Καθώς η αγορά ενός κράνους θα είναι πάντα ένα θέμα που απασχολεί τους μοτοσυκλετιστές, είπαμε να βάλουμε σε ένα κείμενο όλη την εμπειρία που έχουμε συγκεντρώσει ως συντάκτες του ΜΟΤΟ τα τελευταία τριάντα χρόνια, όχι μόνο για να λύσουμε όλες τις απορίες σας, αλλά και για να σας βοηθήσουμε να κάνετε την σωστή επιλογή. Επιπλέον, καθώς η τεχνολογία και ο τρόπος ζωής μας αλλάζει, νέα προϊόντα και νέες κατηγορίες κρανών εμφανίζονται. Σε αυτό το κείμενο έχουμε προσπαθήσει να βάλουμε σε κουτάκια τις ιδιότητες της κάθε κατηγορίας κρανών, ώστε να γίνουν όσο πιο εύκολα και κατανοητά τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματά τους. Ελπίζουμε να τα καταφέραμε…
ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ
Η βαθμολογία των χαρακτηριστικών σε κάθε τομέα ξεχωριστά είναι με άριστα το 10. Βαθμολογία κάτω από 5 σημαίνει ότι σε αυτόν τον τομέα το κράνος θα σας δημιουργήσει πρόβλημα.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΚΡΑΝΩΝ
Αγωνιστικά κράνη δρόμου
Ο χαρακτηρισμός "Αγωνιστικά" για αυτά τα κράνη δεν αφορά το σχήμα ή τα χρώματά τους, αλλά τις προδιαγραφές κατασκευής τους. Τα κράνη αυτά έχουν συνήθως την έγκριση της FIM και είναι τα μόνα που επιτρέπεται να φοράνε οι αναβάτες στα εθνικά, διεθνή και παγκόσμια πρωταθλήματα αγώνων ταχύτητας. Καθώς έχουν σχεδιαστεί αποκλειστικά ή με βασική προτεραιότητα την αγωνιστική χρήση, όλα τους τα πλεονεκτήματα φαίνονται όταν οδηγάς μέσα σε μια πίστα. Έχουν άψογη αεροδυναμική συμπεριφορά στις υψηλές ταχύτητες, τον καλύτερο δυνατό εξαερισμό και το εσωτερικό τους προσφέρει κορυφαία εφαρμογή στο κεφάλι και όλα τα μαξιλαράκια αφαιρούνται για εύκολο και γρήγορο πλύσιμο/στέγνωμα. Επίσης, οι εταιρείες που έχουν στη γκάμα τους τέτοια κράνη, φροντίζουν να διαθέτουν μια πλήρη σειρά από αξεσουάρ και ανταλλακτικά που σου επιτρέπει να προσαρμόσεις απόλυτα το κράνος στις δικές σου ανάγκες και να το διατηρείς σε τέλεια κατάσταση όσο συχνά κι αν το χρησιμοποιείς. Όλα τα μειονεκτήματα που έχουν οφείλονται καθαρά στον αγωνιστικό σχεδιασμό τους. Το βασικότερο είναι ο αεροδυναμικός θόρυβος που δημιουργούν οι πολλοί αεραγωγοί και οι αεροτομές τους, κάτι που γίνεται πολύ κουραστικό στα μακρινά ταξίδια. Τα περισσότερα από αυτά έχουν σχεδιαστεί για να οδηγάς με ωτασπίδες. Το δεύτερο είναι το κρύο που μπάζουν τον χειμώνα. Ακόμα κι αν κλείσεις όλους τους αεραγωγούς τους, μετά τα 100km/h ο παγωμένος αέρας θα μπει με κάποιο τρόπο μέσα. Επίσης, όλοι αυτοί οι μηχανισμοί εξαερισμού, οι αεροτομές και τα κουμπάκια που έχουν, σπάνε αμέσως αν σου πέσει το κράνος από το χέρι…
Παρ' όλα αυτά, επειδή στην Ελλάδα είναι λίγες οι μέρες που θα χρειαστείς μπαλακλάβα, εμείς στο ΜΟΤΟ τα προτιμάμε από οποιαδήποτε άλλη κατηγορία για καθημερινή χρήση, γιατί είναι με μεγάλη διαφορά τα πιο δροσερά κράνη το καλοκαίρι και γιατί τα περισσότερα από αυτά μπορείς να τα πλύνεις, να τα στεγνώσεις και να τα ξαναφορέσεις καθαρά μέσα σε λίγη ώρα
Tip αγοράς: Τα μονόχρωμα έχουν την καλύτερη σχέση τιμής/αξίας και με αυτοκόλλητες μεμβράνες βινυλίου μπορείτε να τα κάνετε ό,τι χρώμα θέλετε, προστατεύοντας τα ταυτόχρονα από τις γρατσουνιές. Όσα έχουν κέλυφος από Carbon είναι ελαφρύτερα μεν αλλά υπερβολικά ακριβότερα, χωρίς να έχουν διαφορά σε ασφάλεια ή διάρκεια ζωής. Αν τα θέλετε για αγωνιστική χρήση, τσεκάρετε με προσοχή την homologation και την ημερομηνία παραγωγής για να μην έχετε προβλήματα στον τεχνικό έλεγχο πριν τον αγώνα.
