Γιατί τα μαλακά ελαστικά του Lorenzo άντεξαν περισσότερο

Η θεωρία στην πράξη
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

13/8/2018

Όταν τελείωσε ο αγώνας της Αυστρίας θα έμειναν πολλοί με την απορία, πως είναι δυνατόν η μαλακή γόμα που είχε διαλέξει ο Jorge Lorenzo να αντέξει περισσότερο από την μεσαίας σκληρότητας γόμα που είχε η μοτοσυκλέτα του Dovizioso. Ο Ιταλός αναβάτης της Ducati δήλωσε ότι το πίσω ελαστικό του είχε χάσει την απόδοσή του σχεδόν 10 γύρους πριν πέσει η καρό σημαία. Καθώς φέτος όλοι οι αναβάτες έχουν διαρκώς την φράση Tire Management στο στόμα τους και την χρησιμοποιούν συνεχώς για να εξηγήσουν γιατί ο ρυθμός τους μέχρι τη μέση του αγώνα είναι πιο αργός σε σχέση με τους τελευταίους γύρους, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Dovizioso έφθειρε νωρίς τα ελαστικά του, όταν προσπαθούσε να περάσει τον Lorenzo. Πράγματι ο Ιταλός αναβάτης είπε ότι μια πιθανή αιτία να είναι αυτή. Όμως είπε επίσης, ότι εξίσου πιθανό να είναι και η λάθος επιλογή της μεσαίας γόμας.

Κι εδώ μπαίνουμε στο ζουμί της υπόθεσης, διότι αν η μεσαία γόμα ήταν λάθος επιλογή, τότε ποια γόμα έπρεπε να είχε βάλει; Η θεωρία λέει, ότι η σκληρή γόμα αντέχει περισσότερο, οπότε αυτή είναι η απάντηση στο ερώτημα σωστά; Όχι!

Διότι αυτή είναι η μία από τις πολλές θεωρίες που υπάρχουν για τα ελαστικά, οι οποίες είναι όλες τους σωστές και όλες τους λάθος ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν στην πίστα αλλά και τον σχεδιασμό της πίστας. Όπως ήδη έχουμε πει, τα ελαστικά της Michelin δεν έχουν σταθερή απόδοση κατά την διάρκεια του αγώνα και η συμπεριφορά τους επηρεάζεται έντονα από τον τρόπο που τα πιέζεις. Εδώ είναι βασικό να καταλάβουμε, ότι η πτώση της απόδοσης δεν οφείλεται στο “φάγωμα” της γόμας, αλλά στην “κόπωση” της σύνθεσης της γόμας. Δηλαδή όταν λένε οι αναβάτες ότι “έμειναν από λάστιχο” δεν εννοούν ότι βγήκαν τα λινά έξω. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η δήλωση του Marguez σχετικά με την επιλογή της μεσαίας γόμας για το εμπρός ελαστικό. Ο Ισπανός είπε ότι με την σκληρή γόμα κερδίζει στα δυνατά φρένα, αλλά προτιμάει την μεσαία που τον βοηθάει περισσότερο στις μάχες μέσα στις στροφές. Πώς είναι δυνατόν η σκληρή γόμα να είναι καλύτερη στα φρένα, αφού η θεωρία λέει ότι προφέρει λιγότερη πρόσφυση, άρα έχεις μεγαλύτερες πιθανότητες να μπλοκάρεις τα φρένα; Η απάντηση βρίσκεται σε μια άλλη θεωρία, που αφορά την ΣΤΙΓΜΙΑΙΑ ΥΠΕΡΘΕΡΜΝΣΗ της γόμας, η οποία με την σειρά της ρίχνει απότομα την απόδοση πρόσφυσης του ελαστικού. Αυτό λοιπόν που λέει ο Marquez είναι ότι με την σκληρή γόμα έχεις ΚΑΛΥΤΕΡΗ πρόσφυση στα ΜΕΓΑΛΗΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ φρεναρίσματα από υψηλές ταχύτητες, διότι η απόδοση του ελαστικού δεν μεταβάλλεται από την παρατεταμένη υπερθέρμανσή του. Με τις πιο μαλακές γόμες θα έχεις καλύτερη πρόσφυση στην αρχή του φρεναρίσματος, αλλά στο τέλος θα έχεις “κάψει” την γόμα και θα μπεις στην είσοδο της στροφής με ένα εμπρός ελαστικό που θα έχει μειωμένη απόδοση.

Για να καταλάβετε πόσο πολύ επηρεάζει την πρόσφυση η μεταβολή της θερμοκρασίας, πολλοί αναβάτες φεύγουν νωρίτερα από το slip-streaming για να κρυώσουν το εμπρός ελαστικό τους. Αυτό δίνει μια απάντηση στο γιατί ο Lorenzo με το μαλακό εμπρός ελαστικό παρακολουθούσε από απόσταση τον Marquez στους πρώτους γύρους και δεν κόλλησε πίσω του. Προσπαθούσε δηλαδή να κρατήσει όσο πιο κρύο γινόταν το εμπρός ελαστικό του, ώστε να μπορεί να φρενάρει αρκετά δυνατά χωρίς να το υπερθερμάνει. Γιατί έμβαλε μαλακό εμπρός; Διότι ήθελε την επιπλέον πρόσφυση στις στροφές που ήταν πιο αργός από τους άλλους δύο αντιπάλους του.

Κρατώντας λοιπόν στη μία άκρη του μυαλού μας τι συμβαίνει με την μεταβολή της θερμοκρασίας των ελαστικών και πως αυτή επηρεάζει το επίπεδο της πρόσφυσης είναι πιο εύκολο να εξηγήσουμε γιατί το Tire Management στο οποίο αναφέρονται οι αναβάτες ΔΕΝ αφορά την φθορά της γόμμας, αλλά την διαχείριση ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ που έχουν στη διάθεση τους να οδηγήσουν με τα ελαστικά σε υψηλά επίπεδα θερμοκρασίας. Έτσι εξηγείται και γιατί μπορούν να κάνουν γρήγορους γύρους στο τέλος του αγώνα παρά το γεγονός έχουν φθείρει εν μέρει τα ελαστικά τους. Διότι το πραγματικό πρόβλημά τους είναι η υπερθέρμανση και αν τα “βράσεις” στους πρώτους γύρους, μετά δεν έχεις την πολυτέλεια να τα κρυώσεις και να τα ξαναφέρεις στη θερμοκρασία ιδανικής λειτουργίας.  

Η πίστα της Αυστρίας έχει σχεδιαστεί πρωτίστως για την Formula 1 και ακολουθεί την φιλοσοφία stop and go, ώστε να επιτρέπει τις προσπεράσεις των αυτοκινήτων στα φρένα και να ακούγονται στην τηλεόραση οι αλλαγές των ταχυτήτων. Οι περισσότερες στροφές είναι γωνίες και ο χρόνος που η μοτοσυκλέτα είναι τέρμα πλαγιασμένη είναι ο μικρότερος που υπάρχει σε πίστα του πρωταθλήματος MotoGP. Άρα και ο χρόνος που το γκάζι είναι τέρμα ανοιχτό με την μοτοσυκλέτα πλαγιασμένη είναι σύντομος. Η πιθανότητα στιγμιαίας υπερθέρμανσης είναι η μικρότερη δυνατή. Πάνω σε αυτό βασίστηκε η απόφαση του Jorge Lorenzo να βάλει μαλακό ελαστικό πίσω.

Όμως πως κατάφερε να το διατηρήσει ως τον τελευταίο γύρο, όταν Dovizioso έκαψε το μεσαίας σκληρότητας πίσω ελαστικό του πολλούς γύρους πριν.

Η απάντηση βρίσκεται στο σπινάρισμα και στον χρόνο. Ο Dovizioso άνοιγε πιο νωρίς το γκάζι στις εξόδους των στροφών όταν ήταν πίσω από τον Lorenzo για να βρεθεί δίπλα του στην ευθεία, οπότε αυξανόταν ο χρόνος που το πίσω ελαστικό του ήταν εκτεθειμένο στην υπερθέρμανση. Ταυτόχρονα όμως ο πίσω τροχός του Dovizioso είχε μικρότερο ποσοστό πρόσφυσης λόγω της σκληρότερης γόμας από του Ισπανού και σπίναρε περισσότερη ώρα.

Το σπινάρισμα αυτό αύξανε ακόμα περισσότερο το επίπεδο της θερμοκρασίας του πίσω ελαστικού του. Με άλλα λόγια, το υψηλό κράτημα του μαλακού ελαστικού που είχε ο Lorenzo μείωνε τον χρόνο που ήταν εκτεθειμένο στην υπερθέρμανση, ενώ το μεσαίας γόμας πίσω ελαστικό του Dovizioso ήταν περισσότερη ώρα εκτεθειμένο.  

Αν η χάραξη της πίστας ήταν διαφορετική, η επιλογή του Lorenzo θα ήταν στα όρια της παράνοιας. Όμως για την πίστα της Αυστρίας και με τα χαρακτηριστικά που έχουν τα ελαστικά της Michelin ήταν λογικότατη.   

MotoGP 2024, Sepang P1 - O Bagnaia με ψυχολογικό πλεονέκτημα, 2ος ο Martin με πτώση στο τέλος

Pecco Bagnaia
Κώστα Γκαζή
Από τον

Κώστα Γκαζή

1/11/2024

Με τη Valencia να θρηνεί πάνω από 150 νεκρούς από τις καταστροφικές πλημμύρες, και το GP της πόλης να κρίνεται αβέβαιο, η απόδοση των δυο διεκδικητών, Martin και Bagnaia, στον προτελευταίο γύρο της σεζόν στη Μαλαισία θα μπορούσε να κρίνει τον τίτλο του 2024. Για την ώρα ο Martin προηγείται στη βαθμολογία με 453 βαθμούς, ενώ ο Bagnaia έπεται στη δεύτερη θέση με 436, όμως το ψυχολογικό πλεονέκτημα στα P1 πήγε στον Pecco που ήταν ταχύτερος, με τον Martin από κοντά, αλλά με πτώση στο τέλος που του ψαλιδίζει λίγο τα φτερά.

Στα πρωινά FP1 της Μαλαισίας -με βρεγμένα κομμάτια στην πίστα-, ταχύτερος όλων ήταν ο Pecco Bagnaia, δεύτερος ο Maverick Vinales και τρίτος ο Marco Bezzecchi. Έκτος ήταν ο πρωτοπόρος στη βαθμολογία Jorge Martin, ένατος ο Andrea Iannone στην πρώτη του επαφή με MotoGP μοτοσυκλέτα μετά από 5 χρόνια αντικαθιστώντας τον Fabio Di Giannantonio, και 12ος ο Marc Marquez. Σημειώστε πάντως πως τα αποτελέσματα των ελεύθερων δοκιμαστικών ήταν απλώς ενδεικτικά, καθώς πολλοί αναβάτες δεν έβαλαν τα πιο μαλακά ελαστικά για επίτευξη χρόνου -ο Iannone "έγραψε" τον καλό του χρόνο με αυτά.

Τα P1 ξεκινούν με πολλή ζέστη, όπου το θερμόμετρο δείχνει 34 βαθμούς Κελσίου, ενώ η πίστα είναι στεγνή.

Ο ταχύτερος πρώτος χρόνος ανήκει στον Jorge Martin με 1:58.978 (ταχύτερος χρόνος στην πίστα είναι το 1:57.491 από την pole position του Pecco Bagnaia το 20230), ενώ στους πρώτους κιόλας γύρους έχουμε ένα σώσιμο από τον Marc Marquez και μια πτώση (lowside) χωρίς επιπτώσεις για τον Bread Binder.

Aleix Espargaro

Οκτώ λεπτά από την έναρξη των P1, πτώση έχει ο Aleix Espargaro στην δύσκολη και τεχνική 9 (στην ίδια στροφή είχε πτώση στα FP1 και o Pedro Acosta), ευτυχώς χωρίς τραυματισμό.

Λίγο πριν κλείσει το πρώτο τέταρτο των P1, ο Martin βελτιώνει ελαφρώς τον χρόνο του με 1:58.939, ενώ η πρώτη πεντάδα αυτή τη στιγμή έχει ως εξής: Martin, Miller, Acosta, Morbidelli και... Zarco! Έκτος είναι ο Quartararo, έβδομος ο Marc Marquez κα... 18ος ο Bagnaia. Ο Iannone είναι μόλις 20ος.

Τριάντα επτά λεπτά πριν το τέλος ο Bagnaia ξεκινά να βρίσκει τον ρυθμό του, για να ανέβει από 18ος στην 9η θέση, ενώ συνεχίζει να γυρίζει γρήγορα για να κόψει κι άλλο από τον χρόνο του, παραμένοντας όμως στην ίδια θέση.

Μισή ώρα πέρασε, μισή ώρα απομένει για την ολοκλήρωση των P1, και η πρώτη πεντάδα των ταχύτερων αναβατών έχει ως εξής: Martin, Miller, Acosta, Morbidelli και Zarco. Έκτος έχει ανέβει ο Bastianini, έβδομος είναι ο Quartararo και στις θέσεις 8 και 9 τα αδέλφια Marquez με πρώτο τον Marc. Ο Bagnaia συμπληρώνει την πρώτη δεκάδα, 0,582 δευτερόλεπτα πίσω από τον πρώτο Martin.

Πτώση έχει εδώ ο Aleix Espargaro, τη δεύτερη του για τα P1 και... στην ίδια στροφή!

Οι τρεις τελευταίοι αναβάτες είναι οι Maverick Vinales (!), Andrea Iannone και Luca Savadori.

Εικοσιεφτά λεπτά πριν το τέλος, πέφτει από lowside στην 15 o Marco Bezzecchi, με λίγα, χωρίς να χτυπήσει.

Μαλακά φρέσκα ελαστικά μπαίνουν στους τροχούς των μοτοσυκλετών και όλοι οι πιλότοι βγαίνουν για time attack -την τελική επίθεση στους χρόνους-, 16 λεπτά πριν το τέλος των δοκιμαστικών.

Alex Rins

Σημειώστε πως η Yamaha δοκιμάζει στη Sepang νέο τετρακύλινδρο εν σειρά κινητήρα, με τον Alex Rins να γράφει χρόνους με αυτόν, εν αναμονή του επερχόμενου V4 που θα έρθει αργότερα.

Την έκπληξη κάνει ο Takaaki Nakagami, που με φρέσκα ελαστικά ανεβαίνει... τρίτος, αν και πιστεύουμε πως οι χρόνοι θα αλλάξουν άρδην συντόμως καθώς όλοι οι αναβάτες πιέζουν πλέον στο όριο -και πέραν αυτού.

Πρώτος περνά ο Bagnaia με 1:58.280, 2ος ο Bastianini (1-2 η εργοστασιακή Ducati), τρίτος ο Alex Rins (με τον νέο κινητήρα), τέταρτος είναι ο Miller και πέμπτος ο Martin -όχι για πολύ ακόμα.

Jorge Martin

Bagnaia και Martin συνεχίζουν να γυρίζουν ταχύτατα, με τον Martin να γίνεται ο πρώτος αναβάτης στο 1:57, με 1:57.829!

Δεύτερος ανεβαίνει ο Bestia, τρίτος ο Pecco, τέταρτος ο Acosta και πέμπτος ο Quartararo!

Ο Martin αυξάνει κι άλλο το πλεονέκτημά του, ρίχνοντας τον χρόνο του κατά 0.100 δευτερόλεπτα στο 1:57.729.

Johann Zarco

Η Yamaha δείχνει να μπορεί να κρατηθεί ψηλά ακόμα και στο time attack, με Fabio και Alex να κάνουν το 4-7, όμως η Honda έχει υποχωρήσει, με τον Zarco 12o και τον Nakagami 15o.

Iannone

Ο Iannone βελτιώνει τον χρόνο του, όμως είναι 2.538 δευτερόλεπτα πίσω από τον πρώτο Martin, στην 21η θέση, περνώντας μπροστά μόνο από τον αναβάτη εξέλιξης Luca Savadori.

Πέντε λεπτά πριν την καρό σημαία και μπαίνουμε στην τελική ευθεία, στην τελευταία ευκαιρία για να περάσουν οι αναβάτες απευθείας στα Q2, αποφεύγοντας τα Q1.

Οι τελευταίοι τρεις αναβάτες της πρώτης δεκάδας που βρίσκονται άμεσα σε κίνδυνο για τα Q1 είναι οι Marc Marquez (8), Jack Miller (9) και Alex Marquez (10).

Pecco Bagnaia

Ο Pecco καταφέρνει και απαντά στον Martin, γράφοντας τον ταχύτερο χρόνο με 1:57.679, με το δράμα να έρχεται αμέσως μετά, αφού στην προσπάθειά του να ξαναπάρει την πρωτιά ο αναβάτης της Prima Pramac πέφτει από lowside στην 1!

Ένα λεπτό πριν το τέλος ο Alex Marquez από 12ος περνά 4ος, πετώντας έξω από την 10άδα τον αδελφό του, ο οποίος είναι 11ος, και έχει μια τελευταία ευκαιρία για να περάσει ξανά στην δεκάδα, με λίγα δευτερόλεπτα να απομένουν...

Marc Marquez

Χρόνο καταφέρνουν να γράψουν τελευταία στιγμή τόσο ο Vinales, όσο και ο Miller, ενώ ο Marc περνά 8ος, για να υποβιβαστεί μετά στην 9η θέση και να γλίτώσει τα Q1 στο παρά τρίχα, τερματίζοντας τελικά 10ος! 

Η πρώτη δεκάδα των P1 έχει ως εξής:

1. Pecco Bagnaia, Ducati, 1:57.679
2. Jorge Martin, Ducati, +0,050
3. Enea Bastianini, Ducai, +0,198
4. Maverick Vinales, Aprilia, +0,462
5. Alex Marquez, Ducati, +0,617
6. Fabio Quartararo, Yamaha, +0,624 
7. Franco Morbidelli, Ducati, +0,631
8. Alex Rins, Yamaha, 0,657
9. Jack Miller, KTM, 0,681
10. Marc Marquez, Ducati 0,683

Ετικέτες