Αισθήσεις: Η Αρχή

Από το

Μαύρο Σκύλο

22/7/2011

Ήταν μια στιγμή αποκάλυψης στην αρχή της δεκαετίας του 1970, όταν συνειδητοποίησα ότι πολλοί αναβάτες μοτοσυκλετών δεν βίωναν την ίδια ευχαρίστηση στη οδήγηση όπως και εγώ. Μπορώ με ειλικρίνεια να πω ότι ένιωθα ότι τους “έκλεβαν”. Και χωρίς να φανώ υπερόπτης, σκεφτόμουν “Καλά, δεν βλέπετε τι χάνετε εδώ; Πρέπει να βρεις το όριο, πρέπει να προκαλέσεις τον εαυτό σου, πρέπει να γευτείς τον κίνδυνο, πρέπει να ξεχάσεις το επόμενο ακριβό αξεσουάρ που σκέφτεσαι να αγοράσεις και να ψάξεις μέσα σου να βρεις το κουμπί του πάθους σου και να αρχίσεις να το πατάς, πρέπει να ΟΔΗΓΗΣΕΙΣ τη μοτοσυκλέτα σου!” Επιθυμία μου ήταν να μεταδώσω άμεσα τις εντυπώσεις μου, το συναίσθημα και το πάθος που βίωνα όταν ΟΔΗΓΟΥΣΑ τη μοτοσυκλέτα μου. Αλλά μάλλον ήμουν αδαής εκείνη την εποχή


