QJMOTOR - Πατέντες για μονοκύλινδρο κινητήρα με… δύο έμβολα!

Παρόμοια συνταγή έχουμε ξαναδεί σε δικύλινδρους, αλλά και μονοκύλινδρους κινητήρες
motomagQJMOTOR – Πατέντες για μονοκύλινδρο κινητήρα με… δύο έμβολα!
Από τον

Αλέξανδρο Λαμπράκη

23/2/2024

Σύμφωνα με πατέντες που είδαν το φως της δημοσιότητας, η QJMOTOR φαίνεται να δουλεύει σε μία πολύ ενδιαφέρουσα μορφή του μονοκύλινδρου κινητήρα, την οποία έχουμε πολλά χρόνια να δούμε στη συγκεκριμένη διάταξη, με στόχο την εξάλειψη των κραδασμών.

Συνήθως, ένας κινητήρας χαρακτηρίζεται από το πόσα έμβολα έχει και τα οποία λειτουργούν στη διαδικασία της καύσης. Ο μονοκύλινδρος ένα έμβολο, ο δικύλινδρος δύο και ούτω καθεξής. Η πατέντα της QJMOTOR όμως αλλάζει τα δεδομένα με έναν μονοκύλινδρο που εξωτερικά μοιάζει με… δικύλινδρο V-90°. Στην ουσία, ο ένας κύλινδρος είναι “ενεργός”, ενώ ο δεύτερος έχει τον ρόλο του αντικραδασμικού άξονα, χωρίς να παίρνει μέρος στην παραγωγή ενέργειας για την κίνηση της μοτοσυκλέτας.

Η συγκεκριμένη ιδέα δεν είναι κάτι πρωτοποριακό και καινούργιο, καθώς στο παρελθόν την έχει χρησιμοποιήσει και η BMW με τους δικύλινδρους εν σειρά κινητήρες της Rotax που είχαμε γνωρίσει στα παλαιότερα μεσαίου κυβισμού GS. Πιο πρόσφατο παράδειγμα, που βρίσκεται αυτή τη στιγμή στην παραγωγή είναι το δικύλινδρο σκούτερ της SYM, Maxsym TL, το οποίο αξιοποιεί την ίδια τεχνολογία, με τον κινητήρα του να θυμίζει εξωτερικά… τρικύλινδρο boxer!

QJMOTOR – Πατέντες για μονοκύλινδρο κινητήρα με… δύο έμβολα!

Τα εν λόγω σχέδια όμως μας φέρνουν στο μυαλό μία μοτοσυκλέτα της δεκαετίας του ’90, η οποίο δεν έφτασε ούτε τις 100 μονάδες, με όλες τους να αφορούν την αγωνιστική χρήση. Μιλάμε φυσικά για το Ducati Supermono, το εξωτικό εξαιρετικά περιορισμένης παραγωγής μονοκύλινδρο μοντέλο, το οποίο για πολλά χρόνια αποτελούσε το τελευταίο με αυτή την διάταξη που βγήκε από το Borgo Panigale, πριν την εμφάνιση του μαζικής παραγωγής Hypermotard 698 Mono.

QJMOTOR – Πατέντες για μονοκύλινδρο κινητήρα με… δύο έμβολα!

Για τη δημιουργία του αγωνιστικού της μονοκύλινδρου, η Ducati “έκοψε” τον έναν κύλινδρο του Desmoquattro V2 κινητήρα τους. Οι Ιταλοί, όμως, κράτησαν τόσο τον στρόφαλο, όσο και την μπιέλα του δεύτερου κυλίνδρου στον μονοκύλινδρο κινητήρα τους. Ο λόγος που το έκαναν αυτό ήταν για να εξισορροπήσουν τους κραδασμούς που θα έφερνε η παλινδρομική κίνηση ενός μόνο εμβόλου, προκειμένου να μπορεί να ανεβάσει πολλές στροφές χωρίς να παρουσιάσει μηχανικό πρόβλημα από κραδασμούς. Συνδύασαν έτσι το πλεονέκτημα της εγγενούς ισορροπίας των V2 με περιεχόμενη γωνία 90 μοιρών, με το χαμηλότερο βάρος του ενός εμβόλου. Ταυτόχρονα, οι αντικραδασμικοί άξονες προσθέτουν κινούμενη μάζα, η οποία δεν ακολουθεί την πορεία του εμβόλου και περιορίζουν τόσο την άνοδο των στροφών, όσο και το ανώτατο όριο περιστροφής του κινητήρα.

