James Parker - Σκοτώθηκε σε τροχαίο δυστύχημα ο σχεδιαστής της ανάρτησης του Yamaha GTS1000

Αγωνιζόμενος, ανήσυχος και εφευρετικός μηχανικός
James Parker RADD
Κώστα Γκαζή
Από τον

Κώστα Γκαζή

20/7/2023

Στις 11 Ιουλίου του 2023, σε ηλικία 76 ετών, απεβίωσε ο James Parker, 10 ημέρες αφότου τον είχε χτυπήσει αυτοκίνητο την ώρα που περπατούσε, κοντά στο σπίτι του στη Santa Fe. Ο Αμερικανός μηχανολόγος και σχεδιαστής ήταν γνωστός για το επαναστατικό μπροστινό σύστημα μοτοσυκλέτας RADD που βγήκε σε μαζική παραγωγή στη Yamaha GTS1000 το 1993.

Ο Parker μεγάλωσε στην Καλιφόρνια αλλά και στην Ινδία, ενώ σπούδασε Design στο Πανεπιστήμιο του Stanford. Στη δεκαετία του 1970 υπήρξε συνιδρυτής σε εταιρεία αρχιτεκτονικού σχεδιασμού στη Santa Fe, όμως η μεγάλη του αγάπη ήταν η μοτοσυκλέτα, όντας κι ο ίδιος φανατικός αναβάτης, αγωνιζόμενος και σχεδιαστής πρωτότυπων μηχανολογικών εφαρμογών.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ίδρυσε την εταιρεία Rationally Advanced Design Development (RADD), ήτοι Λογικά Προηγμένη Σχεδιαστική Εξέλιξη, με κύριο στόχο την εξέλιξη και την προώθηση ενός επαναστατικού μπροστινού συστήματος ανάρτησης και διεύθυνσης για μοτοσυκλέτα.

Elf-X

Κύρια έμπνευση του Parker στον σχεδιασμό του RADD -που διαχώριζε τα συστήματα ανάρτησης και διεύθυνσης μπροστά-, ήταν η πρωτότυπη Elf X του Γάλλου σχεδιαστή Andre de Cortanze. Ο Cortanze με το δικό του επαναστατικό σύστημα ανάρτησης-διεύθυνσης είχε δηλώσει πως είχε 4 στόχους: να χαμηλώσει το κέντρο βάρους, να προσδώσει φυσικά χαρακτηριστικά αντί-βύθισης (antidive) στο σύστημα, να μειώσει το βάρος και να την ενσωματώσει στο πλαίσιο. Οι δευτερεύοντες στόχοι ήταν η επίτευξη του ιδανικού 50/50 στην κατανομή βάρους μπροστά και πίσω, η μείωση της οπισθέλκουσας (Cx), και η ταχύτερη αλλαγή τροχών -κυρίως για αγωνιστική χρήση. Επιπλέον βελτιωμένη ήταν η ροή αέρα στο ψυγείο και ρυθμιζόμενη η γεωμετρία της ανάρτησης και του συστήματος διεύθυνσης.

RADD

Επιστρέφοντας στον Αμερικανό σχεδιαστή, ο Parker κατέθεσε τις πρώτες του πατέντες το 1983, και παρουσίασε το σύστημα RADD σε πρωτότυπη μορφή το 1984. Ο ίδιος ανέφερε ως πλεονεκτήματα του συστήματος του την βελτιωμένη ακαμψία απέναντι στο συμβατικό πιρούνι -που ενεργεί ως μοχλός στο πλαίσιο, πολλαπλασιάζοντας τα φορτία-, με το RADD να μην υποφέρει από παρόμοια συμπεριφορά, αφού ουσιαστικά αποτελεί τμήμα του πλαισίου.

James Parker RADD

Ο Parker ευτύχησε να δει το σύστημα RADD να περνά σε μαζική παραγωγή, μέσω της sport-touring μοτοσυκλέτας Yamaha GTS1000 που ξεκίνησε να πωλείται το 1993, φέροντας πλαίσιο που η Yamaha ονόμαζε Omega (Ωμέγα) λόγω του σχήματος του σε συνδυασμό με τα ψαλίδια εμπρός και πίσω. Η GTS1000 έφερε τετρακύλινδρο εν σειρά κινητήρα από FZR1000, με μειωμένη απόδοση 100 hp, ενώ διέθετε ηλεκτρονικό ψεκασμό και ABS.

Δυστυχώς, παρά τα εντυπωσιακά για την εποχή χαρακτηριστικά της, η GTS απέτυχε εμπορικά -κυρίως λόγω της πολύ υψηλής τιμής της-, και σταμάτησε να πωλείται στις Η.Π.Α. το 1994, ενώ παρέμεινε στην παραγωγή στον υπόλοιπο κόσμο μέχρι το 1999.