του Keith Code

Η φανερή λύση ήταν να τους διδάξω πώς να οδηγούν. Αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα. Δεν μπορείς να κάνεις μια γενική αναθεώρηση στο μυαλό ενός αναβάτη και να μεταφέρεις όλες εκείνες τις εντυπώσεις και αισθήσεις για το πώς πρέπει ή δεν πρέπει “να νιώθει”. Είναι πολύ δύσκολο να περιγράψεις, πόσο να εξηγήσεις, τι βιώνεις όταν μπαίνεις στη “ζώνη της γρήγορης οδήγησης”. Δεν υπάρχουν οι κατάλληλες λέξεις που να περιγράφουν τις σωστές ή λάθος διαδικασίες και χειρισμούς. Για παράδειγμα, οι αναβάτες μπορεί να είναι γραμμικοί ή απότομοι στις κινήσεις τους, να είναι γενναίοι ή “κότες”.  Οι παλιοί θα πουν “Όσο πιο πολύ οδηγάς τόσο βελτιώνεσαι”. Αυτή η παραδοσιακή συμβουλή που χρησιμοποιείται πολύ σήμερα, είναι βαρετή και άχρηστη για κάποιον που είναι έξυπνος αρκετά για να γνωρίζει ότι μπορεί να τα καταφέρει καλύτερα.
Συμπέρανα λοιπόν ότι υπάρχουν δύο πτυχές στη δουλειά μου. Η πρώτη είναι να καταλάβω την τεχνική του να ΟΔΗΓΕΙΣ και να μπορέσω να διδάξω αυτή τη γνώση. Η δεύτερη πτυχή είναι να προσφέρω στους αναβάτες ένα περιβάλλον όπου μπορούν να καταλάβουν τις ικανότητές τους και πραγματικά να ΟΔΗΓΗΣΟΥΝ την μοτοσυκλέτα τους. Αυτό το γεγονός απαιτούσε να τους τραβήξω μακριά από την αστική/επαρχιακή κίνηση και να τους κατευθύνω σε κάποιο οδηγικό παράδεισο.
Σε όλους τους αναβάτες αρέσουν οι ιστορίες οδηγικής περιπέτειας. Επιθυμούν να πιάσουν ένα κομμάτι από την δόξα έστω και από σπόντα. Ιστορίες γενναιότητας από την αστική καθημερινότητα είναι σε όλους μας γνωστές: “με κυνήγησαν οι αστυνομικοί”, “ξετρύπησα το Porsche” και πολλές παρόμοιες. Το πρόβλημα είναι ότι όλες οι ιστορίες έρχονται από κίνηση μέσα στην πόλη και συσχετίζονται με την καθημερινή οδήγηση. Και η κίνηση μέσα στις πόλεις και στους επαρχιακούς δρόμους απέχει πολύ από το οδηγικό παράδεισο που σκεφτόμουνα. Λύση: Η πίστα. Ακόμη και οι αναβάτες που δεν επιθυμούν “να ξύσουν” το γόνατό τους μπορούν να οδηγήσουν άνετα μέσα σε μία πίστα.
Στην εκπαιδευτική πλευρά του θέματος, το σλόγκαν που πιστεύει η πλειοψηφία “όσο πιο πολύ οδηγάς τόσο βελτιώνεσαι”, είμαι “τρελός” να σας πω ότι υπάρχουν 52 σημεία τα οποία επηρεάζουν τη θέση οδήγησής σας, ότι υπάρχουν 18 διακριτά σημεία αισθήσεων που χρησιμοποιούμε για να οδηγήσουμε και υπάρχουν 37 κανόνες για το πώς να προσεγγίσετε μία στροφή.  Η πλειοψηφία μπορεί να νομίζει ότι είμαι σπασίκλας με όλα αυτά τα στοιχεία και νούμερα. Αλλά πριν από μερικές δεκαετίες, η πλειοψηφία νόμιζε ότι η Γη ήταν επίπεδη.  
Ο στόχος μου έγινε το να σχεδιάσω ένα πακέτο πρακτικών ασκήσεων και θεωρίας που να εξηγεί και να καλύπτει την τέχνη της οδήγησης και να μπορεί να μετρηθεί και να αξιολογηθεί. Πραγματικά με συνάρπασε η ανακάλυψη, η σχεδίαση και αξιολόγηση τεχνικών που πραγματικά βελτιώνουν την οδηγική ικανότητα και κατανόηση για όλα τα επίπεδα των αναβατών.   
Αλλά οι μαθητές μου συνέχιζαν να έχουν προβλήματα και αβεβαιότητες στην εφαρμογή αυτών των τεχνικών. Κατά την δεκαετία του 1990, άρχιζα να καταλαβαίνω και να κατηγοριοποιώ τις οκτώ έμφυτες Αντιδράσεις Επιβίωσης, Survival Reactions, οι οποίες αποτελούν το βασικό εμπόδιο στην εξέλιξη ενός οδηγού και περιορίζουν τις δυνατότητές του. Μόλις έγινε αυτή η ανακάλυψη, άνοιξε διάπλατα ο δρόμος που οδηγεί στην καλύτερη κατανόηση της οδήγησης. Σήμερα έχουμε 30 ξεκάθαρα τεχνικά σημεία για την οδήγησημ στα οποία ο κάθε αναβάτης μοτοσυκλέτας μπορεί να εκπαιδευτεί.  
Τίποτα δεν συγκρίνεται με την αίσθηση να εκπαιδεύεις έναν αναβάτη παγκοσμίου επιπέδου και να τον βλέπεις να βελτιώνεται με τις ίδιες ακριβώς τεχνικές όπου υστερεί και ο μέσος αναβάτης μοτοσυκλέτας. Και αυτό ακριβώς είναι το πιο σημαντικό σημείο: οι τεχνικές μας είναι κατανοητές, είναι εύκολες να εφαρμοστούν και προσφέρουν ένα σταθερό υπόβαθρο γνώσης. Οι τεχνικές αυτές είναι σημαντικές στο χτίσιμο της εμπιστοσύνης του αναβάτη στην ικανότητα του να ελέγχει την μοτοσυκλέτα του, ανεξάρτητα με το οδηγικό παρελθόν του και τις συνθήκες που κυκλοφορεί. Και σίγουρα “κάποια” εκπαίδευση είναι πολύ καλύτερη από καθόλου εκπαίδευση. Και εάν όλα αυτά γίνονται στην πίστα, τότε η πιθανότητα για επιτυχία βελτιώνεται δραματικά.
Η ανάγκη που είχα, στις αρχές της δεκαετίας 1970, με οδήγησε στις μοναδικές τεχνικές που διδάσκουμε σήμερα.  Η ανακάλυψη, η συγγραφή και διδαχή των τεχνικών αποτελεί το πιο σημαντικό κομμάτι της ιστορίας αυτής για εμένα. Βρείτε λοιπόν μια ημερομηνία για το επόμενο σχολείο και πηγαίνετε στην πίστα να οδηγήσετε.  

