Ασφαλής οδήγηση ανάμεσα σε αυτοκίνητα

Εσύ τον είδες, όμως αυτός σε είδε;
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

27/11/2017

Μπορεί τη συζήτηση γύρω από την ασφάλεια και τα τροχαία ατυχήματα να την μονοπωλούν κυρίως όσα είναι θανατηφόρα, όμως το μεγαλύτερο ποσοστό σοβαρών τραυματισμών γίνεται με μικρές ταχύτητες μέσα στην πόλη. Όσοι ανατρέξετε σε προσωπικές εμπειρίες ή θυμηθείτε ιστορίες φίλων σας, θα βρείτε δεκάδες τέτοια παραδείγματα, που καθόλου τυχαία περιγράφουν την σύγκρουση ή επαφή μιας μοτοσυκλέτας και ενός αυτοκινήτου. Το πιο συνηθισμένο σκηνικό είναι μια μοτοσυκλέτα να κινείται ανάμεσα στην κίνηση των αυτοκινήτων και ένα από αυτά να αλλάζει λωρίδα απροειδοποίητα την τελευταία στιγμή.  Αν προλάβεις να αποφύγεις  την επαφή φωνάζεις δυνατά: Τυφλός είσαι ρε!. Αν δεν την προλάβεις όμως, ο λογαριασμός ξεκινάει με υλικές ζημιές και φτάνει ως τις σοβαρές και μόνιμες αναπηρίες, στην περίπτωση που καταλήξεις σε κάγκελα, κολόνες, γωνίες πεζοδρομίων κ.τ.λ.  Κι όλα αυτά με ταχύτητες που δεν ξεπερνούν τα 50km/h, μπορεί και κάτω από 30km/h. Η φράση "μου πετάχτηκε αυτοκίνητο", είναι πολύ δημοφιλής στους διαδρόμους του ΚΑΤ…

 

Τυφλοί οδηγοί ή τυφλά σημεία;

Εδώ δεν θα συζητήσουμε για το πόσο φταίνε οι οδηγοί αυτοκινήτου και ο γενικότερος "ωχαδερφισμός" του Έλληνα. Έχουν ειπωθεί δεκάδες φορές και το μόνο αποτέλεσμα είναι πεταμένο μελάνι και χαρτί. Το θέμα είναι πώς θα προστατευτούμε εμείς ως μοτοσυκλετιστές, αλλά και πώς μπορούμε να μειώσουμε την πιθανότητες να μας συμβεί ένα τέτοιο περιστατικό.

Το πρώτο πράγματα που χρειαζόμαστε είναι να καταλάβουμε τί μπορεί να δει ένας οδηγός αυτοκινήτου. Μάλιστα υπάρχει τεράστια διαφορά στην ορατότητα ανάλογα τον τύπο, την χρονολογία κατασκευής και τον εξοπλισμό! Οι κατασκευαστές αυτοκινήτων πιέζονται πάρα πολύ τα τελευταία χρόνια στον τομέα της παθητικής ασφάλειας, με τα crash test να γίνονται διαρκώς αυστηρότερα. Για να επιτύχουν υψηλή βαθμολογία σε αυτά, απαιτείται ο κλωβός του αυτοκινήτου να είναι άκαμπτος. Ταυτόχρονα όμως πιέζονται και για την μείωση των εκπομπών ρύπων, οπότε τα αυτοκίνητά τους θα πρέπει να είναι όσο πιο ελαφριά γίνεται. Η μόνη λύση που έχουν βρει μέχρι σήμερα είναι να σχεδιάζουν πολύ χοντρές κολώνες, μειώνοντας τις επιφάνειες των τζαμιών. Αυτό όμως μπλοκάρει την ορατότητα προς τις γωνίες του αυτοκινήτου και δημιουργεί πολύ μεγαλύτερα τυφλά σημεία σε σύγκριση με τα παλαιότερης γενιάς αυτοκίνητα. Είναι τόσο μεγάλα αυτά τα τυφλά σημεία, που μπορεί πίσω τους να κρυφτεί ολόκληρο φορτηγό. Μια μοτοσυκλέτα που κινείται ανάμεσα στα αυτοκίνητα γίνεται κυριολεκτικά αόρατη για τον οδηγό, μόλις βρεθεί  κοντά στο πίσω δεξί ή αριστερό φανάρι ενός αυτοκινήτου. Οπότε, ακόμα κι αν ένας οδηγός αυτοκινήτου, δεν μιλάει στο κινητό, δεν στέλνει μηνύματα, δεν χαζεύει, δεν είναι μαστουρωμένος, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να αλλάξει απότομα λωρίδα διότι ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ δεν μπορούσε να σε δει.

