Forum Wars: Γιατί "κουνάει" μία μοτοσυκλέτα;

Μία από εκείνες τις ερωτήσεις που χρειάζονται λίστα για να απαντηθούν
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

26/4/2017

Όταν αγόρασες την μοτοσυκλέτα σου ήταν βράχος μέχρι την τελική της, όμως τον τελευταίο καιρό έχει αρχίσει να κουνάει και δεν σου εμπνέει πλέον την ίδια εμπιστοσύνη. Τι μπορεί να έχει συμβεί; Εδώ θα βρεις τις βασικές αιτίες που μια μοτοσυκλέτα μπορεί να χάσει την σταθερότητά της.

 

Αναρτήσεις
Οι αναρτήσεις είναι το πρώτο πράγμα που πρέπει να κοιτάξετε όταν διαπιστώσετε ότι η μοτοσυκλέτα σας δεν είναι τόσο σταθερή όσο παλιά. Κυρίως η ρύθμιση του πίσω αμορτισέρ, παίζει καθοριστικό ρόλο στην σταθερότητα της μοτοσυκλέτας στις ευθείες. Η προφόρτιση ελατηρίου θα πρέπει να ρυθμιστεί έτσι ώστε το ύψος της μοτοσυκλέτας και το sag να είναι εντός των προδιαγραφών του κατασκευαστή, είτε οδηγάτε μόνος, είτε με συνεπιβάτη και πλήρες φορτίο. Επίσης, η απόσβεση επαναφοράς (αν υπάρχει τέτοια ρύθμιση στο αμορτισέρ) θα πρέπει να προσαρμοστεί αντίστοιχα με τις αλλαγές που κάνατε στην προφόρτιση του ελατηρίου. Η εμπρός ανάρτηση, σπανίως προκαλεί κουνήματα στο τιμόνι. Όμως αν είναι υπερβολικά σκληρή/αργή στις αποσβέσεις, επιτρέπει στον εμπρός τροχό να “πηδάει” στον αέρα σε κάθε μικρή ανωμαλία, δημιουργώντας απώλεια αίσθησης και υπερβολικά ελαφρύ τιμόνι. Απώλεια αίσθησης και μειωμένη επικοινωνία με τον εμπρός τροχό προκαλεί και μια υπερβολικά μαλακή εμπρός ανάρτηση.

Σε κάθε περίπτωση, να έχετε υπόψη σας ότι κάθε 10.000 χιλιόμετρα θα πρέπει να ελέγχετε την κατάσταση των αναρτήσεών σας και αν χρειαστεί να κάνετε service ή να τις αντικαταστήσετε αν δεν ανοίγουν.

 

Ελαστικά
Αν αλλάξεις τον τύπο (μάρκα ή μοντέλο) των ελαστικών σου, μπορεί αυτό να γίνει αιτία να χάσει η μοτοσυκλέτα τη σταθερότητά της. Η σκληρότητα του σκελετού και κυρίως το σχήμα της κορώνας των ελαστικών παίζουν σημαντικό ρόλο στη σταθερότητα. Τα αγωνιστικά (track-day) ελαστικά έχουν απόλυτα τριγωνικού σχήματος κορώνα και είναι η πιο συνηθισμένη αιτία εμφάνισης κουνημάτων. Επίσης, αν οδηγείτε συχνά και κατά πλειοψηφία σε δρόμους που δεν έχουν πολλές στροφές, ο σκελετός των ελαστικών σας και η φθορά της γόμμας τους, τα μετατρέπει σε σχεδόν επίπεδα στο κέντρο τους, δημιουργώντας ένα σκαλοπάτι που το αντιλαμβάνεσαι ιδιαίτερα έντονο στην αρχή της στροφής.

Το μικρό αυτό σκαλοπάτι μπορεί να είναι αόρατο όταν τα ελαστικά έχουν λιγότερο από 1000-2000 χιλιόμετρα, όμως υπάρχει και επηρεάζει τη σταθερότητα. Ελέγξτε προσεκτικά και για πιθανές βλάβες στο σκελετό από λακκούβες. Φυσικά, οι πιέσεις των ελαστικών πρέπει να είναι σωστές και προσαρμοσμένες στο φορτίο που κουβαλάει η μοτοσυκλέτα τη δεδομένη στιγμή. Επίσης όταν αλλάζετε ελαστικά, καλό θα είναι να ελέγχετε τους ρεγουλατόρους, ώστε ο πίσω τροχός να είναι ευθυγραμμισμένος σωστά.  

