Ασφαλής οδήγηση ανάμεσα σε αυτοκίνητα

Εσύ τον είδες, όμως αυτός σε είδε;
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

27/11/2017

Μπορεί τη συζήτηση γύρω από την ασφάλεια και τα τροχαία ατυχήματα να την μονοπωλούν κυρίως όσα είναι θανατηφόρα, όμως το μεγαλύτερο ποσοστό σοβαρών τραυματισμών γίνεται με μικρές ταχύτητες μέσα στην πόλη. Όσοι ανατρέξετε σε προσωπικές εμπειρίες ή θυμηθείτε ιστορίες φίλων σας, θα βρείτε δεκάδες τέτοια παραδείγματα, που καθόλου τυχαία περιγράφουν την σύγκρουση ή επαφή μιας μοτοσυκλέτας και ενός αυτοκινήτου. Το πιο συνηθισμένο σκηνικό είναι μια μοτοσυκλέτα να κινείται ανάμεσα στην κίνηση των αυτοκινήτων και ένα από αυτά να αλλάζει λωρίδα απροειδοποίητα την τελευταία στιγμή.  Αν προλάβεις να αποφύγεις  την επαφή φωνάζεις δυνατά: Τυφλός είσαι ρε!. Αν δεν την προλάβεις όμως, ο λογαριασμός ξεκινάει με υλικές ζημιές και φτάνει ως τις σοβαρές και μόνιμες αναπηρίες, στην περίπτωση που καταλήξεις σε κάγκελα, κολόνες, γωνίες πεζοδρομίων κ.τ.λ.  Κι όλα αυτά με ταχύτητες που δεν ξεπερνούν τα 50km/h, μπορεί και κάτω από 30km/h. Η φράση "μου πετάχτηκε αυτοκίνητο", είναι πολύ δημοφιλής στους διαδρόμους του ΚΑΤ…

 

Τυφλοί οδηγοί ή τυφλά σημεία;

Εδώ δεν θα συζητήσουμε για το πόσο φταίνε οι οδηγοί αυτοκινήτου και ο γενικότερος "ωχαδερφισμός" του Έλληνα. Έχουν ειπωθεί δεκάδες φορές και το μόνο αποτέλεσμα είναι πεταμένο μελάνι και χαρτί. Το θέμα είναι πώς θα προστατευτούμε εμείς ως μοτοσυκλετιστές, αλλά και πώς μπορούμε να μειώσουμε την πιθανότητες να μας συμβεί ένα τέτοιο περιστατικό.

Το πρώτο πράγματα που χρειαζόμαστε είναι να καταλάβουμε τί μπορεί να δει ένας οδηγός αυτοκινήτου. Μάλιστα υπάρχει τεράστια διαφορά στην ορατότητα ανάλογα τον τύπο, την χρονολογία κατασκευής και τον εξοπλισμό! Οι κατασκευαστές αυτοκινήτων πιέζονται πάρα πολύ τα τελευταία χρόνια στον τομέα της παθητικής ασφάλειας, με τα crash test να γίνονται διαρκώς αυστηρότερα. Για να επιτύχουν υψηλή βαθμολογία σε αυτά, απαιτείται ο κλωβός του αυτοκινήτου να είναι άκαμπτος. Ταυτόχρονα όμως πιέζονται και για την μείωση των εκπομπών ρύπων, οπότε τα αυτοκίνητά τους θα πρέπει να είναι όσο πιο ελαφριά γίνεται. Η μόνη λύση που έχουν βρει μέχρι σήμερα είναι να σχεδιάζουν πολύ χοντρές κολώνες, μειώνοντας τις επιφάνειες των τζαμιών. Αυτό όμως μπλοκάρει την ορατότητα προς τις γωνίες του αυτοκινήτου και δημιουργεί πολύ μεγαλύτερα τυφλά σημεία σε σύγκριση με τα παλαιότερης γενιάς αυτοκίνητα. Είναι τόσο μεγάλα αυτά τα τυφλά σημεία, που μπορεί πίσω τους να κρυφτεί ολόκληρο φορτηγό. Μια μοτοσυκλέτα που κινείται ανάμεσα στα αυτοκίνητα γίνεται κυριολεκτικά αόρατη για τον οδηγό, μόλις βρεθεί  κοντά στο πίσω δεξί ή αριστερό φανάρι ενός αυτοκινήτου. Οπότε, ακόμα κι αν ένας οδηγός αυτοκινήτου, δεν μιλάει στο κινητό, δεν στέλνει μηνύματα, δεν χαζεύει, δεν είναι μαστουρωμένος, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να αλλάξει απότομα λωρίδα διότι ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ δεν μπορούσε να σε δει.

Ένα άλλο πρόβλημα που έχουν οι οδηγοί αυτοκινήτων όταν μένουν μποτιλιαρισμένοι για αρκετή ώρα, είναι η αδυναμία τους να εκτιμήσουν την διαφορά ταχύτητας ανάμεσα στο δικό τους όχημα και στην μοτοσυκλέτα που έρχεται πιο γρήγορα από πίσω τους. Αυτό έχει σαν συνέπεια να νομίζουν ότι προλαβαίνουν να αλλάξουν λωρίδα, ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι εφικτό.

Τα καλά νέα για εμάς είναι ότι οι κατασκευαστές αυτοκινήτων (σε αντίθεση με τους νομοθέτες και τις ΜΚΟ που έχουν μείνει στο "Μπαμπά μην τρέχεις" και στο "Οδηγώ προσεκτικά"…) προσπαθούν μέσω νέων τεχνολογιών να βοηθήσουν τους οδηγούς τους να μην κινδυνεύουν να συγκρουστούν με άλλα οχήματα αλλάζοντας λωρίδα. Στα αγγλικά η τεχνολογία αυτή ονομάζεται Blind Spot Alarm και χρησιμοποιεί ραντάρ που ανιχνεύουν τα υπόλοιπα οχήματα γύρω σου. Τα πιο φτηνά συστήματα απλώς ειδοποιούν τον οδηγό με ένα ηχητικό βόμβο, ενώ τα πιο εξελιγμένα (και πολύ ακριβότερα…) μπορούν να επέμβουν στα φρένα του αυτοκινήτου και στο τιμόνι, κρατώντας το αυτοκίνητο σε σταθερή απόσταση από τα υπόλοιπα οχήματα.

Καθώς υπήρχαν πολλά ρεπορτάζ στις χώρες του εξωτερικού τον τελευταίο καιρό, ότι τα συστήματα αυτά δεν μπορούν να ανιχνεύσουν τις μοτοσυκλέτες λόγω μικρότερου όγκου, εμείς ζητήσαμε από την BMW Hellas να μας δώσει ένα αυτοκίνητο με την τελευταία γενιά της τεχνολογίας Blind Spot Alarm ώστε να μπούμε για λίγες ημέρες στα παπούτσια ενός οδηγού αυτοκινήτου και να διαπιστώσουμε από πρώτο χέρι αν μπορεί πλέον να ισχυριστεί ότι δεν μας βλέπει.

 

Δεν ακούω τίποτα, δεν βλέπω τίποτα

Βρέχει κι έχουμε κολλήσει στον Κηφισό, κάνοντας δέκα μέτρα εμπρός κάθε δύο λεπτά. Λόγω τις συννεφιάς, τα φώτα των αυτοκινήτων είναι αναμμένα και κοιτώντας τους μεγάλους καθρέπτες της X1 είναι εξαιρετικά δύσκολο να καταλάβεις ποιο φανάρι πίσω σου ανήκει σε αυτοκίνητο και ποιο σε μοτοσυκλέτα. Επειδή οι μοτοσυκλέτες κινούνται με μικρές ταχύτητες ανάμεσα στα αυτοκίνητα, το φανάρι τους δεν κουνιέται πολύ και φαίνονται στους καθρέπτες σαν σταματημένα. Άρα η εντύπωση που έχουμε ότι ένας οδηγός αυτοκινήτου μπορεί εύκολα να μας διακρίνει στους καθρέπτες του είναι εντελώς λανθασμένη, ειδικά σε τέτοιες συνθήκες.

Εκείνο όμως που μας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση ήταν το πόσο δύσκολο ήταν να εκτιμήσουμε σωστά τον χρόνο που η μοτοσυκλέτα πίσω θα έφτανε ακριβώς δίπλα μας. Τα περιμετρικά ραντάρ της Χ1 έπιαναν την κίνηση της μοτοσυκλέτας σε απόσταση περίπου  δύο μέτρων. Στην πράξη ήταν ικανοποιητική και έγκυρη η προειδοποίηση αν η μοτοσυκλέτα είχε χαμηλή ταχύτητα διέλευσης. Όσοι όμως περνούσαν πολύ γρήγορα δίπλα μας, δεν επαρκούσαν αυτά τα δύο μέτρα για να δώσουν χρόνο αντίδρασης σε οδηγό αυτοκινήτου και αναβάτη μοτοσυκλέτας να αποφύγουν πιθανή σύγκρουση.

Άρα τα συστήματα αυτά είναι αποτελεσματικά μόνο στις χαμηλές ταχύτητες διέλευσης, μέσα στο κέντρο της πόλης και όχι σε φαρδύς μποτιλιαρισμένους δρόμους που υπάρχει χώρος ανάμεσα στα αυτοκίνητα για να κινηθούν με μεγαλύτερες ταχύτητες οι μοτοσυκλέτες.

Το δεύτερο σύστημα ενεργητικής ασφάλειας που δοκιμάσαμε στην BMW X1 ήταν η αποτροπή ακούσιας αλλαγής λωρίδας όταν το αυτοκίνητο κινείται με υψηλότερες ταχύτητες. Το σύστημα αυτό θα έπρεπε κατά την γνώμη μας να είναι υποχρεωτικός δια νόμου εξοπλισμός σε όποιο αυτοκίνητο εισάγεται στην Ελλάδα. Γιατί; Γιατί αν δεν βγάλεις φλας το τιμόνι του αυτοκινήτου αρχίζει να τρέμει μόλις πλησιάζεις κοντά σε διαχωριστικές γραμμές!  Όσο κόπανος κι αν είσαι, το σύστημα αυτό σε αναγκάζει να βγάλεις φλας πριν αλλάξεις λωρίδα και όλοι οι μοτοσυκλετιστές ξέρουμε από πρώτο χέρι πόσες φορές έχουμε έρθει κοντά στην στούκα με αυτοκίνητα που αλλάζουν λωρίδες χωρίς να προειδοποιούν με φλας.

Ποιο είναι λοιπόν το συμπέρασμα, απ’ όλα αυτά; Πρώτα απ’ όλα ότι οι οδηγοί αυτοκινήτων δεν έχουν τόσο καλή ορατότητα και αντίληψη της κίνησης όσο οι μοτοσυκλετιστές. Οπότε να βασίζεις τη ζωή σου ή τη σωματική ακεραιότητά σου σε αυτούς δεν είναι πολύ καλή ιδέα. Έχει μεγαλύτερη αξία να σκέπτεσαι πώς να τους διευκολύνεις να σε δουν, από το να κρύβεσαι πίσω από τα τυφλά σημεία του αμαξώματος των αυτοκινήτων και μετά να τους βρίζεις. Σημασία δεν έχει να έχεις δίκιο μετά το ατύχημα, αλλά να μην έχεις γύψο…

 

Τα βασικά tips είναι τα ακόλουθα:

Σε δρόμους με περισσότερες από δύο λωρίδες και φυσιολογική κίνηση, κάτσε ακριβώς στο κέντρο πίσω από το αυτοκίνητο, βεβαιώσου ότι σε είδε και μετά προσπέρασέ το.

Σε δρόμους με περισσότερες από δύο λωρίδες και μποτιλιάρισμα σιγουρέψου ότι τα τρία-τέσσερα αυτοκίνητα εμπρός σου δεν έχουν επαρκή χώρο να αλλάξουν λωρίδα. Αν δίπλα τους υπάρχει χώρος, τότε 99,9% θα το κάνει χωρίς να σε δει ή να νοιαστεί για σένα.

 

 

 

Συντήρηση φρένων

Πώς και τι πρέπει να κάνουμε
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

10/1/2018

Δυστυχώς για τον περισσότερο κόσμο η συντήρηση και το service του συστήματος πέδησης (φρένα) περιορίζεται στο να αλλάζουν τακάκια όποτε φαγωθούν υπερβολικά. Όμως το σύστημα των φρένων είναι ένας αρκετά πιο περίπλοκος μηχανισμός που χρειάζεται ιδιαίτερη φροντίδα, καθώς η σωστή λειτουργία του είναι βασικό θέμα ασφάλειας και δεν έχει να κάνει μόνο με την απόδοση.

Ανεξάρτητα από το είδος των φρένων που έχει η μοτοσυκλέτα, το scooter ή το παπί μας και κυρίως ανεξάρτητα από τα πόσα χιλιόμετρα κάνουμε, θα πρέπει να αλλάζουμε τα υγρά του κυκλώματος κάθε δύο χρόνια (στα υδραυλικά φρένα) και να καθαρίζουμε/ελέγχουμε τις δαγκάνες, τις τρόμπες, τις μανέτες και γενικά τις αρθρώσεις του συστήματος.

 

 

Αλλαγή υγρών κάθε δύο χρόνια (το αργότερο) ανεξάρτητα των διανυθέντων χιλιομέτρων

Τα υγρά των φρένων λόγω της σύνθεσής τους έχουν την τάση να απορροφούν πολύ εύκολα την υγρασία (το νερό δηλαδή…) που υπάρχει στον αέρα. Έτσι παρά το γεγονός ότι βρίσκονται (θεωρητικά…)  μέσα σε ένα αεροστεγώς σφραγισμένο περιβάλλον, στην πραγματικότητα έρχονται σε επαφή με τον αέρα και με την πάροδο του χρόνου συσσωρεύουν υγρασία. Ως γνωστόν το νερό βράζει στους 100C⁰ αλλά αν βρίσκεται μέσα σε δοχείο που δεν του επιτρέπει να διασταλεί, τότε το σημείο βρασμού αυξάνεται πάνω από τους 120C⁰. Όπως έχουμε πει, τα φρένα μετατρέπουν δια μέσω της τριβής την κινητική ενέργεια σε θερμότητα. Κατά το φρενάρισμα αναπτύσσονται θερμοκρασίες πολύ υψηλότερες των 120C⁰, οπότε η ύπαρξη υγρασίας στα υγρά των φρένων μας προκαλεί πτώση στην απόδοσή τους. Το κακό είναι ότι αυτό γίνεται έντονα αντιληπτό μόνο όταν φρενάρουμε πολύ δυνατά από υψηλές ταχύτητες ή σε μεγάλης χρονικής διάρκειας φρεναρίσματα. Έτσι πολλοί αναβάτες που κινούνται με μικρές ταχύτητες μέσα στην πόλη, δεν καταλαβαίνουν ότι έχουν πρόβλημα τα υγρά των φρένων τους. Μάλιστα με τον καιρό συνηθίζουν την σταδιακή πτώση της απόδοσης και προσαρμόζουν την οδήγησή τους σε αυτή χωρίς να το καταλάβουν. Άρα, αυτό που θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας είναι ότι η αλλαγή των υγρών φρένων καθορίζεται από τον χρόνο και όχι μόνο τα χιλιόμετρα που έχει διανύσει η μοτοσυκλέτα μας. Δηλαδή τα αλλάζουμε κάθε 10.000 χιλιόμετρα ή κάθε δύο χρόνια. Ό,τι από τα δύο συμβεί πρώτο. Επίσης θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι η χρήση (σπορ οδήγηση με υψηλές ταχύτητες, συχνά βαριά φορτωμένη μοτοσυκλέτα κ.τ.λ.) μπορεί να μειώσει ακόμα περισσότερο τη διάρκεια ζωής των υγρών.  

TIP: Σε περίπτωση που κάνετε την αλλαγή των υγρών μόνοι σας, ΠΟΤΕ μην αδειάζετε τα παλιά υγρά πριν προσθέσετε τα φρέσκα. Με άλλα λόγια, το ρεζερβουάρ πρέπει να έχει πάντα υγρά μέσα. Αν η τρόμπα πάρει αέρα θα δεινοπαθήσετε για να την εξαερώσετε. Ειδικά αν η μοτοσυκλέτα σας έχει ABS, τότε η εξαέρωση είναι πραγματικός εφιάλτης. 

TIP 2: Τα υγρά των φρένων διαβρώνουν πανεύκολα τα πάντα. Αν πέσουν σε κάποιο σημείο της μοτοσυκλέτας σας, πλύνετέ το ΑΜΕΣΩΣ με άφθονο νερό  

TIP 3: Ελέγξετε προσεκτικά το λαστιχάκι που βρίσκεται στο καπάκι του ρεζερβουάρ των υγρών της τρόμπας. Αν είναι κομμένο, έχει γίνει σκληρό ή έχει μειωθεί ο όγκος του, αντικαταστήστε το, διότι από εκεί μπαίνει η περισσότερη υγρασία μέσα στο κύκλωμα

Καθαρισμός δαγκάνας/σιαγώνες και όλων των αρθρώσεων κάθε τέσσερα χρόνια

Τα τακάκια πρέπει να είναι διαρκώς σε επαφή με τον δίσκο και να μην υπάρχει διάκενο μεταξύ τους, αλλά σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να τον πιέζουν με δύναμη. Αν τα έμβολα της δαγκάνα δεν επιστρέφουν πλήρως στην αρχική τους θέση όταν αφήνουμε τα φρένα, τότε η τριβή θα προκαλέσει υπερθέρμανση (πτώση απόδοσης) και πρόωρη φθορά στα τακάκια και τους δίσκους. Όπως και με τα υγρά, ο καθαρισμός, ο έλεγχος και η συντήρηση της δαγκάνας δεν έχουν σχέση μόνο με τα χιλιόμετρα που έχουν κάνει, αλλά κυρίως με τον χρόνο. Μάλιστα σε αυτή ειδικά την περίπτωση, οι μοτοσυκλέτες που μένουν για μεγάλα διαστήματα ακίνητες κινδυνεύουν περισσότερο να κολλήσουν τα εμβολάκια στις δαγκάνες τους και γενικώς τα κινούμενα μέρη του συστήματος. Το κόλλημα και τα προβλήματα ελεύθερης επαναφοράς των εμβόλων προκαλείται τόσο από την συσσώρευση σκόνης από τα τακάκια κατά την χρήση, όσο και από την οξείδωση των εμβόλων.     

 

Προβλήματα και λύσεις

Τρίξιμο

Αν τα φρένα σας τρίζουν μπορεί να υπάρχουν μία, δύο ή και περισσότερες αιτίες:

  • Έβαλες “αγωνιστικά” τακάκια

Τα τακάκια που έχουν σχεδιαστεί για αγωνιστική χρήση ή για μεγάλη αντοχή στην υπερθέρμανση, συνήθως τρίζουν. Αυτό έχει να κάνει με την σύνθεσή τους και όχι με κάποιο πρόβλημα. Αν δεν μπορείτε να ζήσετε με αυτόν τον ήχο, βάλτε ξανά τα τακάκια που προτείνει ο κατασκευαστής της μοτοσυκλέτας σας

  • Τρίζουν μόνο λίγο πριν σταματήσεις

Εδώ τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα. Αν δεν υπάρχει κάποιο άλλο θέμα φθοράς στο υπόλοιπο σύστημα πέδησης, το τρίξιμο λίγο πριν ακινητοποιήσεις την μοτοσυκλέτα μπορεί να προκαλείται από την επαφή του εμβόλου στο τακάκι. Υπάρχουν ειδικά υγρά που μπορείς να βάλεις στο σημείο που το έμβολο της δαγκάνας ακουμπάει στο πίσω μέρος στο τακάκι. Κάποιες φορές διορθώνει το πρόβλημα, κάποιες όχι…

  • Αν δεν συμβαίνει τίποτα από τα παραπάνω, τότε το τρίξιμο είναι ένδειξη φθοράς ή βλάβης.

Στραβός δίσκος, γερασμένα και οξειδωμένα τακάκια, ακόμα και ολοκαίνουρια τακάκια που δεν στρώθηκαν σωστά, μπορεί να προκαλέσουν ανατριχιαστικούς ήχους.

 

Δυσλειτουργία ABS

Ζούμε στην εποχή των ηλεκτρονικών και καλό είναι να μάθουμε να τα συντηρούμε. Το κακό με τα ηλεκτρονικά είναι ότι δεν έχουν προοδευτική φθορά. Με άλλα λόγια δεν υπάρχει κάποια περίοδος προειδοποίησης πριν σταματήσουν να λειτουργούν. Έτσι οι βλάβες τους εμφανίζονται εντελώς ξαφνικά και μοιάζουν ακατανόητες. Τα συστήματα ABS στα φρένα είναι φυσικά μια ηλεκτρονική συσκευή, ανεξάρτητα αν μιλάμε για τα υπερσύγχρονα Cornering ABS ή για τα πρώτης γενιάς μονοκάναλα ABS. Όποιο είδος ABS κι αν έχει η μοτοσυκλέτα σας, στους τροχούς της υπάρχει ένας αισθητήρας περιστροφής του τροχού και ένα καλώδιο μεταφοράς της πληροφορίας στην κεντρική μονάδα. Ο αισθητήρας θα πρέπει να θεωρείται ως αναλώσιμο εξάρτημα, καθώς είναι εκτεθειμένος στα στοιχεία της φύσης. Ο τακτικός καθαρισμός του από την βρώμα (σκόνη από τα τακάκια, ατμοσφαιρική ρύπανση, λάσπες, λάδια, υγρά φρένων κ.τ.λ.) είναι σημαντική διαδικασία, όπως και ο έλεγχος του καλωδίου του για τυχόν σημάδια από επαφή του με την ανάρτηση, τον τροχό ή άλλα κινούμενα μέρη της μοτοσυκλέτας. Αντικαταστήστε ΑΜΕΣΩΣ οτιδήποτε σας φαίνεται ύποπτο και βεβαιωθείτε ότι όλα στηρίζονται σωστά. Σε κάθε περίπτωση, το ABS θα πρέπει να φροντίζεται από εξειδικευμένο μηχανικό και με εξειδικευμένο εξοπλισμό και μην βάζετε το χέρι σας σε πράγματα αν δεν ξέρετε ακριβώς ποιος είναι ο ρόλος τους.