Benda 300 Supercharger: Με υπερσυμπιεστή στην κεφαλή

Πρωτότυπος σχεδιασμός με πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα
benda
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

26/1/2023

Οι υπερσυμπιεστές μπορούν να προσφέρουν εντυπωσιακή αύξηση της ισχύς και της ροπής και είναι ο ευκολότερος τρόπος για να κάνεις έναν μικρού κυβισμού κινητήρα να έχει απόδοση αντίστοιχη με έναν που έχει τα διπλάσια ή ακόμα και τα τριπλάσια κυβικά. Οι υπερσυμπιεστές μπορούν να πάρουν κίνηση από την ροή των καυσαερίων (turbo) καταναλώνοντας ελάχιστη ενέργεια από τον κινητήρα ή να είναι μηχανικοί, δηλαδή να παίρνουν κίνηση απευθείας από την περιστροφή του κινητήρα (supercharger). Στην περίπτωση των Turbo έχεις ελάχιστες απώλειες δύναμης για την λειτουργία τους, όμως πάσχουν ως προς την αμεσότητα της απόκρισης στο γκάζι, καθώς η αύξηση της ταχύτητας περιστροφής τους δεν είναι απόλυτα αναλογική ως προς την αύξηση των στροφών του κινητήρα. Αυτό οφείλεται τόσο στην αδράνεια της μάζας της φτερωτής, όσο και στο γεγονός πως ο αέρας είναι ένα σώμα που συμπιέζεται, οπότε συμπεριφέρεται ως ελατήριο και δεν μπορεί να μεταφέρει άμεσα τις δυνάμεις.

benda

Έτσι όταν βγαίνει με ταχύτητα από την πολλαπλή εξαγωγής και χτυπάει πάνω στα φτερά της τουρμπίνας φρενάρει για λίγο και υπάρχει πάντα μια μικρή χρονική περίοδος μέχρι να μεταφέρει την ταχύτητά του στην φτερωτή. Προφανώς όσο πιο μικρή είναι η τουρμπίνα, τόσο μικρότερη η αδράνειά της, οπότε η άνοδος των στροφών της ακολουθεί με λιγότερη καθυστέρηση την άνοδο των στροφών του κινητήρα. Έτσι ο κανόνας με τους κινητήρες turbo είναι να τοποθετείς μικρές τουρμπίνες όταν θέλεις άμεση απόκριση στο γκάζι (και ροπή στις χαμηλές στροφές) και μεγάλες τουρμπίνες όταν στοχεύεις σε υψηλές ιπποδυνάμεις, θυσιάζοντας την απόκριση στο γκάζι. Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούνται τουρμπίνες με μεταβλητό βήμα φτερωτής (συνήθως δύο σταδίων) προσπαθώντας να λύσουν το πρόβλημα της απόκριση στο γκάζι για τις μεγάλες τουρμπίνες, βοηθώντας τες να περιστρέφουν ταχύτερα και πιο άμεσα όταν η ταχύτητα ροής των καυσαερίων είναι μικρή και έχει μικρές μεταβολές.

benda

Από την άλλη μεριά οι μηχανικοί υπερσυμπιεστές δεν έχουν τέτοια προβλήματα, διότι η ταχύτητα περιστροφής τους είναι απόλυτα αναλογική σε σχέση με τις στροφές του κινητήρα, λόγω της κίνησής τους μέσω ιμάντα ή μέσω γραναζιών απευθείας από τον στρόφαλο. Η χρήση ιμάντα είναι η πιο διαδεδομένη, καθώς επιτρέπει την εύκολη και φτηνή αλλαγή του λόγου σχέσης μεταξύ του στροφάλου και υπερσυμπιεστή, με την απλή αλλαγή του μεγέθους των ράουλων. Επίσης ο ιμάντας είναι λιγότερο θορυβώδης από τα μεταλλικά δόντια των γραναζιών που χτυπάνε μεταξύ τους στο ρελαντί και σφυρίζουν στις υψηλές στροφές.

