Benda 300 Supercharger: Με υπερσυμπιεστή στην κεφαλή

Πρωτότυπος σχεδιασμός με πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα
benda
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

26/1/2023

Οι υπερσυμπιεστές μπορούν να προσφέρουν εντυπωσιακή αύξηση της ισχύς και της ροπής και είναι ο ευκολότερος τρόπος για να κάνεις έναν μικρού κυβισμού κινητήρα να έχει απόδοση αντίστοιχη με έναν που έχει τα διπλάσια ή ακόμα και τα τριπλάσια κυβικά. Οι υπερσυμπιεστές μπορούν να πάρουν κίνηση από την ροή των καυσαερίων (turbo) καταναλώνοντας ελάχιστη ενέργεια από τον κινητήρα ή να είναι μηχανικοί, δηλαδή να παίρνουν κίνηση απευθείας από την περιστροφή του κινητήρα (supercharger). Στην περίπτωση των Turbo έχεις ελάχιστες απώλειες δύναμης για την λειτουργία τους, όμως πάσχουν ως προς την αμεσότητα της απόκρισης στο γκάζι, καθώς η αύξηση της ταχύτητας περιστροφής τους δεν είναι απόλυτα αναλογική ως προς την αύξηση των στροφών του κινητήρα. Αυτό οφείλεται τόσο στην αδράνεια της μάζας της φτερωτής, όσο και στο γεγονός πως ο αέρας είναι ένα σώμα που συμπιέζεται, οπότε συμπεριφέρεται ως ελατήριο και δεν μπορεί να μεταφέρει άμεσα τις δυνάμεις.

benda

Έτσι όταν βγαίνει με ταχύτητα από την πολλαπλή εξαγωγής και χτυπάει πάνω στα φτερά της τουρμπίνας φρενάρει για λίγο και υπάρχει πάντα μια μικρή χρονική περίοδος μέχρι να μεταφέρει την ταχύτητά του στην φτερωτή. Προφανώς όσο πιο μικρή είναι η τουρμπίνα, τόσο μικρότερη η αδράνειά της, οπότε η άνοδος των στροφών της ακολουθεί με λιγότερη καθυστέρηση την άνοδο των στροφών του κινητήρα. Έτσι ο κανόνας με τους κινητήρες turbo είναι να τοποθετείς μικρές τουρμπίνες όταν θέλεις άμεση απόκριση στο γκάζι (και ροπή στις χαμηλές στροφές) και μεγάλες τουρμπίνες όταν στοχεύεις σε υψηλές ιπποδυνάμεις, θυσιάζοντας την απόκριση στο γκάζι. Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούνται τουρμπίνες με μεταβλητό βήμα φτερωτής (συνήθως δύο σταδίων) προσπαθώντας να λύσουν το πρόβλημα της απόκριση στο γκάζι για τις μεγάλες τουρμπίνες, βοηθώντας τες να περιστρέφουν ταχύτερα και πιο άμεσα όταν η ταχύτητα ροής των καυσαερίων είναι μικρή και έχει μικρές μεταβολές.

benda

Από την άλλη μεριά οι μηχανικοί υπερσυμπιεστές δεν έχουν τέτοια προβλήματα, διότι η ταχύτητα περιστροφής τους είναι απόλυτα αναλογική σε σχέση με τις στροφές του κινητήρα, λόγω της κίνησής τους μέσω ιμάντα ή μέσω γραναζιών απευθείας από τον στρόφαλο. Η χρήση ιμάντα είναι η πιο διαδεδομένη, καθώς επιτρέπει την εύκολη και φτηνή αλλαγή του λόγου σχέσης μεταξύ του στροφάλου και υπερσυμπιεστή, με την απλή αλλαγή του μεγέθους των ράουλων. Επίσης ο ιμάντας είναι λιγότερο θορυβώδης από τα μεταλλικά δόντια των γραναζιών που χτυπάνε μεταξύ τους στο ρελαντί και σφυρίζουν στις υψηλές στροφές.

Από την άλλη μεριά, η χρήση γραναζιών σου επιτρέπει να φτιάξεις ολόκληρο κιβώτιο ταχυτήτων μεταξύ στροφάλου και υπερσυμπιεστή, οπότε μπορείς να μεταβάλεις την ταχύτητα περιστροφής του υπερσυμπιεστή αναλόγως τις στροφές του κινητήρα.

Τέτοιο σύστημα γραναζιών χρησιμοποιεί η Kawasaki στους κινητήρες των H2 και αντίστοιχα συστήματα υπάρχουν στους κινητήρες των περισσότερων Jet Ski και Snowmobile Με υπερσυμπιεστή.

Όλα αυτά είναι πιθανόν γνωστά στους περισσότερους, όμως έπρεπε να τα επαναλάβουμε για να καταλάβουμε καλύτερα τις πατέντες που κατέθεσε η Benda για έναν κινητήρα μοτοσυκλέτας (το πιθανότερο…) με μηχανικό υπερσυμπιεστή.

