James Parker - Σκοτώθηκε σε τροχαίο δυστύχημα ο σχεδιαστής της ανάρτησης του Yamaha GTS1000

Αγωνιζόμενος, ανήσυχος και εφευρετικός μηχανικός
James Parker RADD
Κώστα Γκαζή
Από τον

Κώστα Γκαζή

20/7/2023

Στις 11 Ιουλίου του 2023, σε ηλικία 76 ετών, απεβίωσε ο James Parker, 10 ημέρες αφότου τον είχε χτυπήσει αυτοκίνητο την ώρα που περπατούσε, κοντά στο σπίτι του στη Santa Fe. Ο Αμερικανός μηχανολόγος και σχεδιαστής ήταν γνωστός για το επαναστατικό μπροστινό σύστημα μοτοσυκλέτας RADD που βγήκε σε μαζική παραγωγή στη Yamaha GTS1000 το 1993.

Ο Parker μεγάλωσε στην Καλιφόρνια αλλά και στην Ινδία, ενώ σπούδασε Design στο Πανεπιστήμιο του Stanford. Στη δεκαετία του 1970 υπήρξε συνιδρυτής σε εταιρεία αρχιτεκτονικού σχεδιασμού στη Santa Fe, όμως η μεγάλη του αγάπη ήταν η μοτοσυκλέτα, όντας κι ο ίδιος φανατικός αναβάτης, αγωνιζόμενος και σχεδιαστής πρωτότυπων μηχανολογικών εφαρμογών.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ίδρυσε την εταιρεία Rationally Advanced Design Development (RADD), ήτοι Λογικά Προηγμένη Σχεδιαστική Εξέλιξη, με κύριο στόχο την εξέλιξη και την προώθηση ενός επαναστατικού μπροστινού συστήματος ανάρτησης και διεύθυνσης για μοτοσυκλέτα.

Elf-X

Κύρια έμπνευση του Parker στον σχεδιασμό του RADD -που διαχώριζε τα συστήματα ανάρτησης και διεύθυνσης μπροστά-, ήταν η πρωτότυπη Elf X του Γάλλου σχεδιαστή Andre de Cortanze. Ο Cortanze με το δικό του επαναστατικό σύστημα ανάρτησης-διεύθυνσης είχε δηλώσει πως είχε 4 στόχους: να χαμηλώσει το κέντρο βάρους, να προσδώσει φυσικά χαρακτηριστικά αντί-βύθισης (antidive) στο σύστημα, να μειώσει το βάρος και να την ενσωματώσει στο πλαίσιο. Οι δευτερεύοντες στόχοι ήταν η επίτευξη του ιδανικού 50/50 στην κατανομή βάρους μπροστά και πίσω, η μείωση της οπισθέλκουσας (Cx), και η ταχύτερη αλλαγή τροχών -κυρίως για αγωνιστική χρήση. Επιπλέον βελτιωμένη ήταν η ροή αέρα στο ψυγείο και ρυθμιζόμενη η γεωμετρία της ανάρτησης και του συστήματος διεύθυνσης.

RADD

Επιστρέφοντας στον Αμερικανό σχεδιαστή, ο Parker κατέθεσε τις πρώτες του πατέντες το 1983, και παρουσίασε το σύστημα RADD σε πρωτότυπη μορφή το 1984. Ο ίδιος ανέφερε ως πλεονεκτήματα του συστήματος του την βελτιωμένη ακαμψία απέναντι στο συμβατικό πιρούνι -που ενεργεί ως μοχλός στο πλαίσιο, πολλαπλασιάζοντας τα φορτία-, με το RADD να μην υποφέρει από παρόμοια συμπεριφορά, αφού ουσιαστικά αποτελεί τμήμα του πλαισίου.

James Parker RADD

Ο Parker ευτύχησε να δει το σύστημα RADD να περνά σε μαζική παραγωγή, μέσω της sport-touring μοτοσυκλέτας Yamaha GTS1000 που ξεκίνησε να πωλείται το 1993, φέροντας πλαίσιο που η Yamaha ονόμαζε Omega (Ωμέγα) λόγω του σχήματος του σε συνδυασμό με τα ψαλίδια εμπρός και πίσω. Η GTS1000 έφερε τετρακύλινδρο εν σειρά κινητήρα από FZR1000, με μειωμένη απόδοση 100 hp, ενώ διέθετε ηλεκτρονικό ψεκασμό και ABS.

Δυστυχώς, παρά τα εντυπωσιακά για την εποχή χαρακτηριστικά της, η GTS απέτυχε εμπορικά -κυρίως λόγω της πολύ υψηλής τιμής της-, και σταμάτησε να πωλείται στις Η.Π.Α. το 1994, ενώ παρέμεινε στην παραγωγή στον υπόλοιπο κόσμο μέχρι το 1999.

James Parker RADD

Θυμίζουμε πως πριν η Yamaha παρουσιάσει το GTS1000, είχε δείξει στο Tokyo Motor Show του 1989 την φουτουριστική πρωτότυπη μοτοσυκλέτα Morpho (και το 1991-1992 τη Morpho II), που χρησιμοποιούσε το RADD, και είχε ρυθμιζόμενο τιμόνι, ρυθμιζόμενα μαρσπιέ και ρυθμιζόμενη σέλα.

James Parker RADD

Το σύστημα RADD είχε ένα σημαντικό μειονέκτημα, καθώς το μονόμπρατσο ψαλίδι δεν επέτρεπε τη χρήση και δεύτερου δίσκου μπροστά, ενώ για να βοηθήσει την πέδηση σε κάποια από τα πρωτότυπα δίκυκλα του που φόρεσαν το σύστημα, ο Αμερικανός τοποθέτησε και δεύτερη δαγκάνα μπροστά. Μην ξεχνάμε άλλωστε πως το GTS1000 διέθετε εξαπίστονη δαγκάνα μπροστά για τον ίδιο σκοπό.

James Parker RADD

Η σχεδιαστική δουλειά του Parker δεν περιορίστηκε όμως στο RADD, έχοντας σχεδιάσει κι ένα εναλλακτικό σύστημα οπίσθιας ανάρτησης, διαφορετικό από το paralever της BMW, ένα σύστημα κίνησης μοτοσυκλέτας και στους δυο τροχούς, ημί-ενεργητικές αναρτήσεις, και το πλαίσιο της ηλεκτρικής Mission R που κυριάρχησε στο Πρωτάθλημα TTXGP/FIM του 2011, μεταξύ άλλων.

James Parker RADD

Πολλές από τις πρωτότυπες μοτοσυκλέτες του Parker βρίσκονται ως εκθέματα στο Advanced Design Center του Barber Vintage Motorsports Museum στο Birmingham της Alabama

Ετικέτες

Moto Morini X-Cape 700 2025 - Η ανταγωνιστική τιμή του στην Ελλάδα

Με 70 ίππους και πλούσιο στάνταρ εξοπλισμό - Δύο εκδόσεις σε τιμή μεσαίου σκούτερ
Moto Morini x-Cape 700 τιμή στην Ελλάδα 2025
Από τον

Θοδωρή Ξύδη

16/4/2025

Σχεδιαστικό ρετούς, σημαντική αύξηση 18% στην ισχύ του μεγαλύτερου πλέον σε χωρητικότητα μοτέρ και εναρμόνιση με τις Euro 5+ προδιαγραφές φέρνει μαζί του το δικύλινδρο X-Cape 700 που είναι τώρα διαθέσιμο και στην ελληνική αγορά.

Η σχεδιαστική ανανέωση της καλαίσθητης δικύλινδρης crossover της ιταλικής εταιρείας συνδυάζεται με την αναβάθμιση του κινητήρα που κέρδισε 50 κ.εκ. σε σχέση με το προηγούμενο, έγινε προδιαγραφών Euro 5+ και μαζί με αυτό αύξησε την απόδοσή του από τους 60 ίππους στους 7 (!), στις 8.500 σ.α.λ., μόλις 250 στροφές ψηλότερα σε σχέση με πριν. Σημαντική αύξηση είχαμε και στη μέγιστη τιμή της ροπής που ανέβηκε, από τα 5,6 κιλά στις 7.000 σ.α.λ., στα 6,9 και αποδίδεται 500 στροφές χαμηλότερα σε σχέση με πριν. Έτσι το X-Cape δυνάμωσε αρκετά και αντιμετωπίζει πλέον σαφώς πιο άνετα τα 213 στεγνά κιλά του βάρους του.