Περισσότερες Πληροφορίες και πρόγραμμα στο www.superbikeschool.co.gr

Ποιος είναι ο Keith Code
Keith_Code_JPEG_Photo-026Κανείς δεν έχει αφιερώσει περισσότερο χρόνο στην ανάπτυξη των τεχνικών οδήγησης από τον Keith Code, τον ιδρυτή του California Superbike School.
Ο Keith Code ξεκίνησε να οδηγεί μοτοσυκλέτα στα 12 και στα 16 του χρόνια ασχολήθηκε με τους αγώνες. Μέχρι τη δεκαετία του '60 συνέχισε να αγωνίζεται δίχως διακοπή, μέχρι που το 1964 αποφάσισε να σταματήσει. Το 1970 μετακομίζει στο Los Angeles και το 1972 αρχίζει μια νέα καριέρα σαν σχεδιαστής παπουτσιών των μεγάλων star του Hollywood. Σχεδίαζε παπούτσια για τη Cher, τον Elton John, την Barbara Streizant, την Carol Burnette και άλλους.
Το 1974 ξαναγυρνά στους αγώνες μοτοσυκλετών και άρχισε να κερδίζει στην περιοχή της Νότιας Καλιφόρνιας. Έχοντας πολλές απορίες, η προσέγγισή του στην οδήγηση άρχισε να διαφοροποιείται, καθώς κανείς δεν μπορούσε να του δώσει απαντήσεις στα ερωτήματά του. Άρχισε λοιπόν να μεθοδεύει και να καταγράφει τις παρατηρήσεις του, προσπαθώντας να βρει απαντήσεις μόνος του.
Το 1976 δημιούργησε το Keith Code Rider Improvement Program μέσω του οποίου εκπαίδευε άλλους αγωνιζόμενους, με βάση τις σημειώσεις του. Στη συνέχεια, έγινε εκπαιδευτής στο Ίδρυμα Μοτοσυκλετιστικής Ασφάλειας (Motorcycle Safety Foundation) το 1977, επεκτείνοντας τις γνώσεις του πάνω στην εκπαίδευση νέων αναβατών. Εκπαίδευσε όλους τους νέους αναβάτες της Αμερικανικής Ομοσπονδίας Μοτοσυκλετιστών στην περιοχή της Νότιας Καλιφόρνια για τα επόμενα τρία χρόνια. Συνέχισε να αγωνίζεται πετυχαίνοντας καλά αποτελέσματα σε διεθνείς και εθνικούς αγώνες μέχρι το 1979, όταν αποσύρθηκε για να ιδρύσει το California Superbike School. Μέχρι σήμερα έχουν δημιουργηθεί τέσσερα παραρτήματα στο κόσμο (Αγγλία, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, Ελλάδα) και οι χώρες που έχουν διοργανωθεί σχολεία και διδαχτεί η ύλη του ξεπερνούν τις 45 χώρες παγκοσμίως. Μέσα σε 30 χρόνια, έχουν αποφοιτήσει πάνω από 100.000 αναβάτες παγκοσμίως και δεκάδες πρωταθλητές, περισσότερους από οποιονδήποτε άλλο στον κόσμο. Πολυ-πρωταθλητές όπως Wayne Rainey, Eddie Lawson,  Steve Wise,  Wes Cooley,  Ricky Graham, Bubba Shobert,  Doug Chandler,  Donnie Greene, David Sadowski, Fred Merkel, Scott Russell, Jake Zemke, Ben και Eric Bostrom,  Tommy Hayden, John Kocinski, Thomas Luthi, Leon Camier, έχουν περάσει από τα θρανία του Keith Code και έχουν διδαχτεί την ύλη του.
Τα τρία βιβλία του, η βιντεοκασέτα και το πρόσφατο DVD έγιναν παγκόσμια best seller και είναι το  πιο αξιόπιστο υλικό διδασκαλίας που υπάρχει γύρω από την οδήγηση της μοτοσυκλέτας.
Ο Keith Code διδάσκει ακόμα στα σχολεία της Αμερικής και ακόμα αναζητεί απαντήσεις στα θέματα οδήγησης που απασχολούν έναν μοτοσυκλετιστή. Ο στόχος και το πάθος του παραμένει η ανακάλυψη και διδασκαλία της γνώσης γύρω από τις τεχνικές οδήγησης της μοτοσυκλέτας. Η μεθοδευμένη προσέγγιση στην διδασκαλία του, το υψηλό επίπεδο των εκπαιδευτών αποτελούν ορόσημο για όλα τα σχολεία του California Superbike School ανά το κόσμο.  Παράλληλα, ο Keith έχει καταχωρήσει αρκετές πατέντες στο όνομά του γύρω από θέματα μοτοσυκλετιστικής τεχνολογίας και έχει βραβευτεί σαν Μοτοσυκλετιστής της Χρονιάς 1990 από το έγκυρο περιοδικό Motorcyclist. Σύμφωνα με τον ίδιο, το μεγαλύτερο επίτευγμά του είναι η αναφορά του ονόματός του στο κατάλογο του γνωστού  Guggenheim Museum για την έκθεση “Art of the Motorcycle”. Παραμένει διακριτικά στο προσκήνιο των γεγονότων και συνεχίζει να κάνει τα πάντα με πάθος, στιλ και ζωντάνια.