Λέμε το πιθανότερο, διότι πριν μερικούς μήνες η Benda είχε παρουσιάσει μια supersport μοτοσυκλέτα που την ονόμαζε VTR 300 Turbo με δικύλινδρο V2 300 κυβικών.

Ξεκάθαρα εδώ έχουμε supercharger και σε καμία περίπτωση δεν είναι Turbo, οπότε είτε μιλάμε για διαφορετικό κινητήρα, είτε το τμήμα μάρκετινγκ της Benda δεν έχει καταλάβει ποια είναι η διαφορά… Μάλλον το δεύτερο!

benda

Υπάρχουν δύο πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία σε αυτή την πατέντα, τα οποία δεν συνηθίζονται σε κινητήρες με μηχανικό υπερσυμπιεστή.

Το ένα είναι πως η κίνηση του υπερσυμπιεστή γίνεται από τον εκκεντροφόρο και όχι από τον στρόφαλο. Αυτό έχει δύο σοβαρά μειονεκτήματα.

Πρώτον, οι εκκεντροφόροι περιστρέφονται πάντα στις μισές στροφές σε σχέση με τον στρόφαλο, οπότε απαιτείται ο διπλάσιος πολλαπλασιασμός των στροφών από τον εκκεντροφόρο προς τον υπερσυμπιεστή για να επιτύχεις την ίδια ακριβώς πίεση.

Το δεύτερο και σημαντικότερο μειονέκτημα είναι πως οι εκκεντροφόροι παίρνουν κίνηση μέσω αλυσίδας (ναι υπάρχουν και συστήματα κίνησης με γρανάζια και με άξονα, αλλά εδώ αλυσίδα έχουμε), η οποία με την σειρά της μένει τεντωμένη χάρη σε ένα υδραυλικό τεντωτήρα. Όπως όλοι γνωρίζουν οι αλυσίδες ξεχειλώνουν με τη χρήση και αν τους προσθέσεις να την δύναμη που χρειάζεται για την περιστροφή του ο υπερσυμπιεστής, αυτή η κόπωση της αλυσίδας είναι πολύ μεγαλύτερη και ταχύτερη.

Όμως παρά τα εξόφθαλμα μειονεκτήματά του, ο υπερτροφοδοτούμενος κινητήρας της Benda έχει κάποια εντυπωσιακά πλεονεκτήματα.

Το πρώτο αφορά την χωροταξία του κινητήρα, που όπως βλέπουμε δεν προσθέτει καθόλου πλάτος στον κινητήρα, ενώ η αναμενόμενη αύξηση του ύψους της κεφαλής είναι μικρότερο πρόβλημα για τον σχεδιασμό μιας μοτοσυκλέτας.

Το δεύτερο είναι πως το ράουλο στον εκκεντροφόρο και το ράουλο στον υπερσυμπιεστή είναι μεταβλητής διαμέτρου (όμοια με των CVT που έχουν τα scooter) και μπορεί να μεταβάλει διαρκώς την σχέση.

Αυτό σημαίνει πως υπάρχει η δυνατότητα να αυξηθεί ή να μειωθεί η ταχύτητα περιστροφής του συμπιεστή ανάλογα με τις ανάγκες του θαλάμου καύσης, χωρίς απαραίτητα να ακολουθεί τον ίδιο ρυθμό αύξησης ή πτώσης των στροφών του κινητήρα.

Αυτή η δυνατότητα μπορεί να λύσει (ως ένα βαθμό…) και το πρόβλημα μεταπτώσεων της απόδοσης των υπερτροφοδοτούμενων κινητήρων όταν υπερθερμαίνεται από την συμπίεση ο αέρας.

Από την στιγμή που δεν υπάρχει intercooler για να ψύχει τον συμπιεσμένο αέρα, είναι βέβαιο πως στη γρήγορη οδήγηση θα πρέπει να έχουν βρει κάποιο τρόπο να λύσουν το πρόβλημα.

EICMA 2024: Rieju Xplora 557 και Xplora 707 - Δικύλινδρα Crossover στην ίδια βάση

Με κινητήρες της QJMotor και υψηλό επίπεδο εξοπλισμού
Rieju Aventura
Από το

motomag

12/11/2024

Το εντυπωσιακό Xplora θυμίζει κάτι από MV Agusta Lucky Explorer & Yamaha XTZ 1200 Super Tenere, έχοντας όμως την δική του ταυτότητα και με επώνυμα περιφερειακά, όπως είναι οι Kayaba αναρτήσεις και τα φρένα της Brembo.

Η Ισπανική εταιρεία Reiju παρουσίασε τα νέα Xplora 557 και 707 στοχεύοντας να μεγαλώσει την γκάμα της στον κόσμο των On-Off μοτοσυκλετών, γκάμα που μέχρι σήμερα μετρούσε δυο μοντέλα, τα Aventura 500 και Aventura 125. 

