Editorial 604 - Σκότωσες με το όχημά σου; Φύγε. Σταμάτησες σε παράνομη αναστροφή; Περίμενε να πέσουν επάνω σου…

Από το

motomag

1/3/2020

Αυτή την στιγμή στην Γερμανία υπάρχει μηδενική ανοχή στην εγκατάλειψη θύματος τροχαίου και η αστυνομία εκεί δεν ποντάρει πως σε 2-3 μέρες θα εμφανιστεί - Οπότε «γιατί να τρέχεις να τον ψάξεις». Θα οργανώσει ολόκληρη επιχείρηση για να βρει τον οδηγό που εγκατέλειψε το θύμα του, ξεκινώντας άμεσα και όχι την επόμενη ημέρα. Είναι γιατί η εγκατάλειψη στις ευρωπαϊκές χώρες τιμωρείται με αυτό ακριβώς που είναι: Δολοφονία κι άρα ισόβια. Αν χτυπήσεις κάποιον κατά λάθος, έχεις διαπράξει ένα σφάλμα. Μεγάλο το μόνο σίγουρο, αλλά εκείνη την στιγμή είναι ένα λάθος. Αν τον αφήσεις εκεί αβοήθητο όμως, τότε είσαι δολοφόνος. Έχεις κάνει μία συνειδητή επιλογή.

Στην Κίνα τα θύματα τροχαίου φλερτάρουν με την πιθανότητα να έχουν χειρότερη μοίρα από την εγκατάλειψη. Κινδυνεύουν ορισμένες φορές με την εν ψυχρώ δολοφονία: Η δολοφονία της μικρής Wang Yue δημιούργησε δικαστικό προηγούμενο στην Κίνα και οδήγησε στην δημιουργία ενός νόμου όπου όχι απλά η εγκατάλειψη, αλλά και η μη βοήθεια σε κάποιον που το έχει ανάγκη, θα τιμωρείται σκληρά. Η μικρή Yue, ένα αγγελούδι δύο ετών, παρασύρθηκε από ένα mini-van, επέζησε και εγκαταλείφθηκε στο σημείο. Χτυπήθηκε από δεύτερο όχημα και ενώ συνέχισε να ζει, δεν έλαβε βοήθεια από δεκάδες πεζούς στο σημείο, κι όταν τελικά μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο ήταν πολύ αργά για εκείνη. Ο νόμος είναι ελαστικός για αυτούς που έχουν προκαλέσει δυστύχημα, παρόλο που θα κάνουν φυλακή - σε αντίθεση με την Ελλάδα που θα παραμείνουν εκτός. Προτιμώνται στην Κίνα ένα-δύο χρόνια στην φυλακή από μία ζωή σε δικαστικές περιπέτειες. Τι σημαίνει αυτό για τους κινέζους; Φανερώνει μία έκπτωση στις ηθικές αξίες; Σίγουρα ναι, ακόμη κι όταν το φαινόμενο της εγκατάλειψης αναχθεί σε δικαστικές αποφάσεις του παρελθόντος που έχουν αποβεί καταδικαστέες για εκείνους που βοήθησαν καθώς επιδείνωσαν την κατάσταση του θύματος. Ακόμη κι αν φοβάσαι πως θα μπλέξεις με τον νόμο, σπεύδεις να βοηθήσεις ένα μικρό παιδί που χτυπήθηκε από αυτοκίνητο, έστω καλώντας ασθενοφόρο.

Η διαστρεβλωμένη αντίληψη για τον νόμο, η γενική και όχι ειδική γνώση οδήγησαν το 2011 σε θάνατο την μικρή Yue, όχι από έναν αλλά από πολλούς ανθρώπους που δεν την βοήθησαν εκείνο το απόγευμα.

Ο νόμος και η αντίληψη που έχουμε για αυτόν, καθορίζει σταδιακά το είδους του ανθρώπου που είμαστε, και προφανώς την κοινωνία στην οποία ανήκουμε.

