Riding tips (Vol 2)

Δεύτερος γύρος συμβουλών για ασφαλέστερη & γρηγορότερη οδήγηση
Από τον

Λάζαρο Μαυράκη

12/12/2016

Μέχρι τώρα είχατε αρκετό χρόνο για να εξασκηθείτε και να προπονηθείτε στις πρακτικές που προτείναμε στο πρώτο μέρος των riding tips, οπότε περνάμε στο δεύτερο "κύμα" ενεργειών ώστε να αυξήσουμε το επίπεδο ασφάλειας και την ταχύτητά μας ακόμη περισσότερο!

Τυφλές στροφές


Φανταστείτε ότι βρίσκεστε σε μια τυφλή στροφή, και καθώς στρίβετε αναρωτιέστε από ποιο σημείο κι έπειτα μπορείτε να αρχίσετε να ανοίγετε το γκάζι. Το μεγαλύτερο πρόβλημα σ' αυτή την περίπτωση είναι η απουσία οπτικών σημείων αναφοράς, τα οποία θα μας έδιναν μια ιδέα για το πώς συνεχίζετε ο δρόμος. Τι κάνουμε λοιπόν σ' αυτή την περίπτωση; Απλώς κοιτάμε στο σημείο του ορίζοντα όπου οι δύο πλευρές του δρόμου μοιάζουν να συναντιούνται. Αν σε σχέση με αυτό το σημείο διατηρείτε μια σταθερή απόσταση όσο στρίβετε, σημαίνει ότι η στροφή συνεχίζεται με μια σταθερή ακτίνα. Αν το σημείο πλησιάζει προς τα εσάς, η στροφή κλείνει κι άλλο. Ομοίως, αν απομακρύνεται από εσάς, η ακτίνα της στροφής ανοίγει και μπορείτε να αρχίσετε την διαδικασία της επιτάχυνσης. Σας ακούγεται σαν ένα μαγικό τρικ. Σας εγγυόμαστε ότι λειτουργεί αντίστοιχα!

Καταργήστε τον συμπλέκτη στα ανεβάσματα


Αυτό μπορεί να σας ακούγεται κοινότυπο και χιλιοειπωμένο, αλλά η προσωπική μας εμπειρία μας έχει αποδείξει ότι στην πραγματικότητα υπάρχουν πολλοί αναβάτες στο δρόμο που δεν γνωρίζουν τον τρόπο για να κάνουν κάτι τέτοιο. Αυτή η τεχνική λειτουργεί στην συντριπτική πλειοψηφία των μοτοσυκλετών, ανεξαρτήτως κατηγορίας και κυβικών.

Όσο κι αν ακούγεται περίεργο, πέρα από τις γρηγορότερες αλλαγές, το όφελος είναι και οι πιο "βελούδινες" αλλαγές, ενώ φυσικά περιορίζεται και σημαντικά η φθορά του συμπλέκτη. Είναι μια πολύ εύκολη τεχνική και θα σας βοηθήσει γενικότερα με τις αλλαγές των σχέσεων καθ' όλη την διάρκεια της οδήγησης.
Όσο, λοιπόν, επιταχύνετε και πλησιάζετε το σημείο των στροφών του κινητήρα στο οποία θέλετε να ανεβάσετε μια σχέση, βάλτε τα δάχτυλά σας κάτω από το λεβιέ των ταχυτήτων (ή από πάνω αν είστε από αυτούς που οδηγούν με "ανάποδο σασμάν" όπως οι αγωνιστικές μοτοσυκλέτες…) και ασκείστε μια μικρή πίεση. Πολύ γρήγορα κλείστε το γκάζι, ενώ διατηρείτε την πίεση στον λεβιέ. Μόλις νιώσετε ότι η ταχύτητα "κούμπωσε" ανοίξτε πάλι το γκάζι.