Από την άλλη μεριά, η χρήση γραναζιών σου επιτρέπει να φτιάξεις ολόκληρο κιβώτιο ταχυτήτων μεταξύ στροφάλου και υπερσυμπιεστή, οπότε μπορείς να μεταβάλεις την ταχύτητα περιστροφής του υπερσυμπιεστή αναλόγως τις στροφές του κινητήρα.

Τέτοιο σύστημα γραναζιών χρησιμοποιεί η Kawasaki στους κινητήρες των H2 και αντίστοιχα συστήματα υπάρχουν στους κινητήρες των περισσότερων Jet Ski και Snowmobile Με υπερσυμπιεστή.

Όλα αυτά είναι πιθανόν γνωστά στους περισσότερους, όμως έπρεπε να τα επαναλάβουμε για να καταλάβουμε καλύτερα τις πατέντες που κατέθεσε η Benda για έναν κινητήρα μοτοσυκλέτας (το πιθανότερο…) με μηχανικό υπερσυμπιεστή.

Λέμε το πιθανότερο, διότι πριν μερικούς μήνες η Benda είχε παρουσιάσει μια supersport μοτοσυκλέτα που την ονόμαζε VTR 300 Turbo με δικύλινδρο V2 300 κυβικών.

Ξεκάθαρα εδώ έχουμε supercharger και σε καμία περίπτωση δεν είναι Turbo, οπότε είτε μιλάμε για διαφορετικό κινητήρα, είτε το τμήμα μάρκετινγκ της Benda δεν έχει καταλάβει ποια είναι η διαφορά… Μάλλον το δεύτερο!

benda

Υπάρχουν δύο πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία σε αυτή την πατέντα, τα οποία δεν συνηθίζονται σε κινητήρες με μηχανικό υπερσυμπιεστή.

Το ένα είναι πως η κίνηση του υπερσυμπιεστή γίνεται από τον εκκεντροφόρο και όχι από τον στρόφαλο. Αυτό έχει δύο σοβαρά μειονεκτήματα.

Πρώτον, οι εκκεντροφόροι περιστρέφονται πάντα στις μισές στροφές σε σχέση με τον στρόφαλο, οπότε απαιτείται ο διπλάσιος πολλαπλασιασμός των στροφών από τον εκκεντροφόρο προς τον υπερσυμπιεστή για να επιτύχεις την ίδια ακριβώς πίεση.

Το δεύτερο και σημαντικότερο μειονέκτημα είναι πως οι εκκεντροφόροι παίρνουν κίνηση μέσω αλυσίδας (ναι υπάρχουν και συστήματα κίνησης με γρανάζια και με άξονα, αλλά εδώ αλυσίδα έχουμε), η οποία με την σειρά της μένει τεντωμένη χάρη σε ένα υδραυλικό τεντωτήρα. Όπως όλοι γνωρίζουν οι αλυσίδες ξεχειλώνουν με τη χρήση και αν τους προσθέσεις να την δύναμη που χρειάζεται για την περιστροφή του ο υπερσυμπιεστής, αυτή η κόπωση της αλυσίδας είναι πολύ μεγαλύτερη και ταχύτερη.

Όμως παρά τα εξόφθαλμα μειονεκτήματά του, ο υπερτροφοδοτούμενος κινητήρας της Benda έχει κάποια εντυπωσιακά πλεονεκτήματα.

Το πρώτο αφορά την χωροταξία του κινητήρα, που όπως βλέπουμε δεν προσθέτει καθόλου πλάτος στον κινητήρα, ενώ η αναμενόμενη αύξηση του ύψους της κεφαλής είναι μικρότερο πρόβλημα για τον σχεδιασμό μιας μοτοσυκλέτας.

