Διώξτε το αλάτι

πώς ακριβώς καταστρέφονται οι μοτοσυκλέτες μας από το αλάτι
Θάνο Αμβρ. Φελούκα
Από τον

Θάνο Αμβρ. Φελούκα

28/12/2016

Οι προβλέψεις της μετεωρολογικής υπηρεσίας που περιλαμβάνουν χιόνι και συνθήκες πάγου έχει διπλή επίδραση σε εμάς τους μοτοσυκλετιστές. Αρχικά μας καθιστά σκεπτικούς να βγούμε στους δρόμους, ενώ όταν οι συνθήκες αλλάξουν και αρχίσουμε τα χιλιόμετρα, βλέπουμε να καταστρέφεται το φινίρισμα των μοτοσυκλετών μας από το αλάτι που είχε ριχθεί για να κρατήσει τους δρόμους ανοικτούς.

Το αλάτι όταν διαλύεται στο νερό χαμηλώνει το σημείο πήξης του αποτρέποντάς το να παγώσει, αλλά έρχεται σε επαφή και με τα μέταλλα της μοτοσυκλέτας μας, και η διαβρωτική του δράση είναι πολύ ισχυρή. Ο τρόπος που το κάνει αυτό ονομάζεται συχνά ηλεκτρολυτική διάβρωση, αλλά αυτό δεν είναι ακριβές, με το δεδομένο ότι η ηλεκτρόλυση χρειάζεται μια πηγή ρεύματος. Είναι αυτό το είδος της διάβρωσης, που μετατρέπει σε πράσινη μούχλα τους πόλους της μπαταρίας μας. Με το αλάτι που μένει στην μοτοσυκλέτα -ακόμα κι όταν είναι παρκαρισμένη- είναι διαφορετικά τα πράγματα και η διαδικασία ονομάζεται γαλβανική διάβρωση, η οποία δημιουργεί τη δική της ηλεκτρική ισχύ, σαν μια μπαταρία.

Όταν δύο διαφορετικά μέταλλα είναι βυθισμένα στο νερό ένα ηλεκτρικό ρεύμα ρέει μεταξύ τους. Το πόσο ισχυρό θα είναι αυτό το ρεύμα εξαρτάται από το μέταλλο που γίνεται θετικός πόλος (άνοδος) και από ποιο γίνεται αρνητικός (κάθοδος) και τη σχετική τους θέση στον γαλβανικό πίνακα. Την πιο ισχυρή άνοδο την κάνει το μαγνήσιο, ενώ στην άλλη άκρη του πίνακα, είναι ο χρυσός, η πιο ισχυρή κάθοδος. Το αλουμίνιο και το ατσάλι που πολύ συχνά έρχονται σε επαφή σε μια μοτοσυκλέτα, απέχουν πολύ στον πίνακα και αυτό είναι πολύ ανησυχητικό όταν η γαλβανική διάβρωση ενισχύεται από το αλάτι.

Διάβρωση γίνεται ακόμη και όταν, φαινομενικά, υπάρχει μόνο ένα μέταλλο. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει απόλυτα καθαρό μέταλλο και η γαλβανική διάβρωση εμφανίζεται σε μικροσκοπικό πεδίο ανάμεσα στο κυρίως μέταλλο και τις προσμίξεις που έχουν αναμειχθεί κατά τη δημιουργία του κράματος.

Έτσι, ακόμη και ένας απλός αλουμινένιος στροφαλοθάλαμος διαβρώνεται, και ας είναι μακριά από άλλα μέταλλα, λόγω της γαλβανικής δράσης και αυτή συμβαίνει πιο γρήγορα όταν υπάρχει αλμυρό νερό και δρα σαν ηλεκτρολύτης.

Διάβρωση γίνεται ακόμη και όταν, φαινομενικά, υπάρχει μόνο ένα μέταλλο. 

Ο μηχανισμός που το εξηγεί βρίσκεται και στην χημεία του Γυμνασίου και είναι ο εξής: ένα από τα συστατικά του ατσαλιού, ο σίδηρος, χάνει από κάθε άτομό του δυο ηλεκτρόνια στην άνοδο που διαλύονται στον ηλεκτρολύτη, ενώ στην κάθοδο υπάρχει υδροξείδιο (οξυγόνο και υδρογόνο σε συνδυασμό με κάποια ελεύθερα ηλεκτρόνια) και δίνουν μορφή στο διάλυμα. Οι δύο μορφές υδροξειδίου του σιδήρου, όταν φύγει η υγρασία, ενώνονται με το οξυγόνο του αέρα για να σχηματίσουν οξείδιο του σιδήρου, την γνωστή μας από παλιά σκουριά. Το αλουμίνιο αντιδρά με το οξυγόνο πιο έντονα από ότι ο σίδηρος και σχηματίζει ένα λεπτό στρώμα οξειδίου του αλουμινίου, που προστατεύει όλα τα φτιαγμένα από αλουμίνιο εξαρτήματα, και κατά ειρωνικό τρόπο δημιουργεί την ψευδαίσθηση ότι το αλουμίνιο είναι λιγότερο αντιδραστικό από το ατσάλι. Αυτό θα ίσχυε εάν δεν υπήρχε το αλμυρό νερό και η γαλβανική διάβρωση, η οποία μπορεί να λειτουργήσει διαπερνώντας το στρώμα οξειδίου του αλουμινίου και να δημιουργήσει το λευκή και με όψη γούνας οξείδιο του αλουμινίου πάνω στο γυαλιστερό στροφαλοθάλαμο, το ψαλίδι και πάει λέγοντας.

Η θεραπεία; Ξεπλύνετε το αλάτι, το συντομότερο δυνατό. Λυπούμαστε, αλλά δεν υπάρχει κάποια μαγική λύση...

 

Πατέντα anti-dive από την Aprilia με αγωνιστικές βλέψεις!

Μια ιδέα από το παρελθόν επιστρέφει
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

27/3/2020

Ο όρος anti-dive στοιχειώνει στους φίλους των supersport μοτοσυκλετών για πολλές δεκαετίες, καθώς η θεωρία και η πράξη δεν είχαν καταφέρει έως τώρα να συναντηθούν στον ίδιο δρόμο. Τα συστήματα anti-dive έχουν στόχο να μειώσουν την απότομη βύθιση της εμπρός ανάρτησης κατά την διάρκεια ενός δυνατού φρεναρίσματος, η οποία μειώνει την ωφέλιμη διαδρομή της ανάρτησης και αυτό με τη σειρά του δυσκολεύει την απόσβεση των ανωμαλιών του δρόμου.

Χωρίς anti-dive, θα πρέπει να συμβιβαστείς στον τρόπο ρύθμισης της ανάρτησης και να διαλέξεις ανάμεσα σε μια “μαλακή” ρύθμιση που προσφέρει άνεση και κράτημα σε κακής ποιότητας δρόμους, αλλά την ίδια ώρα η μοτοσυκλέτα βουτάει απότομα και τερματίζει στα δυνατά φρεναρίσματα, ή σε μια “σκληρή” ρύθμιση που μειώνει την απότομη μεταφορά βάρους και επηρεάζει λιγότερο τη δυναμική γεωμετρία της μοτοσυκλέτας, αλλά δεν μπορεί να απορροφήσει σωστά τις ανωμαλίες του δρόμου οδηγώντας σε φυσιολογικούς ρυθμούς.

Για αν λύσουν αυτό το γόρδιο δεσμό, οι σχεδιαστές εμπνεύστηκαν τα συστήματα anti-dive όπου η βασική ιδέα είναι να συνδέσεις τη λειτουργία των φρένων με την λειτουργία της ανάρτησης. Αυτό μπορεί να γίνει είτε με μηχανικό τρόπο στηρίζοντας τη δαγκάνα σε ένα σύστημα μοχλισμού, είτε με υδραυλικό συνδέοντας την τρόμπα του εμπρός φρένου με το πιρούνι.

Προφανώς ο μηχανικός είναι τεχνολογικά και κατασκευαστικά πιο εύκολος και γι΄αυτό προηγήθηκε χρονικά. Ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του ’70, πολλές ιδιωτικές ομάδες έφτιαχναν μόνες τους χειροποίητες βάσεις στήριξης για τις δαγκάνες των δισκόφρενων, προσπαθώντας με την χρήση των μοχλικών να βοηθήσουν τη λειτουργία των πιρουνιών εκείνης της εποχής. Οι κοινοί μοτοσυκλετιστές μάθαμε τι πάει να πει anti-dive στα μέσα της δεκαετίας του ’80, όπου τα ιαπωνικά εργοστάσια και κυρίως η Suzuki και η Yamaha, χρησιμοποίησαν στις μοτοσυκλέτες παραγωγής την υδραυλική εκδοχή της ιδέας, όπου ένα επιπλέον σωληνάκι υψηλής πίεσης έφευγε από την τρόμπα και πήγαινε στο πιρούνι.

Έτσι όσο πιο δυνατά πάταγες το φρένο, τόσο περισσότερο αντιστεκόταν το πιρούνι στη βύθιση. Δυστυχώς η πράξη δεν επαλήθευσε την θεωρία, διότι το αποτέλεσμα της αντιβύθισης συνοδευόταν από την απουσία αίσθησης της πρόσφυσης του εμπρός τροχού. Να θυμίσουμε πως τότε δεν υπήρχαν ABS, στη μόδα ήταν οι 16 ιντσών τροχοί (μπρρρρρ…) και τα ελαστικά tubeless είχαν με το ζόρι συμπληρώσει κάποια χρόνια εξέλιξης. Οπότε όταν τα αμέσως επόμενα χρόνια εμφανίστηκαν τα πολυρυθμιζόμενα πιρούνια, τα συστήματα anti-dive εξαφανίστηκαν και οι λάτρεις των superbike ξεφύσησαν με ανακούφιση! Τώρα όμως η Aprilia κατέθεσε μια πατέντα ενός μηχανικού συστήματος anti-dive, που στα δικά μας τα μάτια είναι ολόιδιο με εκείνο που είχαν δοκιμάσει πολλές ιδιωτικές ομάδες στο αμερικάνικο πρωτάθλημα superbike το ’70, κυρίως στις μοτοσυκλέτες της Harley Davidson που ήταν πιο βαριές.

Όπως βλέπουμε, όλη η πατέντα βασίζεται στην σχεδίαση του άξονα στο πιρούνι, όπου επιτρέπει την ελεύθερη περιστροφή της ακτινικής δαγκάνας, αλλά και στο ιδιόμορφο λούκι σχήματος “C” που κινείται το πάνω μέρος της βάσης της δαγκάνας. Όλα μαζί καταλήγουν να στηρίζονται μέσω μιας ράβδου στο καλάμι του upside-down πιρουνιού. Ο περίπλοκος αυτός μηχανισμός, υπόσχεται πως ένα μέρος της δύναμης πέδησης θα εμποδίζει με αναλογικό τρόπο την υπερβολική βύθιση του πιρουνιού.

Μένει να δούμε αν επιτέλους αυτή τη φορά η θεωρεία των μηχανολόγων θα ταυτιστεί με την αίσθηση που χρειάζεται ο αναβάτης ή αν θα πάει κι αυτό αδιάβαστο όπως κάθε μορφής εμπρός ανάρτηση μοχλισμού, ειδικά τώρα που οι ημι-ενεργητικές αναρτήσεις έχουν λύσει αυτά τα προβλήματα. Μια στιγμή όμως! Στα MotoGP απαγορεύονται οι ηλεκτρονικά ελεγχόμενες αναρτήσεις… Βρε λες να το δούμε εκεί;!