Editorial 593 - Ο εχθρός είναι αλλού

x
Από το

motomag

1/4/2019

Ένα ένα φτιάχνονται τα καρφιά για το φέρετρο του κινητήρα εσωτερικής καύσης: Η Honda παρουσίασε στο Tokyo Motorcycle Show ένα ηλεκτρικό motocross, θυμίζοντας την κίνησή της να καταργήσει τα δίχρονα, με τελευταίο το CR250R του 2007. Τα διάσημα αρχικά όμως, CR, κοσμούν και το νέο της ηλεκτρικό πρωτότυπο. Ήταν λάθος να τα καταργήσει; Θα μπορούσε να εξελίξει κι άλλο το πρωτοποριακό σύστημά της με την ελεγχόμενη αυτανάφλεξη, το AR (Activated Radicals Combustion); Ναι, αλλά σε βάθος χρόνου, δεν είναι βέβαιο πόσο νόημα θα είχε για την διάσωση του κινητήρα εσωτερικής καύσης. Απ’ την άλλη, όση βενζίνη κι αν κυλάει στις φλέβες μας, θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε πως η εποχή που ζούμε δεν θα μπορούσε να διαρκέσει για πάντα. Η τεχνολογία αλλάζει την ζωή των ανθρώπων, κι αυτό έκανε πάντα, και θα συνεχίσει να το κάνει, με όλο και επιταχυνόμενο ρυθμό.

Και για να φτάσουμε να έχουμε μοτοσυκλέτες, έπρεπε πρώτα να ανακαλυφθεί ο τροχός και να φτιαχτούν τα πρώτα τροχοφόρα οχήματα, μια χρήση δηλαδή του τροχού πέρα από τους χερόμυλους για άλεσμα σιτηρών ή τους τροχούς διαμόρφωσης πηλού για κατασκευή κεραμικών. Όσο για το πότε φτιάχτηκαν τα πρώτα τροχοφόρα, υπήρχαν ενδείξεις πως περίπου ταυτόχρονα, γύρω στο 4.500 π.Χ., εμφανίστηκαν στην Μεσοποταμία, τον Καύκασο και την ανατολική Ευρώπη. Το 2002 όμως, σε βάλτους νότια της Ljubljana στην Σλοβενία, που κατοικούνταν τουλάχιστον από το 9.000 π.Χ., βρέθηκε ξύλινος τροχός πιθανώς χειράμαξας, με διάμετρο 72 εκατοστά και άξονα μήκους 120 εκατοστών. Ήταν φτιαγμένος από ξύλο φλαμουριάς, με άξονα από ξύλο βελανιδιάς. Η οπή στο κέντρο του ήταν τετράγωνη, κάτι που σημαίνει πως ο άξονας περιστρεφόταν μαζί με τους τροχούς. Χρονολογήθηκε στο 5.150 – 5.300 π.Χ. και είναι ο παλαιότερος που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα, δείχνοντας όμως ένα επίπεδο κατασκευής τροχού και άξονα που συνιστά πως η εφεύρεση ήταν πολύ παλαιότερη. Τροχό είχαμε, τροχοφόρα είχαμε εδώ και 7.500 χρόνια τουλάχιστον, μοτοσυκλέτα όμως; Για να φτάσουμε στην μοτοσυκλέτα έπρεπε πρώτα να περάσουμε από το ποδήλατο, και το πρώτο όχημα μονού ίχνους (με τον ένα τροχό πίσω από τον άλλο, στην ίδια ευθεία, έτσι ώστε να αφήνει ένα μοναδικό ίχνος) που κινούνταν με την δύναμη των ποδιών του επιβαίνοντος εφευρέθηκε από τον Γερμανό βαρώνο Karl von Drais, το 1817, στο Μόναχο της (όπου και η έδρα της BMW – δεν θα μπορούσε να είχε φέρει ο νεαρός τότε Όθωνας ένα ποδήλατο Drais όταν ήρθε στην Ελλάδα;). Ήταν και το πρώτο δίτροχο με εμπρός τροχό που έστριβε με τιμόνι. Το όνομά του επιβίωσε ως τις μέρες μας χαρακτηρίζοντας τα σιδηροδρομικά οχήματα, τις ντερεζίνες.