Ασφαλής οδήγηση ανάμεσα σε αυτοκίνητα

Εσύ τον είδες, όμως αυτός σε είδε;
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

27/11/2017

Μπορεί τη συζήτηση γύρω από την ασφάλεια και τα τροχαία ατυχήματα να την μονοπωλούν κυρίως όσα είναι θανατηφόρα, όμως το μεγαλύτερο ποσοστό σοβαρών τραυματισμών γίνεται με μικρές ταχύτητες μέσα στην πόλη. Όσοι ανατρέξετε σε προσωπικές εμπειρίες ή θυμηθείτε ιστορίες φίλων σας, θα βρείτε δεκάδες τέτοια παραδείγματα, που καθόλου τυχαία περιγράφουν την σύγκρουση ή επαφή μιας μοτοσυκλέτας και ενός αυτοκινήτου. Το πιο συνηθισμένο σκηνικό είναι μια μοτοσυκλέτα να κινείται ανάμεσα στην κίνηση των αυτοκινήτων και ένα από αυτά να αλλάζει λωρίδα απροειδοποίητα την τελευταία στιγμή.  Αν προλάβεις να αποφύγεις  την επαφή φωνάζεις δυνατά: Τυφλός είσαι ρε!. Αν δεν την προλάβεις όμως, ο λογαριασμός ξεκινάει με υλικές ζημιές και φτάνει ως τις σοβαρές και μόνιμες αναπηρίες, στην περίπτωση που καταλήξεις σε κάγκελα, κολόνες, γωνίες πεζοδρομίων κ.τ.λ.  Κι όλα αυτά με ταχύτητες που δεν ξεπερνούν τα 50km/h, μπορεί και κάτω από 30km/h. Η φράση "μου πετάχτηκε αυτοκίνητο", είναι πολύ δημοφιλής στους διαδρόμους του ΚΑΤ…

 

Τυφλοί οδηγοί ή τυφλά σημεία;

Εδώ δεν θα συζητήσουμε για το πόσο φταίνε οι οδηγοί αυτοκινήτου και ο γενικότερος "ωχαδερφισμός" του Έλληνα. Έχουν ειπωθεί δεκάδες φορές και το μόνο αποτέλεσμα είναι πεταμένο μελάνι και χαρτί. Το θέμα είναι πώς θα προστατευτούμε εμείς ως μοτοσυκλετιστές, αλλά και πώς μπορούμε να μειώσουμε την πιθανότητες να μας συμβεί ένα τέτοιο περιστατικό.

