Riding Tips: Μαθαίνοντας τα φρένα

Από τον

Μπάμπη Μέντη

27/3/2017

Όσο παράξενο και εξωφρενικό κι αν σας φαίνεται, οι περισσότερες πτώσεις των λιγότερο έμπειρων αναβατών στα φρένα οφείλεται στο γεγονός ότι η ταχύτητά τους ήταν μικρότερη απ΄όση θα έπρεπε!

Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα και εκείνο με την μεγαλύτερη συχνότητα, είναι η πτώση από μπλοκάρισμα του εμπρός τροχού στα φρένα στην είσοδο της στροφής. Επειδή βλέπουν στην τηλεόραση τους κορυφαίους αναβάτες του κόσμου να παθαίνουν το ίδιο στους αγώνες, νομίζουν ότι η αιτία είναι το οριακό φρενάρισμα, ενώ στη δική τους περίπτωση η αιτία είναι το υπερβολικό φρενάρισμα. Οι περισσότεροι θα είχαν γλιτώσει την τούμπα αν είχαν αμολήσει τα φρένα πιο νωρίς ή είχαν φρενάρει λιγότερο και είχαν μπει στη στροφή με μεγαλύτερη ταχύτητα, αντί να συνεχίζουν να φρενάρουν με όλη τους τη δύναμη και ταυτόχρονα να πλαγιάζουν την μοτοσυκλέτα για να στρίψει. Έχουμε δει δεκάδες φορές αναβάτες να πέφτουν από μπλοκαρισμένα φρένα με 50km/h στην είσοδο μιας στροφής που εύκολα μπορείς να έχεις ταχύτητα εισόδου πάνω από 80km/h. Να πέσεις από υπερβολική ταχύτητα εισόδου ή οριακό φρενάρισμα είναι ηρωικό και αποδεκτό με τη λογική ότι κινείσαι στα όρια της πρόσφυσης, όμως να πέφτεις επειδή προσπάθησες να στρίψεις όσο πιο αργά γίνεται είναι… μη απαραίτητο!

Πως μπορούμε αποφύγουμε τέτοιου είδους πτώσεις; Υπάρχουν δύο βασικές ασκήσεις που θα σας κάνουν μάγκες στο φρενάρισμα και θα σας βοηθήσουν να αυξήσετε την ταχύτητά σας στις στροφές. Η πρώτη και η πλέον βασικότερη είναι να μάθετε να φρενάρετε οριακά με την μοτοσυκλέτα εντελώς όρθια. Χρειάζεστε μια ευθεία μερικών μέτρων που να σας επιτρέπει να αναπτύξετε εύκολα ταχύτητα 50-60km/h μέχρι τη μέση της, ώστε να έχετε άλλη τόση απόσταση ελεύθερη για το φρενάρισμά σας. Ένα εμφανές σημάδι στην άκρη του δρόμου, περίπου στην μέση της ευθείας είναι ότι πρέπει. Αν μπορείτε να βάλετε και έναν φίλο σας να κάθεται ακριβώς δίπλα στο σημάδι αυτό, ακόμα καλύτερα. Αναπτύξτε και σταθεροποιήστε την ταχύτητά σας στα 50km/h. Με τη μοτοσυκλέτα να κινείται σταθερά με 50km/h βγάλτε το αριστερό σας χέρι από το τιμόνι! Φτάνοντας ΑΚΡΙΒΩΣ δίπλα από το σημάδι που κάθεται ο φίλος σας πατήστε ΑΠΟΤΟΜΑ με το ΕΝΑ δάκτυλο τη μανέτα του εμπρός φρένου με όλη σας τη δύναμη μέχρι η ταχύτητα να πέσει στα 20-30km/h.

Τι θα συμβεί;

Πρώτον ο φίλος σας θα επιμένει ότι φρενάρατε δυο-τρία μέτρα πριν το σημάδι, ενώ εσείς θα επιμένετε ότι φρενάρατε μετά το σημάδι. Δίκιο θα έχει ο φίλος σας και όχι εσείς!

Δεύτερον, παρά το γεγονός ότι η μοτοσυκλέτα ήταν τελείως όρθια και εσείς κρατούσατε ευθεία το τιμόνι με το δεξί σας χέρι, εν τούτοις μόλις αγγίξατε τη μανέτα του φρένου το τιμόνι άρχισε να στρίβει! Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι έχετε μάθει να μεταφέρετε το βάρος του πάνω μέρους του σώματός σας στο τιμόνι, αντί να στηρίζεστε με τα πόδια σας στο ρεζερβουάρ και να μεταφέρετε την ορμή του σωματικούς σας βάρους στο κέντρο της μοτοσυκλέτας. Επαναλάβετε την άσκηση αυτή μέχρι ο φίλος σας να σας πει ότι όντως αρχίσατε να φρενάρετε ΑΚΡΙΒΩΣ στο σημάδι και αυξήστε σταδιακά την πίεση στο φρένο μέχρι να αρχίσει να μπαίνει το ABS ή να μπλοκάρει ο εμπρός τροχός. Όταν φτάσετε στο σημείο να φρενάρετε με το ένα χέρι στο τιμόνι, τόσο δυνατά που να μπαίνει το ABS ή να μπλοκάρει ο εμπρός τροχός και ταυτόχρονα η μοτοσυκλέτα να συνεχίσει να κινείται σε ευθεία πορεία χωρίς να στρίβει το τιμόνι, τότε θα έχετε μάθει να φρενάρετε οριακά.

Μετά από δεκάδες επιτυχημένα οριακά φρεναρίσματα μπορούμε να πάμε στη δεύτερη άσκηση που αφορά την ταχύτητα εισόδου στη στροφή. Και αυτή η άσκηση γίνεται μόνο με το δεξί χέρι στο τιμόνι. Τώρα το σημείο φρεναρίσματος βρίσκεται μερικά μέτρα πριν τη στροφή. Ξεκινάμε φρενάροντας με μικρή δύναμη στη μανέτα, αλλά πάντα άμεσα και με ακρίβεια στο σημείο φρεναρίσματος. Αμολάμε το φρένο και μπαίνουμε στη στροφή χωρίς να ανοίξουμε το γκάζι. Θα διαπιστώσετε αμέσως ότι η μοτοσυκλέτα κλείνει την γραμμή της περισσότερο απ’ ότι είχατε υπολογίσει και ότι όσο πιο αργά μπαίνετε στη στροφή τόσο πιο έντονα κλείνει τη γραμμή της προς το εσωτερικό της. Ίσως μάλιστα αναγκαστείτε να ανοίξετε πάλι το γκάζι για να διατηρήσετε την γραμμή σας. Όσο αυξάνετε την ταχύτητα εισόδου σας, τόσο πιο εύκολα κρατάει τη γραμμή της η μοτοσυκλέτα και η ανάγκη για άνοιγμα του γκαζιού θα μετατοπίζεται όλο και περισσότερο προς την έξοδο της στροφής.

Οι ασκήσεις αυτές δεν χρειάζεται να γίνουν με μεγάλες ταχύτητες, ούτε φυσικά να τα δώσετε όλα από την πρώτη στιγμή. Αντίθετα θα καταλάβετε περισσότερα πράγματα αν τις κάνετε με μικρότερες ταχύτητες, διότι οι αντιδράσεις της μοτοσυκλέτας είναι πιο έντονες στους χειρισμούς σας.

Στο σημείο αυτό να πούμε ότι οι σχολές αγωνιστικής οδήγησης και όσοι γενικά κάνουν σεμινάρια και μαθήματα οδήγησης για αρχάριους ή πιο έμπειρους αναβάτες, χρησιμοποιούν διαφορετικές μεθόδους ή ακολουθούν διαφορετική σειρά σχετικά με το τί θα σας μάθουν πρώτο και τί δεύτερο. Κάποιοι ξεκινούν με την ταχύτητα εισόδου και μετά πάνε στα φρένα. Τις περισσότερες φορές η αιτία για αυτό είναι ο εξοπλισμός, ο χώρος και ο σκοπός της κάθε σχολής. Οι σχολές ασφαλούς οδήγησης έχουν σαφώς άλλη μεθοδολογία από τις αμιγώς αγωνιστικές. Όλες είναι σωστές και έχουν αποτέλεσμα, αρκεί να τις παρακολουθήσετε από την αρχή έως το τέλος και να μην αρχίσετε να τις μπλέκετε μεταξύ τους ή να τις εφαρμόζετε αποσπασματικά.