Βαθμολογία
Αεροδυναμική συμπεριφορά μετά τα 100km/h: Άριστα 10
Εξαερισμός: Άριστα 10
Βάρος: Άριστα 10
Εφαρμογή στο κεφάλι: Άριστα 10
Θόρυβος: Έντονος έως κουραστικός 3
Ανταλλακτικά/αξεσουάρ: Πλήρη γκάμα 10
Ασφάλεια: Άριστα 10
Κόστος: Δεν υπάρχουν φτηνές επιλογές εδώ 4
Σπορ/Τουρισμού δρόμου
Σε αυτή την κατηγορία κρανών βρίσκουμε την μεγαλύτερη ποικιλία σε μάρκες και τιμές. Ταυτόχρονα όμως είναι και η κατηγορία κρανών που έχεις την μεγαλύτερη πιθανότητα να πληρώσεις για διαμάντια και να πάρεις πλαστικές χάντρες… Εδώ οι κατασκευαστές έχουν δώσει μεγαλύτερο βάρος στην άνεση κατά την πολύωρη οδήγηση. Αυτό σημαίνει ότι η εξωτερική τους σχεδίαση προσπαθεί να μην δημιουργεί αεροδυναμικούς θορύβους και να μην επηρεάζεται από τις πλάγιες ριπές ανέμων. Λόγω αυτού, έχουν λιγότερες τρύπες/αεραγωγούς και πιο σφαιρικό σχήμα χωρίς μεγάλες αεροτομές. Σε αυτή την κατηγορία βρίσκουμε τα πιο ήσυχα κράνη που υπάρχουν, τα πιο σταθερά και είναι η καλύτερη επιλογή για κατόχους μοτοσυκλετών χωρίς φαίρινγκ. Το τεράστιο εύρος τιμών από 100 έως και 800 ευρώ, κάνει πραγματική σπαζοκεφαλιά την επιλογή ενός τέτοιου κράνους. Το "Ό,τι πληρώνεις, παίρνεις" δεν ισχύει απόλυτα σε αυτή την κατηγορία. Σίγουρα οι πιο γνωστές μάρκες έχουν την εμπειρία να φτιάχνουν καλά κράνη, όμως σε αυτή την κατηγορία είναι που εκμεταλλεύονται περισσότερο την φήμη τους για να αυξήσουν τα περιθώρια κέρδους. Σε κάθε περίπτωση, μην αγοράζετε αυτής της κατηγορίας κράνη από διαδικτυακά καταστήματα αν πρώτα δεν το έχετε πιάσει στα χέρια σας και κυρίως δεν το έχετε φορέσει στο κεφάλι σας. Το βάρος και η εφαρμογή εξαρτάται άμεσα από το συγκεκριμένο μοντέλο, καθώς άλλες εταιρείες έχουν μόνο δύο μεγέθη εξωτερικού κέλυφους και άλλες μπορεί να έχουν πέντε ή έξι. Δηλαδή ένα κράνος σε μέγεθος Small μπορεί να είναι ελαφρύ και με τέλεια εφαρμογή, αλλά το ίδιο κράνος σε Medium ή Large να είναι βαρύ και ογκώδες. Επίσης, κάθε εταιρεία έχει διαφορετικό εσωτερικό σχήμα, με αποτέλεσμα σε κάποια κεφάλια να εφαρμόζει τέλεια και σε κάποια άλλα (που φοράνε το ίδιο νούμερο) να τους ενοχλεί στα αυτιά ή στο μέτωπο.
Tip αγοράς: Προτιμήστε όσα έχουν καλό εξαερισμό και καλής ποιότητας εσωτερικές επενδύσεις που να αφαιρούνται ΟΛΕΣ και ΠΛΗΡΩΣ. Επίσης βεβαιωθείτε ότι ο αντιπρόσωπος έχει ανταλλακτικά, ειδικά αν σκοπεύετε να δώσετε πάνω από 250 ευρώ
Βαθμολογία
Αεροδυναμική συμπεριφορά μετά τα 100km/h: Άριστα 10
Εξαερισμός: Συνήθως επαρκής 7
Βάρος: Λογικό 8
Εφαρμογή στο κεφάλι: Αναλόγως μοντέλου και εταιρείας 8
Θόρυβος: Άριστα 10
Ανταλλακτικά/αξεσουάρ: Περιορισμένες επιλογές στα χαμηλής και μεσαίας τιμής 5
Ασφάλεια: Πολύ υψηλή 9
Κόστος: Μπορείς να βρεις πολύ καλά κράνη σε τιμές ευκαιρίας
Tip αγοράς: Δοκιμάστε όσα περισσότερα μοντέλα και μάρκες μπορείτε πριν καταλήξετε στην αγορά. Ξεκινήστε ψάχνοντας για προσφορές σε κράνη που πριν ένα ή δύο χρόνια ήταν πανάκριβα. Θα εκπλαγείτε πόσα κράνη των 800 ευρώ έχουν πλέον κάτω από 500. Προσοχή όμως στην ημερομηνία παραγωγής!
Ανοιγώμενα δρόμου
Αυτά είναι τα κράνη που ορισμένοι αποκαλούν "σπαστά" και είναι μια κατηγορία που προσπαθεί να συνδυάσει τα full face δρόμου με τα ανοιχτά Jet. Εξωτερικά μοιάζουν πολύ με τα σπορ/τουρισμού και ως εκ τούτου έχουν γενικά καλή αεροδυναμική συμπεριφορά και είναι άνετα στην πολύωρη οδήγηση. Το εμπρός τμήμα τους ανοίγει προς τα επάνω και μπορείς να σταματήσεις στο περίπτερο, δείχνοντας στον περιπτερά το πρόσωπό σου και επιτρέποντάς του να ακούει καθαρά τι του ζητάς, σε αντίθεση με τα full-face κράνη που νομίζει ότι θα κάνεις ληστεία και δεν καταλαβαίνει αν θέλεις τσίχλες ή Marlboro. Αυτό είναι το βασικό τους πλεονέκτημα που θα εκτιμήσουν όσοι κάνουν συχνά στάσεις (courier, delivery κ.τ.λ.) και συναναστρέφονται με άλλους ανθρώπους για μικρά χρονικά διαστήματα, χωρίς να χρειάζεται να βάζουν και να βγάζουν το κράνος στο κεφάλι τους συνέχεια. Θεωρητικά μπορείς να οδηγήσεις με ανοιχτό το εμπρός τμήμα τους, όμως κάθε φορά που θα ξεπερνάς τα 50km/h οι στροβιλισμοί του αέρα και κάθε σκόνη και έντομο που θα μπει στα μάτια σου θα σε αναγκάσουν να το κλείσεις. Λόγω μηχανισμών και για να κρατήσουν οι κατασκευαστές τα επίπεδα ασφάλειας κοντά στα κλασικά μονοκόμματα full-face κράνη, τα ανοιγώμενα είναι τα πιο ογκώδη και βαριά κράνη που υπάρχουν και ο εξαερισμός τους σπάνια είναι αποτελεσματικός.