 

Ξεβιδωμένη  
Σε κάποιες περιπτώσεις δεν χρειάζεται να έχεις κάνει πολλές χιλιάδες χιλιόμετρα για ξεβιδωθούν ή να καταστραφούν κάποια ζωτικής σημασίας εξαρτήματα πάνω στη μοτοσυκλέτα σου. Οι ελληνικοί δρόμοι φροντίζουν να διαλύουν τανκ μέσα σε λίγες μέρες, οπότε φανταστείτε τι μπορούν να κάνουν στην μοτοσυκλέτα σας.

Τα ρουλεμάν του λαιμού είναι πολύ εύκολο να καταστραφούν και να αποκτήσουν τζόγους ακόμα και σε μια ολοκαίνουρια μοτοσυκλέτα. Μια μεγάλη λακκούβα ή μερικές άγαρμπες προσγειώσεις από σούζα αρκούν για να ξεχαρβαλώσουν τα ρουλεμάν λαιμού και φυσικά να στραβώσουν την ζάντα ή να καταστρέψουν τον σκελετό του ελαστικού.

Γενικά οποιοδήποτε εξάρτημα δεν είναι βιδωμένο όπως πρέπει και έχει τζόγους ή τρέμει (π.χ. καθρέπτες, σχάρες, βάσεις πινακίδας) μπορούν να γίνουν αιτία για εμφάνιση ταλαντώσεων στις υψηλές ταχύτητες.

 
Αξεσουάρ
Εδώ βρίσκονται οι περισσότερες αιτίες που μια σταθερή μοτοσυκλέτα μετατρέπεται σε… μεθυσμένο καράβι! Οποιαδήποτε μπαγκαζιέρα (εργοστασιακή ή after market) θέτει απευθείας περιορισμό στο βάρος και στην ταχύτητα που πρέπει να κινήστε, όταν την έχετε πάνω στη μοτοσυκλέτα σας.

Ο περιορισμός στο βάρος και την ταχύτητα δεν αφορά την αντοχή τους, αλλά την κατανομή του βάρους και την αεροδυναμική. Οι μπαγκαζιέρες βρίσκονται στο χειρότερο σημείο που θα μπορούσαν να είναι, δηλαδή πίσω από τον άξονα του πίσω τροχού και πολύ μακριά από το κέντρο βάρους της μοτοσυκλέτας. Οι μπαγκαζιέρες καταστρέφουν ΟΛΑ τα δυναμικά χαρακτηριστικά της μοτοσυκλέτας σας και θα πρέπει να είστε αρκετά προσεκτικοί όταν τις έχετε. Ακόμα κι αν δεν προκαλούν κάποια εμφανή αστάθεια, να είστε σίγουροι ότι μπορούν να σας φέρουν σε πολύ δύσκολη θέση οποιαδήποτε στιγμή.

Άλλο ένα αξεσουάρ που μπορεί να αποσταθεροποιήσει τη μοτοσυκλέτα στις υψηλές ταχύτητες είναι οι χούφτες στο τιμόνι. Καθώς η πίεση του αέρα δεν είναι συμμετρική, η αεροδυναμική αντίσταση στις άκρες του τιμονιού ταλαντεύει ελαφρά το τιμόνι και η ταλάντωση αυξάνεται όσο μεγαλώνει η ταχύτητα.

Το ίδιο πρόβλημα μπορούν να προκαλέσουν οι ψηλές after market ζελατίνες, όπου εμφανίζουν υποπίεση πίσω τους και ανασηκώνουν την μοτοσυκλέτα και τον εμπρός τροχό.

            

Σε περίπτωση λοιπόν που μία μοτοσυκλέτα ήταν εξαρχής βράχος σταθερότητας, και ξαφνικά ή σιγά-σιγά άρχισε να έχει θέματα ευστάθειας, τότε αρκετά πιθανό είναι να αυθύνεται κάτι από τα παραπάνω

Τεχνολογία brake by wire από την KTM

Cruise Control με radar, brake by wire και Blind Spot Detection
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

5/6/2018

Η KTM ανακοινώσε ότι εργάζεται πάνω στην εξέλιξη δύο συστημάτων που θα βοηθούν τον αναβάτη να νοιώσει πιο ασφαλής κατά την οδήγηση της μοτοσυκλέτας του σε δρόμους όπου κινούνται γύρο του και άλλα οχήματα. Το ένα ονομάζεται Adaptive Cruise Control και το άλλο Blind Spot Detection, δηλαδή το πρώτο είναι ένα cruise control που αυτορυθμίζει την ταχύτητα της μοτοσυκλέτας αναλόγως της ταχύτητας του προπορευόμενου οχήματος και το άλλο προειδοποιεί τον αναβάτη για την ύπαρξη οχημάτων περιφερειακά και έξω από το οπτικό του πεδίο.