Τον Ιανουάριο το 2020 δέκα συνάνθρωποί μας εγκαταλείφθηκαν αβοήθητοι. Δέκα σε έναν μήνα! Τέσσερις μοτοσυκλετιστές, τέσσερις πεζοί, ένας ποδηλάτης και ένας οδηγός αυτοκινήτου. Δέκα σε έναν μήνα είναι μεγάλο νούμερο για μία μικρή χώρα όπως η Ελλάδα. Σύμφωνα με την Τροχαία Καλλιθέας το 2019 σημειώθηκαν 26 τροχαία με εγκατάλειψη στην περιοχή ευθύνης της, στα δώδεκα από αυτά η εγκατάλειψη ήταν μοιραία. Δώδεκα νεκροί.

Σε ένα χρόνο; Σε δέκα χρόνια; Το νούμερο αυτό γίνεται τόσο μεγάλο για την μικρή μας χώρα που στατιστικά και μόνο, δεν ξέρεις αν αυτός που μιλάς απέναντί σου έχει στο παρελθόν υπάρξει δολοφόνος. Μία αιτία υπάρχει σε όλα αυτά, αποδεδειγμένα μία: Ο νόμος και η εφαρμογή του.

Όταν κάποιος μπορεί να εμφανιστεί 48 ώρες μετά το τροχαίο σε ένα τμήμα, να δηλώσει την ενοχή του και να φύγει ελεύθερος περιμένοντας την δίκη της υπόθεσής του, τι εισπράττει από αυτή την διαδικασία; Θεωρεί πως έχει αφήσει το ζήτημα πίσω του; Πώς νιώθει δύο ώρες μετά; Μία ημέρα μετά; Μία εβδομάδα; Οι περισσότεροι δικηγόροι που ασχολούνται με τέτοια ζητήματα θα συμφωνήσουν στο ίδιο, πως οι θύτες θεωρούν ότι το ζήτημα είναι πλέον πίσω τους.

Όταν σε πιάνει ΣΟΚ πραγματικό, δεν μπορείς να κουνήσεις τα πόδια σου. Όταν φεύγεις από το σημείο καλώντας του δικηγόρους σου, σε έχει πιάσει τρόμος για τις ευθύνες που αντιμετωπίζεις. Αυτά τα δύο μονάχα στην Ελλάδα μπορούν να ενωθούν ως έννοιες σε μία αίθουσα δικαστηρίου.

Αν αυτός ο νόμος δεν αλλάξει, αν αυτό το παράθυρο δεν κλείσει, τότε οι δέκα τον Ιανουάριο του 2020 θα γίνουν εκατό και έπειτα χίλιοι και στο τέλος όλοι θα έχουμε από έναν τέτοιο συγγενή που έμεινε χωρίς βοήθεια. Ή θα συμβεί σε εμάς τους ίδιους.

Πάσχουμε επίσης στην Ελλάδα από ένα άλλο πρόβλημα. Την στρεβλή γνώση του νόμου. Αν κάποιος φρενάρει απότομα στον δρόμο και εκείνος που ακολουθεί πέσει επάνω του, τότε φταίει ο πίσω κατά γενικό κανόνα. Το «κατά γενικό κανόνα», δεν σημαίνει καθολικά και πάντα. Τα δικαστήρια είναι γεμάτα από υποθέσεις που έχει πληρώσει ο μπροστά. Διότι αν σταματήσεις σε ένα δρόμο για να κάνεις παράνομη αναστροφή είσαι ο υπαίτιος του τροχαίου και ας έχουν πέσει επάνω σου. Ακόμη και αν ισχυριστείς πως δεν σταμάτησες για την αναστροφή… Όπου κι αν το πεις αυτό θα σε βγάλουν τρελό, ιδιαίτερα αν το πεις σε ασφαλιστική εταιρεία. Κι όμως το άρθρο 24 του ΚΟΚ είναι ξεκάθαρο και καθορίζει την περίπτωση της επιβράδυνσης του προπορευόμενο οχήματος.

Το άρθρο 21 επίσης ξεκαθαρίζει τους κανόνες ελιγμών των αυτοκινήτων που πρέπει με σαφήνεια να ενημερώνουν όσους ακολουθούν. Με βάση αυτά τα άρθρα πολλοί παραβάτες έχουν βρεθεί προ εκπλήξεως όταν τελικά ο νόμος τους τιμώρησε. Προσέξτε, μιλάμε για παραβάτες που ΓΝΩΡΙΖΑΝ πως έκαναν κάτι παράνομο αλλά θεώρησαν πως μπορούν να μην πληρώσουν με την δικαιολογία: «Και τί θα γινόταν αν αντί για αναστροφή είχα σταματήσει για ένα μικρό παιδί;» Ξεκινώντας με το θράσος να παραδέχονται το λάθος αλλά να μην αποδέχονται την ευθύνη, γιατί νομίζουν πως ο νόμος τους έχει θωρακίσει, φτάνουμε στο τέλος και στην εγκατάλειψη. Για αυτό και οι Ελληνικοί δρόμοι είναι οι χειρότεροι της Ευρώπης. Κι όχι γιατί έχουν πολλές λακκούβες, αλλά γιατί έχουν πολλούς Έλληνες…

editorial 528 - Επικίνδυνη ζωή

Από το

Μαύρο Σκύλο

31/10/2013

Είμαι εναντίον κάθε μορφής προσηλυτισμού. Θρησκευτικού, πολιτικού, μοτοσυκλετιστικού, ό,τι κι αν είναι. Επίσης, είμαι... φανατικά εναντίον των φανατικών. Επειδή εμένα μου αρέσουν οι μοτοσυκλέτες, πρέπει να αρέσουν σε όλους; Δεν γίνεται. Με απασχολεί όμως το για ποιους λόγους οι νέες γενιές φαίνεται να μην ενθουσιάζονται με τις μοτοσυκλέτες. Το μεγαλύτερο πρόβλημα της μοτοσυκλέτας αυτή τη στιγμή είναι ότι οι αναβάτες γερνάνε, χωρίς να έρχονται νέοι για να εξισορροπήσουν την κατάσταση και να κατεβάσουν τον μέσο όρο ηλικίας, να φέρουν νέες ιδέες, νέες τάσεις, νέα πράγματα. Οι λόγοι πολλοί, και τους έχουμε αναλύσει. Πως να εκτιμήσει κάποιος τις συζητήσεις της παρέας πριν και μετά από κάθε βόλτα, όταν η "παρέα" δεν συζητά κατά πρόσωπο αλλά μέσω facebook; Πως να συναρπάσει κάποιον νέο η απλή χαρά της 3D κίνησης στο χώρο με μια μοτοσυκλέτα, όταν περνά όλη τη μέρα του και την νύχτα του σκοτώνοντας ακατάπαυστα εχθρούς σε παιχνίδια εικονικής πραγματικότητας; Γιατί όταν μπορείς να έχεις μια αυθεντική εμπειρία να προτιμάς την ψεύτικη; Και τι να λέμε τώρα, μας απασχολούν οι μοτοσυκλέτες, ενώ φαίνεται πως τους νέους ούτε το sex τους συγκινεί πια... Ένας από τους κύριους λόγους όμως είναι η φανατικά ρισκοφοβική δυτικού τύπου κοινωνία μας, που φαίνεται να δαιμονοποιεί το ρίσκο και να ξοδεύει πολλή ενέργεια και πόρους για να εξαλείψει κάθε πιθανότητα κινδύνου από την ζωή μας, σε μια τεράστια, ουτοπική όμως προσπάθεια. Ένα από τα αποτελέσματα αυτής της προσπάθειας είναι η όλο και αυξανόμενη παραγωγή ηλιθίων. Οι άνθρωποι δεν μαθαίνουν πια να σκέφτονται και να κρίνουν, αλλά εκπαιδεύονται να περιμένουν από κάποιον άλλο να τους πει τι και πως πρέπει να κάνουν. Όταν αγοράζεις ένα καλό κράνος στις ΗΠΑ, η ζελατίνα του γράφει επάνω "DO NOT PAINT" και "DO NOT COVER". Πείτε μου τώρα, πόσο στόκος πρέπει να είσαι για να βάψεις την ζελατίνα του κράνους ή να την γεμίσεις αυτοκόλλητα και να μην βλέπεις μπροστά σου; Αντίστοιχα, υπάρχουν αυτή την στιγμή αυτοκίνητα παραγωγής που αν το επέτρεπε η νομοθεσία θα μπορούσαν να σε πάνε στον προορισμό σου χωρίς εσύ να κάνεις τίποτα. Θα μπορούσες να ρίξεις κι έναν υπνάκο. Ή, όπως επιτρέπει η σημερινή νομοθεσία, να πατήσεις ένα κουμπί και το αυτοκίνητό σου να ακολουθεί πιστά και με "ασφάλεια" το προπορευόμενο όχημα! Υπολογίστε και όλα τα συστήματα "ασφαλείας" που υπάρχουν, για να καταλάβετε πως οι αναβάτες και οι οδηγοί μετατρέπονται σε επιβάτες, με όλο και μικρότερη συμμετοχή στην οδήγηση.