Βαθμολογία
Αεροδυναμική συμπεριφορά μετά τα 100km/h: Καλή 7
Εξαερισμός: Μέτριος 5
Βάρος: Υψηλό 3
Εφαρμογή στο κεφάλι: Βάρος και κατανομή βάρους μειώνουν την άνεση 6
Θόρυβος: Χαμηλός 7
Ανταλλακτικά/αξεσουάρ: Πολύ περιορισμένες επιλογές 3
Ασφάλεια: Καλή 7
Κόστος: Υπάρχουν φτηνές επιλογές, αλλά καλύτερα να τις αποφύγεις
Tip αγοράς: Λόγω μηχανισμών είναι βέβαιο ότι κάτι θα σπάσεις, κάποιο εξάρτημα θα αποκτήσει τζόγους και γενικώς θα χρειαστείς ανταλλακτικά. Σε αυτή την κατηγορία η μάρκα και το after sales service του αντιπροσώπου είναι το παν. Είναι κρίμα να έχεις δώσει 300 ευρώ και μετά από ένα μήνα να πετάξεις το κράνος διότι δεν βρίσκεις ένα πλαστικό μοχλό που κοστίζει μόλις 5 ευρώ για να το φτιάξεις.
Adventure – Διπλής χρήσης
Αυτή είναι μια εντελώς καινούρια κατηγορία κρανών που δημιουργήθηκε τα τελευταία χρόνια με στόχο τους αναβάτες των μεγάλων on-off μοτοσυκλετών. Θεωρητικά είναι κράνη για να τα φοράς τόσο στην άσφαλτο, όσο και όταν οδηγείς στο χώμα. Εξωτερικά μοιάζουν αρκετά με εκείνα του Motocross/Enduro, καθώς έχουν γείσο και μακρύ, σφηνοειδές σχήμα εμπρός, αλλά αντί για ξεχωριστά γυαλιά έχουν κανονική ζελατίνα που σφραγίζει στο κράνος και προφυλάσσει πλήρως το πρόσωπο από τον αέρα. Στην πραγματικότητα τόσο ο γείσος, όσο και το γενικότερο σχήμα τους είναι πολύ πιο ήπιας σχεδίασης από εκείνα των Motocross/Enduro ώστε η αεροδυναμική τους συμπεριφορά να είναι ασφαλής στις υψηλότερες ταχύτητες που κινούνται στην άσφαλτο οι on-off μοτοσυκλέτες, αλλά και για να παράγουν χαμηλότερα επίπεδα θορύβου. Στην πραγματική ζωή, δύσκολα μπορείς να ταξιδέψεις με ταχύτητες άνω των 140km/h με άνεση και χωρίς να κουνιέται το κεφάλι σου από τις ριπές του αέρα. Επίσης λόγω έντονης καμπυλότητας της ζελατίνας, τα περισσότερα από αυτά παραμορφώνουν το τοπίο και το βράδυ δημιουργούν εσωτερικές αντανακλάσεις και η στεγανοποίηση δεν είναι επαρκείς, αφήνοντας τον παγωμένο αέρα να μπει μέσα στο κράνος τον χειμώνα. Γενικώς είναι περισσότερο στιλ παρά ουσία, αφού είναι σαφώς υποδεέστερα στο ταξίδι από τα συμβατικά κράνη δρόμου και πολύ πιο βαριά από τα Motocross/Enduro. Αν η χρήση της on-off μοτοσυκλέτα σας είναι συνήθως μέσα στην πόλη και σε επαρχιακούς (ασφάλτινους ή χωμάτινους) δρόμους που δεν επιτρέπουν μεγάλες ταχύτητες για πολύ ώρα, τα μειονεκτήματα τους δεν γίνονται αντιληπτά και μπορείτε να τα προτιμήσετε αντί των street, αφού θα δείχνετε πιο όμορφοι με αυτά πάνω στο GS η την Africa σας!
Tip αγοράς: Όταν δοκιμάζετε το ADV κράνος που σας αρέσει, κλείστε την ζελατίνα και με το κεφάλι σας σταθερό σε ευθεία, κοιτάξτε κάτω (σαν να θέλετε να δείτε τα όργανα της μοτοσυκλέτας σας) και δεξιά-αριστερά (σαν να ρίχνετε ματιές στους καθρέπτες σας). Αν η ζελατίνα παραμορφώνει τα αντικείμετα που βρίσκονται περιμετρικά σας, πείτε ευχαριστώ και δοκιμάστε κάποιο άλλο μοντέλο.