Ένα άλλο πρόβλημα που έχουν οι οδηγοί αυτοκινήτων όταν μένουν μποτιλιαρισμένοι για αρκετή ώρα, είναι η αδυναμία τους να εκτιμήσουν την διαφορά ταχύτητας ανάμεσα στο δικό τους όχημα και στην μοτοσυκλέτα που έρχεται πιο γρήγορα από πίσω τους. Αυτό έχει σαν συνέπεια να νομίζουν ότι προλαβαίνουν να αλλάξουν λωρίδα, ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι εφικτό.

Τα καλά νέα για εμάς είναι ότι οι κατασκευαστές αυτοκινήτων (σε αντίθεση με τους νομοθέτες και τις ΜΚΟ που έχουν μείνει στο "Μπαμπά μην τρέχεις" και στο "Οδηγώ προσεκτικά"…) προσπαθούν μέσω νέων τεχνολογιών να βοηθήσουν τους οδηγούς τους να μην κινδυνεύουν να συγκρουστούν με άλλα οχήματα αλλάζοντας λωρίδα. Στα αγγλικά η τεχνολογία αυτή ονομάζεται Blind Spot Alarm και χρησιμοποιεί ραντάρ που ανιχνεύουν τα υπόλοιπα οχήματα γύρω σου. Τα πιο φτηνά συστήματα απλώς ειδοποιούν τον οδηγό με ένα ηχητικό βόμβο, ενώ τα πιο εξελιγμένα (και πολύ ακριβότερα…) μπορούν να επέμβουν στα φρένα του αυτοκινήτου και στο τιμόνι, κρατώντας το αυτοκίνητο σε σταθερή απόσταση από τα υπόλοιπα οχήματα.

Καθώς υπήρχαν πολλά ρεπορτάζ στις χώρες του εξωτερικού τον τελευταίο καιρό, ότι τα συστήματα αυτά δεν μπορούν να ανιχνεύσουν τις μοτοσυκλέτες λόγω μικρότερου όγκου, εμείς ζητήσαμε από την BMW Hellas να μας δώσει ένα αυτοκίνητο με την τελευταία γενιά της τεχνολογίας Blind Spot Alarm ώστε να μπούμε για λίγες ημέρες στα παπούτσια ενός οδηγού αυτοκινήτου και να διαπιστώσουμε από πρώτο χέρι αν μπορεί πλέον να ισχυριστεί ότι δεν μας βλέπει.

 

Δεν ακούω τίποτα, δεν βλέπω τίποτα

Βρέχει κι έχουμε κολλήσει στον Κηφισό, κάνοντας δέκα μέτρα εμπρός κάθε δύο λεπτά. Λόγω τις συννεφιάς, τα φώτα των αυτοκινήτων είναι αναμμένα και κοιτώντας τους μεγάλους καθρέπτες της X1 είναι εξαιρετικά δύσκολο να καταλάβεις ποιο φανάρι πίσω σου ανήκει σε αυτοκίνητο και ποιο σε μοτοσυκλέτα. Επειδή οι μοτοσυκλέτες κινούνται με μικρές ταχύτητες ανάμεσα στα αυτοκίνητα, το φανάρι τους δεν κουνιέται πολύ και φαίνονται στους καθρέπτες σαν σταματημένα. Άρα η εντύπωση που έχουμε ότι ένας οδηγός αυτοκινήτου μπορεί εύκολα να μας διακρίνει στους καθρέπτες του είναι εντελώς λανθασμένη, ειδικά σε τέτοιες συνθήκες.

Εκείνο όμως που μας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση ήταν το πόσο δύσκολο ήταν να εκτιμήσουμε σωστά τον χρόνο που η μοτοσυκλέτα πίσω θα έφτανε ακριβώς δίπλα μας. Τα περιμετρικά ραντάρ της Χ1 έπιαναν την κίνηση της μοτοσυκλέτας σε απόσταση περίπου  δύο μέτρων. Στην πράξη ήταν ικανοποιητική και έγκυρη η προειδοποίηση αν η μοτοσυκλέτα είχε χαμηλή ταχύτητα διέλευσης. Όσοι όμως περνούσαν πολύ γρήγορα δίπλα μας, δεν επαρκούσαν αυτά τα δύο μέτρα για να δώσουν χρόνο αντίδρασης σε οδηγό αυτοκινήτου και αναβάτη μοτοσυκλέτας να αποφύγουν πιθανή σύγκρουση.