James Parker RADD

Θυμίζουμε πως πριν η Yamaha παρουσιάσει το GTS1000, είχε δείξει στο Tokyo Motor Show του 1989 την φουτουριστική πρωτότυπη μοτοσυκλέτα Morpho (και το 1991-1992 τη Morpho II), που χρησιμοποιούσε το RADD, και είχε ρυθμιζόμενο τιμόνι, ρυθμιζόμενα μαρσπιέ και ρυθμιζόμενη σέλα.

James Parker RADD

Το σύστημα RADD είχε ένα σημαντικό μειονέκτημα, καθώς το μονόμπρατσο ψαλίδι δεν επέτρεπε τη χρήση και δεύτερου δίσκου μπροστά, ενώ για να βοηθήσει την πέδηση σε κάποια από τα πρωτότυπα δίκυκλα του που φόρεσαν το σύστημα, ο Αμερικανός τοποθέτησε και δεύτερη δαγκάνα μπροστά. Μην ξεχνάμε άλλωστε πως το GTS1000 διέθετε εξαπίστονη δαγκάνα μπροστά για τον ίδιο σκοπό.

James Parker RADD

Η σχεδιαστική δουλειά του Parker δεν περιορίστηκε όμως στο RADD, έχοντας σχεδιάσει κι ένα εναλλακτικό σύστημα οπίσθιας ανάρτησης, διαφορετικό από το paralever της BMW, ένα σύστημα κίνησης μοτοσυκλέτας και στους δυο τροχούς, ημί-ενεργητικές αναρτήσεις, και το πλαίσιο της ηλεκτρικής Mission R που κυριάρχησε στο Πρωτάθλημα TTXGP/FIM του 2011, μεταξύ άλλων.

James Parker RADD

Πολλές από τις πρωτότυπες μοτοσυκλέτες του Parker βρίσκονται ως εκθέματα στο Advanced Design Center του Barber Vintage Motorsports Museum στο Birmingham της Alabama

Ετικέτες

Zontes Iceland Tour 2025 – Ο Μητσάκης έφτασε στα Νησιά Φερόες!

Από την Αθήνα στο Hirtshals της Δανίας και έπειτα "απόβαση" στα Νησιά
Zontes Iceland Tour 2025 Κωνσταντίνος Μητσάκης
Από τον

Θοδωρή Ξύδη

16/4/2025

Σε εξέλιξη βρίσκεται το τελευταίο ταξιδιωτικό "Zontes Iceland Tour 2025" του Κωνσταντίνου Μητσάκη με την τρικύλινδρη Zontes 703F και “τελικό προορισμό” την Ισλανδία.

Η Zontes 703F, φορτωμένη με ταξιδιωτικό εξοπλισμό, κινήθηκε αβίαστα από τις ιταλικές ακτές μέχρι τις γερμανικές autobahnen και τις πεδιάδες της Δανίας. Για το ταξίδι  ταξίδι μέχρι το λιμάνι Hirtshals (σημείο αναχώρησης για Ισλανδία), ο Μητσάκης κάλυψε περισσότερα από 2.300 χιλιόμετρα περνώντας από την Ελλάδα στην Ιταλία και έπειτα σε Αυστρία, Γερμανία και Δανία, για να φτάσει έπειτα στις Νήσους Φερόες, την προγραμματισμένη στάση σε ένα ακτοπλοϊκό ταξίδι δυόμιση ημερών. Ας δούμε όμως τι έχει να μας πει ο ίδιος για την μέχρι τώρα εμπειρία του.

Zontes Iceland Tour 2025 Κωνσταντίνος Μητσάκης

“Το ακτοπλοϊκό δρομολόγιο Πάτρα–Ανκόνα αποτέλεσε την αφετηρία του ZONTES ICELAND TOUR 2025. Μετά από ένα ευχάριστο ταξίδι στα νερά της Αδριατικής, αποβιβάστηκα στην Ιταλία και ξεκίνησα για τα σύνορα της Αυστρίας με προορισμό το αλπικό πέρασμα Brenner (574 χλμ.). Καθοδόν για τον ιταλικό βορρά, θεώρησα χρέος μου να επισκεφθώ το Ελληνικό Στρατιωτικό Κοιμητήριο στην πόλη Rimini, προκειμένου να αποτείνω έναν ελάχιστο φόρο τιμής στους 116 Έλληνες μαχητές της 3ης Ελληνικής Ορεινής Ταξιαρχίας που σκοτώθηκαν στη μάχη του Ρίμινι (1944)…

