Ψυκτικό αυτός ο άγνωστος!

Ποιος ο ρόλος και η σπουδαιότητα του ψυκτικού
Από τον

Λάζαρο Μαυράκη

2/5/2017

Το ενδιαφέρον για τη συντήρηση της μοτοσυκλέτας βρίσκεται σε μια διαρκή άνοδο, δεδομένου και των συνθηκών που επικρατούν γενικότερα στην αγορά, οι οποίες δεν ευνοούν ιδιαίτερα την αγορά μιας καινούργιας μοτοσυκλέτας, οπότε καλό να φροντίζουμε αυτή που έχουμε…

Είναι επίσης γεγονός ότι τις περισσότερες απορίες και συζητήσεις συγκεντρώνουν τα λάδια με τον τύπο και τα διαστήματα αλλαγής τους και η αντικατάσταση των αναλώσιμων με άλλα καλύτερων επιδόσεων και χαρακτηριστικών. Αυτό όμως που πολλοί παραβλέπουν, αγνοώντας την σημασία και τον καίριο ρόλο που παίζει στην συντήρηση και την εύρυθμη λειτουργία του κινητήρα μιας μοτοσυκλέτας, είναι το ψυκτικό (ή αντι-ψυκτικό αν προτιμάτε) υγρό. Για πολλούς είναι αυτό το υγρό που μπαίνει στο ψυγείο… και τέλος. Μέγα λάθος και εξηγούμε το γιατί θα πρέπει να ασχοληθούμε πιο σοβαρά με το θέμα ακριβώς παρακάτω.

 

Σωστή συντήρηση

Ας πάρουμε λοιπόν τα πράγματα από την αρχή, ξεκινώντας από το "Α". Οι υγρόψυκτες μοτοσυκλέτες διαθέτουν ένα επιπλέον σύστημα (αυτό της ψύξης) σε σχέσης με τις αερόψυκτες μοτοσυκλέτες, που –οποία έκπληξις!- όπως όλα τα υπόλοιπα συστήματα χρειάζεται τακτική συντήρηση. Αυτό συμβαίνει διότι με τον καιρό και την χρήση, το ψυκτικό υγρό γίνεται πιο τοξικό και μπορεί να διαβρώσει το εσωτερικό του κινητήρα, το ψυγείο και την αντλία νερού. Επίσης, οι σωλήνες του κυκλώματος ψύξης φθείρονται με το πέρασμα του χρόνου και πολλές φορές αποκτούν ρωγμές ή μαλακώνουν περισσότερο απ' όσο πρέπει, χτυπώντας το καμπανάκι για την αντικατάστασή τους.

 

Πότε;;;;

Η διάρκεια ζωής των ψυκτικών υγρών διαφέρει και εξαρτάται από τον τύπο του υγρού και τις συνθήκες στις οποίες χρησιμοποιείται την μοτοσυκλέτα σας. Η πρώτη ένδειξη που πρέπει να λάβετε σοβαρά υπόψη σας –όπως και για οτιδήποτε αφορά τη μοτοσυκλέτα σας- είναι αυτή που αναγράφεται στο owner's manual και προτείνεται από τον κατασκευαστή. Γενικότερα πάντως, τα συνηθισμένα υγρά πρέπει να αλλάζονται κάθε δύο χρόνια, ενώ αυτά που έχουν ενισχυμένη διάρκεια κάθε πέντε περίπου έτη.

Συστατικά και ιδιότητες

Τα ψυκτικά υγρά αποτελούνται από διάφορα στοιχεία, συμπεριλαμβανομένης και της αιθυλογλυκόλης που είναι και το βασικό συστατικό, σε συνδυασμό με νερό ώστε να προσφέρει την καλύτερη δυνατή ισορροπία ανάμεσα στην προστασία από το πάγωμα, την διάβρωση και την απαγωγή της θερμότητας. Γι' αυτό, ακόμη και αν ζείτε σε περιοχές που επικρατούν πολικές θερμοκρασίες (όπως η Ελλάδα για παράδειγμα) το συγκεκριμένο υγρό είναι απαραίτητο για να εμποδίσει την διάβρωση των μεταλλικών μερών, για την λίπανση της αντλίας νερού και για την αύξηση του σημείου βρασμού. Σε ό,τι αφορά το τελευταίο, ο συνδυασμός μιας τάπας ψυγείου υψηλής πίεσης (π.χ. 14 PSI) κι ενός καλής ποιότητας ψυκτικού, δίνει σημείο πήξης τους -37,2 °C και σημείο βρασμού τους 128,8 °C (στο επίπεδο της θάλασσας, γιατί σε μεγαλύτερο υψόμετρο το σημείο βρασμού είναι χαμηλότερα, αλλά εκεί ούτως ή άλλως επικρατούν πιο κρύες συνθήκες συνήθως).

