Yamaha XT500: Η μοτοσυκλέτα που έθεσε τα θεμέλια

Η on-off μίας ολόκληρης εποχής
Θάνο Αμβρ. Φελούκα
Από τον

Θάνο Αμβρ. Φελούκα

4/5/2018

Το 1979, σε έναν αγώνα που πολύ γρήγορα θα γινόταν θρύλος, η Yamaha πραγματοποιούσε τον πρώτο της άθλο: Κέρδιζε το Paris – Dakar σε μία εποχή που η κατάταξη ήταν γενική, μπήκε δηλαδή νικήτρια μπροστά από τα ξακουστά Range Rover και τα Renault της εποχής, και μάλιστα έκανε το ένα-δύο στις νίκες! Την επόμενη χρονιά το Paris – Dakar θα έβλεπε το 40% περίπου των συμμετοχών των μοτοσυκλετών, να είναι με XT500 ενώ τα πράγματα ήταν ακόμα πιο εντυπωσιακά στην γενική κατάταξη: Τέσσερα XT500 κέρδιζαν τις πρώτες θέσεις!

Είχαμε γράψει στην ιστορία της Africa Twin, πως η Honda ξεκίνησε την εξέλιξη μίας μοτοσυκλέτας βλέποντας τις Yamaha να δημιουργούν πάταγο, και πήρε την απόφαση για ολική επίθεση την επόμενη χρονιά, με το BMW R80 G/S. Τότε ήταν που ξήλωσε το HRC και το κατέβασε για σχεδόν δύο χρόνια στην έρημο, ώστε να πάρει την νίκη το ’86, όταν είδε πως το XR550 δεν μπορούσε να ανταποκριθεί στα BMW, για τρεις συνεχόμενες χρονιές. Πάμε όμως πίσω στο 1979 και το 1980, όταν η Yamaha ήταν η πρώτη που έφτιαχνε μία Adventure bike, μία μεγάλη τετράχρονη μοτοσυκλέτα, που ήταν μακριά από τα δεδομένα της εποχής και καλούσε τον κόσμο να δει την μοτοσυκλέτα διαφορετικά. Όπως προσωπικά μου έχει πει ο Hubert Auriol πριν από σχεδόν οκτώ χρόνια στην συγκέντρωση της BMW στο Garmisch-Partenkirchen, μία από τις συγκυρίες που η BMW κατέληξε με μία μοτοσυκλέτα σαν το R80 G/S ήταν το XT500 της Yamaha. Αν λοιπόν το R80 G/S είναι ο πρόγονος των on-off, τότε το XT500 είναι τα θεμέλια ολόκληρου του οικοδομήματος!

Για να φτάσει όμως το XT να γίνει η βάση όλων των Adventure μοτοσυκλετών, μέσα από την παρουσία του σε ένα Rally που γρήγορα θα γινόταν το δυσκολότερο του κόσμου, πέρασαν τέσσερα χρόνια με θητεία στην Αμερική. Κι αν στην από εκεί πλευρά του Ατλαντικού χρησιμοποιούταν καθαρά για οδήγηση στις αχανείς έρημες, χωμάτινες, ευθείες, στην Ευρώπη είχε ήδη απήχηση ως μία μοτοσυκλέτα για καθημερινή χρήση και εξορμήσεις. Χωρίς να παραβλέπουμε την φήμη του ως «σουζομηχανακι» που εκείνη την εποχή ταξίδευε στόμα με στόμα.

Yamaha Tenere 700 World Raid [video]: Εξέλιξη ανά την υφήλιο!

Ήταν η Yamaha Γαλλίας και ένας άνθρωπος συγκεκριμένα, που μετέφρασαν όλα τα παραπάνω πολύ διαφορετικά από οτιδήποτε άλλο έβλεπαν οι υπόλοιποι, αντικρύζοντας στο XT500 την πρώτη μεγάλη ευκαιρία να δει ο κόσμος την μοτοσυκλέτα, ως όχημα περιπέτειας. Εδώ χρειάζεται μία διευκρίνιση: Περιπέτειες με μοτοσυκλέτες ζούσαν τότε οι Ευρωπαίοι καθημερινά, ιδιαίτερα αν συνυπολογίσει κανείς τις προηγούμενες ταραγμένες δεκαετίες των παγκόσμιων πολέμων. Ταξιδεύοντας με παχύ χιόνι στους -40 εφευρίσκοντας απίστευτα τεχνάσματα για να αποφύγουν τα κρυοπαγήματα, ή φορτώνοντας περιουσίες ολόκληρες σε μία σέλα, στοιβάζοντας μαζί τους τις ελπίδες για μία καλύτερη ημέρα..

