Το μυστικό του “μαγικού” λαδιού που δίνει άλογα

Μέχρι και 4,5 ίππους παραπάνω αλλά μόνο για έναν συγκεκριμένο κινητήρα
1
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

19/10/2023

Για την Panigale V4R του 2023 η Ducati μαζί με την Shell που είναι η εταιρεία με την οποία συνεργάζεται στα MotoGP και στο WSBK τα τελευταία 23 χρόνια, εξέλιξαν ένα νέο τύπο λαδιού που αυξάνει τη μέγιστη ιπποδύναμη κατά 3,5 ίππους, ενώ στον κόφτη των 16.500 στροφών του κινητήρα Desmosedici Stradale R των 998 κυβικών της V4R με έκτη σχέση, το κέρδος από την μείωση των τριβών φτάνει τους 4,5 ίππους. Σύμφωνα με την Ducati, το συγκεκριμένο λάδι μειώνει τις τριβές κατά 10% σε σχέση με το Shell Advance 15W-50 που χρησιμοποιούν οι υπόλοιπες Panigale V4/V4S με τον κινητήρα Desmosedici Stradale των 1.103 κυβικών. Για να επιτύχουν αυτά τα αποτελέσματα, οι χημικοί της Shell χρειάστηκε να δημιουργήσουν νέα συνθετικά πρόσθετα για την σταθεροποίηση του ιξώδους. Ως γνωστόν, το λάδι συμπεριφέρεται όπως το μέλι και αλλάξει την ρευστότητά του αναλόγως την θερμοκρασία στην οποία βρίσκεται. Οι αριθμοί 15W-50 στο συνθετικό λάδι της Shell για τις “απλές” εκδόσεις V4/V4S/V4SP2 μας λένε πως το συγκεκριμένο λάδι έχει ιξώδες 15 όταν είναι κρύο, αλλά όταν είναι σε θερμοκρασία λειτουργίας του κινητήρα συμπεριφέρεται σαν να έχει ιξώδες 50. Για να γίνει απόλυτα κατανοητό, σε θερμοκρασία λειτουργίας συμπεριφέρεται σαν να έχει ιξώδες 50, ΔΕΝ γίνεται πιο παχύρευστο απ’ ότι όταν είναι κρύο και έχει ιξώδες 15. Τα αγωνιστικά λάδια συνήθως είναι μονότυπα ή έχουν λίγα πρόσθετα σταθεροποίησης του ιξώδες τους, καθώς έχουν σχεδιαστεί για να προσφέρουν προστασία μόνο στις θερμοκρασίες λειτουργίας του κινητήρα κατά την διάρκεια ενός αγώνα. Στις μοτοσυκλέτες δρόμου χρειαζόμαστε λάδια που είναι αρκετά λεπτόρευστα όταν είναι κρύα για να φτάνουν γρήγορα σε κάθε σημείο του κινητήρα και ταυτόχρονα να μην γίνονται νερό όταν ζεσταθεί ο κινητήρας.

2

Για το συγκεκριμένο λάδι του V4R η Shell δεν δίνει καμία πληροφορία για το ιξώδες του, κάτι που αφήνει ένα μικρό μυστήριο σχετικά με το εύρος του. Συνήθως τα αγωνιστικά λάδια έχουν ιξώδες 60 σε θερμοκρασία λειτουργίας (από το 70 ξεκινούν συνήθως οι βαλβολίνες για τα κιβώτια ταχυτήτων και τα διαφορικά).

Πριν όμως τρέξετε να παραγγείλετε το νέο λάδι της Shell από κάποιον αντιπρόσωπο της Ducati, θα πρέπει να γνωρίζετε πως στην δική σας μοτοσυκλέτα θα δημιουργήσει σοβαρό πρόβλημα, ακόμα κι αν είναι μια Ducati με V4 κινητήρα.

Ο βασικός λόγος είναι ο συμπλέκτης! Η V4R είναι η μοναδική μοτοσυκλέτα παραγωγής αυτή τη στιγμή που έχει ξηρό συμπλέκτη, σε αντίθεση με τις υπόλοιπες μοτοσυκλέτες στις οποίες οι δίσκοι του συμπλέκτη έρχονται σε άμεση επαφή με το λάδι του κινητήρα.

Αυτό σημαίνει πως το ειδικό λάδι της V4R δεν χρειάζεται να έχει πρόσθετα που να επιτρέπουν στους δίσκους του διπλέκτη να μην ολισθαίνουν και δεν χρειάζεται να έχει πρόσθετα που αποθηκεύουν την βρώμα από την φθορά των δίσκων του συμπλέκτη και την μεταφέρουν στο φίλτρο του λαδιού, ώστε τα μικροσωματίδια να μην καταλήγουν στον πάτο των κάρτερ, όπου θα τα ρουφήξει η αντλία λαδιού και θα φράξει όλο το σύστημα λίπανσης του κινητήρα.

Η απουσία αντιολισθητικών πρόσθετων από το συγκεκριμένο λάδι φαίνεται από την ξεκάθαρη οδηγία της Ducati πως είναι αποκλειστικά για κινητήρες με ξηρό συμπλέκτη.