Και με την επάνοδο των ηλεκτρικών ήρθε η ώρα να αναθεωρήσουμε το πότε φτιάχτηκε η πρώτη μοτοσυκλέτα. Μέχρι τώρα θεωρούσαμε ως πρώτη μοτοσυκλέτα παραγωγής την  Hildebrand & Wolfmüller, την πρώτη με κινητήρα εσωτερικής καύσης που φτιάχτηκε κι αυτή στο Μόναχο το 1894. Αλλά παλαιότερα υπήρξαν μοτοσυκλέτες ατμοκίνητες (το 1867, σε Γαλλία και ΗΠΑ), ενώ σχεδόν ταυτόχρονα και ηλεκτρικές. Έτσι κι αλλιώς, και κάποια από τα πρώτα αυτοκίνητα ήταν ηλεκτρικά, και μάλιστα ήταν και τα πιο γρήγορα τότε, σε σχέση με τα βενζινοκίνητα. Οπότε, κάποια στιγμή θα πρέπει να μην ασχολούμαστε με το τι είδους κινητήρα είχε ή έχει μια μοτοσυκλέτα, αλλά με την αίσθηση που σου δίνει όταν την οδηγείς. Ας μην ξεχνάμε και την αντίσταση που εμφανίζουν οι άνθρωποι σε κάτι που αλλάζει τις συνήθειες και τις ζωές τους. Όταν βγήκαν τα πρώτα ποδήλατα, πολλές πόλεις τα απαγόρευσαν, για τον φόβο ατυχημάτων. Το ίδιο γινόταν και με τα πρώτα αυτοκίνητα, με την νομοθεσία στην Αγγλία να επιβάλλει να προπορεύεται ένας πεζός που κουνούσε μια κόκκινη σημαία, και το αυτοκίνητο να ακολουθεί. Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν οχήματα με τροχούς για πάνω από 8.000 χρόνια, και οι λαοί από τον Καύκασο να έχουν φέρει μέσω των Βαλκανίων τον τροχό και στον Ελλαδικό χώρο, όπως και την λέξη για τον κύκλο, που οδήγησε στην λέξη μοτοσυκλέτα (και γι’ αυτό γράφεται με ύψιλον, όπως κι ο κύκλος, κι όχι με γιώτα). Προέρχεται από την πρωτο- Ινδοευρωπαϊκή “kwekwlo”, που μας έδωσε και την αγγλική λέξη wheel, αλλά και την chakra των Σανσκριτικών. Οι Δωριείς είχαν ήδη άρματα με τροχούς με ακτίνες όταν κατέβηκαν στα Βαλκάνια και τον Ελλαδικό χώρο, ενώ υπάρχουν ενδείξεις πως είχαν ήδη και σιδερένια στεφάνια γύρω από τους ακτινωτούς τροχούς τους, μια τέχνη που χάθηκε από την Ελλάδα μαζί με τους τελευταίους καροποιούς, στα τέλη της δεκαετίας του ’70.

