Νέες προδιαγραφές Euro5+: Τι αλλάζουν στη ζωή μας

Έρχονται από το 2024
εθρο5
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

7/2/2023

Οι προδιαγραφές Euro 5 εξαφάνισαν πολλούς κινητήρες, όχι μόνο λόγω των αυστηρότερων ορίων στις εκπομπές ρύπων, αλλά και του υψηλού κόστους για τους κατασκευαστές να προσαρμόσουν όλους τους κινητήρες τους σε αυτές.

Οι Euro5 προδιαγραφές επέβαλαν για πρώτη φορά στους κατασκευαστές να “εγγυηθούν” πως τα συστήματα “καθαρισμού” των καυσαερίων και οι αναθυμιάσεις των καυσίμων θα λειτουργούσαν άψογα για τουλάχιστον 35.000 χιλιόμετρα.

Με απλά λόγια, ο κάθε κατασκευαστής θα έπρεπε σε κάθε έναν κινητήρα που κατασκευάζει να κάνει δοκιμές και να τον εξοπλίσει με ειδικά ηλεκτρονικά συστήματα διαχείρισης που παρακολουθούν τη λειτουργία του, ώστε να είναι βέβαιο πως για τουλάχιστον 35.000 χιλιόμετρα οι εκπομπές ρύπων του θα είναι εντός ορίων.

Τα συστήματα OBD 1 (On Board Diagnostics) που επέβαλαν ουσιαστικά οι προδιαγραφές Euro 5, παρακολουθούν σε πραγματικό χρόνο την ποιότητα καύσης του κινητήρα και την ποιότητα των καυσαερίων που εκπέμπει, χρησιμοποιώντας αισθητήρες που ανιχνεύουν αν ολοκληρώθηκε με επιτυχία η καύση του μείγματος μέσα στο θάλαμο καύσης, αλλά και αν ο καταλύτης “καθάρισε” αποτελεσματικά τα καυσαέρια. Ταυτόχρονα, οι κατασκευαστές θα πρέπει να “εγγυηθούν” πως το σύστημα παρακολούθησης και καθαρισμού των καυσαερίων θα λειτουργεί άψογα για τουλάχιστον 35.000 χιλιόμετρα.

Μέχρι σήμερα, αυτές οι δοκιμές μπορούσαν να γίνουν εν μέρει πρακτικά και εν μέρει θεωρητικά, κρατώντας το κόστος προσαρμογής ενός παλαιότερου κινητήρα στις προδιαγραφές Euro5 σε λογικά επίπεδα.

Συγκεκριμένα για την προσαρμογή ενός κινητήρα Euro 4 στις προδιαγραφές Euro5, ο κατασκευαστής έπρεπε να αλλάξει την ECU, να αλλάξει τον ψεκασμό, να προσθέσει κλειστό κύκλωμα για τις αναθυμιάσεις της βενζίνης στο ρεζερβουάρ και να προσθέσει αισθητήρα για την παρακολούθηση της ποιότητας των καυσαερίων μετά τον καταλύτη.

Οι Euro 5+ που ξεκινούν από το 2024 για όποιο νέο μοντέλο θα παρουσιαστεί την επόμενη χρονιά και θα ισχύσουν πλήρως για όλα τα καινούρια δίκυκλα που θα πωλούνται από το 2025. Δηλαδή το 2025 θα πρέπει όλα να έχουν προσαρμοστεί στις Euro5+ και να έχουν νέες εγκρίσεις τύπου.

euro5

Τι καινούριο φέρνουν οι Euro5+; Σε γενικές γραμμές θα κάνουν τα δίκυκλα ακριβότερα, διότι τα περισσότερα από αυτά θα χρειαστούν νέες ECU, νέους ψεκασμούς και νέες εξατμίσεις, ενώ η διαδικασία δοκιμών για την έγκριση τύπου επιβάλει πλέον τουλάχιστον 15.000 χιλιόμετρα πραγματικής χρήσης του κινητήρα και όχι θεωρητικό υπολογισμό των εκπομπών ρύπων του σε 35.000 χιλιόμετρα. Μιλάμε δηλαδή για μια ΠΟΛΥ πιο ακριβή και χρονοβόρα διαδικασία δοκιμών.

Έτσι ενώ το όριο των εκπομπών δεν αλλάζει επί της ουσίας, εν τούτοις η αλλαγή της διαδικασίας ελέγχου θα έχει επιπτώσεις στο κόστος προσαρμογής και εξέλιξης των κινητήρων.

Όμως πέρα από το κόστος και τις τεχνικές αλλαγές, οι Euro5+ φέρνουν κάτι νέο στον κόσμο των δίκυκλων, που όμως ήδη υπάρχει στα αυτοκίνητα και έχει πολύ μεγάλη σχέση με τα… ΚΤΕΟ!

Μιλάμε φυσικά για την αναγκαστική χρήση των OBD II, δηλαδή της κεντρική μονάδας παρακολούθησης λειτουργίας του κινητήρα, η οποία όχι μόνο “βλέπει” την ποιότητα λειτουργίας του κινητήρα όπως η OBD I, αλλά ΕΠΕΜΒΑΙΝΕΙ στη λειτουργία του κινητήρα αν διαπιστώσει πως οι εκπομπές ρύπων δεν είναι πλέον εντός ορίων.

euro5

Συγκεκριμένα αν διαγνώσει πως πάνω από τρεις φορές οι εκπομπές ρύπων ήταν μεγαλύτερες από τα προβλεπόμενα όρια ή αν διαπιστώσει πως η καύση του μείγματος δεν ολοκληρώθηκε σωστά για περισσότερες από τρεις φορές, τότε στον πίνακα των οργάνων θα μένει μόνιμα αναμμένη η ένδειξη σφάλματος (Check Engine) και ο ιδιοκτήτης θα πρέπει να πάει στο συνεργείο να δει τι ακριβώς συμβαίνει. Επίσης η OBD II αποθηκεύει όλες τις περιπτώσεις που ο αισθητήρας “λ” και οι αισθητήρες του ψεκασμού διαγνώσουν σφάλμα.

Στην περίπτωση που το Check Engine μείνει μόνιμα αναμμένο, τότε η ECU θα περιορίζει ή ακόμα και θα διακόπτει τη λειτουργία του κινητήρα.

Εννοείται πως δεν μπορείς να περάσεις ΚΤΕΟ με αναμμένο το Check Engine (στις άλλες χώρες βρε, μην αγχώνεστε…) και εννοείται πως οποιαδήποτε μετατροπή στο σύστημα εξαγωγής (κυρίως εξαγωγής, διότι κάποια συστήματα OBD II είναι ευαίσθητα και στις αλλαγές του συστήματος εισαγωγής) θα χρειάζεται αναγκαστικά πλήρη επαναπρογραμματισμό (αν έχουν αυτή τη δυνατότητα) σε διαφορετική περίπτωση θα μειώνουν την απόδοση του κινητήρα ή θα διακόπτουν τη λειτουργία του.

Στα αυτοκίνητα αυτό συμβαίνει ήδη και συγκεκριμένα στα Diesel με AD Blue δεν παίρνει εμπρός ο κινητήρας αν το δοχείο του AD Blue αδειάσει και στα Plug-In Hybrid δεν δουλεύει ο κινητήρας εσωτερικής καύσης αν υπάρχει βλάβη στο σύστημα μπαταριών-ηλεκτροκινητήρα. Ακόμα και αν έχει βλάβη ένας αισθητήρας που σχετίζεται με την παρακολούθηση των εκπομπών ρύπων, τότε το όχημα ακινητοποιείται.

Όλα αυτά μπορεί να μην επηρεάζουν σε τίποτα τις επιδόσεις των δικύκλων, όμως θα ανατρέψουν πολλά στην αγορά – ειδικά στην Ελλάδα.

Δεν χρειάζεται να κάνουμε επιστημονική ανάλυση για να καταλάβουμε πως τα παπιά έχουν αβέβαιο μέλλον, ούτε θέλει ιδιαίτερη φαντασία για να δεις ποιος θα πληρώσει τη μεγάλη αύξηση του κόστους των νέων διαδικασιών εγκρίσεων τύπου.

Επίσης τα πράγματα γίνονται πολύ δύσκολα και για τις εταιρείες από την Κίνα που έχουν πολλούς διαφορετικούς κινητήρες και εκ των πραγμάτων θα πρέπει να τους περιορίσουν αν θέλουν να παραμείνουν ανταγωνιστικοί σε τιμές.

Ήδη οι Ιάπωνες έχουν μειώσει των αριθμό των διαφορετικού τύπου κινητήρων στο ελάχιστο     

   

Το μυστικό του “μαγικού” λαδιού που δίνει άλογα

Μέχρι και 4,5 ίππους παραπάνω αλλά μόνο για έναν συγκεκριμένο κινητήρα
1
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

19/10/2023

Για την Panigale V4R του 2023 η Ducati μαζί με την Shell που είναι η εταιρεία με την οποία συνεργάζεται στα MotoGP και στο WSBK τα τελευταία 23 χρόνια, εξέλιξαν ένα νέο τύπο λαδιού που αυξάνει τη μέγιστη ιπποδύναμη κατά 3,5 ίππους, ενώ στον κόφτη των 16.500 στροφών του κινητήρα Desmosedici Stradale R των 998 κυβικών της V4R με έκτη σχέση, το κέρδος από την μείωση των τριβών φτάνει τους 4,5 ίππους. Σύμφωνα με την Ducati, το συγκεκριμένο λάδι μειώνει τις τριβές κατά 10% σε σχέση με το Shell Advance 15W-50 που χρησιμοποιούν οι υπόλοιπες Panigale V4/V4S με τον κινητήρα Desmosedici Stradale των 1.103 κυβικών. Για να επιτύχουν αυτά τα αποτελέσματα, οι χημικοί της Shell χρειάστηκε να δημιουργήσουν νέα συνθετικά πρόσθετα για την σταθεροποίηση του ιξώδους. Ως γνωστόν, το λάδι συμπεριφέρεται όπως το μέλι και αλλάξει την ρευστότητά του αναλόγως την θερμοκρασία στην οποία βρίσκεται. Οι αριθμοί 15W-50 στο συνθετικό λάδι της Shell για τις “απλές” εκδόσεις V4/V4S/V4SP2 μας λένε πως το συγκεκριμένο λάδι έχει ιξώδες 15 όταν είναι κρύο, αλλά όταν είναι σε θερμοκρασία λειτουργίας του κινητήρα συμπεριφέρεται σαν να έχει ιξώδες 50. Για να γίνει απόλυτα κατανοητό, σε θερμοκρασία λειτουργίας συμπεριφέρεται σαν να έχει ιξώδες 50, ΔΕΝ γίνεται πιο παχύρευστο απ’ ότι όταν είναι κρύο και έχει ιξώδες 15. Τα αγωνιστικά λάδια συνήθως είναι μονότυπα ή έχουν λίγα πρόσθετα σταθεροποίησης του ιξώδες τους, καθώς έχουν σχεδιαστεί για να προσφέρουν προστασία μόνο στις θερμοκρασίες λειτουργίας του κινητήρα κατά την διάρκεια ενός αγώνα. Στις μοτοσυκλέτες δρόμου χρειαζόμαστε λάδια που είναι αρκετά λεπτόρευστα όταν είναι κρύα για να φτάνουν γρήγορα σε κάθε σημείο του κινητήρα και ταυτόχρονα να μην γίνονται νερό όταν ζεσταθεί ο κινητήρας.

2

Για το συγκεκριμένο λάδι του V4R η Shell δεν δίνει καμία πληροφορία για το ιξώδες του, κάτι που αφήνει ένα μικρό μυστήριο σχετικά με το εύρος του. Συνήθως τα αγωνιστικά λάδια έχουν ιξώδες 60 σε θερμοκρασία λειτουργίας (από το 70 ξεκινούν συνήθως οι βαλβολίνες για τα κιβώτια ταχυτήτων και τα διαφορικά).

Πριν όμως τρέξετε να παραγγείλετε το νέο λάδι της Shell από κάποιον αντιπρόσωπο της Ducati, θα πρέπει να γνωρίζετε πως στην δική σας μοτοσυκλέτα θα δημιουργήσει σοβαρό πρόβλημα, ακόμα κι αν είναι μια Ducati με V4 κινητήρα.

Ο βασικός λόγος είναι ο συμπλέκτης! Η V4R είναι η μοναδική μοτοσυκλέτα παραγωγής αυτή τη στιγμή που έχει ξηρό συμπλέκτη, σε αντίθεση με τις υπόλοιπες μοτοσυκλέτες στις οποίες οι δίσκοι του συμπλέκτη έρχονται σε άμεση επαφή με το λάδι του κινητήρα.

Αυτό σημαίνει πως το ειδικό λάδι της V4R δεν χρειάζεται να έχει πρόσθετα που να επιτρέπουν στους δίσκους του διπλέκτη να μην ολισθαίνουν και δεν χρειάζεται να έχει πρόσθετα που αποθηκεύουν την βρώμα από την φθορά των δίσκων του συμπλέκτη και την μεταφέρουν στο φίλτρο του λαδιού, ώστε τα μικροσωματίδια να μην καταλήγουν στον πάτο των κάρτερ, όπου θα τα ρουφήξει η αντλία λαδιού και θα φράξει όλο το σύστημα λίπανσης του κινητήρα.

Η απουσία αντιολισθητικών πρόσθετων από το συγκεκριμένο λάδι φαίνεται από την ξεκάθαρη οδηγία της Ducati πως είναι αποκλειστικά για κινητήρες με ξηρό συμπλέκτη.

Αντίστοιχα, για το συγκεκριμένο λάδι η Ducati δίνει την οδηγία πως προορίζεται για οδήγηση στην πίστα και πως η αλλαγή του πρέπει να γίνεται κάθε 1.000 χιλιόμετρα ή 12 μήνες. Η αλλαγή λαδιών κάθε 12 μήνες ακόμα κι αν δεν έχεις κάνει ούτε ένα χιλιόμετρα είναι μια οδηγία που αφορά όλα τα λάδια. Αντιθέτως η αλλαγή κάθε 1.000 χιλιόμετρα πιθανότατα είναι ένδειξη απουσίας ή μικρής περιεκτικότητας σε πρόσθετα που συγκρατούν τα κατάλοιπα. Βέβαια 1000 χιλιόμετρα τέρμα γκάζι στις 16.000 στροφές μέσα στην πίστα με το Panigale V4R δεν είναι παραδείσιες συνθήκες για ένα λάδι…     

3