Αντίστοιχα, για το συγκεκριμένο λάδι η Ducati δίνει την οδηγία πως προορίζεται για οδήγηση στην πίστα και πως η αλλαγή του πρέπει να γίνεται κάθε 1.000 χιλιόμετρα ή 12 μήνες. Η αλλαγή λαδιών κάθε 12 μήνες ακόμα κι αν δεν έχεις κάνει ούτε ένα χιλιόμετρα είναι μια οδηγία που αφορά όλα τα λάδια. Αντιθέτως η αλλαγή κάθε 1.000 χιλιόμετρα πιθανότατα είναι ένδειξη απουσίας ή μικρής περιεκτικότητας σε πρόσθετα που συγκρατούν τα κατάλοιπα. Βέβαια 1000 χιλιόμετρα τέρμα γκάζι στις 16.000 στροφές μέσα στην πίστα με το Panigale V4R δεν είναι παραδείσιες συνθήκες για ένα λάδι…     

3

 

Αγωνιστικοί κινητήρες Moto2: Η μεγάλη διαφορά από τους ευρείας παραγωγής

Πώς να επιτύχεις ίδια απόδοση σε 120 κινητήρας
1
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

6/3/2023

Η συνέντευξη του Trevor Morris είναι μια από τις πιο ενδιαφέρουσες που έχουμε διαβάσει το τελευταίο διάστημα, διότι απεικονίζει με τον καλύτερο τρόπο πόσο μεγάλες μπορεί να είναι οι διαφορές και το κόστος κατασκευής ενός κινητήρα μοτοσυκλέτας όταν το ζητούμενο είναι οι απόλυτες επιδόσεις και η ακρίβεια κατασκευής. Ο κύριος Morris είναι ο τεχνικός διευθυντής της εταιρείας ExternPro, η οποία με τη σειρά της έχει αναλάβει να συναρμολογεί και να συντηρεί τους τρικύλινδρους κινητήρες της Triumph για την Moto2 κατηγορία των MotoGP. Όπως είναι γνωστό, όλες οι ομάδες της Moto2 χρησιμοποιούν ακριβώς τους ίδιους κινητήρες, τους οποίους μοιράζει η ExternPro πριν τους αγώνες. Συνολικά κατασκευάζονται 120 κινητήρες της Moto2 κάθε χρόνο και σύμφωνα με τον κύριο Norris η πραγματική απόκλιση στην απόδοσή τους είναι μόλις 1 ή 1,2 ίππους μεταξύ του ισχυρότερου και του πιο αδύναμου σε κάθε αγώνα.

2

Στην πραγματικότητα, η διαφορά μεταξύ του ισχυρότερου από τους 120 και του πιο αδύναμου είναι 2,5-3 ίππων, όμως η ExternPro τους χωρίζει σε τέσσερα διαφορετικά πακέτα των 30 κινητήρων το κάθε ένα, με κριτήριο τα χαρακτηριστικά απόδοσής τους. Για παράδειγμα φτιάχνουν μια 30άδα με όσους έχουν απόδοση μεταξύ 139-140 ίππους. Μετά φτιάχνουν μια άλλη 30άδα που έχει απόδοση 138-139 ίππους και πάει λέγοντας. Με αυτόν τον τρόπο διαχωρισμού εξασφαλίζουν σε κάθε αγώνα πως η διαφορά μεταξύ ισχυρότερου και πιο αδύναμου δεν ξεπερνά τον ένα ίππο.   

Εκείνο όμως που έχει ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον είναι η διαδικασία παραγωγής αυτών των κινητήρων.

Όπως δηλώνει ο κύριος Steve Sargent, που έχει τη θέση του Διευθυντή Παραγωγής στην Triumph, πριν μπουν οι εργαζόμενοι μέσα στην αίθουσα όπου γίνεται η μηχανουργική κατεργασία των κεφαλών των κινητήρων της Moto2, ο χώρος εργασίας προθερμαίνεται (!!!!!) και όλες οι κεφαλές ετοιμάζονται χωρίς αλλαγή βάρδιας. Ο λόγος είναι πως ακόμα και η παραμικρή μεταβολή στη θερμοκρασία περιβάλλοντος μπορεί να προκαλέσει διακυμάνσεις στα διάκενα λόγω διαφορετικής διαστολής των μετάλλων (τόσο της ίδιας της κεφαλής όσο και των μηχανημάτων κατεργασίας).

Σε μια κανονική ημέρα που κατασκευάζουμε κινητήρες παραγωγής, υπάρχουν τρεις αλλαγές βάρδιας και διαλλείματα στην παραγωγή.

Όταν όμως κατασκευάζουμε τα εξαρτήματα για τους κινητήρες της Moto2, φροντίζουμε να υπάρχει αρκετό προσωπικό για να βγει η παραγωγή όλων μέσα σε μία βάρδια χωρίς διάλλειμα.

4

Όταν ξεκινά η διαδικασία συναρμολόγησης από την ExternPro, την δουλειά αναλαμβάνουν πάντα οι ίδιοι μηχανικοί, με τα ίδια εργαλεία και τις ίδιες συνθήκες. Με αυτόν τον τρόπο μειώνονται στο ελάχιστο οι πιθανότητες να υπάρξουν διαφορές στην κατασκευή ενός κινητήρα από τον άλλον. Αφού ολοκληρωθεί η συναρμολόγηση των κινητήρων, τότε ακολουθεί η δυναμομέτρησή τους, όπου και χωρίζονται ανά 30 με βάση την ιπποδύναμή τους.

5

Εδώ αξίζει να σημειώσουμε, πως παρά όλη αυτή την απόλυτη προσοχή στη λεπτομέρεια κατά την διάρκεια παραγωγής τους, στους 120 κινητήρες υπάρχει απόκλιση 2,5-3 ίππων. Φανταστείτε πόση είναι η απόκλιση στους κινητήρες παραγωγής των μοτοσυκλετών μας που παράγονται σε διαφορετικές ώρες, από διαφορετικά εργοστάσια, σε διαφορετικές χώρες…