  Πρόκειται για δύο συστήματα που εμφανίστηκαν πριν δεκαπέντε χρόνια στην Mercedes S-Class και έκτοτε έχουν διαδοθεί ως έξτρα εξοπλισμός σε πιο φτηνά γερμανικά κυρίως αυτοκίνητα. Το hardware των συστημάτων αυτών βασίζεται σε μικρά ραντάρ που έχουν τοποθετηθεί σε στρατηγικά σημεία της μοτοσυκλέτας. Να πούμε εδώ ότι το mega scooter C 650 GT της BMW έχει ήδη ένα σύστημα Blind Spot Detection και μπορείτε να διαβάσετε γι΄αυτό στο τεύχος 559 όταν το κάναμε τεστ στην Ελλάδα.

Όμως το Adaptive Cruise Control εμφανίζεται πρώτη φορά σε μοτοσυκλέτα. Ο αναβάτης έχει τη δυνατότητα να ρυθμίσει την ταχύτητα που επιθυμεί, αλλά και την απόσταση που θέλει να έχει από το προπορευόμενο όχημα. Έτσι αν για παράδειγμα έχεις ρυθμίσει την ταχύτητα στα 140km/h και την απόσταση στα 20 μέτρα, μόλις το όχημα μπροστά σου κόψει ταχύτητα ή κάποιο άλλο όχημα από την διπλανή λωρίδα κυκλοφορίας βρεθεί μπροστά σου, το Adaptive Cruise Control θα μειώσει ή θα κλείσει το ride by wire γκάζι και θα ενεργοποιήσει τα φρένα αν κριθεί απαραίτητο, με σκοπό να διατηρήσεις τα 20 μέτρα απόστασης από το εμπρός όχημα. Αν το όχημα εμπρός σου επιταχύνει, τότε και η μοτοσυκλέτα σου θα επιταχύνει ανάλογα, διατηρώντας πάντα τα είκοσι μέτρα της απόστασης. Σε περίπτωση που φύγει το όχημα από μπροστά σου, θα επιταχύνει μέχρι την ταχύτητα που έχεις ορίσει ως μέγιστη.  

Από προσωπική εμπειρία με αυτοκίνητα που είχαν αυτό το σύστημα, μπορούμε να σας πούμε ότι δουλεύει φανταστικά στους ελληνικούς δρόμους. Όμως σε κάποια πιο παλιά μοντέλα που το είχαμε δοκιμάσει, μας δημιουργούσε πρόβλημα στις κλειστές στροφές με μπαριέρα, όπου η ακτίνα του ραντάρ έπεφτε πάνω στη μπαριέρα και το σύστημα θεωρούσε ότι μπήκε άλλο όχημα στην πορεία του αυτοκινήτου μας, με αποτέλεσμα να φρενάρει χωρίς αιτία. Πάντως στα καινούρια αυτοκίνητα δεν μπερδεύεται τόσο εύκολα. Όπως ίσως έχετε καταλάβει, για να δουλέψει το Adaptive Cruise Control, χρειάζεται ένας επιπλέον μηχανισμός στο κύκλωμα των φρένο, που θα επεμβαίνει αυτόνομα, δηλαδή θα είναι brake by wire. Η KTM αυτή τη στιγμή βρίσκεται στο στάδιο δοκιμών και υπόσχεται ότι στην παραγωγή θα είναι διαθέσιμο από τα μοντέλα του 2021.

Ήδη κάλεσε δημοσιογράφους από την Μ. Βρετανία να το δοκιμάσουν πάνω σε ένα 1290 Adventure στη μορφή που βρίσκεται σήμερα και όπως  δήλωσε ο PR Manager (για τις μοτοσυκλέτες δρόμου) κύριος Luke Brackenbury, η KTM ήταν η πρώτη που έβαλε cornering ABS στις μεγάλες μοτοσυκλέτες και η πρώτη που έβαλε συνδυασμένο δικάναλο ABS σε μοτοσυκλέτα 125 κυβικών και θα συνεχίσει να πρωτοπορεί στις τεχνολογίες των ηλεκτρονικών συστημάτων ενεργητικής ασφάλειας.

Ακολουθεί το video με την δημοσιογραφική παρουσίαση: