Σε είκοσι χρόνια τα περισσότερα οχήματα στους δρόμους θα είναι αυτόνομα, εκτιμούν οι σχεδιαστές της BMW, και με βάση αυτή την εκτίμηση έδειξαν πρόσφατα το Vision Next 100. Η αφορμή ήταν ο εορτασμός για τα 100 χρόνια της BMW, αλλά μιλούν για ένα χρονικό ορίζοντα πολύ πιο κοντινό, για τα επόμενα 20 έως 30 χρόνια. Το Vision Next 100 δεν θα είναι αυτόνομο, θα χρειάζεται τον αναβάτη του για να κινηθεί, αλλά υπόσχεται να του προσφέρει κάτι που καμία σημερινή μοτοσυκλέτα δεν μπορεί: Δεν θα μπορεί να πέσει, και άρα να τραυματιστεί, οπότε δεν θα χρειάζεται και προστατευτικό εξοπλισμό.
Στοπ εδώ. Πάμε στο θέμα των αυτόνομων οχημάτων, που ήδη και στην Ελλάδα κυκλοφορούν ανάμεσά μας, και ήδη έχει προκύψει θέμα στην Ευρώπη με τα αυτοκίνητα της Tesla και τις δυνατότητες αυτόνομης κίνησής τους, γιατί υπάρχουν βάσιμες αμφιβολίες πως μπορεί να αντιλαμβάνονται γενικά το κυκλοφοριακό περιβάλλον, αλλά όχι και τους μοτοσυκλετιστές που κινούνται γύρω τους. Ρώτησα τον εαυτό μου: Θα ήθελες να σε μεταφέρει ένα αυτόνομο αυτοκίνητο; Απάντησα πως αν πρόκειται για μεταφορά, ναι. Από το να πάω με το ΚΤΕΛ ή τον ΟΣΕ από την Αθήνα στην Πάτρα ή την Θεσσαλονίκη, καλύτερα να με μεταφέρει ένα αυτόνομο όχημα, και να είμαι ελεύθερος να κάνω ό,τι θέλω στην διαδρομή. Με τίποτα όμως δεν θα ήθελα να χάσω την δυνατότητα να οδηγώ, να απολαμβάνω την οδήγηση, να χαίρομαι την συμμετοχή μου σ’ αυτή, να ρισκάρω δοκιμάζοντας όρια δικά μου και της μοτοσυκλέτας. Η λίστα με τους λόγους που απολαμβάνουμε την οδήγηση είναι τεράστια, και διαφορετική για τον καθένα. Απ’ την άλλη, βλέποντας το χάος που επικρατεί στους Ελληνικούς δρόμους, όπου οι περισσότεροι οδηγοί αυτοκινήτων είναι βαθιά μπριζωμένοι στο κινητό τους κι έχουν μάτια μόνο γι’ αυτό, συν όλους τους άλλους που απλά δεν είναι ικανοί να οδηγήσουν και κάνουν ό,τι μπορούν για να μας σκοτώσουν, δεν θα με χάλαγε καθόλου να γίνουν αυτόνομα τα αυτοκίνητα. Στις μοτοσυκλέτες δεν έχει ακόμη τεθεί θέμα αυτονομίας, αν και η τεχνολογία υπάρχει.
Αυτή η κατά BMW εκδοχή του μέλλοντος της μοτοσυκλέτας υπόσχεται ασφάλεια, αναλογική εμπειρία οδήγησης χωρίς την ανάγκη προστατευτικού εξοπλισμού και ακόμα περισσότερη διασκέδαση. Κι όλα αυτά, από μια μοτοσυκλέτα που θα ισορροπεί μόνη της (ούτε σταντ δεν χρειάζεται) και δεν θα είναι δυνατόν να πέσει. Η εύλογη απορία για το τι θα συμβεί στον αναβάτη αν τον χτυπήσει άλλο όχημα, απαντάται από το περιβάλλον αυτόνομων οχημάτων όπου θα κινείται: Το ένα όχημα θα αποφεύγει το άλλο, και οι συγκρούσεις θα καταργηθούν... Κι άντε, το ξεπεράσαμε αυτό, και μόνο με την ειδική μάσκα που θα μας μεταφέρει μόνο τις απαραίτητες πληροφορίες στο οπτικό μας πεδίο, βγήκαμε για μια διασκεδαστική βόλτα με το BMW μας, τριάντα χρόνια μετά. Με όλα τα άλλα οχήματα γύρω μας να είναι αυτόνομα, μια μοτοσυκλέτα που θα κινείται ελεύθερα θα είναι σαν καρχαρίας που ελίσσεται ανάμεσα σε φάλαινες, όσο ο αναβάτης της έχει ελευθερία και πρωτοβουλία κινήσεων. Φυσικά, σε ένα τέτοιο περιβάλλον και η μοτοσυκλέτα δεν θα μπορεί να πλησιάσει πολύ τα άλλα οχήματα, αλλά θα φροντίζει η ίδια να κρατά αυτό που θα θεωρείται απόσταση ασφαλείας. Τι γίνεται όμως με την ισορροπία; Τι διασκέδαση θα είναι αυτή η "αναλογική εμπειρία" που υπόσχεται η BMW;
Γυροσκόπια θα φροντίζουν ώστε η μοτοσυκλέτα να μην πέφτει, θα μπορεί όμως να πλαγιάζει. Το μόνο όχημα με γυροσκόπια που έχω οδηγήσει είχε επίσης δύο τροχούς, παράλληλους όμως μεταξύ τους και όχι τον έναν πίσω από τον άλλο: Το Segway. Mε αυτό, μόλις ανοίξεις τον διακόπτη ισορροπεί. Όσο περισσότερο γέρνεις μπροστά, τόσο τρέχει. Γέρνεις πίσω, φρενάρει. Η μέγιστη επιτάχυνση δεν είχε τόσο πλάκα, δεν ήταν και τόσο γρήγορο, αλλά και πάλι έγερνες το σώμα σου στις στροφές, και η περισσότερη διασκέδαση ήταν στα φρένα, όπου μπορούσες να γείρεις πίσω πάνω από 45 μοίρες, να ακινητοποιηθείς και αμέσως να πεταχτείς πάλι μπροστά, στρίβοντας κιόλας. Δεν κατάφερα να πέσω, αν και η Segway προειδοποιεί πως μπορείς να πέσεις και να χτυπήσεις, λογικά για να μην πιστέψει κανείς πως είναι άτρωτος, αλλά και γιατί παραμονεύουν δικηγόροι. Το μαγικό χέρι των γυροσκόπιων το ένιωθες όμως, δεν σε άφηνε να πέσεις! Είμαι σίγουρος πως με μια μοτοσυκλέτα που θα ισορροπεί με γυροσκόπια θα δοκιμάσεις να κάνεις πράγματα που με καμία συμβατική δεν θα τολμούσες, και όντως θα μπορείς να κινείσαι εξερευνώντας άλλα όρια, κι όχι αυτά που έχουμε συνηθίσει. Έτσι κι αλλιώς, από την στιγμή που μια συμβατική μοτοσυκλέτα κινείται, κι αυτή ισορροπεί και στρίβει χάρη στο γυροσκοπικό φαινόμενο της περιστροφής των τροχών της, και στην ουσία η συμβολή του αναβάτη στην ισορροπία της είναι πολύ μικρότερη απ’ ότι ο αναβάτης αρέσκεται να νομίζει... Και καλύτερος αναβάτης είναι αυτός που φέρνει το επιθυμητό αποτέλεσμα με τις ελάχιστες δυνατές "εντολές" προς την μοτοσυκλέτα του.
Όποια όμως κι αν είναι η μορφή και η τεχνολογία των μοτοσυκλετών που θα έρθουν, όσες νέες δυνατότητες και νέους περιορισμούς κι αν φέρουν, θα συναντήσουν την αντίσταση όλων όσων αντιστέκονται σε κάθε είδους αλλαγή, προτιμώντας να καταφεύγουν στο παρελθόν. "Το παρελθόν είναι το καταφύγιο των γέρων", πέταξε την ατάκα ο Μπάμπης όταν τα συζητούσαμε αυτά στο γραφείο, και συμφωνώ, αφού ποτέ δεν υπήρξε αυτή η μυθική εποχή του "παλιά ήταν καλά". Σε κάθε εποχή που έφερε αλλαγές, πάντα κάποιοι θα υποστηρίζουν πως "παλιά ήταν καλά", μην μπορώντας να κάνουν επιλογές ή μην έχοντας διάθεση ή δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν τις αλλαγές, τεχνολογικές ή μη, για να βρουν νέο ενδιαφέρον στη ζωή τους. Κι αν μια εκδοχή για το μέλλον της μοτοσυκλέτας θα δανείζεται στοιχεία από το Vision Next 100 της BMW, φυσικά θα έχει και μειονεκτήματα. Αρκεί όμως να εστιάσουμε μόνο σε αυτά για να την απορρίψουμε; Ή μήπως είναι καλύτερα να σκεφτόμαστε από τώρα ποιους νέους ορίζοντες μπορεί να μας ανοίξει, και να προσδοκούμε μελλοντικές μοτοσυκλετιστικές απολαύσεις άλλου τύπου; Για παράδειγμα, τι μπορεί να σημαίνει η τεχνολογία των γυροσκοπίων και των ελαστικών ενεργής απόσβεσης για την κίνηση μιας μοτοσυκλέτας στο χώμα; Πως θα οδηγείται μια μοτοσυκλέτα με Flex Frame μεταβλητής ακαμψίας, χωρίς ανεξάρτητο ψαλίδι ή πιρούνι, και τι χρόνους θα γράφει στην πίστα; Δεν το ξέρουμε ακόμα, μόνο να φανταστούμε τις νέες δυνατότητες και εμπειρίες μπορούμε. Κι ούτε μπορούμε να βγάλουμε συμπεράσματα άσπρα ή μαύρα, του στυλ "είναι καλό αυτό ή κακό;", χωρίς πρώτα να έχουμε την διάθεση νέων εμπειριών. Ας μην ξεχνάμε πως όσο κι αν έχουν γίνει καλύτερες οι μοτοσυκλέτες χρόνο με τον χρόνο, η βασική τους σχεδίαση είναι προπολεμική, για να μην πούμε 100 και βάλε ετών. Κι όσο η βασική σχεδίαση παραμένει ίδια, παραμένουν και οι περιορισμοί που βάζει στην εξέλιξή τους.
> Ανανεωμένο και αισθητικά το ΜΟΤΟ – χάρη στον Art Director μας Ζήση Παπαδημητρίου, που πρόσεξε κάθε λεπτομέρεια σε όλες τις σελίδες. Ο Ζήσης φρόντισε όμως και τους πρεσβύωπες...
> Για τους ανοιχτομάτηδες αναγνώστες μας που χρειάζονται γυαλιά για να διαβάσουν, από το προηγούμενο τεύχος η γραμματοσειρά που χρησιμοποιούμε στο ΜΟΤΟ μεγάλωσε για να τους διευκολύνει, χωρίς αυτό να σημαίνει πως μίκρυναν τα κείμενα σε έκταση.