Μπροστά λοιπόν στα πάνω από 8.000 χρόνια ύπαρξης τροχοφόρων, οι μοτοσυκλέτες με κινητήρα εσωτερικής καύσης υπάρχουν για μόλις 125 χρόνια, κι εμείς φρικάρουμε με την επερχόμενη αλλαγή του είδους του κινητήρα. Λογικό, αφού έτσι μάθαμε, έτσι συνηθίσαμε, έτσι γουστάρουμε, έτσι απολαμβάνουμε, κι επιπλέον, δεν έχουμε δει ακόμα ή δεν έχουμε καβαλήσει ηλεκτρική μοτοσυκλέτα που να είναι συνολικά καλύτερη από την αντίστοιχη βενζινοκίνητη, ειδικά στην αυτονομία της κίνησης, αυτή που μας δίνει την περίφημη ελευθερία που όλοι αναζητούμε οδηγώντας μοτοσυκλέτα. Ο εχθρός όμως δεν είναι ο ηλεκτροκινητήρας. Εστιάζουμε την προσοχή μας εκεί, και δεν βλέπουμε πως σύντομα, δεν θα μας νοιάζει, γιατί θα έχουμε άλλους πραγματικά σοβαρούς μπελάδες, όπως το σύστημα ISA (Intelligent Speed Adaptation), που οι πρώτες του μορφές ήδη υπάρχουν σε αυτοκίνητα. Αναγνωρίζει τα όρια ταχύτητας, προειδοποιεί σε πρώτη φάση τον οδηγό, σε επόμενη φάση δεν θα τον αφήνει να ξεπεράσει το όριο ταχύτητας και σε συνδυασμό με το καταγραφικό “μαύρο κουτί”, θα ειδοποιεί αυτόματα τις αρχές για παραβάσεις, με αποδείξεις, όπου κι αν συμβούν αυτές οι παραβάσεις… Και κάπως έτσι, χάνεται η απόλαυση της οδήγησης της μοτοσυκλέτας, τουλάχιστον σε δημόσιους δρόμους, τουλάχιστον σε ένα περιβάλλον αυτόνομων αυτοκινήτων.  Κι αυτό μας ξαναφέρνει στο ηλεκτρικό motocross της Honda, που τουλάχιστον θα μπορούμε να οδηγούμε χωρίς τον φόβο του Big Brother

 

Μην χάσετε το επόμενο τεύχος!

ΔΩΡΟ spray αλυσίδας IPONE

αξίας 6 ευρώ

Μια προσφορά της ΙΡΟΝΕ, του αντιπροσώπου της στην Ελλάδα Ελευθερίου ΑΕ και του ΜΟΤΟ!

Editorial 562 - Αφανής τεχνολογία

x
Από το

motomag

1/9/2016

Σ’ αυτό το τεύχος έχουμε μια πολύ ωραία αντίθεση: Απ’ τη μια μεριά δύο εξωτικές Ιταλικές κατασκευές, απ’ την άλλη, τρεις μοτοσυκλέτες που κάνουν περισσότερα απ’ όσα δείχνουν με την πρώτη ματιά.