Η πολιτικά ορθή και κοινώς αποδεκτή άποψη, όπως και η πολιτική της ΕΕ, λέει πως πρέπει να μειώσουμε τα ατυχήματα στο μηδέν. Σε πρώτη ανάγνωση δύσκολα θα μπορούσε κανείς να διαφωνήσει. Ευτυχώς όμως υπάρχουν και άνθρωποι που σκέφτονται εκτός της πεπατημένης, και που δίνουν και σε άλλους τροφή για σκέψη.

Ένας από αυτούς είναι και οι Ian Mutch, πρόεδρος του Βρετανικού Motorcycle Action Group, εξέφρασε μια ανατρεπτική άποψη που αξίζει να ακούσουμε και που θα έκανε όλους τους ζηλωτές της "ασφάλειας" να βγάλουν σπυράκια. Ακούστε τον:

"Δεν χρειάζεται να μειωθούν οι θάνατοι μοτοσυκλετιστών. Κι όπως πολλές υπερβολικές και ακραίες δηλώσεις, υπάρχει μια δόση αλήθειας μέσα της. Μερικές φορές, για να δεις μια κατάσταση από μια καλύτερη προοπτική, χρειάζεται να απομακρυνθείς για να δεις την αλήθεια. Κάτι σαν έναν πίνακα του Rolf Harris, με τον κίνδυνο να καταλήξεις σε αμφιλεγόμενο συμπέρασμα. Κι ακριβώς επειδή έχουμε σε μεγάλο βαθμό μετατραπεί σε μια κοινωνία που απεχθάνεται το ρίσκο, κάτι που πριν μερικές δεκαετίες φαινόταν απολύτως φυσικό, σήμερα φαντάζει για πολλούς σαν την μεγαλύτερη απειλή για τον Δυτικό πολιτισμό από τότε που οι Μογγολικές ορδές την έπεφταν στην Ευρώπη.

Οι μοτοσυκλετιστές σκοτώνονται πιο συχνά για κάθε χιλιόμετρο που διανύουν σε σχέση με τους οδηγούς αυτοκινήτων – εκπληκτικό! Ποιος θα το περίμενε! Πάνω σε τόσους τροχούς οδηγούμε, με μηδενική προστασία γύρω μας, σωστά; Το πρόβλημα είναι πως οι υπερπροστατευτικοί φανατικοί της ασφάλειας πιστεύουν πως μπορούν να βάλουν ως στόχο την μείωση των θανάτων μοτοσυκλετιστών στο ίδιο ποσοστό με αυτό των οδηγών αυτοκινήτων. Ναι, μπορεί να γίνει. Πως, θα με ρωτήσετε. Απλό – προσθέτουμε άλλους δύο τροχούς και ένα ατσάλινο περίβλημα γύρω – γύρω. Απλό.

Εντάξει, ας το παραδεχτούμε, οι μοτοσυκλέτες είναι επικίνδυνες. Ναι, ναι, ναι, πραγματικά το είπα αυτό. Όλοι ξέρουμε πως ο άλλος έφταιγε, πως ήταν ο δρόμος χάλια, πως ο καιρός "δεν βοήθησε" ή ότι άλλο θα θέλαμε να κατηγορήσουμε για την δική μας δυστυχία. Ό,τι και να πεις όμως, αν έχεις ατύχημα με μοτοσυκλέτα έχεις και πολύ περισσότερες πιθανότητες τραυματισμού ή θανάτου σε σχέση με το να χτυπήσεις κάτι με το αυτοκίνητο.

