Τα μοτο-ταξί στο Ναϊρόμπι αλλάζουν συνήθειες

Για την εμφάνιση αυτή φταίει Ολλανδός καλλιτέχνης
Θάνο Αμβρ. Φελούκα
Από τον

Θάνο Αμβρ. Φελούκα

13/6/2018

Σε ολόκληρη την Αφρική, αλλά και πολλές χώρες της Ν. Ασίας και της Λατινικής Αμερικής, οπουδήποτε δηλαδή οι ανάγκες μετακίνησης αυξάνονται αντιστρόφως ανάλογα με το εισόδημα, κυριαρχούν τα moto-taxi. Ίσως η πιο πολυτελής πλευρά τους είναι η εικόνα που παρουσιάζουν στην Γαλλία, όπου Honda Goldwing περιμένουν να σε παραλάβουν από το αεροδρόμιο, για παράδειγμα, προσφέροντας κράνος με σκουφάκι μίας χρήσης, αδιάβροχα όταν χρειάζεται καθώς και μπόλικο χώρο για αποσκευές. Εδώ το ζητούμενο δεν είναι το χαμηλό κόστος, αλλά η ταχύτητα μετάβασης μέσα από τον μόνιμα μποτιλιαρισμένο αστικό ιστό του Παρισιού…

Στην Αφρική οι κατά κύριο λόγο εισαγόμενες από την Ινδία μοτοσυκλέτες που χρησιμοποιούν οι μοτο-ταξιτζήδες, προσφέρουν μία φθηνή λύση μετακίνησης την ώρα που οι δημόσιες συγκοινωνίες απέχουν έτη φωτός από την επάρκεια. Αποκαλούνται με διάφορα ονόματα, όμως σε ολόκληρη την ανατολική Αφρική έχει επικρατήσει το «Μπόντα Μπόντα» χωρίς κανείς να ξέρει πώς προέκυψε η ονομασία αυτή. Το πιθανότερο είναι να έχει βγει μεταφράζοντας τον μονοκύλινδρο ήχο…

Με τις περισσότερες αφρικανικές χώρες να επιτρέπουν την εισαγωγή ινδικών μοτοσυκλετών, όπως των Bajaj, χωρίς την επιβολή πρόσθετων δασμών και με την χρηματοδότηση για μοτοσυκλέτες να γίνεται για πρώτη φορά διαθέσιμη, οι μοτοσυκλετιστές στην Αφρική αυξάνονται με τεράστιο ρυθμό. Είναι χαρακτηριστικό πως σε ορισμένες χώρες μιλάμε για ποσοστά αυξήσεων στις πωλήσεις σε μία τάξη μεγαλύτερη του 12.000% μέσα σε μία πενταετία, καθώς από εκεί που πωλούνταν μερικές εκατοντάδες μοτοσυκλέτες, οι παραγγελίες ξεπέρασαν τα χιλιάδες μοντέλα.

Με αυτή την τρομακτική αύξηση νέων μοτοσυκλετιστών, είναι λογικό να ανθήσει και το επάγγελμα του μοτο-ταξιτζή που εξίσου γρήγορα άρχισε να πάσχει από κορεσμό. Οι πρώτοι ταξιτζήδες γνώρισαν την ευκαιρία της οικονομικής ανεξαρτησίας σε χώρες που κάτι τέτοιο είναι δύσκολο να συμβεί, κι έτσι σύντομα το αποτέλεσμα ήταν να υπάρχουν πολλοί περισσότεροι από όσους πρακτικά μπορούσε να σηκώσει η ζήτηση. Σε αυτό βοήθησε απόλυτα και η πλήρης απουσία νομικού πλαισίου και σχεδιασμού, που διέπει το σύνολο των χωρών που δραστηριοποιούνται οι  «Μπόντα Μπόντα». Για να καταπολεμήσουν την υπερπροσφορά, οι μοτο-ταξιτζήδες της Αφρικής άρχισαν να καστομάρουν τις μοτοσυκλέτες τους, ώστε να τραβήξουν τα βλέμματα, αποτελώντας ελκυστικότερη λύση για τον υποψήφιο πελάτη. «Και στην ζούγκλα το ίδιο κάνουν τα ζώα για να προσελκύσουν το θηλυκό ή το θήραμά τους. Υπάρχουν πουλιά που διακοσμούν τις φωλιές τους με κάθε χρωματιστό αντικείμενο που θα βρουν», είναι η εξήγηση που δίνει ένας από αυτούς για την πρακτική που ακολουθούν.

Μέχρι εδώ όμως τα πράγματα δεν είχαν γίνει τσίρκο. Τσίρκο θα γινόντουσαν μόνο όταν ένας Ολλανδός συγγραφέας – καλλιτέχνης, θα συνεργαζόταν με έναν σχεδιαστή μόδας από την Ουγκάντα, διαμορφώνοντας μερικούς μοτο-ταξιτζήδες σε πραγματικό θίασο, αλλάζοντας παράλληλα τις συνήθειες των μοτο-ταξί.

Ο Ολλανδός Hoek ονόμασε την καλλιτεχνική αυτή παρέμβαση «Παραφροσύνη Μπόντα Μπόντα» αν και η τρέλα ήταν μάλλον δική του. Έπεισε μερικούς μοτο-ταξιτζήδες πως μονάχα με το customάρισμα των μοτοσυκλετών δεν θα ξεχωρίσουν κι έπρεπε να κάνουν το ίδιο και για τους εαυτούς τους. Το αποτέλεσμα είναι αυτό που βλέπετε στις φωτογραφίες και έχει οδηγήσει τον Hoek σε δύο εκθέσεις φωτογραφίας, αν και τυπικά η ονομασία είναι λάθος. Κι αυτό γιατί παρόλο που στην ανατολική Αφρική ο όρος «Μπόντα Μπόντα», είναι ο πιο συνηθισμένος, συγκεκριμένα στο Ναϊρόμπι την πρωτεύουσα της Κένυας, τα μοτο-ταξί ονομάζονται «πίκι-πίκι». Είναι μία μικρή παρέμβαση βέβαια αυτή, μπροστά στην μόδα που ξεκίνησε ο Ολλανδός στο Ναϊρόμπι, την στιγμή που στην διπλανή Ουγκάντα, οι μοτο-ταξιτζήδες προσπαθούν να ξεχωρίσουν προσφέροντας στους πελάτες κράνη και ανακλαστικά γιλέκα… ενώ πλέον οργανώνονται μέσα από εφαρμογές κινητών που επίσης τα τελευταία χρόνια η χρήση τους έχει εκτοξευθεί

 

Πηγή έπνευσης του Ολλανδού μεταξύ άλλων είναι οι: Mad Max Driver, Machette, Vibze, Ghost Rider, Red Devil, Lion, The Rasta Driver αν και πολλοί στο Ναϊρόμπι δεν αναγνωρίζουν ορισμένες από τις προελεύσεις αυτές, αγνοώντας πχ, τον "Machette"

Ride That Monkey: Ο γύρος του κόσμου με Honda Monkey – O Andre Sοusa στην Ελλάδα!

Υποστηριζόμενος από την ΜΟΤΟΕ και τις Ελληνικές Λέσχες
Θάνο Αμβρ. Φελούκα
Από τον

Θάνο Αμβρ. Φελούκα

4/11/2020

Για να γυρνάς τον κόσμο με 125 κυβικά χρειάζεσαι δύο βασικά πράγματα: Εσωτερική γαλήνη για να μην σε φάνε οι σκέψεις σου όταν για παράδειγμα ανεβαίνεις στον Άγιο Αθανάσιο με 1η έτσι όπως το έχεις φορτώσει… - Τεράστια προσαρμοστικότητα γιατί ο προγραμματισμός είναι δύσκολος.

Ο Andre Sousa, ο νεαρός Πορτογάλος αγωνιζόμενος στο εθνικό του πρωτάθλημα ταχύτητας με αξιώσεις, έχει το πρώτο και στηρίζεται στις μοτοσυκλετιστικές λέσχες κάθε χώρας για το δεύτερο. Βρίσκεται σχεδόν ένα μήνα στην Ελλάδα και το πρώτο πράγμα που τόνισε μόλις συναντηθήκαμε, ήταν για την φιλοξενία και την εγκαρδιότητα που εισέπραξε. Είχε ακούσει για αυτή την περιβόητη ελληνική φιλοξενία αλλά δεν φανταζόταν σε πιο βαθμό μπορεί να έφτανε στην πράξη. Η ΜΟΤΟΕ, μου λέει, έχει βγάλει όλο το πρόγραμμα από το τι θα δω μέχρι το που θα φάω και το που θα κοιμηθώ, που ειλικρινά η Ελλάδα είναι το πιο ξεκούραστο κομμάτι του ταξιδιού μου έως τώρα. Όχι απλά με παρακολουθούν καθημερινά, αλλά προσαρμόζουν και το πρόγραμμά μου.