Για να γίνει η διαδικασία ομαλά και με ταχύτητα χρειάζεται λίγη εξάσκηση, αλλά μόλις το βρείτε θα μείνετε εντυπωσιασμένοι από το πόσο μικρότερο είναι το διάστημα που απαιτείται για να γίνουν οι αλλαγές των σχέσεων. Προσοχή όμως. Αυτή η τεχνική δεν λειτουργεί τόσο καλά στην περίπτωση που βολτάρετε και οδηγείται με σταθερό γκάζι και ταχύτητα ή όταν επιβραδύνετε με κλειστό το γκάζι (οπότε και δεν υπάρχει λόγος να ανεβάσετε σχέση…), αλλά όταν επιταχύνετε θα περνάτε πολύ γρήγορα τις σχέσεις για να φτάσετε τελικά στην επιθυμητή ταχύτητα που θέλετε να διατηρήσετε για σταθερό γκάζι όταν ταξιδεύετε, για παράδειγμα, στην εθνική οδό. Επίσης, πολλές φορές, ίσως χρειαστεί να χρησιμοποιήσετε τον συμπλέκτη στην αλλαγή από πρώτη σε δευτέρα, καθώς το πέρασμα από την νεκρά απαιτεί την βοήθειά του ώστε να γίνει η αλλαγή ομαλά. Με λίγη προπόνηση θα βρείτε ακριβώς τι χρειάζεται η δική σας μοτοσυκλέτα.

Στρίβω αριστερά για να πάω δεξιά!


Ο λόγος, φυσικά, για το περίφημο γυροσκοπικό φαινόμενο στην οδήγηση. Πρόκειται ίσως για την πιο παρεξηγημένη αλλά και την πιο ευρέως διαδεδομένη τεχνική οδήγησης. Όλοι μιλούν γι' αυτήν και ίσως έχετε διαβάσει πολλά γύρω από το φυσικό φαινόμενο, αλλά η αλήθεια είναι ότι αν οδηγείτε μοτοσυκλέτα –ή έστω και ποδήλατο- το κάνετε ήδη έστω κι αν δεν το γνωρίζετε. Όταν όμως μάθετε το πώς και το γιατί θα το κάνετε καλύτερα και θα το εκμεταλλεύεστε ακόμη περισσότερο.

Το σύστημα του τροχού αποτελεί ένα γυροσκόπιο

Κατ' αρχήν να πούμε ότι είναι πολύ πιο εύκολο απ' ό,τι ακούγεται ειδικά με το οξύμωρο σχήμα που χρησιμοποιήσαμε ως υπότιτλο. Για να κατανοήσετε το πώς λειτουργεί το φαινόμενο, ξεκινήσετε με το να καθίσετε πάνω στην μοτοσυκλέτα σας όσο είναι σταματημένη, πατώντας και με τα δύο πόδια στο έδαφος. Στη συνέχεια, στρίψτε το τιμόνι προς μία κατεύθυνση, ας πούμε για παράδειγμα αριστερά. Θα δείτε ότι η μοτοσυκλέτα σας θα παρουσιάσει την τάση να πέσει (να πλαγιάσει) προς τα δεξιά. Αν κοιτάξετε τον μπροστινό τροχό, θα διαπιστώσετε ότι έχετε δημιουργήσει μια νοητή κατεύθυνση που ορίζεται από το κυρίως σώμα της μοτοσυκλέτας και τον τροχό και η μοτοσυκλέτα θέλει να πλαγιάσει προς αυτήν. Αυτό συμβαίνει χοντρικά, γιατί ο τροχός τείνει να αντιστέκεται στις δυνάμεις που ασκούνται πάνω του, ώστε να διατηρήσει την αρχική κατεύθυνση του άξονά του. Το σύστημα δηλαδή του τροχού αποτελεί ένα γυροσκόπιο.

Πρακτικά στο δρόμο, αν μέχρι σήμερα έχετε καταφέρει να αποφύγετε το να πέφτετε πάνω σε κάθε δέντρο, αυτοκίνητο, κτήριο ή εμπόδιο που βρίσκεται στον δρόμο σας, τότε ήδη εκμεταλλεύεστε το γυροσκοπικό φαινόμενο, αλλά το κάνετε ασυναίσθητα. Το να εξασκείστε πάνω σ' αυτό συνειδητά, θα σας βοηθήσει να αποκτήσετε καλύτερο έλεγχο πάνω στην μοτοσυκλέτα σας και να βελτιώσετε το πόσο γρήγορα παίρνετε τις στροφές.

