το

motomag

1/9/2016

Σ’ αυτό το τεύχος έχουμε μια πολύ ωραία αντίθεση: Απ’ τη μια μεριά δύο εξωτικές Ιταλικές κατασκευές, απ’ την άλλη, τρεις μοτοσυκλέτες που κάνουν περισσότερα απ’ όσα δείχνουν με την πρώτη ματιά.

Κι ενώ είναι άγνωστο τι χρόνους θα έκανε μια Tamburini T12 Massimo στην πίστα, σε σχέση με την δωρητή κινητήρας της BMW S1000RR, δεν μπορεί κανείς παρά να θαυμάσει το απόλυτο της κατασκευής της. Με κινητήρα factory superbike της BMW που βγάζει 235 ίππους, ζυγίζει 154 κιλά, ένα λιγότερο από το ελάχιστο όριο των MotoGP!  Όπως είπαν και οι άνθρωποι της BMW όταν την είδαν από κοντά, δεν υπάρχει περίπτωση μοτοσυκλέτα μαζικής παραγωγής να πετύχει το επίπεδο της ποιότητας και της προσοχής στην λεπτομέρεια που έχει μια Τ12. Kι ούτε βέβαια θα μπορούσε ποτέ να είναι μαζικής παραγωγής μια μοτοσυκλέτα κόστους πάνω από 300.000 ευρώ. Γι’ αυτό και μίλησα για χρόνους, για γυρολόγια, για μετρήσιμα μεγέθη. Γιατί υπάρχει βέβαια η – αξία ανεκτίμητη – απόλαυση της μορφής, της υφής και της ποιότητας του συνόλου και των εξαρτημάτων του, υπάρχει το δέος του ονόματος του Tamburini και της ιστορίας του και της γνώσης πως αυτή ήταν για κείνον η ιδανική superbike, κι αυτά είναι αρκετά για να σε μαγέψουν χωρίς καν να χρειάζεται να την οδηγήσεις. Έχοντας στο μυαλό μου πως σχεδόν όλες οι Bimota (πλην των DB2) που έχω οδηγήσει ήταν μάλλον απογοητευτικές ως σύνολο και συμπεριφορά (και ειδικά η πολυσυζητημένη Tesi), θα ήθελα πάρα πολύ να οδηγήσω μια Τ12 αλλά... απ’ τη μια θα κράταγα και μικρό καλάθι (με τόσες υποσχέσεις, είναι εύκολο να απογοητευτείς), κι απ’ την άλλη, αν όλα ήταν καλά, δεν έχω την ικανότητα να γράψω χρόνους ανταγωνιστικούς με μια μοτοσυκλέτα επιπέδου MotoGP. Μόνο εικόνες και αισθήσεις θα μάζευα, δεν θα μπορούσα να την χρησιμοποιήσω όπως της αξίζει και να μπορέσω να την αξιολογήσω σε ένα απίθανο να συμβεί ποτέ συγκριτικό: Μια Yamaha M1 που θα μας δάνειζε το φιλαράκι μας ο Valentino, μια BMW του παγκοσμίου SBK και μια T12 Massimo… Θα χρειαζόμασταν βέβαια και αντίστοιχα μυθικούς αναβάτες, για να τις οδηγήσουν στο Mugello κατά προτίμηση, για να βγάλουμε μετά τα συμπεράσματά μας. Τα γυρολόγια θα έλεγαν την ψυχρή αλήθεια, θα είχαμε μια τυπική νικήτρια, καλά θα περνάγαμε αν τις κάναμε κι εμείς μια βόλτα, αλλά μήπως έτσι θα χάναμε την ουσία; Τα πιο σημαντικά πράγματα στις μοτοσυκλέτες (όπως και στη ζωή) δεν είναι μετρήσιμα, δεν κατατάσσονται σε πρώτο δεύτερο τρίτο. Επιπλέον, κάθε τέτοια εξωτική κατασκευή έχει πολύ εξειδικευμένο και περιορισμένο πεδίο δράσης: Ακόμα και στην περίπτωση ενός πλούσιου συλλέκτη, ιδιοκτήτη T12, υποπτεύομαι πως περισσότερη ευχαρίστηση θα ήταν για κείνον να την χαζεύει στο γκαράζ του παρέα με τους φίλους του, παρά να κάνει μερικούς γύρους το χρόνο σε πίστα, φοβούμενος μην την κάνει την στραβή, το τσακίσει και το απαξιώσει. Η δε απολύτως χειρότερη περίπτωση θα ήταν να την αγοράσει κάποιος, και να την κρατήσει βουβή ακίνητη κι ανέραστη στο σαλόνι του σπιτιού του. Ως έργο τέχνης.