https://bit.ly/MOTO_661

Από τον

Μπάμπη Μέντη

7/5/2018

Μια μοναδική εμπειρία μας είχε ετοιμάσει η Harley Davidson στην Κροατία, όπου έγινε η παρουσίαση των Road Glie, Street Glide, Iron 1200 και Forty Eight Special. Η τελευταία ημέρα από τις συνολικά τρεις της χορταστικής παρουσίασης, ήταν εξολοκλήρου αφιερωμένη στην οδήγηση Flat-Track που πλήρως θα καλύψουμε εδώ: Οι άνθρωποι της Harley είχαν ετοιμάσει κατάλληλα μια οβάλ πίστα με κόκκινο χρώμα και είχαν διαμορφώσει τέσσερα Street Rod 750,που θα τα χρησιμοποιούσαμε για να μάθουμε, αλλά και για να τρέξουμε αγώνες!

Δάσκαλός μας θα ήταν ο Ruben Xaus, που κάποιοι από εσάς θα τον γνωρίζετε ως εργοστασιακό αναβάτη της Ducati στο παγκόσμιο πρωτάθλημα SBK και κάποιοι άλλοι από την εντυπωσιακή φωτογραφία που τον δείχνει να κάνει full-lock drift με το γόνατο στην άσφαλτο και το ένα χέρι στο τιμόνι, πάνω στη σέλα ενός Hypermotard.

Καθώς είχα βρεθεί στο σεμινάριο του Aaron Colton, που είχε φέρει στη χώρα μας η Red Bull, αλλά και στην εκδήλωση Flat-Track που είχε διοργανώσει η Harley Davidson Athena, νόμιζα ότι ήξερα σε θεωρητικό επίπεδο τι χρειάζεται να κάνεις. Μόνο που ακούγοντας τον Ruben Xaus να μας εξηγεί βήμα-βήμα την τεχνική οδήγησης του flat Track, κατάλαβα ότι θα έπρεπε να ξεχάσω όλα όσα είχα μάθει έως τότε! Εδώ θα προσπαθήσουμε να σας μεταφέρουμε με όσο πιο απλό και κατανοητό τρόπο γίνεται τις βασικές αρχές του Flat-Track, με τις οποίες καταφέραμε μέσα σε μόλις μία ημέρα να ντριφτάρουμε στο χώμα σαν “πρωταθλητές” μια μεγάλη δικύλινδρη Harley.

Η μοτοσυκλέτα

Στο πρωτάθλημα Flat-Track επιτρέπεται να συμμετέχουν δικύλινδρες μοτοσυκλέτες από 750 κυβικά και πάνω. Στην δική μας περίπτωση, η Harley Davidson είχε φτιάξει τέσσερα Street Rod 750 που θα χρησιμοποιούσαμε για τα μαθήματα. Οι αλλαγές που είχε κάνει ήταν περιορισμένες σε σχέση με το μοντέλο που πουλάει στα καταστήματα και εξαντλούνταν στο μικρότερο ρεζερβουάρ, το πιο ψηλό τιμόνι, τα πιο μεγάλου μήκους πίσω αμορτισέρ, την αφαίρεση του εμπρός φρένου και την αντικατάσταση της σέλας.

Με αυτές τις αλλαγές, το βάρος μειώθηκε στα 220 κιλά από τα 240 και μετατοπίστηκε ελαφρός πιο μπροστά. Αυτή τη στιγμή, στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα προηγείται στη βαθμολογία μια Harley Street Rod 750, η οποία ανήκει στον G. Martin που οι μόνες επιπλέον διαφορές που είχε σχέση με τις μοτοσυκλέτες που οδηγήσαμε εμείς, ήταν στην θέση οδήγησης και στους τροχούς των 19 ιντσών.