Βαθμολογία
Αεροδυναμική συμπεριφορά μετά τα 100km/h: Μέτρια 5
Εξαερισμός: Συνήθως αντίστοιχος των street 7
Βάρος: Αποδεκτό 7
Εφαρμογή στο κεφάλι: Καλή 8
Θόρυβος: Υψηλός 4
Ανταλλακτικά/αξεσουάρ: Στα ακριβά μοντέλα θα βρείτε πολλές επιλογές αξεσουάρ
Ασφάλεια: Πολύ καλή 8
Κόστος: Είναι ακριβότερα από τα street λόγω μόδας 5
Ανοιχτά (Jet) με μεγάλη ζελατίνα
Τα κράνη αυτά προστατεύουν το κρανίο ΜΟΝΟ, αφήνοντας το πρόσωπο εκτεθειμένο. Η μεγάλη ανοιγόμενη ζελατίνα που έχουν φτάνει έως το σαγόνι και εμποδίζει τα έντομα, τα νερά και τους στροβιλισμούς του αέρα να μπουν στα μάτια σας. Τα πιο ακριβά και καλοσχεδιασμένα από αυτά σου επιτρέπουν να οδηγείς με ταχύτητες έως και 150Km/h χωρίς να ανασηκώνονται από το κεφάλι σου και έχουν επαρκή εξαερισμό. Το βασικό τους πλεονέκτημα είναι το πολύ χαμηλό τους βάρος και ότι συνήθως χωράνε κάτω από τη σέλα ενός scooter. Γενικώς είναι πρακτικά στην χρήση μέσα στην πόλη και θα βολέψουν όσους κάνουν μικρές αποστάσεις καθημερινά. Φυσικά τον χειμώνα μπάζουν κρύο, ενώ το καλοκαίρι (αν δεν έχουν μεγάλους αεραγωγούς πίσω) ζεσταίνουν περισσότερο το κεφάλι σου και το πρόσωπό σου (η μεγάλη ζελατίνα γίνεται θερμοκήπιο…) σε σύγκριση με ένα full face!
Βαθμολογία
Αεροδυναμική συμπεριφορά μετά τα 100km/h: Κακή 3
Εξαερισμός: Κακός (ελάχιστες εξαιρέσεις…) 2
Βάρος: Άριστο 10
Εφαρμογή στο κεφάλι: Αποδεκτή 5
Θόρυβος: Πολύ υψηλός 2
Ανταλλακτικά/αξεσουάρ: Μόνο στα ακριβά μοντέλα βρίσκεις ανταλλακτικά 2
Ασφάλεια: Περιορισμένη 4
Κόστος: Βρίσκεις ό,τι θέλεις 10
Tip αγοράς: Αν δεν έχουν αεραγωγούς πάνω και πίσω, το καλοκαίρι θα κολυμπάτε μέσα στον ιδρώτα
Ανοιχτά (Jet) με μικρή ή καθόλου ζελατίνα
Αυτά τα κράνη είναι κατάλληλα μόνο για πολύ μικρές αποστάσεις και με ταχύτητες κάτω από 80km/h. Η ασφάλεια που παρέχουν είναι υποτυπώδεις και πολλά από αυτά δεν προστατεύουν επαρκώς ούτε τα αυτιά! Ουσιαστικά είναι κράνη για να μην σε γράψει η τροχαία ή λύση ανάγκης για όσους το scooter τους δεν χωράει κάτω από την σέλα του τίποτα μεγαλύτερο σε μέγεθος από αυτά. Από την άλλη μεριά είναι 1000 φορές πιο ασφαλή από το να μην φοράς καθόλου κράνος, οπότε αν δεν μπορείς ή δεν θέλεις να βάλεις κάποιο από τους υπόλοιπους τύπους κρανών, πάρε ένα τέτοιο.
Tip αγοράς: Βρίσκεις τέτοια κράνη από 20 ευρώ… δεν χρειάζεται να σου πούμε πόσο ασφαλή είναι αυτής της τιμής τα κράνη, έτσι; Ούτε όμως και εκείνα των 200 ευρώ δεν αξίζουν τα λεφτά τους
Βαθμολογία
Αεροδυναμική συμπεριφορά μετά τα 100km/h: Άθλια 0
Εξαερισμός: Κι όμως το κεφάλι σου βράζει με αυτά! 2
Βάρος: Τα πιο ελαφριά απ' όλα 10
Εφαρμογή στο κεφάλι: Κακή 2
Θόρυβος: Ακούς τα πάντα 1
Ανταλλακτικά/αξεσουάρ: Τα μοδάτα έχουν πολλά αξεσουάρ 7
Ασφάλεια: Υποτυπώδεις 2
Κόστος: Η φτηνότερη κατηγορία κρανών 10
Motocross / Enduro
Όπως και τα αγωνιστικά δρόμου, έτσι και τα αγωνιστικά κράνη για το χώμα έχουν σχεδιαστεί με πρώτη προτεραιότητα την οδήγηση σε δύσβατα εδάφη. Έχουν πολύ μεγάλους γείσους για να προστατεύουν τα μάτια από τις έντονες μεταβολές του φωτός όταν οδηγάς ανάμεσα σε δέντρα ή όταν κάνεις άλματα και οι εναλλαγές μεταξύ σκιάς και ήλιου είναι απότομες. Σε συνδυασμό με το μακρύ υποσιάγωνο, συνήθως καταφέρνουν να απομακρύνουν εγκαίρως τα κλαδιά των δέντρων από το πρόσωπο και τον λαιμό. Συνδυάζονται με ξεχωριστά, ειδικά γυαλιά με εύκαμπτες και άθραυστες ζελατίνες που είναι οικονομικές στην αντικατάστασή τους, καθώς σε χρήση enduro χαράζονται από τα κλαδιά πολύ εύκολα. Λόγω εξωτερικού σχεδιασμού, η αεροδυναμική τους συμπεριφορά είναι προβληματική στις υψηλές ταχύτητες και το πρόσωπο είναι εκτεθειμένο στον παγωμένο αέρα τον χειμώνα. Υπάρχει μεγάλη ποικιλία από αυτά τα κράνη και παρά το γεγονός ότι όλα μοιάζουν ίδια, στην πραγματικότητα δεν είναι. Τα πιο φτηνά είναι αρκετά βαριά, με μέτρια εφαρμογή και αντίστοιχα μέτριο εξαερισμό, όπου σε συνθήκες off-road οδήγησης με έντονους κραδασμούς, γίνονται πολύ κουραστικά. Επίσης δεν έχουν όλα σχεδιαστεί με αγωνιστικές προδιαγραφές κι ας το εξωτερικό τους σχήμα και συνδυασμός χρωμάτων είναι "αγωνιστικός".
Tip αγοράς: Η οδήγηση εκτός δρόμου έχει πολλούς κραδασμούς, καταπονώντας τους μυς που συγκρατούν το κεφάλι και οι ταχύτητες είναι μικρές, οπότε μικρή είναι και η ταχύτητα ροής του αέρα. Ένα βαρύ, κακοζυγισμένο και χωρίς εξαερισμό κράνος θα σας κουράσει πολύ γρήγορα. Αν τα οικονομικά σας είναι περιορισμένα, αφήστε τα όμορφα "αγωνιστικά" χρώματα στην άκρη και αγοράστε το καλύτερο μονόχρωμο πραγματικά αγωνιστικό κράνος που αντέχει η τσέπη σας
Βαθμολογία
Αεροδυναμική συμπεριφορά μετά τα 100km/h: Πολύ κακή 1
Εξαερισμός: Συνήθως καλός 7
Βάρος: Γενικώς είναι ελαφριά 8
Εφαρμογή στο κεφάλι: Καλή 8
Θόρυβος: Υψηλός 3
Ανταλλακτικά/αξεσουάρ: Τα ακριβά έχουν τα πάντα 10
Ασφάλεια: Πολύ καλή 9
Κόστος: Λόγω πολύ υψηλού ανταγωνισμού των εταιρειών, πραγματικά ό,τι πληρώνεις παίρνεις 10
