Στρώσιμο ελαστικών

Πώς να στρώσεις τα καινούρια σου ελαστικά
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

8/1/2018

Κατά καιρούς ακούμε το ερώτημα, αλλά και διάφορες απαντήσεις σχετικά με το στρώσιμο των καινούριων ελαστικών. Πρώτα απ’ όλα, να εξηγήσουμε σε τι χρειάζεται το στρώσιμο ενός καινούριου ζευγαριού ελαστικών.

Το τελευταία στάδιο κατασκευής ενός ελαστικού είναι η αποκόλλησή του από το καλούπι που του δίνει το σχήμα της χάραξής του. Οι κατασκευαστές χρησιμοποιούσαν μέχρι σήμερα εξειδικευμένα λιπαντικά, ώστε η αποκόλληση του ελαστικού από το καλούπι να είναι εύκολη και κυρίως να αποφεύγεται ο κίνδυνος κατασκευαστικού ελαττώματος.

Τα τελευταία χρόνια, οι περισσότεροι κατασκευαστές χρησιμοποιούν νέας τεχνολογίας καλούπια, τα οποία έχουν αντικολλητική επιφάνεια (παρόμοια με τα αντικολλητικά τηγάνια…) οπότε δεν χρησιμοποιούν πλέον λιπαντικό. Όμως επειδή οι μοτοσυκλετιστές έχουν συνηθίσει να βλέπουν τα καινούρια ελαστικά να γυαλίζουν, για καθαρά εμπορικούς λόγους συνεχίζουν να δίνουν στα ελαστικά τους μια γυαλιστερή εξωτερική επιφάνεια. Εκτός από την εμφάνιση στο ράφι βέβαια, αυτή η επικάλυψη σφραγίζει τους πόρους και προστατεύει το ελαστικό κατά την αποθήκευσή του.

Με άλλα λόγια στην νέα εποχή δεν συντρέχουν οι ίδιοι λόγοι για στρώσιμο του ελαστικού, με την ίδια διαδικασία όπως μέχρι πριν από μερικά χρόνια, και τα πράγματα είναι πιο απλά. Επίσης ισχύει και μία μικρή εξαίρεση που κατά καιρούς έχουμε αναφέρει στο περιοδικό. Η Continental έχει αναπτύξει μία φόρμουλα προστασίας του ελαστικού μέχρι να φορεθεί στην μοτοσυκλέτα που προδίδει και την γυαλιστερή όψη για να δείχνει όμορφο στο ράφι, αλλά ταυτόχρονα προσφέρει εξαιρετική πρόσφυση, ώστε να μην απαιτείται καμία προετοιμασία από τον αναβάτη, πριν στρίψει με ολοκαίνουρια ελαστικά από την πρώτη βόλτα.

Στην μεγάλη πλειοψηφία νέων ελαστικών ωστόσο, είτε βάζουμε καινούρια ελαστικά με λιπαντικό αποκόλλησης, είτε όχι, αυτή η γυαλιστερή επιφάνεια πρέπει να καθαριστεί, για να μπορέσει το ελαστικό να προσφέρει τη μέγιστη δυνατή πρόσφυση.  

Κι εδώ είναι που αρχίζουν οι ιστορίες με αγρίους και η παραπληροφόρηση.

Το τρίψιμο των ελαστικών με άγριας επιφάνειας υλικά (γυαλόχαρτα, βούρτσες κ.τλ.) ή το πλύσιμο με χημικά δεν είναι καλή ιδέα. Τα χημικά μπορεί να προξενήσουν βλάβες στη μοριακή δομή της γόμας, είτε άμεσα είτε με την πάροδο του χρόνου.  Ακόμα και χημικά που λένε ότι είναι κατάλληλα για μια τέτοια δουλειά, δεν είναι βέβαιο ότι έχουν δοκιμαστεί για τη μοριακή σύνθεση του δικού σου τύπου ελαστικών.

Σε ότι αφορά τα τριψίματα με άγριας επιφάνειας υλικά, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος τραυματισμού του ελαστικού και σε κάθε περίπτωση είναι απίστευτα χρονοβόρος και για ανθρώπους που δεν έχουν προσωπική ζωή…

Στην πραγματικότητα ο καλύτερος τρόπος για να στρώσουμε τα καινούρια ελαστικά μας είναι ταυτόχρονα κι ο πιο ευχάριστος απ’ όλους… πάμε βόλτα!

 

Αυτό που χρειάζεται να κάνουμε πρώτα είναι να ζεστάνουμε καλά τα καινούρια ελαστικά μας. Έχουμε πει πολλές φορές ότι τα ελαστικά δεν ζεσταίνονται κάνοντας ζικ-ζακ αλλά στις ευθείες κατά την διάρκεια των επιταχύνσεων, των φρένων και διατηρώντας υψηλές ταχύτητες. Αυτό συμβαίνει διότι ο σκελετός κάμπτεται διαρκώς και με αυτόν τον τρόπο παράγεται θερμότητα από μέσα προς τα έξω, σε αντίθεση με τα ζικ-ζακ που απλώς δημιουργούν στιγμιαία τριβή στην εξωτερική επιφάνεια του ελαστικού. Άλλωστε αν κάνεις απότομες αλλαγές πορείας με ένα ολοκαίνουριο, γυαλιστερό ελαστικό, το πιθανότερο είναι να πέσεις χωρίς να καταλάβεις γιατί… Αν έχετε δει σε αγώνες τους αναβάτες να κάνουν ζικ-ζακ είναι επειδή τα ελαστικά τους είναι ήδη ζεστά από τις ηλεκτρικές κουβέρτες και χρησιμοποιούν πολύ χαμηλές πιέσεις, οπότε με τα ζικ-ζακ κάμπτουν τον σκελετό του ελαστικού, ενώ με πιέσεις δρόμου δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Αφού ζεστάνετε τα ελαστικά σας, μπορείτε να αρχίσετε κι εσείς τα ζικ-ζακ, όχι όμως όσο ακόμη είναι κρύα.

 

Οπότε η σωστή διαδικασία είναι να κάνουμε σε ανοιχτό δρόμο μια διαδρομή 20-50 χιλιομέτρων χωρίς στάση και με σταθερή ταχύτητα άνω των 80km/h, με σκοπό να ζεστάνουμε όσο καλύτερα γίνεται τα ελαστικά μας. Το καλοκαίρι μπορεί να ζεσταθούν πιο γρήγορα και τον χειμώνα μπορεί να χρειαστεί να οδηγήσουμε λίγο παραπάνω. Αφού βεβαιωθούμε ότι τα ελαστικά μας είναι πλέον σε θερμοκρασία λειτουργίας, δοκιμάζουμε μερικές δυνατές επιταχύνσεις και φρεναρίσματα. Μετά βγαίνουμε από την εθνική ή τον ανοιχτό δρόμο και βρίσκουμε έναν επαρχιακό δρόμο με στροφές, όπου σιγά-σιγά αυξάνουμε ρυθμό, πλαγιάζοντας προοδευτικά έως το σημείο που μας επιτρέπουν οι συνθήκες. Το σημαντικό σε όλη την διάρκεια της διαδικασίας είναι η διατήρηση της θερμοκρασίας των ελαστικών. Δηλαδή δεν κάνουμε μεγάλης χρονικής διάρκειας στάσεις που θα παγώσουν τα ελαστικά μας.  

Οδηγώντας σταθερά, αυξάνοντας τον ρυθμό μας σταδιακά και διατηρώντας την θερμοκρασία τους, στρώνουμε τα νέα ελαστικά με τον πιο διασκεδαστικό τρόπο και παράλληλα συνηθίζουμε άμεσα τον νέο τους χαρακτήρα.

ΕΛΑΣΤΙΚΑ Track-day & Αγωνιστικά

Πώς επιλέγουμε γόμμα
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

30/10/2017

Τα τελευταία χρόνια οι αναβάτες των MotoGP έχουν μεγαλύτερη ελευθερία να μιλάνε μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες και η ίδια η Dorna τους παρέχει ακόμα περισσότερο τηλεοπτικό χρόνο με τις δημοσιογραφικές συνεντεύξεις που διοργανώνει πριν τον αγώνα, μετά τα χρονομετρημένα δοκιμαστικά και μετά τον αγώνα. Σε αυτές πάντα κυριαρχεί το θέμα επιλογής γόμμας των ελαστικών. Παρ’ όλα αυτά, ο περισσότερος κόσμος δυσκολεύεται ακόμα να κατανοήσει τί ακριβώς καθορίζει την επιλογή σκληρότητας της γόμμας σε έναν αγώνα και γιατί βλέπει αναβάτες με μαλακιά γόμμα να κινούνται ταχύτερα στο τέλος ενός αγώνα, από αναβάτες με σκληρότερη γόμμα. Λογικά θα έπρεπε να συμβαίνει το αντίθετο, σωστά; Όχι! Πρώτα απ’ όλα θα πρέπει να κατανοήσουμε έναν-έναν τους παράγοντες που επηρεάζουν την επιλογή. Πριν από αυτό όμως θα πρέπει να κατανοήσουμε, ότι όλοι οι αναβάτες είναι υποχρεωμένοι να βάλουν ελαστικά της ίδια εταιρείας.

 

Η πίστα: Παλαιότητα ασφαλτοτάπιτα

Οι πίστες δεν έχουν όλες το ίδιο ποσοστό πρόσφυσης. Πέρα από την κατασκευή και τα τεχνικά χαρακτηριστικά του ασφαλτοτάπητα, η ηλικία της πίστας παίζει σημαντικό ρόλο στην πρόσφυση που προσφέρει. Μια νεαρής ηλικίας πίστα αποκτά το μέγιστο κράτημά της μετά από ένα ή δύο χρόνια λειτουργίας! Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι μια ολοκαίνουρια πίστα έχει ακόμα “λιπαρή” επιφάνεια λόγω της φρέσκιας πίσσας. Το κράτημα που προσφέρει είναι “μαλακό”, δηλαδή προκαλεί πρόωρο ντριφτάρισμα των τροχών.

Ένα πολύ μαλακής γόμμας ελαστικό, συνήθως δεν έχει μεγάλο πλεονέκτημα έναντι ενός σκληρότερου, όμως ακριβώς λόγω του “μαλακού” γκριπ της ασφάλτου, η διάρκεια ζωής του αυξάνεται. Οι πίστες με ολοκαίνουρια άσφαλτο έχουν πολύ έντονες διακυμάνσεις στο επίπεδο κρατήματος που προσφέρουν, αναλόγως της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος. Η ζέστη “λιώνει” την πίσσα και η επιφάνεια γίνεται πολύ λιπαρή, ενώ όταν δεν επικρατούν πολύ υψλές θερμοκρασίες, αυξάνονται κατακόρυφα τα επίπεδα πρόσφυσης, άρα σου επιτρέπει την χρήση σκληρότερης γόμμας. Όμως την ίδια στιγμή, γνωρίζουμε ότι τα μαλακά ελαστικά δεν έχουν αντοχή σε συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας περιβάλλοντος.  Οπότε η λογική ότι με τα μαλακά ελαστικά θα κάνεις χρόνο και με τα σκληρότερα θα έχεις διάρκεια δεν ισχύει σε μια καινούρια πίστα.

Ούτε όμως σε μια πίστα με γερασμένο ασφαλτοτάπητα. Ακριβώς την ίδια συμπεριφορά με τις καινούριες πίστες, έχουν και οι πιο παλιές. Μόνο που εδώ τα πράγματα γίνονται αρκετά πιο περίπλοκα. Οι παλιές πίστες δεν επηρεάζονται μόνο από την θερμοκρασία, αλλά και από την χρήση που έχει γίνει πριν μερικά λεπτά. Οι παλιές πίστες μπορούν να αλλάζουν το επίπεδο πρόσφυσης μέσα σε διάστημα μικρότερο της μισής ώρας!

Το μέγιστο κράτημά τους το προσφέρουν όταν επικρατεί δροσιά και όταν έχουν μπει αρκετά οχήματα μέσα, καθαρίζοντας την επιφάνειά της. Όμως αυτό μπορεί να αλλάξει μέσα σε μερικά λεπτά, διότι το επίπεδο κρατήματος εξαρτάται από την γόμμα που έχουν αφήσει τα οχήματα πάνω της. Με άλλα λόγια, η επιφάνειά της αποκτά τις ίδιες ιδιότητες που έχουν τα λάστιχα, άρα αποκτά και τις ίδιες ευαισθησίες. Στις παλιές πίστες αρέσουν τα μαλακά ελαστικά περισσότερο και είναι πολύ φιλικές μαζί τους στη διάρκεια ενός αγώνα, όμως η υπερβολική ζέστη μπορεί να μειώσει δραματικά τα πλεονεκτήματά τους

 

Ο κινητήρας καθορίζει την γόμμα

Ένας άλλος παράγοντας που καταρρίπτει τη θεωρία ότι τα σκληρά ελαστικά αντέχουν περισσότερο είναι η δύναμη του κινητήρα. Αν η δύναμη του κινητήρα είναι πολύ μεγάλη και πολύ απότομη, τότε ένα σκληρό πίσω ελαστικό θα ντριφτάρει συνεχώς και για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Αυτό με την σειρά του θα προκαλέσει πρόωρη υπερθέρμανση, με αποτέλεσμα πτώση της απόδοσης.

Αντιθέτως ένα μαλακότερο ελαστικό που μπορεί να κατεβάσει την δύναμη του κινητήρα στην άσφαλτο χωρίς να ντριφτάρει συνεχώς, έχει μικρότερη φθορά και μπορεί να κρατήσεις τους χρόνους χαμηλά μέχρι το τέλος του αγώνα!

Όπως βλέπουμε δηλαδή, οι παράγοντες που καθορίζουν την επιλογή γόμμας είναι πιο σύνθετοι από την απλοποιημένη αντίληψη ότι τα σκληρά αντέχουν και τα μαλακά κρατάνε. Κυρίως όμως, αυτό που πρέπει να καταλάβουμε είναι ότι οι βασικότεροι παράγοντες μεταβάλλονται διαρκώς κατά την διάρκεια της ημέρας και ότι αρκεί ένα μικρό σύνεφο να μπει μπροστά από τον ήλιο για μερικά λεπτά και η τέλεια επιλογή ελαστικού που είχες κάνει όλη την ημέρα να πάρει στράφι, ειδικά από τη στιγμή που γνωρίζουμε ότι τα ελαστικά που χρησιμοποιούν φέτος στα MotoGP είναι πάρα πολύ ευαίσθητα ακόμη και στην παραμικρή μεταβολή των συνθηκών, κάτι που παραδέχτηκαν και οι άνθρωποι της Michelin.