Ο Andre έκανε μία στάση στα γραφεία του περιοδικού έχοντας επισκεφτεί την Επίδαυρο πιο πριν και ενώ κατέβαινε στην Κρήτη. Τον περίμενε ήδη εισιτήριο για το καράβι, κράτηση κτλ όπως και πλήρες πρόγραμμα για το τι θα δει στην Κρήτη!

Το ταξίδι του λοιπόν φέρνει κοντά και ενώνει τους μοτοσυκλετιστές - τους οργανωμένους μοτοσυκλετιστές - και όπως λέει και ο ίδιος αυτό είναι το πιο σημαντικό από όλα. Διότι όλοι έχουν δει την Ελλάδα, τα αξιοθέατα και τα μνημεία, στην εποχή μας έχουν όλα πολυφωτογραφηθεί αυτό που λείπει από την υπερβολική προβολή της ατομικότητας είναι οι ανθρώπινες ιστορίες και η ανθρώπινη επαφή και το ταξίδι του φίλου μας Πορτογάλου γίνεται με ακριβώς αυτή την παράμετρο!

Δεν επιδιώκει επίσης να κάνει τον ταχύτερο χρόνο, καθώς ένα τέτοιο εγχείρημα είναι πολλαπλάσια ακριβότερο ξεκινώντας από την πιστοποίηση και μετά όλα τα άλλα. Θέλει απλά να είναι ο πρώτος που θα το κάνει με Honda Monkey όμως - κι ενώ έχει ένα χρονικό περιθώριο, δεν τον δεσμεύει και κάτι πάρα πολύ.

Για παράδειγμα στην Ελλάδα έχει μείνει πολύ περισσότερο από το αναμενόμενο εξαιτίας της συνοριακής κατάστασης στο Ιράν από όπου θέλει να συνεχίσει το ταξίδι του. Κι ένας από τους λόγους που έχει εκτιμήσει αφάνταστα όλους όσους έχει συναντήσει εδώ και την ΜΟΤΟΕ όπως μου ανέφερε αρκετές φορές: Είναι γιατί προσαρμόζονται στα μέτρα που παίρνει η πολιτεία ανά την επικράτεια και γνωρίζει την χώρα μας με τον καλύτερο τρόπο!

Ο Andre υποστηρίζεται από την Honda στην Πορτογαλία και έχει την φροντίδα των αντιπροσωπειών της Honda σε όλο τον κόσμο, παρόλο που το μόνο που κάνουν είναι να του λιπαίνουν την αλυσίδα ή την προγραμματισμένη αλλαγή λαδιών. Κι αυτό γιατί τουλάχιστον μέχρι τώρα το Monkey δεν έχει ζητήσει τίποτα! Πέρα από ένα ατύχημα στις Γαλλικές Άλπεις όπου ένα αυτοκίνητο έπεσε επάνω του και τον εγκατέλειψε, διαλύοντας τον πίσω τροχό του Monkey, ο Andre δεν έχει ακόμη αντιμετωπίσει κάποιο μηχανικό πρόβλημα. Πριν φύγει από την Ελλάδα θα επισκεφτεί και την Σαρακάκης ΑΕΒΜΕ ωστόσο έχοντας δει το Monkey από κοντά, στα γραφεία του περιοδικού, δεν θα χρειαστεί τίποτα το ιδιαίτερο…

Το μεγαλύτερο μέρος των εξόδων ο Andre το καλύπτει μόνος του κι έτσι βασίζεται στην φιλοξενία των μοτοσυκλετιστικών ομοσπονδιών των χωρών που επισκέπτεται. Ας το επαναλάβω άλλη μία φορά, γιατί ο ίδιος το είπε πάνω από δέκα, εύχεται να συναντήσει και στο μέλλον αυτά που έζησε εδώ στην Ελλάδα από τον τρόπο που αντιμετωπίστηκε μέχρι σήμερα από την ΜΟΤΟΕ και τις ελληνικές λέσχες μοτοσυκλέτας ανά την επικράτεια.

Στην δύσκολη εποχή της πανδημίας ο Andre θέλει απλά να επιμηκύνει την παραμονή του σε μία χώρα, όχι να αφήσει την μοτοσυκλέτα σε μία χώρα, να επιστρέψει στην Πορτογαλία και να συνεχίσει το ταξίδι του αργότερα, όταν τα πράγματα θα είναι πιο ευνοϊκά. Όπως λέει χαρακτηριστικά, αυτό είναι σαν να τρέχεις Μαραθώνιο, να αφήνεις τα παπούτσια στο 10ο χιλιόμετρο, να πηγαίνεις για πίτσες και ύπνο και την επόμενη να γυρίζεις για να συνεχίζεις την κούρσα: «Έχω δει πολλούς να το κάνουν αυτό και είναι άσχημο, αν λες πως κάνεις τον γύρο του κόσμου πρέπει να είσαι στον δρόμο, όχι μπρος πίσω στην χώρα σου».