Αυτό όμως που έκανε ο Jean-Claude Olivier, ο άνθρωπος που αργότερα θα γινόταν διευθυντής της Yamaha Γαλλίας, κι ένα από τα πιο σημαντικά στελέχη της Yamaha στην Ευρώπη, ήταν σε μία εποχή απίστευτων αλλαγών, στις αρχές της δεκαετίας του ’80 να δώσει στην μοτοσυκλέτα την εικόνα του συντρόφου στην περιπέτεια. Αντί για το μουλάρι που σε βοηθά στην δουλειά, γινόταν το ατίθασο άτι που οι υπόλοιποι θαύμαζαν και ονειρεύονταν να βρεθούν επίσης στην σέλα του, κι αυτό το κατάφερε με το XT500 σαρώνοντας το πιο σκληρό Rally του κόσμου! Ήταν επίσης η εποχή που το Paris – Dakar εμφανιζόταν στην τηλεόραση, κι έτσι το να βλέπει το γενικό κοινό μία μοτοσυκλέτα να υπερισχύει των αυτοκινήτων, έχτιζε ένα τεράστιο μύθο για τους δύο τροχούς, την Yamaha ειδικότερα και το XT500 πιο συγκεκριμένα!

Όταν το ’81 το Paris – Dakar μπήκε υπό την στέγη της FIM έχοντας περισσότερες συμμετοχές και φυσικά φέρνοντας το R80 G/S στο προσκήνιο που με περίσσεια δύναμης ισοπέδωνε τον ανταγωνισμό, η Yamaha προσπάθησε να απαντήσει. Έφερε το XT550 με το σύστημα YDIS (Yamaha Dual Intake System) όπου ένα δεύτερο καρμπυρατέρ φρόντιζε να δίνει πλουσιότερο μίγμα στις υψηλές στροφές, αυξάνοντας την δύναμη. Φυσικά αυτό δεν ήταν αρκετό απέναντι στον οδοστρωτήρα της BMW, ούτε για την απάντηση της Honda που στηρίχτηκε σε μία τόσο τεράστια επένδυση (κουβαλώντας το HRC στην άμμο). Για ολόκληρη την δεκαετία του ’80 η Yamaha δεν θα βρισκόταν στην κορυφή, όμως αυτό δεν την ένοιαζε ιδιαίτερα, ο θρύλος είχε ήδη δημιουργηθεί κι αυτό δεν άλλαζε εύκολα.

Μετουσιώνοντας την επιτυχία αυτή σε εμπορικό προϊόν, το ’82 έφερε το XT600 Tenere στο μεγαλύτερο –τότε- σαλόνι μοτοσυκλέτας στο Παρίσι που αμέσως έγινε επιτυχία και χρησιμοποιήθηκε από πολλούς αναβατές, ερασιτέχνες και μη, στο Paris – Dakar. Το XT600 Tenere ήταν τόσο μεγάλη εμπορική επιτυχία, εξαργυρώνοντας τον θρύλο από το XT550 χωρίς να χρειάζεται τις νίκες, έως ότου η Yamaha ετοίμασε την τρίτη γενιά, που για σχεδόν ολόκληρη την δεκαετία του ’90 ήταν η καλύτερη Adventure του κόσμου! Τα Yamaha YZE 750T και 850T ήταν κυρίαρχα για όλη την δεκαετία με τρία διαλείμματα, από το Cagiva Elephant 900 το ’90 και το ’94 κι από το BMW F650RR το ’99!

Μπορεί από τότε, η KTM να μην έχει αφήσει καμία ευκαιρία για επικράτηση άλλης ομάδας, επενδύοντας τεράστια ποσά στον πιο σκληρό αγώνα, ωστόσο δύσκολα σβήνεις τους πρώτους. Το XT500 και το XT550 έβαλαν τις βάσεις για το όνομα Tenere που αργότερα και για μία δεκαετία δεν σταματούσε να ακούγεται. Πάνω σε αυτά τα γερά θεμέλια, το νέο μεσαίο Tenere της Yamaha βρήκε –όπως όλα δείχνουν- το σωστό δρόμο. Διότι ενώ αρχικά η Yamaha έδειξε ένα πρωτότυπο που απλά έφερε το όνομα, στη συνέχεια άκουσε τον κόσμο κι έκανε κάτι εξίσου γενναίο που λίγες φορές έχει συμβεί στην μοτοσυκλετιστική ιστορία: Άλλαξε τελείως την μορφή του, σχεδιάζοντας από την αρχή ένα Tenere αντάξιο του ονόματος! Αυτό ακριβώς παραλίγο θα διαπιστώναμε αν ισχύει και στην πράξη, από τους πρώτους στον κόσμο, όταν η Yamaha σχεδίαζε να μας φέρει το πρωτότυπο στην Ελλάδα.

Χωρίς λοιπόν να το έχουμε οδηγήσει, αλλά παρακολουθώντας την εξέλιξή του και συνομιλώντας με τους ανθρώπους που το εξελίσσουν, η αναμονή θα πρέπει να κρίνεται βάσιμη και το τελικό αποτέλεσμα να την δικαιώνει…

 

Ετικέτες

Σε 14 χώρες της Ευρώπης οδηγείς 125 κυβικά με δίπλωμα αυτοκινήτου: Πώς θεσπίστηκε αυτό

Τρεις με χαρακτηριστικά παρόμοια της Ελλάδας
Θάνο Αμβρ. Φελούκα
Από τον

Θάνο Αμβρ. Φελούκα

12/10/2020

Εδώ και πολλά χρόνια στην Ιταλία, μία χώρα που η διήθηση των μοτοσυκλετών στις λωρίδες αυτοκινήτων συμβαίνει με την ίδια καθολικότητα όπως κι εδώ, οι κάτοχοι διπλώματος αυτοκινήτου οδηγούν σκούτερ, παπιά κτλ έως 125 κυβικά δίχως κάποια άλλη προϋπόθεση. Υπό προϋποθέσεις ισχύει το ίδιο και στην Ισπανία και την Πορτογαλία, χώρες με παρόμοια με εμάς διείσδυση της μοτοσυκλέτας στην καθημερινή ζωή, κοιτώντας τα ποσοστά πληθυσμιακά. Είναι επίσης χώρες που δέχονται μεγάλο κύμα τουριστών κάθε χρόνο ενώ έχουν και αρκετό εγχώριο τουρισμό.

Συνολικά 14 χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν αλλάξει την ισοδυναμία του διπλώματος οδήγησης αυτοκινήτου για να μικρά δίκυκλα, με έμφαση στα σκούτερ και τα παπιά.

Για το τι ισχύει αυτή την στιγμή στην Ευρώπη, υπεύθυνα και τεκμηριωμένα μπορείτε να διαβάσετε εδώ, όπου θα βρείτε και πίνακα κατάταξης ανά χώρα:


Οδήγηση μοτοσυκλέτας Α1 με δίπλωμα αυτοκινήτου: Ποιες χώρες της Ευρώπης την εφαρμόζουν και πώς

 

Πώς όμως οδηγηθήκαμε σε αυτό; Τι έχουν δει, μετρήσει και αποδείξει οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι για την οδήγηση των σκούτερ, παπιών κτλ με δίπλωμα αυτοκινήτου; Και ποιο είναι το βασικό σημείο στο οποίο έχουν στηριχθεί; Μιας και δεν πρόκειται για νέα υπόθεση, απλά πρόσφατα απασχόλησε την κοινή γνώμη στην Ελλάδα μετά τα όσα συνέβησαν εδώ, το βασικό στο οποίο εστιάζου είναι κάτι που έχει ειπωθεί σε “white paper” ή αλλιώς «Λευκή Βίβλος» από το 2001 για Ενιαίο Ευρωπαϊκό Χώρο Μεταφορών.

Όσα θα πούμε πιο κάτω πιο ξεκάθαρα αποτυπώνονται σε MEMO που εκδίδεται στις Βρυξέλες στις 18 Ιανουαρίου 2013 και σηματοδοτεί την μετάβαση στον νέου τύπο διπλώματος που έχει την όψη κάρτας. Θα το βρείτε σαν pdf στο τέλος του άρθρου για να το κατεβάσετε ώστε να δείτε πως αυτά που λέμε είναι οι απόψεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συγκεκριμένα αναφέρονται στην 4η σελίδα.

Από εκεί και πέρα εμείς δεν τα ακούμε για πρώτη φορά, απεναντίας είναι κάτι που οι Ιταλοί έχουν μετρήσει, υπολογίσει και αξιολογήσει χρόνια τώρα και νεότερες έρευνες στην Ισπανία έχουν δει πως υπάρχει εφαρμογή και σε αυτούς, με μείωση ατυχημάτων από την ημέρα της εξίσωσης. Έχουν εφαρμογή οι πρακτικές της Ιταλίας και της Ισπανίας σε μία άναρχη και δίχως σωστή εκπαίδευση χώρα, όπως η μικρή τραγική μας Ελλάδα; Ίσως και παραπάνω από όσο νομίζει κανείς, για αυτό πάμε να δούμε ποιος είναι ο ΠΡΩΤΟΣ και βασικός λόγος που 14 χώρες στην Ευρώπη δίνουν την δυνατότητα σε οδηγό αυτοκινήτου να οδηγήσει ένα σκούτερ ή ένα παπί:
 

Αυταπόδεικτο λοιπόν είναι το γεγονός πως η οδήγηση μοτοσυκλέτας είναι κάτι που ΚΑΤΑΚΤΙΕΤΑΙ δεν διδάσκεται. Περισσότερο από τα υπόλοιπα οχήματα στους δρόμους, η οδήγηση μοτοσυκλέτας είναι κάτι που το ΚΑΤΑΚΤΑΣ όσο ταλέντο έχεις ή δεν έχεις, και δεν το κερδίζεις με μερικά μαθήματα ακόμη κι αν περάσεις τις εξετάσεις. Όπως και το δίπλωμα του αυτοκινήτου που είσαι αναγκασμένος να γυρνάς με ένα «Ν» για να σε προσέχουν οι άλλοι. Περισσότερο όμως ισχύει αυτό για τις μοτοσυκλέτες. Για αυτό και στην Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθούν να σε κάνουν να γίνεις μοτοσυκλετιστής με βήματα και όχι με εξετάσεις. Και όσο πιο νωρίς τα βήματα τόσο το καλύτερο για αυτό και σου επιτρέπουν να οδηγήσεις από τα 16 ένα σκούτερ 125 κυβικών! Μάλιστα από 16, είναι κι αυτό στον παραπάνω σύνδεσμο, αν μπείτε στον κόπο να τον δείτε.

Αν τώρα ΠΟΤΕ δεν έχεις οδηγήσει οτιδήποτε με δύο τροχούς, τότε στα 24 μπορείς να πας και να βγάλεις δίπλωμα, βγαίνοντας την επόμενη ημέρα στους δρόμους με την καινούρια σου μοτοσυκλέτα. Μην σας κάνει εντύπωση αν είναι χίλια κυβικά κιόλας, εκτός από το γεγονός πως επιτρέπεται, στην συνείδηση εκείνου που οδηγεί για πολλά χρόνια αυτοκίνητο, τα χίλια κυβικά είναι λίγα ενώ υπάρχουν δημοφιλή μοντέλα από μάρκες που τις γνωρίζει ήδη και που μπορεί να αποκτήσει με όσες μηνιαίες δόσεις τον βολεύουν. Για να μην κάνουμε διαφήμιση κοιτάξτε προς βόρεια Ευρώπη μεριά και είναι και από τα μηνύματα που παίρνουμε συχνά: «Να πάρω το… τάδε (*1.200 κυβικά) για πρώτη μοτοσυκλέτα που βρίσκω με τόσες δόσεις;» Η απάντησή μας είναι πάντα όχι, και να πάρει κάτι μικρό – συμβουλή που δεν ακολουθεί κανείς… Κι αυτοί είναι αρκετοί, δεν είναι λίγοι.

Οι άνθρωποι που αποφασίζουν για αυτά τα πράγματα στις υπόλοιπες χώρες, σε αντίθεση με την εικόνα που βλέπουμε εδώ, δεν είναι πολιτικοί καριέρας 50-55-60 χρονών ή και παραπάνω που το μόνο που ξέρουν για τις μοτοσυκλέτες είναι πως είναι καλές για να τους ακολουθούν ως προστασία και όσα είχαν δει σε βιντεοκασέτες του ’80. Δεν είναι υπερβολή το παραπάνω, αλλά η πραγματική εικόνα που έχουμε δει πολύ πρόσφατα πηγαίνοντας μία βόλτα από το Υπουργείο. Οι άνθρωποι που εισηγούνται στις υπόλοιπες χώρες είναι μοτοσυκλετιστές οι ίδιοι και με βαθιά γνώση για αυτό που κάνουν. Δεν βασίζονται στην περιπτωσιολογία όπως το αμίμητο «έχουν δει πολλά τα μάτια μου». Για αυτό και επιμένουν πως η οδήγηση μοτοσυκλέτας είναι κάτι που το κατακτάς. Έχοντας φτιάξει όλο το νομικό πλαίσιο από το 2013 για να γίνει αυτό το βήμα και σε άλλες χώρες εκτός από αυτές που ήδη εφαρμόζεται, εξακολουθούν να βλέπουν αναβάτες 24-25 (δυστυχώς και μεγαλύτερους) να ανεβαίνουν σε μεγάλες μοτοσυκλέτες δίχως πρότερη εμπειρία. Κι έχουν μετρήσει και αποδείξει πως έτσι αυξάνονται τα ατυχήματα, αν το χρειάζεται κανείς αυτό αποδεδειγμένο και τεκμηριωμένο για να το αντιληφθεί.

Ως ακόμη ένα μέτρο για να σε δελεάσουν να πας στις μεγάλες μοτοσυκλέτες με μικρά βήματα και όχι απότομα, είναι να σου επιτρέπουν να οδηγείς παπιά, σκούτερ κτλ έως 125 κυβικά με το δίπλωμα αυτοκινήτου. Μιας και ήδη ξέρεις να χειρίζεσαι ένα μεγαλύτερο όχημα και βασιζόμενοι στο αίσθημα της αυτοσυντήρησης που φέρει ο καθένας. Εκείνος που δεν ξέρει ισορροπία έτσι κι αλλιώς δεν θα ανέβαινε ποτέ στην σέλα. Με το ίδιο σκεπτικό που ένας πατέρας επιτρέπεται να νοικιάσει το καλοκαίρι ένα βαρκάκι και να βγάλει δύο παιδιά στα βαθιά, χωρίς να έχει καμία ναυτοσύνη.

Κανείς που του επιτρέπεται να βγάλει δίπλωμα για μεγάλη μοτοσυκλέτα δεν θα πάει βήμα – βήμα, εκεί μην περιμένετε το αίσθημα της αυτοσυντήρησης διότι έχει περάσει εξετάσεις και θεωρεί τον εαυτό του έτοιμο. Αλλά αποδεδειγμένα δεν είναι, κι από μόνος του δεν πρόκειται να κάνει το σταδιακό βήμα. Μελλοντικά η Ευρωπαϊκή Ένωση θέλει να σου απαγορέψει τελείως να βγάλεις δίπλωμα ανεξαρτήτως κυβισμού αλλά πριν φτάσουμε εκεί, σε δελεάζει να ξεκινήσεις την μοτοσυκλετιστική σου ζωή με κάτι μικρό.

Ούτε και αυτό το έχει αφήσει στην τύχη του όμως. Έβαλε όριο στην αναλογία κιλών ανά ίππο που δεν υπήρχε και αύξησε την ενεργητική ασφάλεια ενώ απαγόρευσε και την απουσία συνδυασμένου φρένου. Διότι ξέρει πώς φρενάρουν οι δύο τροχοί και είναι βέβαιη πως ακόμη κι αν το αναλύσεις σε έναν νέο αναβάτη, στο φρενάρισμα πανικού θα κάνει εκείνο που ξέρει. Όταν δοκιμάζαμε τα πρώτα 125αρια με τα νέα φρένα, παίρναμε σχόλια για το Aprilia RS που κάποτε έπιανε 170 τελική και για τα φρένα που είναι υπερβολή και «εντάξει μωρέ έτσι όπως τα έχουν κάνει σταματούν και με την σόλα παπουτσιού». Ωστόσο η αλήθεια που το γενικό σύνολο αδυνατούσε να δει, είναι πως τα 125άρια προετοιμαζόντουσαν για ένα συγκεκριμένο σκοπό. Αντιθέτως τώρα θα δείτε πως μερικοί έχουν συγκρατήσει την εικόνα ενός «δίχρονου διάολου» όταν τους πουν για 125 κυβικά, ενώ πριν μερικά χρόνια κορόιδευαν για την ανυπαρξία δύναμης και τα υπερβολικά φρένα! Σε ανθρώπους που ξέρουν γιατί πράγμα μιλούν, κάνοντας σχέδια σε βάθος 40-50 ετών (η «Λευκή Βίβλος» έχει ορίζοντα το 2050) δίνουμε περισσότερη βαρύτητα αντί για ανθρώπους σε ένα ελληνικό υπουργείο που νομοθετούν για τις μοτοσυκλέτες με κριτήρια… ντομάτας! Κι έπειτα η Ισπανία, ως χώρα που έχει πρόσφατα κάνει την κίνηση της εξίσωσης έχει μετρήσει μείωση ατυχημάτων, με πάρα πολλούς τουρίστες, παραπτώματα κατανάλωσης αλκοόλ κτλ στους δρόμους της…