Η αρχική ιδέα για το Supermono ήταν να παραμείνει ως έχει ο πίσω κύλινδρος, χωρίς όμως θάλαμο καύσης. Η ύπαρξη και μόνο όμως, ενός ακόμα εμβόλου προκαλεί επιπλέον τριβές. Αυτό με τη σειρά του σημαίνει ότι αυξάνονται και οι απώλειες ισχύος, μειώνοντας την πραγματική ιπποδύναμη που φτάνει στον πίσω τροχό. Τελικά, το σχέδιο της Ducati άφησε στην απέξω το έμβολο, για έναν πιο συμπαγή σε διαστάσεις κινητήρα, με λιγότερα κινούμενα μέρη και τριβές.

QJMOTOR – Πατέντες για μονοκύλινδρο κινητήρα με… δύο έμβολα!

Τώρα, η QJMOTOR δουλεύει πάνω στην αρχική ιδέα των Ιταλών, καταθέτοντας πατέντες για έναν μονοκύλινδρο κινητήρα, ο οποίος έχει έναν ακόμα ανενεργό κύλινδρο μαζί με το έμβολο, τοποθετημένο με περιεχόμενη γωνία 90 μοιρών, από τον λειτουργικό κύλινδρο. Όπως βλέπουμε στα σχέδια, όμως, δεν μιλάμε απλώς για έναν V2, καθώς ο δεύτερος κύλινδρος έχει σημαντικά μειωμένη διάμετρο αλλά και μήκος, σε σχέση με αυτόν που έχει θάλαμο καύσης. Το έμβολο έχει σχεδιαστεί αποκλειστικά για να λειτουργεί ως αντικραδασμικός άξονας. Μάλιστα, παρατηρούμε ότι στο κέντρο του υπάρχει μία ευμεγέθης τρύπα, για να μην δημιουργείται αρνητική πίεση εντός του κυλίνδρου. Ο θάλαμος καύσης απουσιάζει, ενώ ο δευτερεύον κύλινδρος είναι φτιαγμένος από ένα ενιαίο χυτό κομμάτι μετάλλου, με την κεφαλή να είναι εκεί απλά και μόνο για να σφραγίζει τον κινητήρα κρατώντας μέσα το λιπαντικό.

QJMOTOR – Πατέντες για μονοκύλινδρο κινητήρα με… δύο έμβολα!

Τα πλεονεκτήματα είναι αντίστοιχα με αυτά που παρατηρούνται στο Supermono της Ducati, εξαλείφοντας τους κραδασμούς, χωρίς όμως να περιορίζει την άνοδο των στροφών, καθώς απουσιάζουν λύσεις όπως εκείνη του συμβατικού αντικραδασμικού άξονα. Το επιπλέον βάρος που φέρνει η πρόσθετη “κεφαλή” εξισορροπείται από τον συγχρονισμό με την κίνηση του λειτουργικού εμβόλου, που σημαίνει μεταξύ άλλων και μεγαλύτερο όριο περιστροφής, λαμβάνοντας χαρακτηριστικά λειτουργία δικύλινδρου V κινητήρα.

Σύμφωνα με την ίδια την QJMOTOR, ο συγκεκριμένος κινητήρας που βλέπουμε στις πατέντες πρόκειται να χρησιμοποιηθεί σε μοτοσυκλέτα, χωρίς όμως να αποκαλύπτει τον κυβισμό ή την κατηγορία στην οποία θα ανήκει. Μόνο ο χρόνος θα δείξει αν θα μπει τελικά στην παραγωγή η συγκεκριμένη μονάδα ή αν τελικά θα αποδειχθεί ένα μηχανολογικό αδιέξοδο. Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, φαίνεται ότι το R&D της βιομηχανίας μοτοσυκλέτας στην Κίνα, αρχίζει να ξεφεύγει από το να βασίζεται απλώς σε παλαιότερα σχέδια κινητήρων που έχουν αγοράσει από Ιάπωνες και Ευρωπαίους κατασκευαστές.

Maxton Engineering - Απεβίωσε ο ιδρυτής Ron Williams - Ο άγνωστος ρόλος στο HRC και την NR500 με τα οβάλ πιστόνια

Εμβληματικός μηχανικός, με απαράμμιλες γνώσεις, στο όνομα του οποίου οι αγωνιζόμενοι του IOMTT πίνουν νερό
Ron Williams - Maxton Engineering
Κώστα Γκαζή
Από τον

Κώστα Γκαζή

26/11/2024

Ο Ron Williams ήταν ένας πραγματικά ξεχωριστός μηχανικός, με μεγάλη αναγνώριση κυρίως από τους Βρετανούς αγωνιζόμενους που τον προτιμούσαν για τις αναρτήσεις τους, είτε συμμετείχαν στο BSB, είτε σε αγώνες Road-Racing όπως το Isle of Man TT. Όμως παρόλο που ήταν ένας άνθρωπος χαμηλών τόνων, η φήμη του είχε ξεπεράσει τα στενά όρια της χώρας του, με τη Honda να τον προσκαλεί το 1981 στην Ιαπωνία, για να βοηθήσει στην κατασκευή του πλαισίου της πρωτοποριακής NR500 με τα οβάλ πιστόνια. 

Τον Ron τον είχα γνωρίσει τηλεφωνικά, πριν από 30 χρόνια, όταν είχα στην κατοχή μου ένα Suzuki RG 500 Gamma και είχα αγοράσει ανεστραμμένο πιρούνι από GSX-R1100 του 91 για να αντικαταστήσω το συμβατικό πιρουνάκι των 38 mm που φόραγε από το εργοστάσιο. Καθώς σπούδαζα στην Αγγλία, χώρα με πλούσια μηχανολογική παράδοση, οι ερωτήσεις μου για το πού θα μπορούσα να κάνω revalving στο πιρούνι του GSX-R για το βάρος του RG είχαν πάντα την ίδια απάντηση: στη Maxton Engineering.

Πήρα τηλέφωνο την εταιρεία όπου μου απάντησε ο ίδιος ο Ron. Του εξήγησα τι ήθελα να κάνω, και εκείνος μου ζήτησε να του πως το βάρος μου με κράνος και εξοπλισμό μοτοσυκλέτας και να του πω αν θα οδηγούσα στον δρόμο ή σε πίστα. Εκείνος θα αναλάμβανε τα υπόλοιπα -και σε πολύ λογικό αντίτιμο. Του έστειλα μέσω ταχυδρομείου το πιρούνι στο Cheshire, όπου βρίσκεται η εταιρεία, προσεκτικά τυλιγμένο σε διάφορα παλιά ρούχα, με ένα σημείωμα με τις απαντήσεις στα ερωτήματά του.

Λίγες εβδομάδες μετά, είχα στα χέρια μου το πιρούνι και με το πέρας των σπουδών μου, επέστρεψα στην Κρήτη όπου και το τοποθέτησα στο RG, με παράλληλη επέμβαση στο πίσω αμορτισέρ για να ψηλώσει σε σχέση με πριν, και να μη βρίσκουν οι πάνω εξατμίσεις στο φαρδύ ελαστικό που φόραγε η ζάντα του GSX-R1100 που συνόδευε τη μετατροπή. Όμως ενώ είχα ακούσει τα καλύτερα για τον Ron, οι πρώτες βόλτες με το μεταλλαγμένο RG ήταν σκέτη τραγωδία, αφού ακόμα και στις χαμηλές ταχύτητες, τα tank-slapping διαδεχόταν το ένα το άλλο!

RG500 Maxton revalved

Ένα, δύο, τρία, τέσσερα, πέντε… έχανα τον λογαριασμό με το πόσες ταλαντώσεις στα στόπερ του τιμονιού μου επεφύλασσε το κάθε συμβάν. Απελπισμένος τηλεφώνησα εσπευσμένα στη Βρετανία, όπου ο Ron χωρίς να ανεβάσει πίεση μου είπε λακωνικά: “δεν έχω κάνει ποτέ λάθος στις αναρτήσεις μου”. Έτσι έλεγε εκείνος, όμως η κατάσταση συνέχισε να είναι δραματική, κι όποτε έβλεπα σαμάρι ή λακκούβα με έκοβε κρύος ιδρώτας.

Μέχρι εκείνη την επική βόλτα στον ΒΟΑΚ, με μια παρέα εννέα Suzuki, από RGV250, GSX-R750 μέχρι GSX-R1100 με κινητήρα Big Pops Yoshimura... εκεί έδωσα το RG στον μηχανικό μου, ονομαστό κάγκουρα και μηχανικό αγώνων τότε του Σήφη του Σταυρουλάκη που συμμετείχε στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Ταχύτητας. Εκείνος στο τιμόνι του RG, μαζί με το GSX-R1100 Big Pops εξαφανίστηκαν μπροστά, και τους βρήκαμε μόνο στο τέλος της βόλτας. Την σκηνή δεν θα την ξεχάσω ποτέ. Το RG και το GSX-R σταματημένα στην άκρη της Εθνικής, και τους δυο αναβάτες να καπνίζουν δίπλα τους. Πιο πολύ όμως κάπνιζαν οι εξατμίσεις του σβηστού RG, που είχαν ανεβάσει θερμοκρασία και έκαιγαν τα υπολείμματα διχρονόλαδου που είχαν μέσα τους!