Άρα τα συστήματα αυτά είναι αποτελεσματικά μόνο στις χαμηλές ταχύτητες διέλευσης, μέσα στο κέντρο της πόλης και όχι σε φαρδύς μποτιλιαρισμένους δρόμους που υπάρχει χώρος ανάμεσα στα αυτοκίνητα για να κινηθούν με μεγαλύτερες ταχύτητες οι μοτοσυκλέτες.

Το δεύτερο σύστημα ενεργητικής ασφάλειας που δοκιμάσαμε στην BMW X1 ήταν η αποτροπή ακούσιας αλλαγής λωρίδας όταν το αυτοκίνητο κινείται με υψηλότερες ταχύτητες. Το σύστημα αυτό θα έπρεπε κατά την γνώμη μας να είναι υποχρεωτικός δια νόμου εξοπλισμός σε όποιο αυτοκίνητο εισάγεται στην Ελλάδα. Γιατί; Γιατί αν δεν βγάλεις φλας το τιμόνι του αυτοκινήτου αρχίζει να τρέμει μόλις πλησιάζεις κοντά σε διαχωριστικές γραμμές!  Όσο κόπανος κι αν είσαι, το σύστημα αυτό σε αναγκάζει να βγάλεις φλας πριν αλλάξεις λωρίδα και όλοι οι μοτοσυκλετιστές ξέρουμε από πρώτο χέρι πόσες φορές έχουμε έρθει κοντά στην στούκα με αυτοκίνητα που αλλάζουν λωρίδες χωρίς να προειδοποιούν με φλας.

Ποιο είναι λοιπόν το συμπέρασμα, απ’ όλα αυτά; Πρώτα απ’ όλα ότι οι οδηγοί αυτοκινήτων δεν έχουν τόσο καλή ορατότητα και αντίληψη της κίνησης όσο οι μοτοσυκλετιστές. Οπότε να βασίζεις τη ζωή σου ή τη σωματική ακεραιότητά σου σε αυτούς δεν είναι πολύ καλή ιδέα. Έχει μεγαλύτερη αξία να σκέπτεσαι πώς να τους διευκολύνεις να σε δουν, από το να κρύβεσαι πίσω από τα τυφλά σημεία του αμαξώματος των αυτοκινήτων και μετά να τους βρίζεις. Σημασία δεν έχει να έχεις δίκιο μετά το ατύχημα, αλλά να μην έχεις γύψο…

 

Τα βασικά tips είναι τα ακόλουθα:

Σε δρόμους με περισσότερες από δύο λωρίδες και φυσιολογική κίνηση, κάτσε ακριβώς στο κέντρο πίσω από το αυτοκίνητο, βεβαιώσου ότι σε είδε και μετά προσπέρασέ το.

Σε δρόμους με περισσότερες από δύο λωρίδες και μποτιλιάρισμα σιγουρέψου ότι τα τρία-τέσσερα αυτοκίνητα εμπρός σου δεν έχουν επαρκή χώρο να αλλάξουν λωρίδα. Αν δίπλα τους υπάρχει χώρος, τότε 99,9% θα το κάνει χωρίς να σε δει ή να νοιαστεί για σένα.

 

 

 

Στιλ οδήγησης & σκελετός ελαστικών

Πως επηρεάζει τη συμπεριφορά της μοτοσυκλέτας μας
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

31/1/2018

Αφορμή για αυτό το άρθρο ήταν το τεστ του νέου Harley Davidson Fat Bob. Την συγκεκριμένη μοτοσυκλέτα την είχαμε πάρει πριν περίπου έναν μήνα για τις ανάγκες δοκιμής του περιοδικού, ωστόσο εξαιτίας δημοσιογραφικών ταξιδιών η φωτογράφησή της αναβλήθηκε μέχρι πριν λίγες μέρες, που ήρθε ξανά στα χέρια μας. Στο διάστημα που μεσολάβησε, η μοτοσυκλέτα είχε κάνει περίπου 700 χιλιόμετρα μέσα στην Αθήνα, ως μοτοσυκλέτα test ride για τους πελάτες του καταστήματος της H-D Athena. Παρά το γεγονός ότι τα ελαστικά δεν είχαν καμία απολύτως οπτική ένδειξη φθοράς της γόμμας τους, εν τούτοις ήταν ολοφάνερο ότι κάτι είχε αλλάξει στη συμπεριφορά της μοτοσυκλέτας στις εισόδους των στροφών.