Κι ενώ είναι άγνωστο τι χρόνους θα έκανε μια Tamburini T12 Massimo στην πίστα, σε σχέση με την δωρητή κινητήρας της BMW S1000RR, δεν μπορεί κανείς παρά να θαυμάσει το απόλυτο της κατασκευής της. Με κινητήρα factory superbike της BMW που βγάζει 235 ίππους, ζυγίζει 154 κιλά, ένα λιγότερο από το ελάχιστο όριο των MotoGP!  Όπως είπαν και οι άνθρωποι της BMW όταν την είδαν από κοντά, δεν υπάρχει περίπτωση μοτοσυκλέτα μαζικής παραγωγής να πετύχει το επίπεδο της ποιότητας και της προσοχής στην λεπτομέρεια που έχει μια Τ12. Kι ούτε βέβαια θα μπορούσε ποτέ να είναι μαζικής παραγωγής μια μοτοσυκλέτα κόστους πάνω από 300.000 ευρώ. Γι’ αυτό και μίλησα για χρόνους, για γυρολόγια, για μετρήσιμα μεγέθη. Γιατί υπάρχει βέβαια η – αξία ανεκτίμητη – απόλαυση της μορφής, της υφής και της ποιότητας του συνόλου και των εξαρτημάτων του, υπάρχει το δέος του ονόματος του Tamburini και της ιστορίας του και της γνώσης πως αυτή ήταν για κείνον η ιδανική superbike, κι αυτά είναι αρκετά για να σε μαγέψουν χωρίς καν να χρειάζεται να την οδηγήσεις. Έχοντας στο μυαλό μου πως σχεδόν όλες οι Bimota (πλην των DB2) που έχω οδηγήσει ήταν μάλλον απογοητευτικές ως σύνολο και συμπεριφορά (και ειδικά η πολυσυζητημένη Tesi), θα ήθελα πάρα πολύ να οδηγήσω μια Τ12 αλλά... απ’ τη μια θα κράταγα και μικρό καλάθι (με τόσες υποσχέσεις, είναι εύκολο να απογοητευτείς), κι απ’ την άλλη, αν όλα ήταν καλά, δεν έχω την ικανότητα να γράψω χρόνους ανταγωνιστικούς με μια μοτοσυκλέτα επιπέδου MotoGP. Μόνο εικόνες και αισθήσεις θα μάζευα, δεν θα μπορούσα να την χρησιμοποιήσω όπως της αξίζει και να μπορέσω να την αξιολογήσω σε ένα απίθανο να συμβεί ποτέ συγκριτικό: Μια Yamaha M1 που θα μας δάνειζε το φιλαράκι μας ο Valentino, μια BMW του παγκοσμίου SBK και μια T12 Massimo… Θα χρειαζόμασταν βέβαια και αντίστοιχα μυθικούς αναβάτες, για να τις οδηγήσουν στο Mugello κατά προτίμηση, για να βγάλουμε μετά τα συμπεράσματά μας. Τα γυρολόγια θα έλεγαν την ψυχρή αλήθεια, θα είχαμε μια τυπική νικήτρια, καλά θα περνάγαμε αν τις κάναμε κι εμείς μια βόλτα, αλλά μήπως έτσι θα χάναμε την ουσία; Τα πιο σημαντικά πράγματα στις μοτοσυκλέτες (όπως και στη ζωή) δεν είναι μετρήσιμα, δεν κατατάσσονται σε πρώτο δεύτερο τρίτο. Επιπλέον, κάθε τέτοια εξωτική κατασκευή έχει πολύ εξειδικευμένο και περιορισμένο πεδίο δράσης: Ακόμα και στην περίπτωση ενός πλούσιου συλλέκτη, ιδιοκτήτη T12, υποπτεύομαι πως περισσότερη ευχαρίστηση θα ήταν για κείνον να την χαζεύει στο γκαράζ του παρέα με τους φίλους του, παρά να κάνει μερικούς γύρους το χρόνο σε πίστα, φοβούμενος μην την κάνει την στραβή, το τσακίσει και το απαξιώσει. Η δε απολύτως χειρότερη περίπτωση θα ήταν να την αγοράσει κάποιος, και να την κρατήσει βουβή ακίνητη κι ανέραστη στο σαλόνι του σπιτιού του. Ως έργο τέχνης.

 