Η πίστα

Η οβάλ πίστα του Flat –Track είναι η πιο εύκολη στην κατασκευή και φυσικά η πιο φτηνή πίστα που μπορεί να φτιάξει κάποιος. Η “δική μας” είχε συνολικό μήκος περίπου 80 μέτρα και οι δύο ευθείες ανάμεσα στις στροφές ήταν περίπου 60 μέτρα. Με το Street Rod προλάβαινες να βάλεις 2^α και κατέβαζες σε 1^η για να στρίψεις. Από οδηγικής άποψης, το μήκος της ευθείας δεν παίζει ιδιαίτερο ρόλο. Αντίθετα, το πλάτος της πίστας αλλάζει την καμπυλότητα των στροφών και ως εκ τούτου αλλάζει και τον χρόνο που έχεις για τις τέσσερεις φάσεις: φρενάρισμα, είσοδος, ρύθμιση πορείας και έξοδος.

Εξοπλισμός

Ο εξοπλισμός που χρειάζεται για να οδηγήσεις μια μοτοσυκλέτα Flat-Track είναι πολύ απλός. Ο Ruben Xaus φορούσε δερμάτινη φόρμα και μπότες για άσφαλτο, όμως μετά την τούμπα που έφαγα, όπου η άκρη του τιμονιού με χτύπησε στο στήθος, θεωρώ ότι ο θώρακας off-road είναι πολύ καλή ιδέα.

Αυτό που είναι ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ για οδήγηση Flat Track είναι η ατσάλινη σόλα στο αριστερό πόδι. Χωρίς αυτή ΔΕΝ ΟΔΗΓΑΣ Flat-Track αλλά κάτι άλλο, πιθανότατα enduro ή motocross. Στο Flat-Track το αριστερό σου πόδι είναι ΕΝΕΡΓΟ ΣΗΜΕΙΟ ΣΤΗΡΙΞΗΣ και η ατσάλινη σόλα είναι αυτό που σου επιτρέπει να το κάνεις.

Εκκίνηση

Oι μοτοσυκλέτες του Flat-Track έχουν μεγάλους δικύλινδρους κινητήρες και είναι αρκετά πιο βαριές από τις enduro. Το βάρος προσφέρει μεν επιπλέον πρόσφυση και αποτρέπει τις σούζες, όμως τα Flat-Track ελαστικά δεν έχουν μεγάλα τακούνια. Έτσι στην εκκίνηση είναι καλύτερα να έχεις 2^η σχέση, παρά να ξεκινάς με 1^η που θα κάνει τον πίσω τροχό να σπινάρει ευκολότερα.

Ευθεία

Στην ευθεία τα πράγματα είναι εύκολα, αφού η μοτοσυκλέτα είναι όρθια, οπότε όλη η δύναμη του κινητήρα περνάει στον πίσω τροχό χωρίς μεγάλες απώλειες. Φυσικά, αναλόγως το μήκος της ευθείας που έχει η πίστα ανεβάζεις ταχύτητες. Στο αμερικάνικο πρωτάθλημα οι μοτοσυκλέτες αγγίζουν ή και ξεπερνούν τα 200km/h. Να θυμίσουμε ότι δεν έχουν εμπρός φρένα…

Φρενάρισμα-είσοδος

Στο Flat-Track η έννοια του φρεναρίσματος είναι κάπως διαφορετική από τα υπόλοιπα είδη οδήγησης. Ένα μεγάλο πίσω δισκόφρενο έχει τον απλό ρόλο του “επιβραδυντή” και όχι τον περίπλοκο ρόλο που έχουν τα φρέμα εμπρός-πίσω στις μοτοσυκλέτες street και off-road. Σε αντίθεση με το enduro και το motocross που με το πίσω φρένο ελέγχεις ή προκαλείς το drift, στο Flat-Track απλώς το χρησιμοποιείς για να μειώσεις ταχύτητα όσο η μοτοσυκλέτα είναι όρθια ΠΡΙΝ τη στροφή, ΑΠΟΦΕΥΓΟΝΤΑΣ το μπλοκάρισμα του πίσω τροχού.

