Τεχνική ανάλυση Honda E-Clutch: Ένα αυτόματο και συμβατικό κιβώτιο μαζί

Από την Formula 1 στη μοτοσυκλέτα σου
1
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

22/12/2023

Η ιστορία της Honda με τα αυτόματα και ημί-αυτόματα κιβώτια ταχυτήτων ξεκινά σχεδόν από την ίδρυσή της, αφού το πρώτο παπί είχε φυγοκεντρικό  συμπλέκτη, καταργώντας την ανάγκη χρήσης της μανέτας του συμπλέκτη για την οδήγησή του. Ήταν ένα από τα βασικά στοιχεία της τεράστιας εμπορικής επιτυχίας του σε όλο τον πλανήτη, καθώς εκείνη την εποχή η οδήγηση οποιουδήποτε δίκυκλου απαιτούσε από τον αναβάτη να κάνει δεκάδες περίπλοκους χειρισμούς ταυτόχρονα και συντονισμένα, μόνο και μόνο για να ξεκινήσει!

Μέχρι και το αβάνς έπρεπε να ρυθμίζεις με έναν λεβιέ στο τιμόνι, για να μην πούμε για τους λεβιέδες ταχυτήτων που οι περισσότεροι ήταν στο δεξί πόδι και κάποιοι από αυτούς ήταν ταυτόχρονα και η μανιβέλα! Να μην πούμε για εκείνες που είχαν λεβιέ ταχυτήτων στο χέρι και ο συμπλέκτης ήταν στο πόδι. Έπρεπε να είσαι ζογκλέρ, μόνο και μόνο για να τις βάλεις μπροστά και να ξεκινήσεις. Φαντάσου τί έπρεπε να κάνεις για να τις οδηγήσεις γρήγορα και πόση διαφορά στην ευκολία οδήγησης για όλους είχε το ημί-αυτόματο κιβώτιο των παπιών της Honda. Από τότε έως σήμερα η Honda έχει δοκιμάσει και έχει κατασκευάσει μοτοσυκλέτες με κάθε τύπο αυτόματου ή ημί-αυτόματου κιβωτίου ταχυτήτων έχει σκεφτεί η ανθρωπότητα. Πέρα λοιπόν από τα ημί-αυτόματα παπιά και τα αυτόματα CVT scooter που γνωρίζουμε όλοι και χρησιμοποιούνται απ’ όλους τους κατασκευαστές, η Honda έχει βγάλει στην παραγωγή μοτοσυκλέτα με υδραυλικό αυτόματο κιβώτιο ταχυτήτων (στο DN-01) και ηλεκτρονικά ελεγχόμενο διπλού συμπλέκτη (DCT) που χρησιμοποιεί στους δικύλινδρους εν σειρά κινητήρες των NC 750 (X-ADV 750, Forza 750, NC750X κ.τ.λ.) και των 1100 κυβικών του CRF1100 Africa Twin / NT 1100, το οποίο είχε κάνει το ντεμπούτο του στους V4 κινητήρες των VFR 1200 F και Crosstourer 1200.

2

Φέτος στην έκθεση της EICMA έρχεται να προστεθεί άλλος ένας τύπος ημί-αυτόματου κιβωτίου ταχυτήτων με την εμπορική ονομασία E-Clutch, το οποίο έχουν τα νέα τετρακύλινδρα εν σειρά CB650F/CBR650R. Σχεδιαστικά και κατασκευαστικά, το E-Clutch δεν έχει απολύτως καμία σχέση με το DCT, πέρα από το γεγονός πως και τα δύο εξελίχθηκαν στους αγώνες αυτοκινήτου. Τo κιβώτιο διπλού συμπλέκτη εξελίχθηκε και χρησιμοποιήθηκε από την Porsche στους αγώνες αντοχής, όπως o 24ωρος του LeMans. Τα κιβώτια με αυτοματοποιημένο συμπλέκτη όπως το E-Clutch, χρησιμοποιήθηκαν και εξελίχθηκαν στη Formula 1. Από μόνο του αυτό σημαίνει πως είναι ελαφρύ και δεν έχει αρνητικές επιπτώσεις στις επιδόσεις και τον έλεγχο του οχήματος. Πράγματι, οι εκδόσεις των νέων CB650R/CBR650R με E-Clutch ζυγίζουν μόλις δύο κιλά παραπάνω από τις εκδόσεις με το συμβατικό κιβώτιο. Για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης, οι εκδόσεις DCT του Africa Twin έχουν διαφορά 11 κιλά και στην περίπτωση των NC750X η διαφορά είναι στα 10 κιλά.

4

Πέρα από το σημαντικά μικρότερο βάρος, το E-Clutch  έχει και μερικά άλλα πολύ σημαντικά πλεονεκτήματα αν το θέμα μας είναι οι σπορ μοτοσυκλέτες.

Το πρώτο και κυριότερο είναι πως μπορεί να προσαρμοστεί σε οποιοδήποτε συμβατικό κιβώτιο ταχυτήτων μοτοσυκλέτας, χωρίς να χρειάζεται κάποια ακριβή προσαρμογή στα μηχανικά του μέρη. Το δεύτερο είναι πως ο συνολικός όγκος των επιπλέον εξαρτημάτων του συστήματος δεν απαιτεί εξειδικευμένο σχεδιασμών πλαισίων, ούτε επηρεάζει την χωροταξία του κινητήρα. Έτσι η Honda μπόρεσε και το έβαλε σε μια μοτοσυκλέτα που ήδη είχε στην παραγωγή και σε έναν κινητήρα που η έχει της σχεδιαστικές του ρίζες στον τετρακύλινδρο των CBR600F4.

Πώς όμως δουλεύει το E-Clutch και γιατί είναι η καλύτερη επιλογή ανάμεσα στους υπόλοιπους τύπους ημί-αυτόματων και αυτόματων κιβωτίων ταχυτήτων για σπορ μοτοσυκλέτες;

Η Honda στο Press-Kit ισχυρίζεται πως το E-Clutch για πρώτη φορά επιτρέπει στον αναβάτη να ξεκινά, να αλλάζει ταχύτητες και να σταματά χωρίς να χρειάζεται να αγγίξει τη μανέτα του συμπλέκτη. Στην πραγματικότητα βέβαια, ακριβώς το ίδιο έκανε και ο αναβάτης των Yamaha FJR 1300A και μάλιστα για την αλλαγή των ταχυτήτων μπορούσε να πατήσει δύο κουμπάκια στο τιμόνι. Οι διαφορές του αυτοματοποιημένου κιβωτίου της Yamaha FJR 1300A από το E-Clutch της Honda είναι πως το σύστημα της Yamaha έχει το διπλάσιο βάρος (4 κιλά αντί για 2 κιλά) και η Honda διατηρεί την μανέτα του συμπλέκτη, επιτρέποντας στον αναβάτη να ελέγχει ο ίδιος το πατινάρισμα  όπως και όποτε το επιθυμεί. Αυτή είναι η θεμελιώδης διαφορά του E-Clutch από όλα τα υπόλοιπα αυτοματοποιημένα κιβώτια ταχυτήτων και η βασική ομοιότητά του με τα κιβώτια της Formula 1, όπου επίσης ο οδηγός είναι την δυνατότητα χρήσης του συμπλέκτη για τις εκκινήσεις.

6

Για να το επιτύχει αυτό χρησιμοποιεί ένα σύνθετο σύστημα αισθητήρων που ενημερώνουν την κεντρική μονάδα διαχείρισης για το άνοιγμα του γκαζιού, τις στροφές του κινητήρα, τη θέση του λεβιέ ταχυτήτων, τη θέση του λεβιέ πίεσης των ελατηρίων των δίσκων του συμπλέκτη, τη θέση του άξονα του κιβωτίου ταχυτήτων και έχει δύο μικρά ηλεκτρικά μοτέρ για την σύμπλεξη/αποσύμπλεξη του συμπλέκτη. Θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν μόνο ένα μοτεράκι για την αποσύμπλεξη και η σύμπλεξη να γίνεται με την δύναμη των ελατηρίων, αλλά τα δύο μοτεράκια προσφέρουν μεγαλύτερη ακρίβεια στη διαδικασία σύμπλεξης/αποσύμπλεξης.

Στην πράξη, τα δύο μοτεράκια του E-Clutch αποσυμπλέκουν τους δίσκους του συμπλέξτη όταν οι στροφές του κινητήρα πλησιάσουν το ρελαντί και ταυτόχρονα η μοτοσυκλέτα μειώσει ταχύτητα πλησιάζοντας την ακινητοποίηση. Ό,τι κάνει δηλαδή και ο φυγοκεντρικός συμπλέκτης των παπιών, μόνο που εδώ η αποσύμπλεξη δεν γίνεται πάντα στο ίδιο φάσμα στροφών, ούτε με τον ίδιο ρυθμό.

7

Το E-Clutch μπορεί να μεταβάλει ηλεκτρονικά τον τρόπο και την ταχύτητα που γίνεται η σύμπλεξη/αποσύμπλεξη και ως αποτέλεσμα αυτής της δυνατότητας, η Honda προσφέρει τρία προγράμματα για τις αλλαγές ταχυτήτων (HARD, MEDIUM, SOFT) όπου στο HARD η διάρκεια σύμπλεξης/αποσύμπλεξης διαρκεί ελάχιστα προσομοιώνοντας τη λειτουργία των Quick-Shifter Up/Down και στο MEDIUM και SOFT η διαδικασία διαρκεί περισσότερο, ομαλοποιώντας τις αλλαγές και μαλακώνοντας την αίσθηση του λεβιέ ταχυτήτων.

Ο αναβάτης μπορεί οποιαδήποτε στιγμή να πιάσει την μανέτα του συμπλέκτη και να κάνει εντελώς μόνος του όλη τη διαδικασία αλλαγής σχέσεων, καθώς ο αισθητήρας στο μοχλικό που πιέζει τους δίσκους δίνει εντολή στην κεντρική μονάδα να απενεργοποιήσει τη λειτουργία των ηλεκτρικών μοτέρ, κάτι που κάνει σε λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο.

Το σύστημα επαναλειτουργεί αυτόματα μετά από 5 δευτερόλεπτα αν ο κινητήρας έχει πολλές στροφές και σε λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο όταν έχει λίγες στροφές ώστε να είναι έτοιμο να πατινάρει ή ακόμα και να αποσυμπλέξει πλήρως τους δίσκους για να μην σβήσει ο κινητήρας.

Επιπρόσθετα, ο αναβάτης μπορεί να έχει μόνιμα απενεργοποιημένη την αυτόματη σύμπλεξη/αποσύμπλεξη.

Να ξεκαθαρίσουμε εδώ, πως το E-Clutch δεν αλλάζει μόνο του ταχύτητες και αυτές γίνονται πάντα από τον αναβάτη κουνώντας το πόδι του τον κλασσικό λεβιέ ταχυτήτων που έχουν όλες οι συμβατικές μοτοσυκλέτες.

Με βάρος μόλις δύο κιλά και χωρίς να έχει καμία επίπτωση στις επιδόσεις του κινητήρα και χωρίς να βάζει κανέναν περιορισμό στο σχεδιασμό των πλαισίων και των κινητήρων, το E-Clutch συνδυάζει τέλεια όλα τα πλεονεκτήματα των συμβατικών κιβωτίων με την βασική ευκολία ενός αυτόματου συμπλέκτη, δηλαδή την ελάχιστη κόπωση του αναβάτη μέσα στην κίνηση της πόλης.

Να πούμε επίσης, πως η χρήση συμβατικών δίσκων συμπλέκτη στο E-Clutch μειώνει στο ελάχιστο δυνατό το κόστος συντήρησής του και δεν βάζει κανένα όριο στην ροπή και την ιπποδύναμη που πρέπει να έχει ένας κινητήρας για να το χρησιμοποιήσεις με ασφάλεια.

9

 

Ετικέτες

BMW: Πατέντες για ενεργά πτερύγια ψυγείου

Επιστροφή στο 1900!
1
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

21/2/2023

Τα τελευταία χρόνια διαρκώς πληθαίνουν τα παράπονα των μοτοσυκλετιστών που ζουν στις χώρες της Μεσογείου για την υπερβολική ζέστη που βγάζουν οι καινούριες μοτοσυκλέτες. Τα παράπονα είναι απόλυτα δικαιολογημένα, διότι σε χώρες όπως στην Ελλάδα, τη νότια Ιταλία, τη νότια Ισπανία και την Πορτογαλία, χρησιμοποιούμε καθημερινά τις μοτοσυκλέτες μας για μετακίνηση και όχι μόνο για βόλτες το Σαββατοκύριακο και ταξίδια. Οπότε τις περισσότερες φορές δεν είμαστε ντυμένοι με μπότες και χοντρά μοτοσυκλετιστικά παντελόνια που εμποδίζουν τον ζεστό αέρα να φτάσει στο δέρμα μας και φυσικά το ζεστό κλίμα, κάνει τα βεντιλατέρ να δουλεύουν υπερωρίες μέσα στην κίνηση της πόλης, στέλνοντας όλο τον καυτό αέρα από το ψυγείο στα πόδια μας.  Ο λόγος που το πρόβλημα αυτό έχει γίνει σχεδόν ανυπόφορο στις καινούριες μοτοσυκλέτες έχει να κάνει με τις εκπομπές ρύπων!