Στην άλλη άκρη του μοτοσυκλετιστικού σύμπαντος, έχουμε απλές και χρηστικές μοτοσυκλέτες όπως οι BMW F700GS και R 9T Scrambler, μαζί με την NC750X της Honda. Το κοινό τους χαρακτηριστικό είναι πως ως σύνολο αποδίδουν καλύτερα απ’ ότι θα πίστευε κανείς βλέποντας τα επί μέρους εξαρτήματά τους και το εμφανές επίπεδο της τεχνολογίας τους. Μπορεί να έχουν μόνο τα απολύτως απαραίτητα, να μην προσπαθούν να εντυπωσιάσουν με την τεχνολογία τους, ας μην ξεχνάμε όμως πως η καλύτερη τεχνολογία δεν είναι κάποιο σύστημα ή ηλεκτρονικό βοήθημα, αλλά η φαιά ουσία του εγκεφάλου αυτών που εξέλιξαν τη συγκεκριμένη μοτοσυκλέτα. Στην περίπτωση του Honda, η "αφανής" τεχνολογία συγκεντρώνεται κυρίως στην εφαρμογή της τεχνογνωσίας ενός κατασκευαστή κολοσσού σε μοτοσυκλέτες και αυτοκίνητα, έτσι ώστε να φτιάξει αυτό που ξέρει πως οι περισσότεροι αναβάτες χρειάζονται: Μια μοτοσυκλέτα που μπορεί να καλύψει όλο το φάσμα χρήσεων στην άσφαλτο, με αξιοπιστία, πρακτικότητα και οικονομία.  Έφτιαξε δηλαδή η Honda αυτό που χρειάζεται η πλειοψηφία των μοτοσυκλετιστών, κάτι που δεν ταυτίζεται αναγκαστικά με αυτό που ονειρεύονται. Κάτι δηλαδή σαν την γυναίκα που θα ήσουν ευτυχής αν παντρευόσουν, σε αντίθεση με αυτή που θα επιθυμούσες να έχεις στο κρεβάτι σου. Λίγοι είναι τόσο ρεαλιστές ώστε να κάνουν τη σωστή επιλογή για συμβίωση, δυστυχώς.

Παρόμοιας φιλοσοφίας και το 700 της ΒΜW, με το σύνολο να αποδεικνύεται ανώτερο των επί μέρους εξαρτημάτων του, με πιο σπορ χροιά και απόδοση σε σχέση με το Honda. Τόσο μάλιστα, που λίγες αλλά καίριες αλλαγές το κάνουν να ανταγωνίζεται το "ανώτερο" στα χαρτιά, και προσανατολισμένο περισσότερο από το 700 προς το χώμα, F800GS.   

     

Διαφορετικού είδους και επιδόσεων μοτοσυκλέτες χρειάζονται και άλλες δόσεις τεχνολογίας, δεν μπαίνουν όλες στο ίδιο τσουβάλι, κάνοντας άκυρες τις συζητήσεις του είδους "χρειάζεται το traction control ή όχι;". Για μια superbike είναι απαραίτητο, ειδικά αν ο αναβάτης της θέλει να απολαμβάνει την οδήγηση στην πίστα αντί να περιμένει το επόμενο high siding. Για τους 90 ίππους στο τροχό του Scrambler στις περισσότερες περιπτώσεις όχι, σε μερικές ναι, και τελικά μπορεί να κάνει και χωρίς αυτό. Κι αυτές είναι οι προφανείς τεχνολογίες, ενώ πιο σημαντικές είναι οι αφανείς, που σε συνδυασμό με την τεχνογνωσία και την σωστή κρίση, φτιάχνουν απολαυστικές, άρτιες και ομοιογενείς μοτοσυκλέτες. Για παράδειγμα, ένα πιρούνι με σωστά επιλεγμένα ελατήρια και αποσβέσεις, χωρίς ρυθμίσεις, θα δουλέψει καλύτερα από ένα πολύ μαλακό, αλλά πολυρυθμιζόμενο. Γιατί το δεύτερο, θα είναι μια ισχυρή ένδειξη πως αυτοί που εξέλιξαν την συγκεκριμένη μοτοσυκλέτα δεν έκαναν τις σωστές επιλογές, με πιθανότερη κατάληξη πως και το σύνολο δεν θα λειτουργεί σωστά τελικά. Από το "τεχνολογικά εντυπωσιακό, αλλά πλημμελώς εξελιγμένο", το "καλοεξελιγμένο, αλλά απλό", είναι πάντα προτιμότερο. Και ο αναβάτης του, δένεται πολύ περισσότερο μαζί του, αφού δεν απογοητεύεται από τεχνολογίες που υποτίθεται θα του έκαναν τη ζωή εύκολη, ενώ αντίθετα του την κάνουν περίπλοκη χωρίς λόγο. 

 

 

Το MOTO HAPPENING αναβάλλεται μέχρι νεωτέρας. Ο λόγος; Η ανωτέρα βία!