Το πρώτο πράγματα που χρειαζόμαστε είναι να καταλάβουμε τί μπορεί να δει ένας οδηγός αυτοκινήτου. Μάλιστα υπάρχει τεράστια διαφορά στην ορατότητα ανάλογα τον τύπο, την χρονολογία κατασκευής και τον εξοπλισμό! Οι κατασκευαστές αυτοκινήτων πιέζονται πάρα πολύ τα τελευταία χρόνια στον τομέα της παθητικής ασφάλειας, με τα crash test να γίνονται διαρκώς αυστηρότερα. Για να επιτύχουν υψηλή βαθμολογία σε αυτά, απαιτείται ο κλωβός του αυτοκινήτου να είναι άκαμπτος. Ταυτόχρονα όμως πιέζονται και για την μείωση των εκπομπών ρύπων, οπότε τα αυτοκίνητά τους θα πρέπει να είναι όσο πιο ελαφριά γίνεται. Η μόνη λύση που έχουν βρει μέχρι σήμερα είναι να σχεδιάζουν πολύ χοντρές κολώνες, μειώνοντας τις επιφάνειες των τζαμιών. Αυτό όμως μπλοκάρει την ορατότητα προς τις γωνίες του αυτοκινήτου και δημιουργεί πολύ μεγαλύτερα τυφλά σημεία σε σύγκριση με τα παλαιότερης γενιάς αυτοκίνητα. Είναι τόσο μεγάλα αυτά τα τυφλά σημεία, που μπορεί πίσω τους να κρυφτεί ολόκληρο φορτηγό. Μια μοτοσυκλέτα που κινείται ανάμεσα στα αυτοκίνητα γίνεται κυριολεκτικά αόρατη για τον οδηγό, μόλις βρεθεί  κοντά στο πίσω δεξί ή αριστερό φανάρι ενός αυτοκινήτου. Οπότε, ακόμα κι αν ένας οδηγός αυτοκινήτου, δεν μιλάει στο κινητό, δεν στέλνει μηνύματα, δεν χαζεύει, δεν είναι μαστουρωμένος, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να αλλάξει απότομα λωρίδα διότι ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ δεν μπορούσε να σε δει.

Ένα άλλο πρόβλημα που έχουν οι οδηγοί αυτοκινήτων όταν μένουν μποτιλιαρισμένοι για αρκετή ώρα, είναι η αδυναμία τους να εκτιμήσουν την διαφορά ταχύτητας ανάμεσα στο δικό τους όχημα και στην μοτοσυκλέτα που έρχεται πιο γρήγορα από πίσω τους. Αυτό έχει σαν συνέπεια να νομίζουν ότι προλαβαίνουν να αλλάξουν λωρίδα, ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι εφικτό.

Τα καλά νέα για εμάς είναι ότι οι κατασκευαστές αυτοκινήτων (σε αντίθεση με τους νομοθέτες και τις ΜΚΟ που έχουν μείνει στο "Μπαμπά μην τρέχεις" και στο "Οδηγώ προσεκτικά"…) προσπαθούν μέσω νέων τεχνολογιών να βοηθήσουν τους οδηγούς τους να μην κινδυνεύουν να συγκρουστούν με άλλα οχήματα αλλάζοντας λωρίδα. Στα αγγλικά η τεχνολογία αυτή ονομάζεται Blind Spot Alarm και χρησιμοποιεί ραντάρ που ανιχνεύουν τα υπόλοιπα οχήματα γύρω σου. Τα πιο φτηνά συστήματα απλώς ειδοποιούν τον οδηγό με ένα ηχητικό βόμβο, ενώ τα πιο εξελιγμένα (και πολύ ακριβότερα…) μπορούν να επέμβουν στα φρένα του αυτοκινήτου και στο τιμόνι, κρατώντας το αυτοκίνητο σε σταθερή απόσταση από τα υπόλοιπα οχήματα.

Καθώς υπήρχαν πολλά ρεπορτάζ στις χώρες του εξωτερικού τον τελευταίο καιρό, ότι τα συστήματα αυτά δεν μπορούν να ανιχνεύσουν τις μοτοσυκλέτες λόγω μικρότερου όγκου, εμείς ζητήσαμε από την BMW Hellas να μας δώσει ένα αυτοκίνητο με την τελευταία γενιά της τεχνολογίας Blind Spot Alarm ώστε να μπούμε για λίγες ημέρες στα παπούτσια ενός οδηγού αυτοκινήτου και να διαπιστώσουμε από πρώτο χέρι αν μπορεί πλέον να ισχυριστεί ότι δεν μας βλέπει.

 

Δεν ακούω τίποτα, δεν βλέπω τίποτα

Βρέχει κι έχουμε κολλήσει στον Κηφισό, κάνοντας δέκα μέτρα εμπρός κάθε δύο λεπτά. Λόγω τις συννεφιάς, τα φώτα των αυτοκινήτων είναι αναμμένα και κοιτώντας τους μεγάλους καθρέπτες της X1 είναι εξαιρετικά δύσκολο να καταλάβεις ποιο φανάρι πίσω σου ανήκει σε αυτοκίνητο και ποιο σε μοτοσυκλέτα. Επειδή οι μοτοσυκλέτες κινούνται με μικρές ταχύτητες ανάμεσα στα αυτοκίνητα, το φανάρι τους δεν κουνιέται πολύ και φαίνονται στους καθρέπτες σαν σταματημένα. Άρα η εντύπωση που έχουμε ότι ένας οδηγός αυτοκινήτου μπορεί εύκολα να μας διακρίνει στους καθρέπτες του είναι εντελώς λανθασμένη, ειδικά σε τέτοιες συνθήκες.

Εκείνο όμως που μας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση ήταν το πόσο δύσκολο ήταν να εκτιμήσουμε σωστά τον χρόνο που η μοτοσυκλέτα πίσω θα έφτανε ακριβώς δίπλα μας. Τα περιμετρικά ραντάρ της Χ1 έπιαναν την κίνηση της μοτοσυκλέτας σε απόσταση περίπου  δύο μέτρων. Στην πράξη ήταν ικανοποιητική και έγκυρη η προειδοποίηση αν η μοτοσυκλέτα είχε χαμηλή ταχύτητα διέλευσης. Όσοι όμως περνούσαν πολύ γρήγορα δίπλα μας, δεν επαρκούσαν αυτά τα δύο μέτρα για να δώσουν χρόνο αντίδρασης σε οδηγό αυτοκινήτου και αναβάτη μοτοσυκλέτας να αποφύγουν πιθανή σύγκρουση.

Άρα τα συστήματα αυτά είναι αποτελεσματικά μόνο στις χαμηλές ταχύτητες διέλευσης, μέσα στο κέντρο της πόλης και όχι σε φαρδύς μποτιλιαρισμένους δρόμους που υπάρχει χώρος ανάμεσα στα αυτοκίνητα για να κινηθούν με μεγαλύτερες ταχύτητες οι μοτοσυκλέτες.

Το δεύτερο σύστημα ενεργητικής ασφάλειας που δοκιμάσαμε στην BMW X1 ήταν η αποτροπή ακούσιας αλλαγής λωρίδας όταν το αυτοκίνητο κινείται με υψηλότερες ταχύτητες. Το σύστημα αυτό θα έπρεπε κατά την γνώμη μας να είναι υποχρεωτικός δια νόμου εξοπλισμός σε όποιο αυτοκίνητο εισάγεται στην Ελλάδα. Γιατί; Γιατί αν δεν βγάλεις φλας το τιμόνι του αυτοκινήτου αρχίζει να τρέμει μόλις πλησιάζεις κοντά σε διαχωριστικές γραμμές!  Όσο κόπανος κι αν είσαι, το σύστημα αυτό σε αναγκάζει να βγάλεις φλας πριν αλλάξεις λωρίδα και όλοι οι μοτοσυκλετιστές ξέρουμε από πρώτο χέρι πόσες φορές έχουμε έρθει κοντά στην στούκα με αυτοκίνητα που αλλάζουν λωρίδες χωρίς να προειδοποιούν με φλας.

Ποιο είναι λοιπόν το συμπέρασμα, απ’ όλα αυτά; Πρώτα απ’ όλα ότι οι οδηγοί αυτοκινήτων δεν έχουν τόσο καλή ορατότητα και αντίληψη της κίνησης όσο οι μοτοσυκλετιστές. Οπότε να βασίζεις τη ζωή σου ή τη σωματική ακεραιότητά σου σε αυτούς δεν είναι πολύ καλή ιδέα. Έχει μεγαλύτερη αξία να σκέπτεσαι πώς να τους διευκολύνεις να σε δουν, από το να κρύβεσαι πίσω από τα τυφλά σημεία του αμαξώματος των αυτοκινήτων και μετά να τους βρίζεις. Σημασία δεν έχει να έχεις δίκιο μετά το ατύχημα, αλλά να μην έχεις γύψο…

 

Τα βασικά tips είναι τα ακόλουθα:

Σε δρόμους με περισσότερες από δύο λωρίδες και φυσιολογική κίνηση, κάτσε ακριβώς στο κέντρο πίσω από το αυτοκίνητο, βεβαιώσου ότι σε είδε και μετά προσπέρασέ το.

Σε δρόμους με περισσότερες από δύο λωρίδες και μποτιλιάρισμα σιγουρέψου ότι τα τρία-τέσσερα αυτοκίνητα εμπρός σου δεν έχουν επαρκή χώρο να αλλάξουν λωρίδα. Αν δίπλα τους υπάρχει χώρος, τότε 99,9% θα το κάνει χωρίς να σε δει ή να νοιαστεί για σένα.