Θα σας βοηθήσει να αποκτήσετε καλύτερο έλεγχο πάνω στην μοτοσυκλέτα σας

Για να προπονηθείτε, βρείτε έναν μεγάλο και άδειο χώρο (όπως ένα πάρκινγκ). Φτάστε σε μια σταθερή ταχύτητα της τάξης των 40km/h και ασκείστε μια ελαφριά πίεση προς τα έξω στο τιμόνι από τη μεριά που θέλετε να στρίψετε (π.χ. δεξιά), σαν να θέλετε να το στρίψετε από την άλλη (αριστερά). Θα δείτε ότι η μοτοσυκλέτα σας θα στρίψει δεξιά. Την επόμενη φορά, πιέστε λίγο περισσότερο και θα διαπιστώσετε ότι η μοτοσυκλέτα θα πλαγιάσει πιο γρήγορα και περισσότερο. Το επόμενο βήμα είναι να βγείτε στο δρόμο και να ενσωματώσετε, συνειδητά πλέον, αυτή την τεχνική στην οδήγησή σας. Μετά από αυτά θα έχετε τον απόλυτο έλεγχο του γυροσκοπικού φαινομένου. Επειδή όπως είπαμε αυτή η τεχνική λειτουργεί ακόμη και στο ποδήλατο, μπορείτε να εξασκηθείτε αρχικά με ένα τέτοιο, πριν προχωρήσετε στην εφαρμογή του στην οδήγηση της μοτοσυκλέτα σας.

Κοιτάω εκεί που θέλω να πάω


Βλέπετε ξαφνικά μια στροφή να αλλάζει ακτίνα και σας πιάνει απροετοίμαστους; Βλέπετε ένα αυτοκίνητο που έχει μπει παράνομα στη λωρίδα σας; Κάποιο εμπόδιο στο δρόμο ή απλώς μια αλλαγή λωρίδας που θέλετε να πραγματοποιήσετε; Ο καλύτερος τρόπος για να το κάνετε αυτό είναι να ρίξετε το βλέμμα σας εκεί ακριβώς που θέλετε να βρεθείτε εσείς και η μοτοσυκλέτα σας. Το σημείο που θέλετε να πατήσουν οι τροχοί σας, και όχι το εμπόδιο ή το αυτοκίνητο που θέλετε να αποφύγετε. Αν το κάνετε αυτό, να είστε σίγουροι ότι το σώμα σας και η μοτοσυκλέτα θα ακολουθήσουν τα μάτια σας. Είναι πάρα πολύ σημαντικό το πού κοιτάτε γιατί εκεί ακριβώς θα πάτε. Πόσες φορές άλλωστε δεν σας έχει τύχει σε έναν ολόκληρο άδειο δρόμο να υπάρχει μια πέτρα ή μια λακκούβα μέσα στη μέση κι εσείς να πέφτετε πάνω σ' αυτήν γιατί πολύ απλά… αυτήν κοιτούσατε! Κάντε εξάσκηση σ' αυτό διαρκώς και συνειδητά, έστω κι αν χρειαστεί να πιέσετε τον εαυτό σας. Είναι κάτι που μπορεί να σας σώσει τη ζωή.

Riding tips

Οδηγικές τεχνικές για ασφαλέστερη-γρηγορότερη οδήγηση
Από τον

Λάζαρο Μαυράκη

7/12/2016

Η οδήγηση της μοτοσυκλέτας είναι μια τέχνη που βασίζεται σε πολύ μεγάλο ποσοστό στην εμπειρία. Όσο σωστά κι αν εκπαιδευτείς η εμπειρία είναι αυτή που σε κάνει καλύτερο αναβάτη στην πράξη. Πολλές φορές μάλιστα κάνουμε πράγματα και ενέργειες τις οποίες… δεν ξέρουμε ότι τις κάνουμε, αλλά συμβαίνουν γιατί με την τριβή και το "γράψιμο" χιλιομέτρων πάνω στη σέλα της μοτοσυκλέτας βγαίνουν ανακλαστικά και υποσυνείδητα. Φανταστείτε λοιπόν την βελτίωση που μπορούμε να έχουμε όταν μάθουμε τι είναι αυτό που κάνουμε και ποιες είναι οι επιδράσεις που έχει στην οδήγησή μας, αφού πλέον θα ξέρουμε τι συμβαίνει κάθε φορά και γιατί. Διαβάστε την πρώτη φουρνιά των μικρών tips που ίσως σας κάνουν πιο ασφαλείς, να οδηγείτε πιο γλυκά και, σε ορισμένες περιπτώσεις, να οδηγείτε γρηγορότερα. Έπεται και συνέχεια!

 

Πίσω φρένο για ισορροπία


Αυτό που θα περιγράψουμε αμέσως τώρα, έχει ευεργετικές εφαρμογές όσο κινείστε μέσα σε περιβάλλον με αυξημένη κίνηση. Όλοι μας έχουμε βρεθεί να εκτελούμε ασκήσεις ισορροπίας ανάμεσα στα μποτιλιαρισμένα αυτοκίνητα με μικρές ταχύτητες και κατά γενική ομολογία είναι ένα από τα πιο δύσκολα κομμάτια της οδήγησης. Τα πράγματα γίνονται χειρότερα, όταν οδηγείτε μια ογκώδη και βαριά μοτοσυκλέτα με ένα ρεζερβουάρ-βυτίο και προσπαθείτε μέσα σ' όλα να είστε συγκεντρωμένοι ώστε το τιμόνι να περνάει πάνω από τους καθρέφτες των αυτοκινήτων, την ίδια στιγμή που έχετε και το νου σας για στραβοτιμονιές από τους γύρω σας, αλλά και για πεζούς-καμικάζι που μπορούν να πεταχτούν ανά πάσα ώρα και στιγμή.

Κατά τη διάρκεια της κίνησης ανάμεσα στα αυτοκίνητα πατήστε λίγο το πίσω φρένο

Πρόκειται για ένα δύσκολο καθήκον που απαιτεί απόλυτη προσήλωση, υψηλό επίπεδο επαγρύπνησης, άριστη συνεργασία ματιών και δεξιού καρπού και εξαιρετική ικανότητα ισορροπίας. Για τις πρώτες τρεις δεξιότητες δεν υπάρχουν και πολλά πράγματα για να βοηθήσουμε, αλλά για το τελευταίο υπάρχει ένα τρικ που θα κάνει τα πράγματα πιο εύκολα. Κατά τη διάρκεια της κίνησης ανάμεσα στα αυτοκίνητα πατήστε λίγο το πίσω φρένο. Έτσι, εξομαλύνεται κάπως η παροχή της δύναμης στον πίσω τροχό, ενώ είστε και σε ετοιμότητα αν χρειαστεί να ακινητοποιήσετε την μοτοσυκλέτα άμεσα. Επίσης, μειώνοντας σημαντικά την μεταφορά βάρους στα ανοιγοκλεισίματα του γκαζιού βελτιώνεται δραματικά και η ισορροπία στον κάθετο άξονα, προφανώς λόγω του ότι μας επιτρέπει να συγκεντρώσουμε την προσοχή μας στην κίνηση που κάνει η μοτοσυκλέτα όταν πλαγιάζει, χωρίς να μας απασχολούν οι απότομες μεταβολές του μπρος-πίσω.
Για να το κάνετε αυτό μην πατήσετε με δύναμη το πόδι σας πάνω στο λεβιέ και το… ξεχάσετε εκεί. Αντιθέτως, θέλει ένα απαλό άγγιγμα με τα δάχτυλα του ποδιού με την ελάχιστη δυνατή πίεση. Ίσα που να προσφέρει μια μικρή επιβράδυνση, δίχως να χρειαστεί να πιάσετε τον συμπλέκτη.