Υπήρχε μια μικρή άρνηση να πλαγιάσει στην αρχή και αμέσως μετά πλάγιαζε κάπως γρήγορα, δίνοντάς σου ταυτόχρονα την αίσθηση ότι σηκώνεται το πίσω μέρος της μοτοσυκλέτας. Η αίσθηση αυτή ήταν μικρής κλίμακας και αν δεν είχαμε οδηγήσει τη μοτοσυκλέτα πριν ένα μήνα με σχεδόν καινούρια λάστιχα, πιθανόν να μην γινόταν αντιληπτή ή να την θεωρούσαμε ως μέρος της συνολικής συμπεριφοράς της μοτοσυκλέτας.

Για αυτό όμως πασχίζουμε οι δοκιμές να έχουν μεγάλη διάρκεια και για αυτό κάνουμε χιλιόμετρα πριν γράψουμε (οι μόνοι που ακόμα προσπαθούμε να κάνουμε τα πράγματα όπως πρέπει): Δύο ημέρες αργότερα η μοτοσυκλέτα σταμάτησε να εμφανίζει αυτό το σκαλοπάτι όταν την πλάγιαζες στις στροφές!

Σε τι λοιπόν οφείλεται αυτή η αλλαγή της συμπεριφοράς των ελαστικών, από τη στιγμή μάλιστα που δεν υπάρχει φθορά στη γόμμα τους;

Η απάντηση βρίσκεται φυσικά στον σκελετό. Το Fat Bob έχει βάρος 308 κιλά και όταν την οδηγείς όρθια και με μικρές ταχύτητες, ο σκελετός του πίσω ελαστικού (κυρίως) χάνει την ομαλή καμπυλότητά του στο κέντρο. Με άλλα λόγια γίνεται επίπεδος, δημιουργώντας αυτό το σκαλοπάτι. Όταν οδηγήσαμε την μοτοσυκλέτα για αρκετά χιλιόμετρα σε στροφές επαρχιακών δρόμων για την φωτογράφιση, αλλά και με υψηλές ταχύτητες κατά την διάρκεια των μετρήσεων, ο σκελετός επανήλθε σιγά-σιγά στο αρχικό του σχήμα.

Το φαινόμενο αυτό συμβαίνει συχνά σε μοτοσυκλέτες που κινούνται όρθιες με μικρές ταχύτητες. Κι όσο πιο βαρύ είναι το scooter ή η μοτοσυκλέτα, τόσο πιο γρήγορα χάνει την αρχική καμπυλότητά του ο σκελετός. Στις υψηλές ταχύτητες δεν συμβαίνει αυτό, καθώς η φυγόκεντρος δύναμη διαστέλλει προς τα έξω τον σκελετό. Όμως αν οδηγείς συχνά σε δρόμους ταχείας κυκλοφορίας με την μοτοσυκλέτα όρθια (π.χ. Ατιική Οδό), τότε η φθορά της γόμμας στο κέντρο μπορεί να δημιουργήσει ένα αντίστοιχο σκαλοπάτι και φυσικά να προκαλέσει την ίδια συμπεριφορά. Μόνο που εδώ μπορείς να δεις με το μάτι την φθορά, η οποία έρχεται προοδευτικά αναλόγως των χιλιομέτρων που έχεις κάνει.

Όμως την αλλοίωση του σχήματος του σκελετού του ελαστικού δεν είναι εύκολο να την διακρίνεις με το μάτι. Κι όπως είδαμε, αν η μοτοσυκλέτα είναι βαριά και έχει φαρδύ πίσω ελαστικό, αρκούν λιγότερα από 1000 χιλιόμετρα αργής οδήγησης μέσα στην πόλη για να αλλάξουν την καμπυλότητα του σκελετού και μαζί τη συμπεριφορά της μοτοσυκλέτας.

Η λύση είναι η ομορφότερη που θα μπορούσε: Συχνά - πυκνά, μία βόλτα σε στριφτερούς επαρχιακούς διορθώνει το πρόβλημα!