Το δεύτερο είναι πως το ράουλο στον εκκεντροφόρο και το ράουλο στον υπερσυμπιεστή είναι μεταβλητής διαμέτρου (όμοια με των CVT που έχουν τα scooter) και μπορεί να μεταβάλει διαρκώς την σχέση.

Αυτό σημαίνει πως υπάρχει η δυνατότητα να αυξηθεί ή να μειωθεί η ταχύτητα περιστροφής του συμπιεστή ανάλογα με τις ανάγκες του θαλάμου καύσης, χωρίς απαραίτητα να ακολουθεί τον ίδιο ρυθμό αύξησης ή πτώσης των στροφών του κινητήρα.

Αυτή η δυνατότητα μπορεί να λύσει (ως ένα βαθμό…) και το πρόβλημα μεταπτώσεων της απόδοσης των υπερτροφοδοτούμενων κινητήρων όταν υπερθερμαίνεται από την συμπίεση ο αέρας.

Από την στιγμή που δεν υπάρχει intercooler για να ψύχει τον συμπιεσμένο αέρα, είναι βέβαιο πως στη γρήγορη οδήγηση θα πρέπει να έχουν βρει κάποιο τρόπο να λύσουν το πρόβλημα.

EICMA 2024: Zero ΧΕ & ΧΒ και Neutrino concept - Οικονομικές ηλεκτρικές μοτοσυκλέτες για όλους!

Με στόχο τιμές κάτω από τα 10.000 δολάρια / ευρώ
Zero 2025
Κώστα Γκαζή
Από τον

Κώστα Γκαζή

14/11/2024

Η αμερικάνικη εταιρεία Zero Motorcycles είναι γνωστή για τις κορυφαίες ηλεκτρικές μοτοσυκλέτες της, αλλά και για τις υψηλές τιμές της. Τώρα, στην EICMA 2024, είδαμε τους πρώτους καρπούς του νέου σχεδίου All Accesss (πρόσβαση σε όλους) που αφορούν νέες, οικονομικές ηλεκτρικές μοτοσυκλέτες κάτω από το όριο των 10.000 δολαρίων / ευρώ.

Τα πρώτα δύο μοντέλα παραγωγής υπό την ομπρέλα του σχεδίου All Access είναι δυο μικρές και ελαφριές On-Off / Enduro μοτοσυκλέτες που η Zero ονομάζει XE και XB. Στην πράξη πρόκειται για rebadged μοτοσυκλέτες της Zongshen από τη θυγατρική Cineco, με τη Zero να μην έχει αλλάξει τίποτα πάνω τους -πέρα από την τοποθέτηση των δικών της λογότυπων. Οι συγκεκριμένες μοτοσυκλέτες ακροβατούν ανάμεσα στα ηλεκτρικά Mountain Bike και στις ηλεκτρικές μοτοσυκλέτες, με αντίπαλο τα αντίστοιχα μοντέλα της Sur-Ron, κ.α.

Τα Zero XE και XB διαθέτουν αφαιρούμενες μπαταρίες, Traction control, ρυθμιζόμενες αναρτήσεις και αλουμινένιο πλαίσιο. 

ΧΒ

Το Zero XB ως ο μικρότερος εκ των δύο εκπροσώπων της σειράς X Line ζυγίζει μόλις 63 κιλά συμπεριλαμβανομένης της αφαιρούμενης μπαταρίας των 2,3 kWh και θα χρειαστεί τρείς ώρες μέχρι την πλήρη επαναφόρτισή της. Ο ηλεκτροκινητήρας αποδίδει 7,5 kW (10 hp) και 38,03 kgm ροπής! Η τελική ταχύτητα βρίσκεται στα 45χλμ/ώρα ώστε να μπορεί να οδηγηθεί και από κατόχους άδειας AM στην αγορά της Ευρώπης. Στον τομέα των αναρτήσεων φοράει μπροστά ρυθμιζόμενο ανεστραμμένο τηλεσκοπικό πιρούνι και πίσω μια monoshock ανάρτηση πλήρως ρυθμιζόμενη, με τροχούς 19 ιντσών. 