 

Στιγμιαίο γκάζι στα κατεβάσματα


Την ώρα που φρενάρετε κατεβάστε μια ταχύτητα και αφήστε απότομα τον συμπλέκτη. Θα αντιληφθείτε ότι οι στροφές ανεβαίνουν απότομα καθώς ο κινητήρας παλεύει να ανταποκριθεί στην ταχύτητα που έχει το πίσω ελαστικό. Αν κατεβάσετε ταχύτητες πολύ γρήγορα θα καταλήξετε με μπλοκαρισμένο τον πίσω τροχό, λόγω της συμπίεσης του κινητήρα (εκτός κι αν έχετε μοτοσυκλέτα με μονόδρομο συμπλέκτη…). Αυτό όπως καταλαβαίνετε, περιορίζει σημαντικά το πόσο γρήγορα μπορείτε να μπείτε σε μια στροφή, αφού θα πρέπει να διαχειριστείτε την πρόσφυση του πίσω τροχού την ώρα που στρίβετε. Η λύση; Στιγμιαίο ανέβασμα των στροφών. Είναι το λεγόμενο blip, που στις σύγχρονες μοτοσυκλέτες που διαθέτουν quickshifter και στα κατεβάσματα, το αναλαμβάνει η ηλεκτρονική διαχείριση του γκαζιού από την ECU. Αυτό λοιπόν που κάνουν τα bytes της ηλεκτρονικής, μπορείτε να το κάνετε εσείς manual. Ανεβάζοντας τις στροφές για να ταιριάξουν με την ταχύτητα του πίσω τροχού, ελαχιστοποιούνται οι απότομες αντιδράσεις του κινητήρα. Μπορεί να ακούγεται απλό στην περιγραφή, αλλά χρειάζεται αρκετή εξάσκηση για να γίνει σωστά καθώς είναι θέμα συγχρονισμού και αίσθησης, να συνδυαστεί η επιβράδυνση και το κατάλληλο ποσοστό του γκαζιού κάθε φορά.

Αν φρενάρετε με τα δύο δάχτυλα, χρησιμοποιήστε τα υπόλοιπα για να ανοίξετε στιγμιαία το γκάζι, μόλις πατήσετε τον συμπλέκτη και κατεβάσετε ταχύτητα, φτάνοντας τις στροφές στο επίπεδο που θεωρείτε ότι είναι εντάξει για τον συνδυασμό ταχύτητας και μικρότερης σχέσης. Αν γίνει σωστά, μπορείτε να αφήσετε την μανέτα του συμπλέκτη και να γίνει η σύμπλεξη των δίσκων αβίαστα και χωρίς παρενέργειες. Προσοχή! Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, η πίεση στο φρένο πρέπει να παραμείνει σταθερή, γι' αυτό είναι σημαντική η εξάσκηση ώστε να μπορείτε να συνδυάζετε την επιβράδυνση και το κατάλληλο ποσοστό του γκαζιού κάθε φορά. Όταν το καταφέρετε θα αποζημιωθείτε με ένα πολύ πιο ομαλό και γραμμικό στιλ οδήγησης παντού και ιδιαίτερα στις στροφές.

 

