Γιατί τα μαλακά ελαστικά του Lorenzo άντεξαν περισσότερο

Η θεωρία στην πράξη
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

13/8/2018

Όταν τελείωσε ο αγώνας της Αυστρίας θα έμειναν πολλοί με την απορία, πως είναι δυνατόν η μαλακή γόμα που είχε διαλέξει ο Jorge Lorenzo να αντέξει περισσότερο από την μεσαίας σκληρότητας γόμα που είχε η μοτοσυκλέτα του Dovizioso. Ο Ιταλός αναβάτης της Ducati δήλωσε ότι το πίσω ελαστικό του είχε χάσει την απόδοσή του σχεδόν 10 γύρους πριν πέσει η καρό σημαία. Καθώς φέτος όλοι οι αναβάτες έχουν διαρκώς την φράση Tire Management στο στόμα τους και την χρησιμοποιούν συνεχώς για να εξηγήσουν γιατί ο ρυθμός τους μέχρι τη μέση του αγώνα είναι πιο αργός σε σχέση με τους τελευταίους γύρους, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Dovizioso έφθειρε νωρίς τα ελαστικά του, όταν προσπαθούσε να περάσει τον Lorenzo. Πράγματι ο Ιταλός αναβάτης είπε ότι μια πιθανή αιτία να είναι αυτή. Όμως είπε επίσης, ότι εξίσου πιθανό να είναι και η λάθος επιλογή της μεσαίας γόμας.

Κι εδώ μπαίνουμε στο ζουμί της υπόθεσης, διότι αν η μεσαία γόμα ήταν λάθος επιλογή, τότε ποια γόμα έπρεπε να είχε βάλει; Η θεωρία λέει, ότι η σκληρή γόμα αντέχει περισσότερο, οπότε αυτή είναι η απάντηση στο ερώτημα σωστά; Όχι!

Διότι αυτή είναι η μία από τις πολλές θεωρίες που υπάρχουν για τα ελαστικά, οι οποίες είναι όλες τους σωστές και όλες τους λάθος ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν στην πίστα αλλά και τον σχεδιασμό της πίστας. Όπως ήδη έχουμε πει, τα ελαστικά της Michelin δεν έχουν σταθερή απόδοση κατά την διάρκεια του αγώνα και η συμπεριφορά τους επηρεάζεται έντονα από τον τρόπο που τα πιέζεις. Εδώ είναι βασικό να καταλάβουμε, ότι η πτώση της απόδοσης δεν οφείλεται στο “φάγωμα” της γόμας, αλλά στην “κόπωση” της σύνθεσης της γόμας. Δηλαδή όταν λένε οι αναβάτες ότι “έμειναν από λάστιχο” δεν εννοούν ότι βγήκαν τα λινά έξω. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η δήλωση του Marguez σχετικά με την επιλογή της μεσαίας γόμας για το εμπρός ελαστικό. Ο Ισπανός είπε ότι με την σκληρή γόμα κερδίζει στα δυνατά φρένα, αλλά προτιμάει την μεσαία που τον βοηθάει περισσότερο στις μάχες μέσα στις στροφές. Πώς είναι δυνατόν η σκληρή γόμα να είναι καλύτερη στα φρένα, αφού η θεωρία λέει ότι προφέρει λιγότερη πρόσφυση, άρα έχεις μεγαλύτερες πιθανότητες να μπλοκάρεις τα φρένα; Η απάντηση βρίσκεται σε μια άλλη θεωρία, που αφορά την ΣΤΙΓΜΙΑΙΑ ΥΠΕΡΘΕΡΜΝΣΗ της γόμας, η οποία με την σειρά της ρίχνει απότομα την απόδοση πρόσφυσης του ελαστικού. Αυτό λοιπόν που λέει ο Marquez είναι ότι με την σκληρή γόμα έχεις ΚΑΛΥΤΕΡΗ πρόσφυση στα ΜΕΓΑΛΗΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ φρεναρίσματα από υψηλές ταχύτητες, διότι η απόδοση του ελαστικού δεν μεταβάλλεται από την παρατεταμένη υπερθέρμανσή του. Με τις πιο μαλακές γόμες θα έχεις καλύτερη πρόσφυση στην αρχή του φρεναρίσματος, αλλά στο τέλος θα έχεις “κάψει” την γόμα και θα μπεις στην είσοδο της στροφής με ένα εμπρός ελαστικό που θα έχει μειωμένη απόδοση.

Για να καταλάβετε πόσο πολύ επηρεάζει την πρόσφυση η μεταβολή της θερμοκρασίας, πολλοί αναβάτες φεύγουν νωρίτερα από το slip-streaming για να κρυώσουν το εμπρός ελαστικό τους. Αυτό δίνει μια απάντηση στο γιατί ο Lorenzo με το μαλακό εμπρός ελαστικό παρακολουθούσε από απόσταση τον Marquez στους πρώτους γύρους και δεν κόλλησε πίσω του. Προσπαθούσε δηλαδή να κρατήσει όσο πιο κρύο γινόταν το εμπρός ελαστικό του, ώστε να μπορεί να φρενάρει αρκετά δυνατά χωρίς να το υπερθερμάνει. Γιατί έμβαλε μαλακό εμπρός; Διότι ήθελε την επιπλέον πρόσφυση στις στροφές που ήταν πιο αργός από τους άλλους δύο αντιπάλους του.

Κρατώντας λοιπόν στη μία άκρη του μυαλού μας τι συμβαίνει με την μεταβολή της θερμοκρασίας των ελαστικών και πως αυτή επηρεάζει το επίπεδο της πρόσφυσης είναι πιο εύκολο να εξηγήσουμε γιατί το Tire Management στο οποίο αναφέρονται οι αναβάτες ΔΕΝ αφορά την φθορά της γόμμας, αλλά την διαχείριση ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ που έχουν στη διάθεση τους να οδηγήσουν με τα ελαστικά σε υψηλά επίπεδα θερμοκρασίας. Έτσι εξηγείται και γιατί μπορούν να κάνουν γρήγορους γύρους στο τέλος του αγώνα παρά το γεγονός έχουν φθείρει εν μέρει τα ελαστικά τους. Διότι το πραγματικό πρόβλημά τους είναι η υπερθέρμανση και αν τα “βράσεις” στους πρώτους γύρους, μετά δεν έχεις την πολυτέλεια να τα κρυώσεις και να τα ξαναφέρεις στη θερμοκρασία ιδανικής λειτουργίας.  

Η πίστα της Αυστρίας έχει σχεδιαστεί πρωτίστως για την Formula 1 και ακολουθεί την φιλοσοφία stop and go, ώστε να επιτρέπει τις προσπεράσεις των αυτοκινήτων στα φρένα και να ακούγονται στην τηλεόραση οι αλλαγές των ταχυτήτων. Οι περισσότερες στροφές είναι γωνίες και ο χρόνος που η μοτοσυκλέτα είναι τέρμα πλαγιασμένη είναι ο μικρότερος που υπάρχει σε πίστα του πρωταθλήματος MotoGP. Άρα και ο χρόνος που το γκάζι είναι τέρμα ανοιχτό με την μοτοσυκλέτα πλαγιασμένη είναι σύντομος. Η πιθανότητα στιγμιαίας υπερθέρμανσης είναι η μικρότερη δυνατή. Πάνω σε αυτό βασίστηκε η απόφαση του Jorge Lorenzo να βάλει μαλακό ελαστικό πίσω.

Όμως πως κατάφερε να το διατηρήσει ως τον τελευταίο γύρο, όταν Dovizioso έκαψε το μεσαίας σκληρότητας πίσω ελαστικό του πολλούς γύρους πριν.

Η απάντηση βρίσκεται στο σπινάρισμα και στον χρόνο. Ο Dovizioso άνοιγε πιο νωρίς το γκάζι στις εξόδους των στροφών όταν ήταν πίσω από τον Lorenzo για να βρεθεί δίπλα του στην ευθεία, οπότε αυξανόταν ο χρόνος που το πίσω ελαστικό του ήταν εκτεθειμένο στην υπερθέρμανση. Ταυτόχρονα όμως ο πίσω τροχός του Dovizioso είχε μικρότερο ποσοστό πρόσφυσης λόγω της σκληρότερης γόμας από του Ισπανού και σπίναρε περισσότερη ώρα.

Το σπινάρισμα αυτό αύξανε ακόμα περισσότερο το επίπεδο της θερμοκρασίας του πίσω ελαστικού του. Με άλλα λόγια, το υψηλό κράτημα του μαλακού ελαστικού που είχε ο Lorenzo μείωνε τον χρόνο που ήταν εκτεθειμένο στην υπερθέρμανση, ενώ το μεσαίας γόμας πίσω ελαστικό του Dovizioso ήταν περισσότερη ώρα εκτεθειμένο.  

Αν η χάραξη της πίστας ήταν διαφορετική, η επιλογή του Lorenzo θα ήταν στα όρια της παράνοιας. Όμως για την πίστα της Αυστρίας και με τα χαρακτηριστικά που έχουν τα ελαστικά της Michelin ήταν λογικότατη.   

MotoGP 2024, Indonesia GP, P1 - Ο Enea συνεχίζει τις καλές επιδόσεις με ρεκόρ και πρώτη θέση

Πέντε Ducati στις πρώτες πέντε θέσεις των πρώτων χρονομετρημένων δοκιμαστικών, κανένα Honda στη δεκάδα
Enea Bastianini
Κώστα Γκαζή
Από τον

Κώστα Γκαζή

27/9/2024

Στα πρώτα χρονομετρημένα δοκιμαστικά του GP της Ινδονησίας, πρωταγωνιστές ήταν ο Enea Bastianini που συνεχίζει φορμαρισμένος από την επική νίκη του στο GP της Emilia Romagna, η Ducati με 5 στα 5 στις πρώτες θέσεις, και οι κακές συνθήκες της πίστας που έχει αρκετή σκόνη, ενώ η υψηλή θερμοκρασία και η αντίστοιχη ινδονησιακή υγρασία κάνουν σχεδόν αφόρητη τη ζωή μέσα στις δερμάτινες φόρμες των αναβατών, και δυσκολεύουν τη δουλειά των ελαστικών.

Τα P1 ξεκινούν με ήλιο και υψηλές θερμοκρασίες που ταλαιπωρούν αναβάτες και ελαστικά. Ο καιρός αναφέρει 33 βαθμούς για σήμερα το μεσημέρι, που θα δίνουν αίσθηση... 39 βαθμών λόγω της υγρασίας. Η πίστα είναι αρκετά βρώμικη, όπως ήταν και στα FP1 και οι συνθήκες πρόσφυσης παραμένουν χαμηλές.

Pedro Acosta

Οκτώ λεπτά μετά την έναρξη των P1, ο Pedro Acosta σημειώνει τον ταχύτερο γύρο των P1, και αμέσως μετά... πέφτει από μπροστινό στην πρώτη στροφή της πίστας (με τα πιο πολλά φρένα, με τους αναβάτες να φρενάρουν από τα 309 στα 99 χλμ/ώρα!), ευτυχώς χωρίς να χτυπήσει.

Η πίστα συνεχίζει να έχει θέμα πρόσφυσης, κάτι που απασχόλησε τους αναβάτες και στα FP1 όπου ο Miguel Oliveira είχε ένα high-side που δυστυχώς τον φιλοδώρησε με σπασμένο δεξιό καρπό που ίσως χρειαστεί εγχείρηση, με τον Πορτογάλο να χάνει το GP της Ινδονησίας και της Ιαπωνία, και βλέπουμε. Πιθανώς στην Ιαπωνία θα τον αντικαταστήσει ο Lorenzo Salvadori.

Marc saves

Ο Marc Marquez φροντίζει για το θέαμά μας, καθώς δέκα λεπτά μετά την έναρξη των P1 χάνει το μπροστινό, γλιστράει για αρκετή ώρα, και όμως... καταφέρνει να σηκώσει τη μοτοσυκλέτα και να γλιτώσει την πτώση!

Ο Morbidelli γράφει τον ένα ταχύτερο γύρο μετά τον άλλο, Morbidelli που είχε εντυπωσιάσει και στα FP1 όπου είχε σημειώστε τον πρώτο χρόνο.

Morbidelli

Δεκαπέντε λεπτά μετά την έναρξη των P1, ταχύτερος όλων είναι ο Morbidelli με 1:30.673, ενώ την πρώτη πεντάδα συμπληρώνουν οι Jorge Martin, Marco Bezzecchi, Enea Bastianini και Marc Marquez. Το ρεκόρ γύρου στη Mandalika ανήκει στον Luca Marini, από το 2023 με 1:29.978. Φέτος φυσικά τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά για τον Marini με τη Honda, και για την ώρα είναι μόλις 17ος στους χρόνους.

Σημειώστε πως ο Alex Rins της Yamaha έχει επιστρέψει στην Ινδονησία, μετά από την απουσία του από το GP της Emilia-Romagana όπου ήταν άρρωστος, και για την ώρα είναι ταχύτερος (12ος) από τον Fabio Quartararo (19ος).

Marc Marquez

Τριάντα επτά λεπτά πριν το τέλος, ο Marc Marquez -με γνωστή την ικανότητά του να αποδίδει εξαιρετικά σε συνθήκες χαμηλής πρόσφυσης- γράφει ταχύτερο γύρο με 1:30.590, ενώ στην πίστα έχει μπει ξανά ο Acosta μετά την πτώση του και στο καπάκι περνάει 3ος, με τον Morbidelli σάντουιτς ανάμεσα στον αναβάτη της Gresini και σε εκείνον της GASGAS.

Στη μέση των P1, ο Acosta έχει περάσει πρώτος με 1:30.411, όπως συνήθως ο ταχύτερος αναβάτης του Pierer Group για φέτος, με τον Miller να είναι 8ος και τον Binder στην 9η θέση.

Είκοσι πέντε λεπτά πριν το τέλος έχουμε πτώση για τον Aleix Espargaro, ο οποίος βρίσκεται αρκετά πίσω στους χρόνους, στην 14η θέση.

Στις θέσεις 2 και 4 έχουν αναρριχηθεί εντωμεταξύ οι δυο μοτοσυκλέτες της VR46, με Bezzecchi και di Giannantonio, ενώ πρώτος παραμένει ο Acosta και τρίτος ο Marc Marquez.

Fabio Quartararo

Το παράδειγμα του Marc ακολουθεί ο Fabio Quartararo που γράφει ταχύτερο χρόνο στους δυο πρώτους τομείς της πίστας, για να χάσει μετά το μπροστινό, σώζοντας μεν την πτώση αλλά εγκαταλείποντας την προσπάθεια -έχει τον 6ο ταχύτερο χρόνο αυτή τη στιγμή με τον Rins να έχει υποχωρήσει στην μακρινή 16η θέση.

Ο πάντα slow starter Bagnaia είναι 17ος είκοσι λεπτά πριν το τέλος, με φθαρμένα ελαστικά όμως, πριν βάλει τις φρέσκιες γόμες. Ο ομόσταυλός του, Enea Bastianini είναι 8ος.

Αξίζει να πούμε πως ο Marini έχει ανέβει από 17ος στην 11η θέση, Marini που είχε δηλώσει στο προηγούμενο GP πως η διαρκώς εξελισσόμενη RC213V βρίσκεται στην καλύτερη μορφή της από όταν ξεκίνησε η σεζόν.

Aleix Espargaro

Ένα τέταρτο πριν το τέλος και ο Aleix πέφτει για δεύτερη φορά στον πρώτο γύρο του με φρέσκα ελαστικά, ενώ είναι μόλις 19ος!

Φρέσκες γόμες στους τροχούς, οι περισσότεροι αναβάτες με σκληρό ελαστικά μπροστά και μαλακό πίσω, και ήρθε ώρα για τους καλούς χρόνους.

Πρώτος που κάνει τη διαφορά είναι ο Jorge Martin που ανεβαίνει από πέμπτος στην πρώτη θέση με 1:30.317, αφήνοντας 2ο τον Acosta και τρίτο τον Bezzecchi.

Martin

Οι πάντες σχεδόν βελτιώνουν τους χρόνους τους, και ο Martin σημειώνει νέο ρεκόρ πίστας με 1:29.670!

Και δεύτερος; Ο Johann Zarco αν μπορείτε να το πιστέψετε -για πόσο όμως ακόμα! Σειρά έχει ο Bastianini να περάσει 2ος, για να τον αντικαταστήσει ο Acosta. Μόλις 10ος ο Bagnaia που κινδυνεύει να πρέπει να περάσει από τα Q1.

Πρώτη πτώση με τα φρέσκα ελαστικά για τον Binder στη δύσκολη στροφή 10, εκεί που έσπασε τον καρπό του ο Oliveira.

Κι αν νομίζατε πως το ρεκόρ του Martin είναι αρκετό για τα P1, ο Enea δεν έχει την ίδια άποψη, σημειώνοντας ταχύτερους χρόνους στα πρώτα δυο κομμάτια της πίστας, χάνοντας έδαφος στο τρίτο... για να γράψει τελικά ιστορία με 1:29.640, 0.040 δευτερόλεπτα ταχύτερος από τον χρόνο του Martin!

Bastianini

Λίγο πριν την τελευταία προσπάθεια των αναβατών, η πρώτη πεντάδα έχει ως εξηής: Bastianini, Martin, Acosta, Vinales και Marc Marquez. Έκτος είναι ο Quartararo, ταχύτερος αναβάτης με Yamaha και 8ος ο Zarco, ταχύτερος αναβάτης με Honda.

Στην έξοδο των pits, ο Pecco φρενάρει απότομα, σταματώντας, για να μην τον ακολουθήσουν οι αδερφοί Marquez. Ίσως πάλι να θέλει εκείνος να ακολουθήσει κάποιον πιο γρήγορο αναβάτη, καθώς είναι μόλις 10ος και κινδυνεύει να μην περάσει απευθείας στα Q2. Η πίεση αυξάνεται για τον Πρωταθλητή 2022 και 2023 που έχει αρκετές πτώσεις λόγω αυτής φέτος...

Bagnaia

Ο Bagnaia ξεκινά την προπάθειά του,  ακολουθούμενος από τον Alex Marquez που τελικά δεν κατάφερε να αποφύγει. Alex Marquez που δεν καταφέρνει να κρατήσει τον ρυθμό του Pecco και πέφτει.

Και κάπου εδώ ο Pecco βρίσκει ρυθμό, και από 9ος ανεβαίνει τρίτος, μόλις 0.082 δευτερόλεπτα πίσω από τον πρώτο Bastianini.

Η καρό σημαία πέφτει, και μαζί της πέφτει και ο di Giannantonio στην 16, ευτυχώς χωρίς να χειροτερέψει τον τραυματισμένο ώμο του.

Marc taxi

Αμέσως μετά το τέλος των P1, ο Pecco προλαβαίνει να κάνει μία δοκιμαστική εκκίνηση και μένει από καύσιμο. Ποιος τον βοηθά να φτάσει στα pits; Μα ο μελλοντικός ομόσταυλός του, Marc Marquez.

Για να καταλάβουμε το πόσο ταχύτερα έχουν γυρίσει φέτος οι αναβάτες του MotoGP στα δοκιμαστικά, για την ώρα ΟΚΤΩ αναβάτες έχουν σημειώσει ταχύτερο χρόνο από την pole του 2023 του Luca Marini!

Δύσκολα τα πράγματα για τα ελαστικά

Τα P1 τελειώνουν και η πρώτη δεκάδα έχει 5 Ducati στις 5 πρώτες θέσεις:

1. Enea Bastianini, Ducati

2. Jorge Martin, Ducati

3. Franco Morbidelli, Ducati

4. Franceso Bagnaia, Ducati

5. Marco Bezzecchi, Ducati

6. Fabio Quartararo, Yamaha

7. Marc Marquez, Ducati

8. Pedro Acosta, GASGAS

9. Fabio di Giannantonio, Ducati

10. Maverick Vinales, Aprilia

Ταχύτερος αναβάτης με Honda είναι ο Zarco στην 11η θέση.

Ετικέτες