Υπάρχουν και άσχημες ή άκομψες ιστορίες που έχει να διηγηθεί, ακόμη και εδώ στην Ελλάδα, όπως το ατύχημα στην Γαλλία για παράδειγμα. Αυτά όμως θα τα αφήσει για αργότερα, για το βιβλίο που κάποια στιγμή θα εκδώσει με βάση αυτό το μοναδικό ταξίδι. Τα κοινωνικά δίκτυα άλλωστε δεν ενδείκνυνται για αναλύσεις, μονάχα για άμεση περιγραφή του που βρίσκεται και πώς περνάει.

Στο Monkey έχει κάνει δύο βασικές αλλαγές, έχει προσθέσει κάγκελα για να ξεκουράζει τα πόδια τεντώνοντάς τα χωρίς να προσφέρουν καμία προστασία. Μοιάζουν με τα κάγκελα που θα τοποθετούσε ένας Κινέζος κατασκευαστής αλλά στην περίπτωση του Andre είναι καλή προσθήκη καθώς δεν πρόκειται να πληγώσουν το Monkey σε περίπτωση πτώσης και τον βοηθούν να ξεμουδιάσει. Πίσω έχει βάλει αμορτισέρ από CBF125 γιατί ξεπέρασε το όριο του κατασκευαστή με το βάρος που έχει φορτώσει! Μέχρι στιγμής η μικρή του μοτοσυκλέτα έχει αγόγγυστα υποφέρει όλες τις διαδικασίες που την έχει υποβάλλει, όπως τις ανηφόρες των ελληνικών βουνών που εξαιτίας του μεγάλου βάρους, μερικές φορές αναγκάζεται να πηγαίνει με πρώτη! Αντίστοιχα και ο ίδιος έχει αρχίσει να βολεύεται με τους κραδασμούς και τις δονήσεις του μονοκύλινδρου όταν το ταξιδεύει έτσι φορτωμένο τέρμα γκάζι!

Ο εξοπλισμός του έχει διάφορους χορηγούς, αλλά ένα τέτοιο ταξίδι έχει και τεράστια έξοδα. Έχει υπολογίσει 10 Ευρώ την ημέρα ως μέγιστο έξοδο διατροφής που σε ορισμένες χώρες είναι δύσκολο να το πετύχει, μιας και σπάνια θα μαγειρέψει. Ο χρόνος κυλά γρήγορα πάνω στο Monkey και όχι το αντίθετο… Το ποσό αυτό γίνεται τεράστιο αν το δει κανείς σε χρόνια, όπως υπολογίζει ο Andre πως θα διαρκέσει ο γύρος του κόσμου!

Θα ήθελε να το κάνει σε δύο, αλλά χαριτολογώντας είπε πως άνετα έμενε εδώ σε εμάς ένα χρόνο σερί! Ωστόσο επιλέγει να πάει στην Βουλγαρία και τα υπόλοιπα Βαλκάνια σε λίγες ημέρες από τώρα, μέχρι να ξανά περάσει από την χώρα μας συνεχίζοντας το ταξίδι του για την Ασία!

Πρόσχαρος και εξαιρετικά εύθυμος, πάντα χαμογελαστός και με μία σπιρτάδα να συνεννοηθεί με όλους χωρίς να μιλά την γλώσσα, ο Andre είναι παράδειγμα ταξιδιώτη, όπως είδαμε στην συνάντησή μας.

Τον ξεπροβοδίσαμε με μερικά αναμνηστικά του ΜΟΤΟ, σπρέι αλυσίδας που είναι πάντα πολύτιμο και τον συνοδεύσαμε στο λιμάνι του Πειραιά. Πριν φύγει είπε πως όλοι του δίνουν τσίπουρο και έχει γεμίσει μπουκαλάκια, του είπαμε πως στην Κρήτη θα τον αναγκάζουν να τα πιει κιόλας και δεν δέχονται και όχι…  

 

Χαρακτηριστικό του η... χαίτη μέχρι να του την απαγορεύσουν από τους αγώνες... τώρα την έχει στο κράνος που ταξιδεύει: