BMW: Πατέντες για ενεργά πτερύγια ψυγείου

Επιστροφή στο 1900!
1
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

21/2/2023

Τα τελευταία χρόνια διαρκώς πληθαίνουν τα παράπονα των μοτοσυκλετιστών που ζουν στις χώρες της Μεσογείου για την υπερβολική ζέστη που βγάζουν οι καινούριες μοτοσυκλέτες. Τα παράπονα είναι απόλυτα δικαιολογημένα, διότι σε χώρες όπως στην Ελλάδα, τη νότια Ιταλία, τη νότια Ισπανία και την Πορτογαλία, χρησιμοποιούμε καθημερινά τις μοτοσυκλέτες μας για μετακίνηση και όχι μόνο για βόλτες το Σαββατοκύριακο και ταξίδια. Οπότε τις περισσότερες φορές δεν είμαστε ντυμένοι με μπότες και χοντρά μοτοσυκλετιστικά παντελόνια που εμποδίζουν τον ζεστό αέρα να φτάσει στο δέρμα μας και φυσικά το ζεστό κλίμα, κάνει τα βεντιλατέρ να δουλεύουν υπερωρίες μέσα στην κίνηση της πόλης, στέλνοντας όλο τον καυτό αέρα από το ψυγείο στα πόδια μας.  Ο λόγος που το πρόβλημα αυτό έχει γίνει σχεδόν ανυπόφορο στις καινούριες μοτοσυκλέτες έχει να κάνει με τις εκπομπές ρύπων!

Για να επιτύχουν χαμηλές εκπομπές ρύπων οι κατασκευαστές, είναι αναγκασμένοι να χρησιμοποιούν πολύ “φτωχά” μείγματα, ενώ για την αποτελεσματικότερη λειτουργία των καταλυτών είναι απαραίτητη η γρήγορη επίτευξη υψηλής θερμοκρασίας, οπότε τους τοποθετούν όσο πιο κοντά γίνεται στους αυλούς εξαγωγής, αυξάνοντας ακόμα περισσότερο την εκπομπή θερμότητας κοντά στο σώμα του αναβάτη.

Από την άλλη μεριά όμως, υπάρχουν όρια στο πόσο φτωχό μπορεί να είναι το μείγμα, διότι οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες λειτουργίας έχουν αρνητικές επιπτώσεις στα έμβολα, τα ελατήρια και τις βαλβίδες. Οπότε τα βεντιλατέρ αρχίζουν να δουλεύουν πιο νωρίς, προσπαθώντας να κρατήσουν την ιδανική θερμοκρασία λειτουργίας.

Η πατέντα που κατέθεσε η BMW για ένα ψυγείο μοτοσυκλέτας που ρυθμίζει τη ροή του αέρα ανοίγοντας και κλείνοντας περσίδες δεν είναι κάποια καινούρια ιδέα και χρονολογείται από τις αρχές του 1900!

2

Τότε δεν υπήρχαν ηλεκτρικοί ανεμιστήρες που να δουλεύουν μόνο όποτε ανέβαινε η θερμοκρασία, αλλά περιστρέφονταν μόνιμα, παίρνοντας κίνηση κατευθείαν από τον κινητήρα. Για να μειώσουν τη ροή του αέρα και να επιτρέψουν στον κινητήρα να έρθει σε θερμοκρασία λειτουργίας, τοποθετούσαν γρίλιες που ήταν συνδεδεμένες με μεταλλικά ελάσματα. Όσο τα μεταλλικά ελάσματα ήταν κρύα, οι γρίλιες ήταν κλειστές εμποδίζοντας τον αέρα να περάσει. Μόλις τα ελάσματα άρχιζαν να ζεσταίνονται, τότε διαστέλλονταν και άνοιγαν τις γρίλιες.

Η χρήση ηλεκτρικών ανεμιστήρων έστειλε στο χρονοντούλαπο για έναν αιώνα αυτή την λύση, μέχρι τις αρχές του 2000 όπου οι κατασκευαστές αυτοκινήτων (ανάμεσά τους και η BMW) έβαλαν ξανά γρίλιες που κλείνουν, όμως αυτή τη φορά ήταν για να μειώσουν τους αεροδυναμικούς στροβιλισμούς και να μειώσουν έτσι την κατανάλωση καυσίμου.   

Στις πατέντες που βλέπουμε εδώ δεν φαίνεται να έχουν στόχο την αεροδυναμική, αλλά περισσότερο σκοπεύουν να ομαλοποιήσουν τη μεταβολή της θερμοκρασίας του ψυκτικού.

Αντί δηλαδή να έχουν ένα μόνιμα ανοιχτό στη ροή του αέρα ψυγείο και να βάλουν έναν θερμοστάτη που θα δίνει εντολή για την λειτουργία του βεντιλατέρ, θα κλείνουν τη ροή αέρα για να έρθει γρήγορα σε θερμοκρασία λειτουργίας ο κινητήρας και θα ανοίγουν τις γρίλιες ρυθμίζοντας με πιο προοδευτικό τρόπο τη θερμοκρασία του ψυκτικού.

2

Εδώ θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας και την ανάγκη μείωσης των τριβών στο εσωτερικό του κινητήρα στο ρελαντί, για περεταίρω μείωση των εκπομπών ρύπων. Οι κατασκευαστές πλέον καταφεύγουν στη χρήση λεπτόρρευστων λιπαντικών (στα καινούρια αυτοκίνητα έχουν φτάσει έως τα 0W-16!!!!) κάτι που επίσης απαιτεί μείωση των ανοχών μεταξύ των εξαρτημάτων του κινητήρα για αποφευχθεί η κατανάλωση λιπαντικού. Με τόσο μικρές ανοχές γίνεται υψίστης σημασίας η άμεση επίτευξη θερμοκρασίας λειτουργίας και η διατήρησή της με ελάχιστες αποκλείσεις.  

Το μυστικό του “μαγικού” λαδιού που δίνει άλογα

Μέχρι και 4,5 ίππους παραπάνω αλλά μόνο για έναν συγκεκριμένο κινητήρα
1
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

19/10/2023

Για την Panigale V4R του 2023 η Ducati μαζί με την Shell που είναι η εταιρεία με την οποία συνεργάζεται στα MotoGP και στο WSBK τα τελευταία 23 χρόνια, εξέλιξαν ένα νέο τύπο λαδιού που αυξάνει τη μέγιστη ιπποδύναμη κατά 3,5 ίππους, ενώ στον κόφτη των 16.500 στροφών του κινητήρα Desmosedici Stradale R των 998 κυβικών της V4R με έκτη σχέση, το κέρδος από την μείωση των τριβών φτάνει τους 4,5 ίππους. Σύμφωνα με την Ducati, το συγκεκριμένο λάδι μειώνει τις τριβές κατά 10% σε σχέση με το Shell Advance 15W-50 που χρησιμοποιούν οι υπόλοιπες Panigale V4/V4S με τον κινητήρα Desmosedici Stradale των 1.103 κυβικών. Για να επιτύχουν αυτά τα αποτελέσματα, οι χημικοί της Shell χρειάστηκε να δημιουργήσουν νέα συνθετικά πρόσθετα για την σταθεροποίηση του ιξώδους. Ως γνωστόν, το λάδι συμπεριφέρεται όπως το μέλι και αλλάξει την ρευστότητά του αναλόγως την θερμοκρασία στην οποία βρίσκεται. Οι αριθμοί 15W-50 στο συνθετικό λάδι της Shell για τις “απλές” εκδόσεις V4/V4S/V4SP2 μας λένε πως το συγκεκριμένο λάδι έχει ιξώδες 15 όταν είναι κρύο, αλλά όταν είναι σε θερμοκρασία λειτουργίας του κινητήρα συμπεριφέρεται σαν να έχει ιξώδες 50. Για να γίνει απόλυτα κατανοητό, σε θερμοκρασία λειτουργίας συμπεριφέρεται σαν να έχει ιξώδες 50, ΔΕΝ γίνεται πιο παχύρευστο απ’ ότι όταν είναι κρύο και έχει ιξώδες 15. Τα αγωνιστικά λάδια συνήθως είναι μονότυπα ή έχουν λίγα πρόσθετα σταθεροποίησης του ιξώδες τους, καθώς έχουν σχεδιαστεί για να προσφέρουν προστασία μόνο στις θερμοκρασίες λειτουργίας του κινητήρα κατά την διάρκεια ενός αγώνα. Στις μοτοσυκλέτες δρόμου χρειαζόμαστε λάδια που είναι αρκετά λεπτόρευστα όταν είναι κρύα για να φτάνουν γρήγορα σε κάθε σημείο του κινητήρα και ταυτόχρονα να μην γίνονται νερό όταν ζεσταθεί ο κινητήρας.

2

Για το συγκεκριμένο λάδι του V4R η Shell δεν δίνει καμία πληροφορία για το ιξώδες του, κάτι που αφήνει ένα μικρό μυστήριο σχετικά με το εύρος του. Συνήθως τα αγωνιστικά λάδια έχουν ιξώδες 60 σε θερμοκρασία λειτουργίας (από το 70 ξεκινούν συνήθως οι βαλβολίνες για τα κιβώτια ταχυτήτων και τα διαφορικά).

Πριν όμως τρέξετε να παραγγείλετε το νέο λάδι της Shell από κάποιον αντιπρόσωπο της Ducati, θα πρέπει να γνωρίζετε πως στην δική σας μοτοσυκλέτα θα δημιουργήσει σοβαρό πρόβλημα, ακόμα κι αν είναι μια Ducati με V4 κινητήρα.

Ο βασικός λόγος είναι ο συμπλέκτης! Η V4R είναι η μοναδική μοτοσυκλέτα παραγωγής αυτή τη στιγμή που έχει ξηρό συμπλέκτη, σε αντίθεση με τις υπόλοιπες μοτοσυκλέτες στις οποίες οι δίσκοι του συμπλέκτη έρχονται σε άμεση επαφή με το λάδι του κινητήρα.

Αυτό σημαίνει πως το ειδικό λάδι της V4R δεν χρειάζεται να έχει πρόσθετα που να επιτρέπουν στους δίσκους του διπλέκτη να μην ολισθαίνουν και δεν χρειάζεται να έχει πρόσθετα που αποθηκεύουν την βρώμα από την φθορά των δίσκων του συμπλέκτη και την μεταφέρουν στο φίλτρο του λαδιού, ώστε τα μικροσωματίδια να μην καταλήγουν στον πάτο των κάρτερ, όπου θα τα ρουφήξει η αντλία λαδιού και θα φράξει όλο το σύστημα λίπανσης του κινητήρα.

Η απουσία αντιολισθητικών πρόσθετων από το συγκεκριμένο λάδι φαίνεται από την ξεκάθαρη οδηγία της Ducati πως είναι αποκλειστικά για κινητήρες με ξηρό συμπλέκτη.

Αντίστοιχα, για το συγκεκριμένο λάδι η Ducati δίνει την οδηγία πως προορίζεται για οδήγηση στην πίστα και πως η αλλαγή του πρέπει να γίνεται κάθε 1.000 χιλιόμετρα ή 12 μήνες. Η αλλαγή λαδιών κάθε 12 μήνες ακόμα κι αν δεν έχεις κάνει ούτε ένα χιλιόμετρα είναι μια οδηγία που αφορά όλα τα λάδια. Αντιθέτως η αλλαγή κάθε 1.000 χιλιόμετρα πιθανότατα είναι ένδειξη απουσίας ή μικρής περιεκτικότητας σε πρόσθετα που συγκρατούν τα κατάλοιπα. Βέβαια 1000 χιλιόμετρα τέρμα γκάζι στις 16.000 στροφές μέσα στην πίστα με το Panigale V4R δεν είναι παραδείσιες συνθήκες για ένα λάδι…     

3