Ταυτόχρονα με το φρενάρισμα κατεβάζουμε ταχύτητες και αμέσως ΠΑΤΑΜΕ ΜΕ ΔΥΝΑΜΗ το αριστερό μας πόδι στο χώμα. Η μοτοσυκλέτα είναι ακόμα όρθια και παραμένει όρθια μέχρι το σημείο εισόδου. Στο σημείο εισόδου για την στροφή ΑΦΗΝΟΥΜΕ ΕΝΤΕΛΩΣ τον συμπλέκτη, ΑΚΡΙΒΩΣ την στιγμή που αρχίζουμε να πλαγιάζουμε τη μοτοσυκλέτα και έχουμε ΕΝΤΕΛΩΣ κλειστό το γκάζι. Ο πίσω τροχός θα αρχίσει την πλαγιολίσθηση. Το μεγαλύτερο μέρος του σωματικού μας βάρους στηρίζεται στο αριστερό μας πόδι, που γλιστράει σαν σκι πάνω στο χώμα χάρη στη μεταλλική σόλα. Ρυθμίζοντας την πίεση που βάζουμε στο αριστερό πόδι, ρυθμίζουμε και την κλίση της μοτοσυκλέτας. Μειώνοντας την πίεση στο πόδι η μοτοσυκλέτα ξαπλώνει περισσότερο και αυξάνοντας την πίεση στο πόδι η μοτοσυκλέτα σηκώνεται. Η ρύθμιση του πλαγιάσματος, ρυθμίζει ταυτόχρονα και το μέγεθος της πλαγιολίσθησης. Όσο πιο πολύ πλαγιάζουμε την μοτοσυκλέτα, τόσο πιο πολύ ανοίγει την γραμμή του ο πίσω τροχός. Όσο σηκώνουμε την μοτοσυκλέτα, τόσο μειώνεται και το ντριφτάρισμα. Επίσης, ρυθμίζοντας το ντριφτάρισμα, ρυθμίζουμε και την επιβράδυνση της μοτοσυκλέτας. Περισσότερο πλάγιασμα, περισσότερο ντριφτάρισμα και περισσότερη επιβάδυνση. Στόχος μας είναι στην κορυφή της στροφής η μοτοσυκλέτα να κοιτάει προς την έξοδο της στροφής. Μέχρι εκείνη την στιγμή ΔΕΝ ανοίγουμε το γκάζι.

Έξοδος-επιτάχυνση

Αυτό το σημείο είναι το πιο δύσκολο και απαιτητικό σημείο στο Flat-Track και όχι η είσοδος με τις πάντες, που αν το κάνεις μια φορά μετά το επαναλαμβάνεις εύκολα. Το παραμικρό άνοιγμα του γκαζιού θα μεταφέρει βάρος στον πίσω τροχό και θα αποφορτίσει τον εμπρός.

Άρα δεν μπορείς να αλλάξεις κατεύθυνση από την στιγμή που θα ανοίξεις το γκάζι και η μοτοσυκλέτα θα ανοίξει τη γραμμή της και θα σηκωθεί. Αν το παρακάνεις με το γκάζι και γλιστρήσει πίσω, τότε το high-siding είναι πολύ κοντά. Θα πρέπει η μοτοσυκλέτα να είναι αρκετά όρθια για να αρχίσεις να ανοίγεις το γκάζι. Ειδικά αν θέλεις να κάνεις και γρήγορους χρόνους και όχι μόνο να διασκεδάσεις. Ξαναλέμε ότι τα ελαστικά αυτά δεν έχουν μεγάλα τακούνια, άρα η πρόσφυση του πίσω τροχού είναι ανάλογη με το πόσο βάρος τα πιέζει. Οπότε με όρθια τη μοτοσυκλέτα έχεις την μέγιστη δυνατή πρόσφυση. Ένα ακόμα μυστικό για γρήγορους χρόνους είναι να ανεβάσεις ταχύτητα νωρίς στην έξοδο της στροφής, αρκετά πριν πιάσεις κόφτη με την προηγούμενη σχέση.

Hot Tip

Ακούγεται δύσκολο για να το κάνεις από την αρχή, όμως το Flat-Track θέλει ΦΟΡΑ στην είσοδο της στροφής. Όσο περισσότερη φόρα έχεις, τόσο πιο εύκολο είναι να ελέγξεις την πορεία της μοτοσυκλέτας και τόσο πιο ήρεμα συμπεριφέρεται.

Σε επόμενο τεύχος του MOTO θα επεκταθούμε περισσότερο στην τεχνική της πλαγιολίσθησης! Όπως όμως βλέπετε και στις φωτογραφίες, με τις σωστές οδηγίες μπορείτε εύκολα να οδήγησετε εντυπωσιακά, διασκεδάζοντας!