Moto Morini x-Cape 700 τιμή στην Ελλάδα 2025

Στον εξοπλισμό του X-Cape 700, με τους τροχούς των 19 και 17 ιντσών εμπρός και πίσω αντίστοιχα, ανήκει η ρυθμιζόμενη σε ύψος ζελατίνα που φέρει νέο μηχανισμό, δύο θύρες USB (η μία είναι Type-C), προστατευτικές χούφτες, προστατευτική ποδιά, full LED φωτιστικά σώματα, όπως και TFT οθόνη επτά ιντσών που ενσωματώνει και σύστημα πλοήγησης. Στάνταρ είναι και το ρυθμιζόμενο ABS της Bosch που απενεργοποιείται για κίνηση στο χώμα, όπως και οι αισθητήρες παρακολούθησης πίεσης των ελαστικών.

Το X-Cape 700 διατίθεται σε έκδοση με χυτές ζάντες αλουμινίου και ελαστικά δρόμου για καθημερινή οδήγηση σε αστικό περιβάλλον (μόνο στο Μαύρο χρώμα) ή σε έκδοση με ακτινωτές ζάντες (σε 3 χρώματα) και ελαστικά Pirelli Scorpion Rally STR για adventure αποδράσεις. Σε αυτή την έκδοση στάνταρ είναι και το κεντρικό σταντ όπως και η απομακρυσμένη ρύθμιση για την προφόρτιση του ελατηρίου του αμορτισέρ της ΚΥΒ που ρυθμίζεται και στις δύο εκδόσεις σε προφόρτιση και επαναφορά, ενώ το ανεστραμμένο πιρούνι της Marzocchi με τα 50άρια καλάμια είναι πλήρως ρυθμιζόμενο. Στάνταρ είναι επίσης και η κάμερα καταγραφής μέσω app απευθείας στο κινητό τηλέφωνο.

Moto Morini x-Cape 700 τιμή στην Ελλάδα 2025

Η γκάμα των αξεσουάρ που έχουν σχεδιαστεί για το 700άρι X-Cape είναι εκτεταμένη και περιλαμβάνει: 
-σετ βαλίτσες αλουμινίου Tris
-σετ μαλακές βαλίτσες Tris
-εξάτμιση Rally
-χαμηλή σέλα
-σέλα Rally
-θερμαινόμενα γκριπ
-προστατευτικά κάγκελα κινητήρα και φαίρινγκ
-προστατευτική ποδιά κινητήρα

Τα αξεσουάρ θα είναι διαθέσιμα από το επίσημο δίκτυο Moto Morini το καλοκαίρι του 2025.

Το X-Cape 700 θα είναι διαθέσιμο στο δίκτυο συνεργατών της Moto Morini σε δύο εκδόσεις: αυτή με τις ζάντες αλουμινίου και τα ελαστικά δρόμου, μόνο σε μαύρο χρώμα (Black Ebony) και τιμή στα 6.790 ευρώ και εκείνη με τους ακτινωτούς τροχούς που είναι διαθέσιμη σε τρία χρώματα κόκκινο (Red Passion), λευκό (Carrara White) και μαύρο (Black Ebony), με τιμή λανσαρίσματος στα 7.190 ευρώ.

Η ιταλική εταιρεία που σχεδιάζει και εξελίσσει τις μοτοσυκλέτες της στην Ιταλία και τις κατασκευάζει στην Κίνα θέτοντας τα δικά της στάνταρ και ακολουθεί επιθετική τιμολογιακή πολιτική σε όλη την Ευρώπη με στόχο να αυξήσει τα νούμερα των πωλήσεών της. Αυτό το γνωρίζεται ήδη από την πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη που παραχώρησε στον Alan Cathcart ο γενικός διευθυντής της εταιρείας Alberto Monni και δημοσιεύτηκε στο τεύχος Φεβρουαρίου του ΜΟΤΟ (#663).