 

Στην άλλη άκρη του μοτοσυκλετιστικού σύμπαντος, έχουμε απλές και χρηστικές μοτοσυκλέτες όπως οι BMW F700GS και R 9T Scrambler, μαζί με την NC750X της Honda. Το κοινό τους χαρακτηριστικό είναι πως ως σύνολο αποδίδουν καλύτερα απ’ ότι θα πίστευε κανείς βλέποντας τα επί μέρους εξαρτήματά τους και το εμφανές επίπεδο της τεχνολογίας τους. Μπορεί να έχουν μόνο τα απολύτως απαραίτητα, να μην προσπαθούν να εντυπωσιάσουν με την τεχνολογία τους, ας μην ξεχνάμε όμως πως η καλύτερη τεχνολογία δεν είναι κάποιο σύστημα ή ηλεκτρονικό βοήθημα, αλλά η φαιά ουσία του εγκεφάλου αυτών που εξέλιξαν τη συγκεκριμένη μοτοσυκλέτα. Στην περίπτωση του Honda, η "αφανής" τεχνολογία συγκεντρώνεται κυρίως στην εφαρμογή της τεχνογνωσίας ενός κατασκευαστή κολοσσού σε μοτοσυκλέτες και αυτοκίνητα, έτσι ώστε να φτιάξει αυτό που ξέρει πως οι περισσότεροι αναβάτες χρειάζονται: Μια μοτοσυκλέτα που μπορεί να καλύψει όλο το φάσμα χρήσεων στην άσφαλτο, με αξιοπιστία, πρακτικότητα και οικονομία.  Έφτιαξε δηλαδή η Honda αυτό που χρειάζεται η πλειοψηφία των μοτοσυκλετιστών, κάτι που δεν ταυτίζεται αναγκαστικά με αυτό που ονειρεύονται. Κάτι δηλαδή σαν την γυναίκα που θα ήσουν ευτυχής αν παντρευόσουν, σε αντίθεση με αυτή που θα επιθυμούσες να έχεις στο κρεβάτι σου. Λίγοι είναι τόσο ρεαλιστές ώστε να κάνουν τη σωστή επιλογή για συμβίωση, δυστυχώς.

Παρόμοιας φιλοσοφίας και το 700 της ΒΜW, με το σύνολο να αποδεικνύεται ανώτερο των επί μέρους εξαρτημάτων του, με πιο σπορ χροιά και απόδοση σε σχέση με το Honda. Τόσο μάλιστα, που λίγες αλλά καίριες αλλαγές το κάνουν να ανταγωνίζεται το "ανώτερο" στα χαρτιά, και προσανατολισμένο περισσότερο από το 700 προς το χώμα, F800GS.   

     

Διαφορετικού είδους και επιδόσεων μοτοσυκλέτες χρειάζονται και άλλες δόσεις τεχνολογίας, δεν μπαίνουν όλες στο ίδιο τσουβάλι, κάνοντας άκυρες τις συζητήσεις του είδους "χρειάζεται το traction control ή όχι;". Για μια superbike είναι απαραίτητο, ειδικά αν ο αναβάτης της θέλει να απολαμβάνει την οδήγηση στην πίστα αντί να περιμένει το επόμενο high siding. Για τους 90 ίππους στο τροχό του Scrambler στις περισσότερες περιπτώσεις όχι, σε μερικές ναι, και τελικά μπορεί να κάνει και χωρίς αυτό. Κι αυτές είναι οι προφανείς τεχνολογίες, ενώ πιο σημαντικές είναι οι αφανείς, που σε συνδυασμό με την τεχνογνωσία και την σωστή κρίση, φτιάχνουν απολαυστικές, άρτιες και ομοιογενείς μοτοσυκλέτες. Για παράδειγμα, ένα πιρούνι με σωστά επιλεγμένα ελατήρια και αποσβέσεις, χωρίς ρυθμίσεις, θα δουλέψει καλύτερα από ένα πολύ μαλακό, αλλά πολυρυθμιζόμενο. Γιατί το δεύτερο, θα είναι μια ισχυρή ένδειξη πως αυτοί που εξέλιξαν την συγκεκριμένη μοτοσυκλέτα δεν έκαναν τις σωστές επιλογές, με πιθανότερη κατάληξη πως και το σύνολο δεν θα λειτουργεί σωστά τελικά. Από το "τεχνολογικά εντυπωσιακό, αλλά πλημμελώς εξελιγμένο", το "καλοεξελιγμένο, αλλά απλό", είναι πάντα προτιμότερο. Και ο αναβάτης του, δένεται πολύ περισσότερο μαζί του, αφού δεν απογοητεύεται από τεχνολογίες που υποτίθεται θα του έκαναν τη ζωή εύκολη, ενώ αντίθετα του την κάνουν περίπλοκη χωρίς λόγο. 

 

 

Το MOTO HAPPENING αναβάλλεται μέχρι νεωτέρας. Ο λόγος; Η ανωτέρα βία!