Το μικρό Xplora 557 δεν θα σταθεί απέναντι στο συγγενικό Aventura 500, μιας και ο προσανατολισμός τους είναι διαφορετικός. Το Xplora 557 έχει χαρακτήρα που τείνει περισσότερο στο Crossover, ενώ το Aventura 500 έχει πιο άγριες διαθέσεις όσον αφορά στην Off-Road οδήγηση. Οι διαφορές που καθιστούν το Aventura 500 πιο χωμάτινο είναι πρώτα και κύρια οι ακτινωτοί τροχοί των 90/90-21 και 150/70-18, οι πλήρως ρυθμιζόμενες αναρτήσεις με διαδρομές των 190mm εμπρός-πίσω, η αλουμινένια ποδιά κινητήρα, το μικρότερο συνολικό βάρος κατά… 28 κιλά, η μεγαλύτερη απόσταση από το έδαφος κατά 45mm και τα δύο ρεζερβουάρ των 20+20 λίτρων, με το δεύτερο κάτω από τη σέλα.

Rieju Aventura

Τα δυο Xplora διαθέτουν την ίδια βάση, με ατσάλινο πλαίσιο και ίδια εμφάνιση, με μερικές διαφορές στον εξοπλισμό. Σχεδιαστικά φαίνεται ότι έχουν επηρεαστεί αρκετά στο μπροστινό μέρος από την Ιταλική MV Agusta με το Lucky Explorer και στα πλαϊνά του από το εργοστάσιο των τριών διαπασών με το XTZ 1200 Super Tenere. Τα δύο Crossover μοντέλα της Rieju φέρουν τετράχρονους, δικύλινδρους εν σειρά κινητήρες προέλευσης QJMotor, με το Xplora 557 στα 554 κ.εκ., αποδίδοντας 47,6 ίππους και 5,2 kgm ροπή, ιδανικό και για αναβάτες με άδεια κατηγορίας Α2, ενώ ο μεγαλύτερος αδερφός Xplora 707 αποδίδει 70 ίππους και έχει ροπή 7,13 kgm δίνοντας καλύτερες επιδόσεις και πιο ξεκούραστα ταξίδια. 

Στον εξοπλισμό περιλαμβάνονται πλαϊνά κάγκελα προστασίας, ενισχυμένες προστατευτικές χούφτες, ζελατίνα με κενό στο κάτω μέρος της για μείωση των στροβιλισμών, ενσωματωμένες χειρολαβές με σχάρα, φτερό πίσω τροχού στηριζόμενο στο αλουμινένιο ψαλίδι τύπου μπανάνα και διαιρούμενη σέλα. 

Στον τομέα των αναρτήσεων συναντάμε ένα ανεστραμμένο πιρούνι της Kayaba των 43mm και πίσω ένα ρυθμιζόμενο σε προφόρτιση μονό αμορτισέρ της ίδιας εταιρείας. Οι ακτινωτοί τροχοί τύπου tubeless έχουν διαστάσεις 19 ιντσών εμπρός και 17 πίσω με μεικτής χρήσης ελαστικά στο Xplora 707, ενώ στο Xplora 557 συναντάμε ζάντες από χυτό αλουμίνιο των 17 ιντσών με ελαστικά δρόμου. Υπεύθυνοι στη μεγάλη έκδοση για το έγκαιρο φρενάρισμα είναι οι δύο κυματιστοί δίσκοι (κανονικοί για το 557) των 320mm με δαγκάνες της Brembo (απλές για το 557) και πίσω o κυματιστός δίσκος των 260mm με δαγκάνα της Brembo για το 707. 

Σημειώστε πως τα Xplora διαθέτουν δικάναλο σύστημα ABS της Bosch, έχοντας δυνατότητα απενεργοποίησης του συστήματος στον πίσω τροχό. 

Ελάχιστη τώρα είναι η διαφορά που θα δούμε μεταξύ των δύο μοτοσυκλετών στο συνολικό ανακοινώσιμο βάρος τους, στα μόλις 3 κιλά (αυτά συμβαίνουν στη σχεδίαση με κοινή βάση), με το 557 να βρίσκεαι στα 218 kg και το 707 στα 221 κιλά -άνευ υγρών-, ενώ και στα δυο η σέλα απέχει 795mm από το έδαφος . 

Τα Xplora είναι εξοπλισμένα με έγχρωμη TFT οθόνη των 7 ιντσών τεχνολογίας Mirror Link (όπου μπορείς να προβάλεις στην οθόνη οργάνων την οθόνη του smartphone σου) με συνδεσιμότητα πολυμέσων κλήσεων-μουσικής-πλοήγησης, ενώ διαθέτουν επίσης θύρα USB, LED φωτιστικά σώματα με DRL λειτουργία, βάση GPS, αποσπώμενα λάστιχα στα μαρσπιέ και προστατευτική σίτα ψυγείου.

Τα Rieju Xplora 557 και 707 αναμένεται να κυκλοφορήσουν στην αγορά μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2025.

Ετικέτες