 

Σωστές προδιαγραφές

Στις σύγχρονες μοτοσυκλέτες τα κυκλώματα ψύξης –και κατ' επέκταση τα μέρη με τα οποία έρχεται σε επαφή το ψυκτικό- αποτελούνται από διάφορα υλικά, όπως σίδηρο, ατσάλι, αλουμίνιο, μαγνήσιο, χαλκός, μπρούντζος, πλαστικό και λάστιχο. Η σύνθεση του ψυκτικού πρέπει να το καθιστά κατάλληλο με όλα αυτά τα υλικά γι' αυτό θα πρέπει να σιγουρευτείτε ότι το υγρό που αγοράζετε είναι εγκεκριμένο από το εργοστάσιο για τον κινητήρα της μοτοσυκλέτας σας.

Το σύστημα ψύξης, όπως όλα τα υπόλοιπα συστήματα, χρειάζεται τακτική συντήρηση

Αν αντιληφθείτε σκουριά στο σύστημα ψύξης, θα πρέπει να το καθαρίσετε χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα χημικά προϊόντα που υπάρχουν στο εμπόριο και στη συνέχεια να γεμίσετε το κύκλωμα με καινούργιο ψυκτικό. Όταν αντικαθιστάτε το ψυκτικό, θα πρέπει να έχετε υπόψη σας ότι θα παγιδευτεί αέρας στο κύκλωμα και θα πρέπει να κάνετε εξαέρωση πριν λειτουργήσετε κανονικά τον κινητήρα. Βρείτε τις βίδες της εξαέρωσης και ακολουθήστε την διαδικασία όπως περιγράφεται στο service manual της μοτοσυκλέτας σας, σε περίπτωση που θέλετε να κάνετε την διαδικασία μόνοι σας κι όχι σε κάποιο συνεργείο. Θα πρέπει επίσης να γνωρίζετε ότι σχεδόν κάθε πέντε χρόνια είναι καλό να αλλάζει και ο θερμοστάτης μαζί με τις εξωτερικές σωληνώσεις. Τέλος, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι τα ψυκτικά υγρά είναι τοξικά με γλυκιά γεύση που μπορεί να προκαλέσει το ενδιαφέρον μικρών παιδιών ή και κατοικίδιων, οπότε θα πρέπει να φυλάσσονται προσεκτικά, όπως και να απομακρύνονται με κατάλληλες μεθόδους τα παλιά υγρά, κάτι στο οποίο μπορούν να σας βοηθήσουν τα συνεργεία της γειτονιάς σας.

 

Διώξτε το αλάτι

πώς ακριβώς καταστρέφονται οι μοτοσυκλέτες μας από το αλάτι
Θάνο Αμβρ. Φελούκα
Από τον

Θάνο Αμβρ. Φελούκα

28/12/2016

Οι προβλέψεις της μετεωρολογικής υπηρεσίας που περιλαμβάνουν χιόνι και συνθήκες πάγου έχει διπλή επίδραση σε εμάς τους μοτοσυκλετιστές. Αρχικά μας καθιστά σκεπτικούς να βγούμε στους δρόμους, ενώ όταν οι συνθήκες αλλάξουν και αρχίσουμε τα χιλιόμετρα, βλέπουμε να καταστρέφεται το φινίρισμα των μοτοσυκλετών μας από το αλάτι που είχε ριχθεί για να κρατήσει τους δρόμους ανοικτούς.