Για να επιτύχουν χαμηλές εκπομπές ρύπων οι κατασκευαστές, είναι αναγκασμένοι να χρησιμοποιούν πολύ “φτωχά” μείγματα, ενώ για την αποτελεσματικότερη λειτουργία των καταλυτών είναι απαραίτητη η γρήγορη επίτευξη υψηλής θερμοκρασίας, οπότε τους τοποθετούν όσο πιο κοντά γίνεται στους αυλούς εξαγωγής, αυξάνοντας ακόμα περισσότερο την εκπομπή θερμότητας κοντά στο σώμα του αναβάτη.

Από την άλλη μεριά όμως, υπάρχουν όρια στο πόσο φτωχό μπορεί να είναι το μείγμα, διότι οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες λειτουργίας έχουν αρνητικές επιπτώσεις στα έμβολα, τα ελατήρια και τις βαλβίδες. Οπότε τα βεντιλατέρ αρχίζουν να δουλεύουν πιο νωρίς, προσπαθώντας να κρατήσουν την ιδανική θερμοκρασία λειτουργίας.

Η πατέντα που κατέθεσε η BMW για ένα ψυγείο μοτοσυκλέτας που ρυθμίζει τη ροή του αέρα ανοίγοντας και κλείνοντας περσίδες δεν είναι κάποια καινούρια ιδέα και χρονολογείται από τις αρχές του 1900!

2

Τότε δεν υπήρχαν ηλεκτρικοί ανεμιστήρες που να δουλεύουν μόνο όποτε ανέβαινε η θερμοκρασία, αλλά περιστρέφονταν μόνιμα, παίρνοντας κίνηση κατευθείαν από τον κινητήρα. Για να μειώσουν τη ροή του αέρα και να επιτρέψουν στον κινητήρα να έρθει σε θερμοκρασία λειτουργίας, τοποθετούσαν γρίλιες που ήταν συνδεδεμένες με μεταλλικά ελάσματα. Όσο τα μεταλλικά ελάσματα ήταν κρύα, οι γρίλιες ήταν κλειστές εμποδίζοντας τον αέρα να περάσει. Μόλις τα ελάσματα άρχιζαν να ζεσταίνονται, τότε διαστέλλονταν και άνοιγαν τις γρίλιες.

Η χρήση ηλεκτρικών ανεμιστήρων έστειλε στο χρονοντούλαπο για έναν αιώνα αυτή την λύση, μέχρι τις αρχές του 2000 όπου οι κατασκευαστές αυτοκινήτων (ανάμεσά τους και η BMW) έβαλαν ξανά γρίλιες που κλείνουν, όμως αυτή τη φορά ήταν για να μειώσουν τους αεροδυναμικούς στροβιλισμούς και να μειώσουν έτσι την κατανάλωση καυσίμου.   

Στις πατέντες που βλέπουμε εδώ δεν φαίνεται να έχουν στόχο την αεροδυναμική, αλλά περισσότερο σκοπεύουν να ομαλοποιήσουν τη μεταβολή της θερμοκρασίας του ψυκτικού.

Αντί δηλαδή να έχουν ένα μόνιμα ανοιχτό στη ροή του αέρα ψυγείο και να βάλουν έναν θερμοστάτη που θα δίνει εντολή για την λειτουργία του βεντιλατέρ, θα κλείνουν τη ροή αέρα για να έρθει γρήγορα σε θερμοκρασία λειτουργίας ο κινητήρας και θα ανοίγουν τις γρίλιες ρυθμίζοντας με πιο προοδευτικό τρόπο τη θερμοκρασία του ψυκτικού.

2

Εδώ θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας και την ανάγκη μείωσης των τριβών στο εσωτερικό του κινητήρα στο ρελαντί, για περεταίρω μείωση των εκπομπών ρύπων. Οι κατασκευαστές πλέον καταφεύγουν στη χρήση λεπτόρρευστων λιπαντικών (στα καινούρια αυτοκίνητα έχουν φτάσει έως τα 0W-16!!!!) κάτι που επίσης απαιτεί μείωση των ανοχών μεταξύ των εξαρτημάτων του κινητήρα για αποφευχθεί η κατανάλωση λιπαντικού. Με τόσο μικρές ανοχές γίνεται υψίστης σημασίας η άμεση επίτευξη θερμοκρασίας λειτουργίας και η διατήρησή της με ελάχιστες αποκλείσεις.