Μείνετε δροσεροί στον καύσωνα!

Απλές συμβουλές για οδήγηση σε υψηλές θερμοκρασίες
Από τον

Λάζαρο Μαυράκη

3/7/2019

Μπορεί ο μίνι καύσωνας που θα επικρατήσει στην χώρα μας αυτές τις μέρες να μην έχει σχέση με το κύμα καύσωνα που σάρωσε την υπόλοιπη Ευρώπη αφήνοντας πίσω του θύματα, αλλά δεν παύει να δημιουργεί συνθήκες που δεν κάνουν ευχάριστη την οδήγηση… Εξάλλου, ζούμε σε μια χώρα που οι θερμοκρασίες βρίσκονται συχνά πολύ ψηλά κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και το φθινόπωρο θα αργήσει να φτάσει.
Γι' αυτό ακριβώς θα προτείνουμε μερικές οδηγίες που θα σας βοηθήσουν να ανταπεξέλθετε στις δύσκολες αυτές συνθήκες, χωρίς να φτάνουμε σε… ακρότητες, όπως ένας αναβάτης που εντοπίστηκε πρόσφατα στην Αγγλία να οδηγεί το σκούτερ του με αδαμιαία περιβολή, λέγοντας πως ήθελε να δροσιστεί… Η αλήθεια είναι, όπως θα δούμε και παρακάτω, ότι ακόμη και σαν δικαιολογία κάτι τέτοιο δεν ευσταθεί, καθώς στη ζέστη είναι καλύτερο να είσαι καλυμμένος παρά εντελώς εκτεθειμένος. Οι συμβουλές που ακολουθούν δεν είναι απόρροια κάποιας μυστικής τέχνης ή καλά κρυμμένης σοφίας, αλλά προκύπτουν από την κοινή λογική και τις αρχές της φυσικής, που πολλές φορές δεν είναι αυτονόητα όπως πιστεύουν οι περισσότεροι.


Παίρνουμε κατ' αρχήν σαν δεδομένο ότι ανεξάρτητα από τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν, ο εξοπλισμός ασφαλείας είναι εκ των ουκ άνευ. Κράνος, μπουφάν και γάντια τα φοράμε ΠΑΝΤΑ και όχι, το ότι δεν αναφέρονται εδώ οι σαγιονάρες δεν σημαίνει ότι αποτελούν εναλλακτική επιλογή…
Ξεκινώντας λοιπόν από αυτή τη βάση, να πούμε ότι το πρώτο μέτρο που πρέπει να πάρει κανείς, έχει να κάνει με την ταχύτητα, ειδικά όταν είναι εκτός πόλης σε κάποια διαδρομή σε εθνικές οδούς ή επαρχιακό δίκτυο. Οδηγήστε πιο αργά και απολαύστε τη θέα. Σίγουρα το να οδηγείτε με μεγαλύτερες ταχύτητες δημιουργεί ένα πιο ισχυρό ρεύμα αέρα γύρω σας που μπορεί να απομακρύνει την θερμότητα, αλλά ταυτόχρονα καταβάλετε μεγαλύτερη σωματική προσπάθεια και κατά συνέπεια θα αυξήσετε την θερμοκρασία του σώματος που θα παραμένει εγκλωβισμένη κάτω από το μπουφάν. Οι πολύτιμοι ηλεκτρολύτες σας θα καταναλωθούν πιο γρήγορα από το επιθυμητό, όπως και η βενζίνη… Μιλάμε εδώ για πολύωρα ταξίδια στον καυτό ήλιο και όχι απλά για την καθημερινή μετακίνηση στο κέντρο της πόλης.
Αν οδηγείτε για πολλές ώρες και σε μεγάλες αποστάσεις, κάντε αρκετές στάσεις, βγάλτε το κράνος σας και φροντίστε να ενυδατώνεστε. Κάντε στάσεις τουλάχιστον ανά μία ώρα –ίσως και πιο συχνά αν είναι πολύ υψηλές οι θερμοκρασίες- και κυρίως αφουγκραστείτε το σώμα σας, χωρίς να το ωθείτε στα όρια. Καλό θα είναι μάλιστα να έχετε προγραμματίσει από πριν τις στάσεις σας στο χάρτη, γνωρίζοντας πού θα βρείτε λίγη ξεκούραση και δροσιά.


Όταν όμως δεν κάνετε στάση και κινείστε στο δρόμο, καλό θα είναι να ανοίγετε όλους τους αεραγωγούς που υπάρχουν σε κράνος, μπουφάν και παντελόνι.  Τώρα μπορείτε να καταλάβετε την σημασία που παίζουν όλα αυτά τα κλαπέτα και τα φερμουάρ και ήρθε πλέον το πλήρωμα του χρόνου για να τα χρησιμοποιήσετε. Συνήθως η σχεδίασή τους γίνεται έτσι ώστε να δημιουργούν μια σταθερή ροή του αέρα η οποία και θα απομακρύνει με το σωστό ρυθμό την θερμότητα από το σώμα σας. Και φυσικά αυτό προϋποθέτει ότι διαθέτουμε τον κατάλληλο εξοπλισμό για το καλοκαίρι, αφού στην αγορά υπάρχουν πάρα πολλές επιλογές καλοκαιρινού εξοπλισμού, που χάρη στην τεχνολογική πρόοδο και την εξέλιξη των υλικών, μπορούν να προσφέρουν τον συνδυασμό της προστασίας και του εξαερισμού. Μπορεί ένα δερμάτινο μπουφάν να δείχνει "cool", αλλά δεν θα σας κρατήσει… cool στον καύσωνα.

Επίσης, αν νομίζετε ότι όσο πιο λίγα ρούχα φοράτε τόσο το καλύτερο, είσαστε βαθιά νυχτωμένοι, διότι όσο πιο πολύ ακάλυπτο δέρμα αφήνουμε, εκτός του ότι είμαστε εκτεθειμένοι σε εγκαύματα από τον ήλιο, τόσο επιτρέπουμε την ταχεία αφυδάτωση του σώματος, με την υγρασία να εξατμίζεται σε "χρόνο dt". Ξεχάστε λοιπόν βερμούδες και κοντομάνικα στη ζέστη πάνω στην μοτοσυκλέτα. Για να καταλάβετε την σπουδαιότητα αυτού του πράγματος, αναλογιστείτε ότι δεν είναι τυχαίο ότι οι άνθρωποι της ερήμου –που κάτι παραπάνω ξέρουν από καύσωνες και υψηλές θερμοκρασίες- είναι ντυμένοι από την κορφή ως τα νύχια με ελάχιστα σημεία ακάλυπτα.
Και μιας και αναφέρουμε το θέμα του εξοπλισμού και των μπουφάν, θα πρέπει να ανατρέψουμε και ένα στερεότυπο που έχει να κάνει με την επιλογή του χρώματος. Διαλέξτε ένα καλοκαιρινό μπουφάν σε μαύρο χρώμα! Μπορεί αυτό να σας ακούγεται παράξενο και να έρχεται σε αντίθεση με ό,τι έχουμε μάθει μέχρι τώρα, ότι δηλαδή τα ανοιχτόχρωμα ρούχα αντανακλούν την ηλιακή ακτινοβολία και την θερμότητα, ενώ τα σκουρόχρωμα την απορροφούν, αλλά υπάρχει η άποψη της φυσικής που μας προτρέπει να κάνουμε το αντίθετο. Το καλύτερο λοιπόν για να μείνετε δροσεροί στην ζέστη, είναι να φοράτε σκούρα ρούχα και εξηγούμεθα ευθύς αμέσως.
Όταν βλέπουμε ένα λευκό ρούχο, βλέπουμε ουσιαστικά τον συνδυασμό όλων των ορατών χρωμάτων. Αυτό σημαίνει ότι το λευκό αντανακλά ένα μεγάλο φάσμα ακτινοβολίας και ενέργειας που δέχεται. Άρα αντανακλά τις ακτίνες του ήλιου που το χτυπούν, εμποδίζοντάς τες να μας ψήσουν, κι αυτό είναι απόλυτα σωστό. Μόνο που αυτή η εξήγηση είναι ελλιπής και όχι πλήρης. H θερμότητα, που είναι μια μορφή ενέργειας, δεν προέρχεται μόνο από το εξωτερικό, στην προκειμένη περίπτωση από τον ήλιο, αλλά κι από το ίδιο το σώμα μας, που έχει πολύ μικρότερη απόσταση από το ρούχο, απ' ότι ο ήλιος. Όταν όλη αυτή η θερμότητα από το σώμα πέσει πάνω στο λευκό ρούχο που το περιβάλει τότε αντανακλάται πίσω στο σώμα και μας "βράζει". Οπότε το ιδανικό χρώμα για να μας κρατήσει δροσερούς είναι το μαύρο, ή στην περίπτωση των καλοκαιρινών μοτοσυκλετιστικών μπουφάν, να υπάρχει μια λεπτή επένδυση εσωτερικά σε σκούρο χρώμα, που θα απορροφήσει την ενέργεια που εκπέμπει το σώμα αντί να την στείλει πίσω. Επίσης, πέρα από το χρώμα, εξαρτάται και από το πάχος του υφάσματος, ενώ βοηθά ιδιαίτερα και το παραμικρό έστω ρεύμα αέρα –το οποίο υπάρχει όταν οδηγούμε μοτοσυκλέτα- το οποίο μπορεί να παίξει το ρόλο της απαγωγής της θερμότητας.


Τέλος, το πιο σημαντικό απ' όλα είναι το να διατηρείστε πάντα ενυδατωμένοι, γι' αυτό και το αναφέραμε μερικές φορές παραπάνω στο άρθρο. Να φροντίζετε ώστε να έχετε πάντοτε μαζί σας νερό και να λαμβάνετε υγρά αρκετά συχνά, τόσο πριν όσο κατά την διάρκεια και μετά την οδήγηση. Προτιμήστε νερό ή ισοτονικά διαλύματα που παρέχουν στον οργανισμό τους απαραίτητους ηλεκτρολύτες. Μην πιείτε αναψυκτικά που εμπεριέχουν ζάχαρη ή καφέ που θα σας οδηγήσουν πιο γρήγορα στην αφυδάτωση. Πιείτε πάντα παραπάνω απ' ό,τι νομίζετε ότι χρειάζεστε, γιατί με την εφίδρωση αποβάλλουμε περισσότερο νερό από τον οργανισμό μας χωρίς να το καταλαβαίνουμε. Τα φρούτα βοηθούν επίσης, ενώ αν σε οποιαδήποτε στιγμή νιώσετε δυσφορία σταματήστε αμέσως, βγάλτε το κράνος και βρείτε ένα δροσερό μέρος μέχρι να συνέλθετε. Η θερμοπληξία χτυπάει σε πολύ μικρό διάστημα και οι επιπτώσεις μπορεί να είναι καταστροφικές.

 

Riding tips

Οδηγικές τεχνικές για ασφαλέστερη-γρηγορότερη οδήγηση
Από τον

Λάζαρο Μαυράκη

7/12/2016

Η οδήγηση της μοτοσυκλέτας είναι μια τέχνη που βασίζεται σε πολύ μεγάλο ποσοστό στην εμπειρία. Όσο σωστά κι αν εκπαιδευτείς η εμπειρία είναι αυτή που σε κάνει καλύτερο αναβάτη στην πράξη. Πολλές φορές μάλιστα κάνουμε πράγματα και ενέργειες τις οποίες… δεν ξέρουμε ότι τις κάνουμε, αλλά συμβαίνουν γιατί με την τριβή και το "γράψιμο" χιλιομέτρων πάνω στη σέλα της μοτοσυκλέτας βγαίνουν ανακλαστικά και υποσυνείδητα. Φανταστείτε λοιπόν την βελτίωση που μπορούμε να έχουμε όταν μάθουμε τι είναι αυτό που κάνουμε και ποιες είναι οι επιδράσεις που έχει στην οδήγησή μας, αφού πλέον θα ξέρουμε τι συμβαίνει κάθε φορά και γιατί. Διαβάστε την πρώτη φουρνιά των μικρών tips που ίσως σας κάνουν πιο ασφαλείς, να οδηγείτε πιο γλυκά και, σε ορισμένες περιπτώσεις, να οδηγείτε γρηγορότερα. Έπεται και συνέχεια!

 

Πίσω φρένο για ισορροπία


Αυτό που θα περιγράψουμε αμέσως τώρα, έχει ευεργετικές εφαρμογές όσο κινείστε μέσα σε περιβάλλον με αυξημένη κίνηση. Όλοι μας έχουμε βρεθεί να εκτελούμε ασκήσεις ισορροπίας ανάμεσα στα μποτιλιαρισμένα αυτοκίνητα με μικρές ταχύτητες και κατά γενική ομολογία είναι ένα από τα πιο δύσκολα κομμάτια της οδήγησης. Τα πράγματα γίνονται χειρότερα, όταν οδηγείτε μια ογκώδη και βαριά μοτοσυκλέτα με ένα ρεζερβουάρ-βυτίο και προσπαθείτε μέσα σ' όλα να είστε συγκεντρωμένοι ώστε το τιμόνι να περνάει πάνω από τους καθρέφτες των αυτοκινήτων, την ίδια στιγμή που έχετε και το νου σας για στραβοτιμονιές από τους γύρω σας, αλλά και για πεζούς-καμικάζι που μπορούν να πεταχτούν ανά πάσα ώρα και στιγμή.

Κατά τη διάρκεια της κίνησης ανάμεσα στα αυτοκίνητα πατήστε λίγο το πίσω φρένο

Πρόκειται για ένα δύσκολο καθήκον που απαιτεί απόλυτη προσήλωση, υψηλό επίπεδο επαγρύπνησης, άριστη συνεργασία ματιών και δεξιού καρπού και εξαιρετική ικανότητα ισορροπίας. Για τις πρώτες τρεις δεξιότητες δεν υπάρχουν και πολλά πράγματα για να βοηθήσουμε, αλλά για το τελευταίο υπάρχει ένα τρικ που θα κάνει τα πράγματα πιο εύκολα. Κατά τη διάρκεια της κίνησης ανάμεσα στα αυτοκίνητα πατήστε λίγο το πίσω φρένο. Έτσι, εξομαλύνεται κάπως η παροχή της δύναμης στον πίσω τροχό, ενώ είστε και σε ετοιμότητα αν χρειαστεί να ακινητοποιήσετε την μοτοσυκλέτα άμεσα. Επίσης, μειώνοντας σημαντικά την μεταφορά βάρους στα ανοιγοκλεισίματα του γκαζιού βελτιώνεται δραματικά και η ισορροπία στον κάθετο άξονα, προφανώς λόγω του ότι μας επιτρέπει να συγκεντρώσουμε την προσοχή μας στην κίνηση που κάνει η μοτοσυκλέτα όταν πλαγιάζει, χωρίς να μας απασχολούν οι απότομες μεταβολές του μπρος-πίσω.
Για να το κάνετε αυτό μην πατήσετε με δύναμη το πόδι σας πάνω στο λεβιέ και το… ξεχάσετε εκεί. Αντιθέτως, θέλει ένα απαλό άγγιγμα με τα δάχτυλα του ποδιού με την ελάχιστη δυνατή πίεση. Ίσα που να προσφέρει μια μικρή επιβράδυνση, δίχως να χρειαστεί να πιάσετε τον συμπλέκτη.

 

Στιγμιαίο γκάζι στα κατεβάσματα


Την ώρα που φρενάρετε κατεβάστε μια ταχύτητα και αφήστε απότομα τον συμπλέκτη. Θα αντιληφθείτε ότι οι στροφές ανεβαίνουν απότομα καθώς ο κινητήρας παλεύει να ανταποκριθεί στην ταχύτητα που έχει το πίσω ελαστικό. Αν κατεβάσετε ταχύτητες πολύ γρήγορα θα καταλήξετε με μπλοκαρισμένο τον πίσω τροχό, λόγω της συμπίεσης του κινητήρα (εκτός κι αν έχετε μοτοσυκλέτα με μονόδρομο συμπλέκτη…). Αυτό όπως καταλαβαίνετε, περιορίζει σημαντικά το πόσο γρήγορα μπορείτε να μπείτε σε μια στροφή, αφού θα πρέπει να διαχειριστείτε την πρόσφυση του πίσω τροχού την ώρα που στρίβετε. Η λύση; Στιγμιαίο ανέβασμα των στροφών. Είναι το λεγόμενο blip, που στις σύγχρονες μοτοσυκλέτες που διαθέτουν quickshifter και στα κατεβάσματα, το αναλαμβάνει η ηλεκτρονική διαχείριση του γκαζιού από την ECU. Αυτό λοιπόν που κάνουν τα bytes της ηλεκτρονικής, μπορείτε να το κάνετε εσείς manual. Ανεβάζοντας τις στροφές για να ταιριάξουν με την ταχύτητα του πίσω τροχού, ελαχιστοποιούνται οι απότομες αντιδράσεις του κινητήρα. Μπορεί να ακούγεται απλό στην περιγραφή, αλλά χρειάζεται αρκετή εξάσκηση για να γίνει σωστά καθώς είναι θέμα συγχρονισμού και αίσθησης, να συνδυαστεί η επιβράδυνση και το κατάλληλο ποσοστό του γκαζιού κάθε φορά.

Αν φρενάρετε με τα δύο δάχτυλα, χρησιμοποιήστε τα υπόλοιπα για να ανοίξετε στιγμιαία το γκάζι, μόλις πατήσετε τον συμπλέκτη και κατεβάσετε ταχύτητα, φτάνοντας τις στροφές στο επίπεδο που θεωρείτε ότι είναι εντάξει για τον συνδυασμό ταχύτητας και μικρότερης σχέσης. Αν γίνει σωστά, μπορείτε να αφήσετε την μανέτα του συμπλέκτη και να γίνει η σύμπλεξη των δίσκων αβίαστα και χωρίς παρενέργειες. Προσοχή! Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, η πίεση στο φρένο πρέπει να παραμείνει σταθερή, γι' αυτό είναι σημαντική η εξάσκηση ώστε να μπορείτε να συνδυάζετε την επιβράδυνση και το κατάλληλο ποσοστό του γκαζιού κάθε φορά. Όταν το καταφέρετε θα αποζημιωθείτε με ένα πολύ πιο ομαλό και γραμμικό στιλ οδήγησης παντού και ιδιαίτερα στις στροφές.

 

Φρένα μέσα στη στροφή για ασφάλεια και ταχύτητα


Το έχετε ίσως παρατηρήσει να συμβαίνει κατά κόρον στους αγώνες, όπου το επίπεδο εμπειρίας και αίσθησης είναι πολύ υψηλό, αλλά η αλήθεια είναι ότι μπορεί να βρει εφαρμογή και στην οδήγηση σε πραγματικές συνθήκες στο δρόμο. Και όχι μόνο αυτό, αλλά μόλις γίνετε κάτοχος της τεχνικής, θα οδηγείτε αυτομάτως πιο γρήγορα και με μεγαλύτερη ασφάλεια. Διαβάστε λοιπόν το πώς και το γιατί.
Πατώντας το μπροστινό φρένο σε μια μοτοσυκλέτα θα επιβραδύνετε, φυσικά. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας θα συμπιεστεί η μπροστινή ανάρτηση και θα μεταφερθεί βάρος στον μπροστινό τροχό και κατά συνέπεια θα αυξηθεί η επιφάνεια επαφής του με την άσφαλτο και παράλληλα η πρόσφυσή του. Αυτό με τη σειρά του έχει ως αποτέλεσμα το να στρίψει η μοτοσυκλέτα πιο γρήγορα (λόγω της μεταβολής της γεωμετρίας), ενώ θα μπορείτε να πιέσετε περισσότερο το μπροστινό. Πρακτικά αυτό σημαίνει μεγαλύτερη ταχύτητα μέσα στην στροφή.
Η εξάσκηση για την συγκεκριμένη τεχνική θα πρέπει να γίνει σε ασφαλές περιβάλλον (το καλύτερο είναι σε μια πίστα κατά τη διάρκεια ενός track day), χωρίς αυτοκίνητα στον περίγυρο, με καλή ορατότητα, και χωρίς τον κίνδυνο να χτυπήσετε σε κάποιο εμπόδιο σε περίπτωση πτώσης.

Πρακτικά αυτό σημαίνει μεγαλύτερη ταχύτητα μέσα στην στροφή

Η διαδικασία πρέπει να γίνει ως εξής: Σε μια στροφή φρενάρετε λίγο πιο αργά απ' ό,τι συνήθως, ώστε να είστε στα φρένα όταν αρχίζετε να στρίβετε. Αν αισθάνεστε άνετα, φρενάρετε ακόμη πιο αργά την επόμενη φορά και στη συνέχεια ακόμη πιο μετά. Τελικά, μετά από αρκετή εξάσκηση, θα έχετε φτάσει στο σημείο να είστε στην κορυφή της στροφής την ώρα που θα απελευθερώνετε την μανέτα του φρένου από την ελάχιστη πίεση που ασκείτε και θα ανοίγετε προοδευτικά το γκάζι. Έτσι ακριβώς θα πρέπει να γίνεται: θα εναλλάσσετε το φρένο με το γκάζι ακριβώς στην κορυφή της στροφής.

Όταν φρενάρετε πιο αργά θα μπορείτε να επιταχύνετε για περισσότερη ώρα στις ευθείες, άρα θα οδηγείτε πιο γρήγορα. Επίσης, συμβάλλει και στην αύξηση του επιπέδου ασφάλειας, διότι η μπροστινή ανάρτηση θα είναι ήδη συμπιεσμένη, το ελαστικό θα πατάει με την μεγαλύτερη δυνατή επιφάνεια, ενώ μπορείτε να χρησιμοποιείτε την μανέτα του φρένου για να ανοίξετε ή να κλείσετε την γραμμή σας, χωρίς να διαταράσσεται η ισορροπία της μοτοσυκλέτας. Αυτό είναι ένα σημαντικό πλεονέκτημα για το δρόμο, ειδικά σε τυφλές στροφές όπου η χάραξη ή τυχόν εμπόδια στο δρόμο είναι απρόβλεπτα. Πάντοτε όμως πρέπει να έχετε στο νου σας την διαθέσιμη πρόσφυση του ελαστικού. Το πλάγιασμα και το στρίψιμο ταυτόχρονα απαιτεί πρόσφυση από την ίδια συγκεκριμένη πηγή. Όσο πιο πολύ πλαγιάζετε, τόσο λιγότερο μπορείτε να φρενάρετε και το αντίστροφο. Όσο πλησιάζετε στο μέγιστο φρενάρισμα, άλλο τόσο πλησιάζετε και στο όριο της πρόσφυσης. Αν το ξεπεράσετε θα βρεθείτε να σέρνεστε στην άσφαλτο με την μοτοσυκλέτα σας να ακολουθεί αυτόνομη πορεία…

Πάντοτε όμως πρέπει να έχετε στο νου σας την διαθέσιμη πρόσφυση του ελαστικού

Μείνετε συντονισμένοι για το… δεύτερο κύμα των riding tips, με συμβουλές για τις τυφλές στροφές, την χρήση του συμπλέκτη και το γυροσκοπικό φιανόμενο.