Οι ζηλωτές που σκέφτηκαν και υποστηρίζουν την καμπάνια "Vision Zero" (κανένας θάνατος), ζουν στον πλανήτη κούκου. Στον πραγματικό κόσμο τα πράγματα είναι διαφορετικά. Μερικά παιδιά δεν είναι "διανοητικά διαφοροποιημένα", είναι απλώς χαζά. Κάποιοι άνθρωποι δεν είναι ότι έχουν απολύτως αποδεκτές αναλογίες βάρους – ύψους που ξεφεύγουν από το μέσο όρο. Είναι απλώς θεόχοντροι. Ο αλπινισμός είναι πιο επικίνδυνος από την ανθοδετική, και το Everest έχει διάσπαρτες πάνω του τις αποδείξεις.

Ο κόσμος μας αντιμετωπίζει έναν υπερπληθυσμό φανατικών της ασφάλειας που υποκρίνονται πως πραγματικά απορούν με τις στατιστικές θανάτων των μοτοσυκλετιστών, σε σχέση με των αυτοκινητιστών, λες και πρόκειται για κάποια ασθένεια που μπορεί να αντιμετωπιστεί με αντιβίωση.

Οπότε, που θέλω να το πάω με αυτή την προβοκατόρικη οπτική; Φυσικά και θα ήταν υπέροχο αν μπορούσαν να μειωθούν οι θάνατοι από δυστυχήματα μοτοσυκλετιστών. Και ναι, χρησιμοποιώ τη λέξη "δυστυχήματα" και όχι "συμβάντα". Το δυστύχημα δεν είναι κάτι προσχεδιασμένο. Οι φανατικοί της ασφάλειας μέσα στον τρόμο και τον πανικό του κόσμου τους "κάποιος φταίει και θα έπρεπε να υπάρχει ένας νόμος γι' αυτό", δεν μπορούν να δεχτούν την ιδέα πως δυστυχήματα συμβαίνουν, οπότε ψάχνουν να βρουν εκφράσεις που να δείχνουν πως δεν θα έπρεπε να συμβαίνουν καθόλου.

Το ξαναλέω, θα ήταν πολύ καλό αν πέθαιναν λιγότεροι στους δρόμους μας. Αυτό όμως που πραγματικά θα έπρεπε να κάνουμε δεν είναι να αφιερώσουμε όλη μας την ενέργεια για να βελτιώσουμε τις στατιστικές, αλλά για να αλλάξουμε την νοοτροπία των νομοθετών, ώστε να αναγνωρίζουν πως υπάρχουν διαφορετικά επίπεδα ρίσκου στη ζωή, κι είναι μέρος της ίδιας της ζωής. Ο σεβασμός στο δικαίωμα κάθε ατόμου να κάνει τις επιλογές της ζωής του είναι τόσο ζωτικός για την ποιότητα ζωής μας όσο και το καθαρό, πόσιμο νερό. Αν φτάσουμε να εγκαταλείψουμε αυτή την θεώρηση της πραγματικότητας, τότε πρέπει να εγκαταλείψουμε και τα οποιαδήποτε επιχειρήματά μας υπέρ του μοτοσυκλετισμού.

Μιλώντας ως πρόεδρος του MAG, είμαι περήφανος που βοηθήσαμε να πραγματοποιηθούν οι καμπάνιες Bikesafe και Get a Grip (για καλούς συντελεστές τριβής στους δρόμους). Είμαι περήφανος για όλες μας τις λογικές προσπάθειες βελτίωσης της ασφάλειας των μοτοσυκλετιστών, που στρέφουν τους πολιτικούς προς χρήσιμες δράσεις αντί για δρακόντεια νομοθετικά μέτρα. Το MAG δεν καθορίζεται μόνο από αυτές τις προσπάθειες, όπως και η μοτοσυκλέτα δεν καθορίζεται μόνο από τον παράγοντα "ασφάλεια". Μοτοσυκλέτα σημαίνει απόλαυση και ελευθερία, και στόχος του MAG είναι να υπερασπίζεται την όρεξη γι' αυτά, παρά το γεγονός πως – άντε πάλι! – είναι μια δραστηριότητα πιο επικίνδυνη από άλλες. Όπως είχε πει κι ένας μπάτσος, "προσέχετε εκεί έξω, είναι επικίνδυνα». Αυτή είναι η ζωή."