Μπορεί το οδικό πέρασμα της ZONTES 703F από το αυστριακό έδαφος να ήταν αρκετά σύντομο (μόλις 70 χλμ.), μια στάση για καφέ στο λατρεμένο μου Seefeld (το κοσμοπολίτικο τουριστικό θέρετρο των Αυστριακών Άλπεων), την έκανα! Και μετά την ανοιξιάτικη μοσχοβολιά των Άλπεων, οι τροχοί της ZONTES 703F άρχισαν να ρολάρουν με υποδειγματική σταθερότητα και ασφάλεια στις κορεσμένες γερμανικές autobahnen…

Zontes Iceland Tour 2025


Μέσα στις δυο επόμενες ημέρες, ακολουθώντας την διαδρομή Munich–Nuremberg–Kessel–Flensburg (1.150 χλμ.), η μαύρη ZONTES 703F βρέθηκε στο στοιχείο της και με οδήγησε με άνετους και ξεκούραστους ταξιδιωτικούς ρυθμούς στα σύνορα της Δανίας. Ανέλπιστα ιδανικές στάθηκαν όμως και οι καιρικές συνθήκες, αφού ο υδράργυρος έφτασε να φλερτάρει τους 18°C, ενώ δεν χρειάστηκε να φορέσω αδιάβροχα…


Διατρέχοντας κατόπιν 350 επίπεδα χιλιόμετρα στη Δανία, το ταξίδι στην ηπειρωτική Ευρώπη έλαβε τέλος στο λιμάνι Hirtshals –εκεί με καρτερούσε το πλοίο για την Ισλανδία. Ανεφοδιασμός σε καύσιμα και τρόφιμα, επικύρωση ακτοπλοϊκών εισιτηρίων και ο δίτροχος Πυθέας ο Μασσαλιώτης ήταν έτοιμος να αποπλεύσει για το υδάτινο ταξίδι του στη μυστηριώδη Θούλη, που εικάζεται πως ήταν η Ισλανδία των αρχαίων χρόνων…


Το ακτοπλοϊκό ταξίδι από τη Δανία στην Ισλανδία διαρκεί περίπου 2,5 μέρες – μιλάμε για σκέτη απελπισία! Ευτυχώς, τη γαλάζια απεραντοσύνη του Βόρειου Ατλαντικού φρόντισαν να “διακόψουν” τα Νησιά Φερόες, που βρίσκονται στη μέση περίπου της θαλάσσιας απόστασης Δανίας-Ισλανδίας…


Καθώς το πλοίο αγκυροβόλησε για 6 ώρες στο λιμάνι της πρωτεύουσας Torshavn, άδραξα την ευκαιρία και αποβιβάστηκα με την μαύρη ZONTES 703F (προηγήθηκε συνεννόηση με τον υπεύθυνο αξιωματικό του πλοίου), προκειμένου να έχω μια επιδερμική γνωριμία με τα απομονωμένα νησιά των ψαράδων, που τις ατέλειωτες νύχτες του χειμώνα είναι παραδομένα στα χιόνια και στους αρκτικούς ανέμους. Τα τελευταία πάντως χρόνια, τα Νησιά Φερόες έχουν μπει δειλά στον τουριστικό χάρτη των ψαγμένων ταξιδευτών, καθώς αντιπροσωπεύουν έναν ιδιαίτερο προορισμό φυσιολατρικού χαρακτήρα… 


Μετά την ξενάγησή μου στην ποικιλόχρωμη Torshavn, χάραξα κατόπιν διαδρομή για το βορρά του κεντρικού νησιού Streymoy, με προορισμό κάποιους ειδυλλιακούς καταρράκτες και παραδοσιακά ψαροχώρια. Καθοδόν, το σκηνικό της τοπικής φύσης ήταν κατά το πλείστο ένα βραχώδες τοπίο αλπικής ζώνης (τούνδρα), ο καλοσυντηρημένος οδικός άξονας ακολουθούσε πιστά το ανάγλυφο του εδάφους, ενώ τα κυριότερα νησιά του συμπλέγματος ενώνονταν με υποθαλάσσια τούνελ…


Στη διάρκεια της σύντομης παραμονής μου στα Νησιά Φερόες, οι μεταβολές του καιρού ήταν συχνές και απρόβλεπτες: ήλιος με δόντια, πυκνή συννεφιά, καταιγίδα, ξανά λίγο ήλιος, χιονόνερο με τσουχτερό κρύο, πάλι βροχή! Όπως ήταν αναμενόμενο, το αρχικό ταξιδιωτικό πλάνο ναυάγησε και αρκέστηκα σε μια πιο σύντομη γυροβολιά, πριν καταλήξω ξανά στο λιμάνι της Torshavn και επιβιβαστώ στο πλοίο για την συνέχεια του ZONTES ICELAND TOUR 2025…”