Το αλάτι όταν διαλύεται στο νερό χαμηλώνει το σημείο πήξης του αποτρέποντάς το να παγώσει, αλλά έρχεται σε επαφή και με τα μέταλλα της μοτοσυκλέτας μας, και η διαβρωτική του δράση είναι πολύ ισχυρή. Ο τρόπος που το κάνει αυτό ονομάζεται συχνά ηλεκτρολυτική διάβρωση, αλλά αυτό δεν είναι ακριβές, με το δεδομένο ότι η ηλεκτρόλυση χρειάζεται μια πηγή ρεύματος. Είναι αυτό το είδος της διάβρωσης, που μετατρέπει σε πράσινη μούχλα τους πόλους της μπαταρίας μας. Με το αλάτι που μένει στην μοτοσυκλέτα -ακόμα κι όταν είναι παρκαρισμένη- είναι διαφορετικά τα πράγματα και η διαδικασία ονομάζεται γαλβανική διάβρωση, η οποία δημιουργεί τη δική της ηλεκτρική ισχύ, σαν μια μπαταρία.

Όταν δύο διαφορετικά μέταλλα είναι βυθισμένα στο νερό ένα ηλεκτρικό ρεύμα ρέει μεταξύ τους. Το πόσο ισχυρό θα είναι αυτό το ρεύμα εξαρτάται από το μέταλλο που γίνεται θετικός πόλος (άνοδος) και από ποιο γίνεται αρνητικός (κάθοδος) και τη σχετική τους θέση στον γαλβανικό πίνακα. Την πιο ισχυρή άνοδο την κάνει το μαγνήσιο, ενώ στην άλλη άκρη του πίνακα, είναι ο χρυσός, η πιο ισχυρή κάθοδος. Το αλουμίνιο και το ατσάλι που πολύ συχνά έρχονται σε επαφή σε μια μοτοσυκλέτα, απέχουν πολύ στον πίνακα και αυτό είναι πολύ ανησυχητικό όταν η γαλβανική διάβρωση ενισχύεται από το αλάτι.

Διάβρωση γίνεται ακόμη και όταν, φαινομενικά, υπάρχει μόνο ένα μέταλλο. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει απόλυτα καθαρό μέταλλο και η γαλβανική διάβρωση εμφανίζεται σε μικροσκοπικό πεδίο ανάμεσα στο κυρίως μέταλλο και τις προσμίξεις που έχουν αναμειχθεί κατά τη δημιουργία του κράματος.

Έτσι, ακόμη και ένας απλός αλουμινένιος στροφαλοθάλαμος διαβρώνεται, και ας είναι μακριά από άλλα μέταλλα, λόγω της γαλβανικής δράσης και αυτή συμβαίνει πιο γρήγορα όταν υπάρχει αλμυρό νερό και δρα σαν ηλεκτρολύτης.

Διάβρωση γίνεται ακόμη και όταν, φαινομενικά, υπάρχει μόνο ένα μέταλλο. 

Ο μηχανισμός που το εξηγεί βρίσκεται και στην χημεία του Γυμνασίου και είναι ο εξής: ένα από τα συστατικά του ατσαλιού, ο σίδηρος, χάνει από κάθε άτομό του δυο ηλεκτρόνια στην άνοδο που διαλύονται στον ηλεκτρολύτη, ενώ στην κάθοδο υπάρχει υδροξείδιο (οξυγόνο και υδρογόνο σε συνδυασμό με κάποια ελεύθερα ηλεκτρόνια) και δίνουν μορφή στο διάλυμα. Οι δύο μορφές υδροξειδίου του σιδήρου, όταν φύγει η υγρασία, ενώνονται με το οξυγόνο του αέρα για να σχηματίσουν οξείδιο του σιδήρου, την γνωστή μας από παλιά σκουριά. Το αλουμίνιο αντιδρά με το οξυγόνο πιο έντονα από ότι ο σίδηρος και σχηματίζει ένα λεπτό στρώμα οξειδίου του αλουμινίου, που προστατεύει όλα τα φτιαγμένα από αλουμίνιο εξαρτήματα, και κατά ειρωνικό τρόπο δημιουργεί την ψευδαίσθηση ότι το αλουμίνιο είναι λιγότερο αντιδραστικό από το ατσάλι. Αυτό θα ίσχυε εάν δεν υπήρχε το αλμυρό νερό και η γαλβανική διάβρωση, η οποία μπορεί να λειτουργήσει διαπερνώντας το στρώμα οξειδίου του αλουμινίου και να δημιουργήσει το λευκή και με όψη γούνας οξείδιο του αλουμινίου πάνω στο γυαλιστερό στροφαλοθάλαμο, το ψαλίδι και πάει λέγοντας.

Η θεραπεία; Ξεπλύνετε το αλάτι, το συντομότερο δυνατό. Λυπούμαστε, αλλά δεν υπάρχει κάποια μαγική λύση...