RG500

“Οι εντυπώσεις σου”… ρώτησα, κι εκείνος με χέρι που έτρεμε ελαφρά μου απάντησε “δεν ξέρεις τι έχεις!” Τι έχανα; Τι δεν καταλάβαινα; “Το πιρούνι δουλεύει εκπληκτικά, αλλά θέλει χιλιόμετρα. Από τα 160 και πάνω δουλεύει όπως κανένα άλλο. Απλώς εμπιστέψου το, ξεπέρασε τα 160 και κράτα το γκάζι ανοιχτό.” Τον εμπιστεύτηκα και ως ανταμοιβή μου, ανακάλυψα κράτημα που δεν μπορούσα ούτε να ονειρευτώ με το προηγούμενο πιρούνι, κράτημα που έφερνε τη μοτοσυκλέτα πολλές δεκαετίες μπροστά, με άμεση σύγκριση με πολύ πιο σύγχρονα σπορ μοντέλα. Σε ευχαριστώ Ron!

Ron Williams

Τα χρόνια πέρασαν, ο Ron μεγάλωσε κι αυτός, και το 2020 υπέστη εγκεφαλικό, με τις επιπτώσεις του οποίου πάλευε τα τελευταία 4 χρόνια. Στις 25/11 μέσω της σελίδας της Maxton Engineering ήρθε η ανακοίνωση της οικογένειάς του που ανέφερε τα εξής: “ Με βαριά καρδιά ανακοινώνουμε τον θάνατο του ιδρυτή και πατέρα της οικογένειας, Ron Williams, ο οποίος πέθανε το βράδυ του Σαββάτου. Ήταν πρωτοπόρος της βιομηχανίας και όλοι μας στη Maxton είμαστε ευγνώμονες που μας έδωσε την ευκαιρία να μάθουμε από εκείνον.”

Ο Ron Williams ίδρυσε τη Maxton το 1971, πουλώντας το αυτοκίνητό του για να χρηματοδοτήσει την επιχείρηση. Το όνομα Maxton ήταν σύνθετη λέξη από το Max (Μέγιστο) και το Ton που στα αγγλικά σημαίνει και τα 100 μίλια την ώρα -160 χλμ/ώρα.

Maxton Engineering

Στην μακρόχρονη καριέρα του, ο Ron Williams ασχολήθηκε πέρα από τις αναρτήσεις για τις οποίες έγινε ιδιαίτερα γνωστός και με τα πλαίσια -δυο τομείς που συνδέονται άρρηκτα, και η βαθιά γνώση του Ron στη γεωμετρία των πλαισίων τον βοηθούσε σε τεράστιο βαθμό στη βελτίωση των εργοστασιακών αναρτήσεων.

Ron Williams

Είχε ξεκινήσει κατασκευάζοντας πλαίσιο για Matchless πριν ασχοληθεί με πλαίσια για τα δίχρονα TZ, και με το τρικύλινδρο  αγωνιστικό Kawasaki KR750 του Mick Grant το οποίο μετασκεύασε βοηθώντας τον Grant να πάρι τον τίτλο στο IOMTT στην κατηγορία Senior το 1975.

Honda NR500

Το 1981, η Honda προσκάλεσε τον Ron στην Ιαπωνία, για να επιθεωρήσει την NR500 με τα οβάλ πιστόνια, και για να βοηθήσει στη δημιουργία ενός πιο συμβατικού πλαισίου, δουλεύοντας μαζί με τους μηχανικούς της ιαπωνικής εταιρείας και με τον Takeo Fukai που αργότερα έγινε ο CEO της Honda.

Παράλληλα, ο Ron κατασκεύαζε τους δικούς του τροχούς μοτοσυλκλετών από μαγνήσιο, ενώ πλέον η Maxton Engineering είναι γνωστή αποκλειστικά για τις κορυφαίες aftermarket αναρτήσεις της, με τον γιο του Ro, Richard, να έχει αναλάβει τα ηνία της επιχείρησης.

Ετικέτες