Τα επιχειρήματά του μπορεί να φαίνονται αμφιλεγόμενα, αλλά είναι στατιστικά, και άρα μαθηματικά, σωστά. Οι θάνατοι είναι προϊόν του ρίσκου και του πλήθους των ανθρώπων που παίρνουν αυτό το ρίσκο. Σε μεγάλους πληθυσμούς, ο μηδενισμός των θανάτων έχει ως απαραίτητη προϋπόθεση να μην παίρνει ρίσκο κανείς απολύτως. Αν αυτό δεν είναι εφικτό ή επιθυμητό, τότε θα έπρεπε να συζητάμε για το ποιό είναι το αποδεκτό ποσοστό θνησιμότητας. Από την στιγμή όμως που το μη αποδεκτό ρίσκο είναι ένα μεγάλο φρένο για την μοτοσυκλέτα γενικότερα, χρειάζεται να μελετήσουμε περισσότερο ποια είναι η σχέση των πιο σημαντικών για την μοτοσυκλέτα κοινωνιών σήμερα, με το ρίσκο. Πάρτε έναν παγκόσμιο χάρτη, και ρίξτε μια ματιά σε όλη την νότια Ασία, από Ινδία μέχρι και Κίνα, εκεί βρίσκονται αυτές. Η θεώρηση για την ανθρώπινη ζωή και την αξία της είναι εκεί πολύ διαφορετική απ' ότι στο τόξο ΗΠΑ – Ευρώπη. Γνωστός μου που επέβλεπε την κατασκευή πλοίου σε ναυπηγείο στην Κίνα, μου είπε φρικαρισμένος πως όταν ένας εργάτης έπεσε από ψηλή σκαλωσιά κι έγινε αλοιφή στο πάτωμα, όσοι δούλευαν εκεί γύρω που έπεσε δεν σταμάτησαν ούτε λεπτό την εργασία τους, δεν ασχολήθηκαν με το συμβάν. Μετά, έχουμε εκεί κάτω και όσους έχουν βαθιά πίστη στην μετενσάρκωση, οπότε αν δεν αλλοτριωθούν ταχύτατα, κι αν η νεολαία τους δεν προσπεράσει τις μοτοσυκλέτες για άλλες δραστηριότητες που θα είναι πιο της μόδας στην χώρα τους, υπάρχει ελπίδα. Ο σφυγμός της μοτοσυκλέτας θα χτυπάει σε αυτές τις χώρες όλο και περισσότερο, κι αν ρίξετε μια ματιά στους μεγάλους κατασκευαστές, όλοι έχουν κάποια συνεργασία έτοιμη στην Ινδία και την Κίνα, ή την ετοιμάζουν. Δεν είναι μακριά η στιγμή που αυτές οι αγορές θα καθορίζουν και τι είδους μοτοσυκλέτες θα παράγονται. Μια τρελή σκέψη είναι να γράφουν στα παλιά τους τα παπούτσια το ρίσκο, και να ξαναζήσουμε εποχές που το γκάζι των μοτοσυκλετών ξεπερνούσε κατά πολύ τα πλαίσιά τους. Σε ένα πιο προσγειωμένο επίπεδο, οι κατασκευαστές έχουν αρχίσει να σχεδιάζουν και να παράγουν μοντέλα που απευθύνονται σε όσους δεν είναι μοτοσυκλετιστές, για να τους προσελκύσουν, όπως τα CTX 700 και CTX1300 στις ΗΠΑ. Τέτοια μοντέλα μπορεί να μην αρέσουν σε μας τους ήδη με διαμορφωμένη άποψη μοτοσυκλετιστές, αλλά μπορεί να προσελκύσουν μη μοτοσυκλετιστές. Κι όπως έχει δείξει η ιστορία, ανατροπές γίνονται, και μετά την ανατροπή έρχεται η ανάπτυξη. Και μετά τους επαναστάτες χωρίς αιτία έρχονται οι πιο χαριτωμένοι άνθρωποι που τους συναντάς να βολτάρουν με μοτοσυκλέτα.