Φρένα μέσα στη στροφή για ασφάλεια και ταχύτητα


Το έχετε ίσως παρατηρήσει να συμβαίνει κατά κόρον στους αγώνες, όπου το επίπεδο εμπειρίας και αίσθησης είναι πολύ υψηλό, αλλά η αλήθεια είναι ότι μπορεί να βρει εφαρμογή και στην οδήγηση σε πραγματικές συνθήκες στο δρόμο. Και όχι μόνο αυτό, αλλά μόλις γίνετε κάτοχος της τεχνικής, θα οδηγείτε αυτομάτως πιο γρήγορα και με μεγαλύτερη ασφάλεια. Διαβάστε λοιπόν το πώς και το γιατί.
Πατώντας το μπροστινό φρένο σε μια μοτοσυκλέτα θα επιβραδύνετε, φυσικά. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας θα συμπιεστεί η μπροστινή ανάρτηση και θα μεταφερθεί βάρος στον μπροστινό τροχό και κατά συνέπεια θα αυξηθεί η επιφάνεια επαφής του με την άσφαλτο και παράλληλα η πρόσφυσή του. Αυτό με τη σειρά του έχει ως αποτέλεσμα το να στρίψει η μοτοσυκλέτα πιο γρήγορα (λόγω της μεταβολής της γεωμετρίας), ενώ θα μπορείτε να πιέσετε περισσότερο το μπροστινό. Πρακτικά αυτό σημαίνει μεγαλύτερη ταχύτητα μέσα στην στροφή.
Η εξάσκηση για την συγκεκριμένη τεχνική θα πρέπει να γίνει σε ασφαλές περιβάλλον (το καλύτερο είναι σε μια πίστα κατά τη διάρκεια ενός track day), χωρίς αυτοκίνητα στον περίγυρο, με καλή ορατότητα, και χωρίς τον κίνδυνο να χτυπήσετε σε κάποιο εμπόδιο σε περίπτωση πτώσης.

Πρακτικά αυτό σημαίνει μεγαλύτερη ταχύτητα μέσα στην στροφή

Η διαδικασία πρέπει να γίνει ως εξής: Σε μια στροφή φρενάρετε λίγο πιο αργά απ' ό,τι συνήθως, ώστε να είστε στα φρένα όταν αρχίζετε να στρίβετε. Αν αισθάνεστε άνετα, φρενάρετε ακόμη πιο αργά την επόμενη φορά και στη συνέχεια ακόμη πιο μετά. Τελικά, μετά από αρκετή εξάσκηση, θα έχετε φτάσει στο σημείο να είστε στην κορυφή της στροφής την ώρα που θα απελευθερώνετε την μανέτα του φρένου από την ελάχιστη πίεση που ασκείτε και θα ανοίγετε προοδευτικά το γκάζι. Έτσι ακριβώς θα πρέπει να γίνεται: θα εναλλάσσετε το φρένο με το γκάζι ακριβώς στην κορυφή της στροφής.

Όταν φρενάρετε πιο αργά θα μπορείτε να επιταχύνετε για περισσότερη ώρα στις ευθείες, άρα θα οδηγείτε πιο γρήγορα. Επίσης, συμβάλλει και στην αύξηση του επιπέδου ασφάλειας, διότι η μπροστινή ανάρτηση θα είναι ήδη συμπιεσμένη, το ελαστικό θα πατάει με την μεγαλύτερη δυνατή επιφάνεια, ενώ μπορείτε να χρησιμοποιείτε την μανέτα του φρένου για να ανοίξετε ή να κλείσετε την γραμμή σας, χωρίς να διαταράσσεται η ισορροπία της μοτοσυκλέτας. Αυτό είναι ένα σημαντικό πλεονέκτημα για το δρόμο, ειδικά σε τυφλές στροφές όπου η χάραξη ή τυχόν εμπόδια στο δρόμο είναι απρόβλεπτα. Πάντοτε όμως πρέπει να έχετε στο νου σας την διαθέσιμη πρόσφυση του ελαστικού. Το πλάγιασμα και το στρίψιμο ταυτόχρονα απαιτεί πρόσφυση από την ίδια συγκεκριμένη πηγή. Όσο πιο πολύ πλαγιάζετε, τόσο λιγότερο μπορείτε να φρενάρετε και το αντίστροφο. Όσο πλησιάζετε στο μέγιστο φρενάρισμα, άλλο τόσο πλησιάζετε και στο όριο της πρόσφυσης. Αν το ξεπεράσετε θα βρεθείτε να σέρνεστε στην άσφαλτο με την μοτοσυκλέτα σας να ακολουθεί αυτόνομη πορεία…

Πάντοτε όμως πρέπει να έχετε στο νου σας την διαθέσιμη πρόσφυση του ελαστικού

Μείνετε συντονισμένοι για το… δεύτερο κύμα των riding tips, με συμβουλές για τις τυφλές στροφές, την χρήση του συμπλέκτη και το γυροσκοπικό φιανόμενο.