XE

Το Zero XE είναι εξοπλισμένο με μια αφαιρούμενη μπαταρία των 4,3 kWh που θα χρειαστεί 5,5 ώρες για μια πλήρη φόρτιση, ενώ μπορεί να πετύχει τελική ταχύτητα 85χλμ/ώρα με ροπή 64,70 kgm! Η αυτονομία φτάνει τα 104 χιλιόμετρα σε ιδανικές συνθήκες, και το συνολικό βάρος ανέρχεται στα 101 κιλά. Στις αναρτήσεις έχουμε ανεστραμμένο πιρούνι και ρυθμιζόμενη monoshock ανάρτηση, με δίσκο 240mm μπροστά και πίσω 220mm. Οι τροχοί είναι 21 ιντσών μπροστά και 18 πίσω. 

XB

Και τα δύο μοντέλα είναι εξοπλισμένα με διπλούς LED προβολείς, θύρες φόρτισης USB και μια έγχρωμη οθόνη TFT 2,5 ιντσών. Φέρουν μονοκόμματη σέλα που είναι αποκλειστικά μόνο για ένα άτομο και δύο φτερά, ένα μικρό στο πίσω τροχό στηριζόμενο στο αλουμινένιο ψαλίδι τύπου μπανάνα και το κλασσικό ψηλό φτερό εμπρός.

Neutrino

Πέρα από τα XE και XB, η εταιρεία ατενίζει το μέλλον με μια νέα πρόταση ηλεκτρικής street γυμνής μοτοσυκλέτας, σε μορφή concept για την ώρα, που ονομάζεται Neutrino.

Καθόλου τυχαία η μοτοσυκλέτα παίρνει το όνομά της από το πολύ ελαφρύ σωματίδιο Νετρίνο -αν και πρέπει να σημειώσουμε πως το Νετρίνο ΔΕΝ έχει ηλεκτρικό φορτίο! Μια πρωτότυπη μοτοσυκλέτα μεσαίων διαστάσεων και χαμηλού βάρους, με στόχο να βγει στην παραγωγή κοντά στα 8.000 δολάρια / ευρώ. Η μοτοσυκλέτα φέρνει λίγο στη μορφή του επίσης concept ηλεκτρικού μντέλου CFMOTO Papio Nova που είχαμε δει στην EICMA του 2022, αν και με μεγάλες στιλιστικές διαφορές.

Neutrino

Ο ηλεκτροκινητήρας που θα εξοπλιστεί το Neutrino θα αποδίδει 19 ίππους με 120 χιλιόμετρα  αυτονομία υπό ιδανικές συνθήκες και τελική ταχύτητα 105 χλμ/ώρα. Το βάρος της μοτοσυκλέτας θα είναι εξαιρετικά χαμηλό στα 136 κιλά. Σημειώστε πάντως πως οι προδιαγραφές είναι τρέχουσες εκτιμήσεις μιας και η μοτοσυκλέτα βρίσκεται ακόμα στο στάδιο δοκιμών και εξέλιξης.

Neutrino

Sam Paschel, Διευθύνων Σύμβουλος της Zero: “Ξέρετε, αν κυκλοφορούσαμε αυτή τη μοτοσυκλέτα σήμερα, θα ήταν το ελαφρύτερο μοντέλο και με τις καλύτερες επιδόσεις στο δρόμο στην κατηγορία των urban ηλεκτρικών μοτοσυκλετών.”

Τα νέα XB και XE μοντέλα αναμένεται να γίνουν διαθέσιμα από το καλοκαίρι του 2025.

Τέλος, στα ανανεωμένα μοντέλα στις σειρές S, DS και FX, θα συναντήσουμε χρωματικές μόνο αλλαγές.

Ετικέτες