Γιατί τα μαλακά ελαστικά του Lorenzo άντεξαν περισσότερο

Η θεωρία στην πράξη
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

13/8/2018

Όταν τελείωσε ο αγώνας της Αυστρίας θα έμειναν πολλοί με την απορία, πως είναι δυνατόν η μαλακή γόμα που είχε διαλέξει ο Jorge Lorenzo να αντέξει περισσότερο από την μεσαίας σκληρότητας γόμα που είχε η μοτοσυκλέτα του Dovizioso. Ο Ιταλός αναβάτης της Ducati δήλωσε ότι το πίσω ελαστικό του είχε χάσει την απόδοσή του σχεδόν 10 γύρους πριν πέσει η καρό σημαία. Καθώς φέτος όλοι οι αναβάτες έχουν διαρκώς την φράση Tire Management στο στόμα τους και την χρησιμοποιούν συνεχώς για να εξηγήσουν γιατί ο ρυθμός τους μέχρι τη μέση του αγώνα είναι πιο αργός σε σχέση με τους τελευταίους γύρους, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Dovizioso έφθειρε νωρίς τα ελαστικά του, όταν προσπαθούσε να περάσει τον Lorenzo. Πράγματι ο Ιταλός αναβάτης είπε ότι μια πιθανή αιτία να είναι αυτή. Όμως είπε επίσης, ότι εξίσου πιθανό να είναι και η λάθος επιλογή της μεσαίας γόμας.

Κι εδώ μπαίνουμε στο ζουμί της υπόθεσης, διότι αν η μεσαία γόμα ήταν λάθος επιλογή, τότε ποια γόμα έπρεπε να είχε βάλει; Η θεωρία λέει, ότι η σκληρή γόμα αντέχει περισσότερο, οπότε αυτή είναι η απάντηση στο ερώτημα σωστά; Όχι!

Διότι αυτή είναι η μία από τις πολλές θεωρίες που υπάρχουν για τα ελαστικά, οι οποίες είναι όλες τους σωστές και όλες τους λάθος ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν στην πίστα αλλά και τον σχεδιασμό της πίστας. Όπως ήδη έχουμε πει, τα ελαστικά της Michelin δεν έχουν σταθερή απόδοση κατά την διάρκεια του αγώνα και η συμπεριφορά τους επηρεάζεται έντονα από τον τρόπο που τα πιέζεις. Εδώ είναι βασικό να καταλάβουμε, ότι η πτώση της απόδοσης δεν οφείλεται στο “φάγωμα” της γόμας, αλλά στην “κόπωση” της σύνθεσης της γόμας. Δηλαδή όταν λένε οι αναβάτες ότι “έμειναν από λάστιχο” δεν εννοούν ότι βγήκαν τα λινά έξω. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η δήλωση του Marguez σχετικά με την επιλογή της μεσαίας γόμας για το εμπρός ελαστικό. Ο Ισπανός είπε ότι με την σκληρή γόμα κερδίζει στα δυνατά φρένα, αλλά προτιμάει την μεσαία που τον βοηθάει περισσότερο στις μάχες μέσα στις στροφές. Πώς είναι δυνατόν η σκληρή γόμα να είναι καλύτερη στα φρένα, αφού η θεωρία λέει ότι προφέρει λιγότερη πρόσφυση, άρα έχεις μεγαλύτερες πιθανότητες να μπλοκάρεις τα φρένα; Η απάντηση βρίσκεται σε μια άλλη θεωρία, που αφορά την ΣΤΙΓΜΙΑΙΑ ΥΠΕΡΘΕΡΜΝΣΗ της γόμας, η οποία με την σειρά της ρίχνει απότομα την απόδοση πρόσφυσης του ελαστικού. Αυτό λοιπόν που λέει ο Marquez είναι ότι με την σκληρή γόμα έχεις ΚΑΛΥΤΕΡΗ πρόσφυση στα ΜΕΓΑΛΗΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ φρεναρίσματα από υψηλές ταχύτητες, διότι η απόδοση του ελαστικού δεν μεταβάλλεται από την παρατεταμένη υπερθέρμανσή του. Με τις πιο μαλακές γόμες θα έχεις καλύτερη πρόσφυση στην αρχή του φρεναρίσματος, αλλά στο τέλος θα έχεις “κάψει” την γόμα και θα μπεις στην είσοδο της στροφής με ένα εμπρός ελαστικό που θα έχει μειωμένη απόδοση.

Για να καταλάβετε πόσο πολύ επηρεάζει την πρόσφυση η μεταβολή της θερμοκρασίας, πολλοί αναβάτες φεύγουν νωρίτερα από το slip-streaming για να κρυώσουν το εμπρός ελαστικό τους. Αυτό δίνει μια απάντηση στο γιατί ο Lorenzo με το μαλακό εμπρός ελαστικό παρακολουθούσε από απόσταση τον Marquez στους πρώτους γύρους και δεν κόλλησε πίσω του. Προσπαθούσε δηλαδή να κρατήσει όσο πιο κρύο γινόταν το εμπρός ελαστικό του, ώστε να μπορεί να φρενάρει αρκετά δυνατά χωρίς να το υπερθερμάνει. Γιατί έμβαλε μαλακό εμπρός; Διότι ήθελε την επιπλέον πρόσφυση στις στροφές που ήταν πιο αργός από τους άλλους δύο αντιπάλους του.

Κρατώντας λοιπόν στη μία άκρη του μυαλού μας τι συμβαίνει με την μεταβολή της θερμοκρασίας των ελαστικών και πως αυτή επηρεάζει το επίπεδο της πρόσφυσης είναι πιο εύκολο να εξηγήσουμε γιατί το Tire Management στο οποίο αναφέρονται οι αναβάτες ΔΕΝ αφορά την φθορά της γόμμας, αλλά την διαχείριση ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ που έχουν στη διάθεση τους να οδηγήσουν με τα ελαστικά σε υψηλά επίπεδα θερμοκρασίας. Έτσι εξηγείται και γιατί μπορούν να κάνουν γρήγορους γύρους στο τέλος του αγώνα παρά το γεγονός έχουν φθείρει εν μέρει τα ελαστικά τους. Διότι το πραγματικό πρόβλημά τους είναι η υπερθέρμανση και αν τα “βράσεις” στους πρώτους γύρους, μετά δεν έχεις την πολυτέλεια να τα κρυώσεις και να τα ξαναφέρεις στη θερμοκρασία ιδανικής λειτουργίας.  

Η πίστα της Αυστρίας έχει σχεδιαστεί πρωτίστως για την Formula 1 και ακολουθεί την φιλοσοφία stop and go, ώστε να επιτρέπει τις προσπεράσεις των αυτοκινήτων στα φρένα και να ακούγονται στην τηλεόραση οι αλλαγές των ταχυτήτων. Οι περισσότερες στροφές είναι γωνίες και ο χρόνος που η μοτοσυκλέτα είναι τέρμα πλαγιασμένη είναι ο μικρότερος που υπάρχει σε πίστα του πρωταθλήματος MotoGP. Άρα και ο χρόνος που το γκάζι είναι τέρμα ανοιχτό με την μοτοσυκλέτα πλαγιασμένη είναι σύντομος. Η πιθανότητα στιγμιαίας υπερθέρμανσης είναι η μικρότερη δυνατή. Πάνω σε αυτό βασίστηκε η απόφαση του Jorge Lorenzo να βάλει μαλακό ελαστικό πίσω.

Όμως πως κατάφερε να το διατηρήσει ως τον τελευταίο γύρο, όταν Dovizioso έκαψε το μεσαίας σκληρότητας πίσω ελαστικό του πολλούς γύρους πριν.

Η απάντηση βρίσκεται στο σπινάρισμα και στον χρόνο. Ο Dovizioso άνοιγε πιο νωρίς το γκάζι στις εξόδους των στροφών όταν ήταν πίσω από τον Lorenzo για να βρεθεί δίπλα του στην ευθεία, οπότε αυξανόταν ο χρόνος που το πίσω ελαστικό του ήταν εκτεθειμένο στην υπερθέρμανση. Ταυτόχρονα όμως ο πίσω τροχός του Dovizioso είχε μικρότερο ποσοστό πρόσφυσης λόγω της σκληρότερης γόμας από του Ισπανού και σπίναρε περισσότερη ώρα.

Το σπινάρισμα αυτό αύξανε ακόμα περισσότερο το επίπεδο της θερμοκρασίας του πίσω ελαστικού του. Με άλλα λόγια, το υψηλό κράτημα του μαλακού ελαστικού που είχε ο Lorenzo μείωνε τον χρόνο που ήταν εκτεθειμένο στην υπερθέρμανση, ενώ το μεσαίας γόμας πίσω ελαστικό του Dovizioso ήταν περισσότερη ώρα εκτεθειμένο.  

Αν η χάραξη της πίστας ήταν διαφορετική, η επιλογή του Lorenzo θα ήταν στα όρια της παράνοιας. Όμως για την πίστα της Αυστρίας και με τα χαρακτηριστικά που έχουν τα ελαστικά της Michelin ήταν λογικότατη.   

Valentino Rossi και Casey Stoner - Η μεγάλη συμφιλίωση στο ράντσο του “γιατρού”

Κλείνει με απρόσμενα θετικό πρόσημο η μεγάλη παλιά κόντρα των δυο θρύλων
Valentino Rossy και Casey Stoner
Κώστα Γκαζή
Από τον

Κώστα Γκαζή

12/11/2024

Από τις πιο διάσημες ατάκες στην ιστορία των αγώνων μοτοσυκλέτας είναι και η φράση του Casey Stoner στον Valentino Rossi, μετά το GP της Jerez το 2011. Εκεί, μετά από μια… βουτιά του Rossi στο εσωτερικό του Αυστραλού ο Ιταλός έπεσε παρασύροντας και τον Αυστραλό. Λίγο μετά οι κάμερες είχαν απαθανατίσει τον Stoner να χειροκροτά ειρωνικά τον Rossi που είχε καβαλήσει ξανά επιστρέφοντας στον αγώνα, για να έρθει κατόπιν η συνάντηση του αναβάτη με το #27 στα pits με τον Rossi, όπου ο Casey του είπε το αμίμητο “οι φιλοδοξίες σου ξεπέρασαν το ταλέντο σου”. Κι όμως, τα χρόνια πέρασαν, και η σχέση των δύο είχε μια απρόσμενη, και πολύ όμορφη κατάληξη τόσο για τους δυο τους, όσο και για όλους τους φαν των αγώνων μοτοσυκλέτας.

Ποιος θα ξεχάσει τις απίστευτες μάχες που μας έδωσαν οι Rossi και Stonter όταν αγωνίζονταν ο ένας ενάντια στον άλλο; Ποιος μπορεί να μείνει ασυγκίνητος μπροστά σε στιγμές όπως η προσπέραση του Ιταλού στον Αυστραλό στην corkscrew της Laguna Seca το 2008;

Rossi-Stoner Laguna Seca

Οι δυο τους μας χάρισαν ιστορικά στιγμιότυπα και μοναδικές αναμνήσεις, με την κόντρα να συνοδεύεται τόσο από κάποιους τσακωμούς όπως εκείνον στη Jerez το 11, με αιχμηρές δηλώσεις εκατέρωθεν αλλά και με μεγάλες δόσεις αμοιβαίου σεβασμού.

Το 2022, σε μια συνέντευξή, ο Stoner δήλωσε για την κόντρα του με τον Rossi, στα τέλη της δεκαετίας του 2000 και στις αρχές εκείνης του 2010, πως τον βοήθησε να ωριμάσει και να περάσει στο επόμενο επίπεδο. Δυο τεράστιοι αναβάτες και δυο μεγάλοι αντίπαλοι: ο ένας με 2 Παγκόσμιους Τίτλους με τη μοτοσυκλέτα της Ducati που εκείνη την εποχή κανείς άλλος δεν μπορούσε να δαμάσει (με τον Rossi να περνά τα δυο πιο μίζερα χρόνια της καριέρας του στο στρατόπεδο των Ιταλών, όπου ο Stoner τον κατηγόρησε πως μαζί με τον μηχανικό του, Jeremy Burgess μιλούσαν άσχημα για τον Αυστραλό, λέγοντας πως… θα διορθώσουν εύκολα και γρήγορα τα κακώς κείμενα της μοτοσυκλέτας), και ο άλλος με 9 Παγκόσμιους Τίτλους, με σοβαρή υποψηφιότητα για τον τίτλο του GOAT ανεξαρτήτως εποχής, και αδιαμφισβήτητα του αγωνιζόμενου που έκανε περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο στην ιστορία τους αγώνες μοτοσυκλέτες δημοφιλείς στο ευρύ κοινό.

Stoner-Rossi Jerez 2011

Ο Αυστραλός κατηγορήθηκε από πολλούς ως γκρινιάρης, ο Ιταλός ως δολοπλόκος και με αντιαθλητική συμπεριφορά, δυο έντονοι χαρακτήρες, ο καθένας με τα καλά και με τα στραβά του, με απέραντο ταλέντο όμως στην οδήγηση και τεράστια επιρροή στον χώρο.

Και τώρα, το 2024, με τους δυο τους να έχουν αποσυρθεί εδώ και πολλά χρόνια από τους αγώνες, ο Rossi προσκάλεσε τον Stoner στο διάσημο ράντσο του Ιταλού στην Ταβούλια, ο Αυστραλός δέχθηκε, και όλοι υποδεχτήκαμε με χαρά τα πλάνα που τους βλέπουμε να γράφουν γύρους στην dirt-track πίστα του κτήματος, και να ξοδεύουν χρόνο μαζί, δείχνοντας να απολαμβάνουν με το παραπάνω ο ένας την παρέα του άλλου! Ειδικά ο Rossi, πιο εκδηλωτικός από τον πάντα συγκρατημένο Stoner, έδειχνε απέραντη χαρά που είχε μαζί του τον Αυστραλό.

Stoner και Rossi στο ράντσο του γιατρού

Ο Stoner έγραψε στη συνέχεια στα social media πως “Άλλαξαν πολλά σε εμένα και στον Vale τα προηγούμενα 12 χρόνια. Οικογένεια, φίλοι… αλλά το πάθος για τη μοτοσυκλέτα θα είναι πάντα ίδιο. Σε ευχαριστώ για την ευκαιρία που μου έδωσες να μοιραστώ ξανά την ίδια πίστα μαζί σου!”

Stoner-Rossi

Θα μπορούσαμε άραγε να ονειρευτούμε ανάλογη συμφιλίωση του Rossi με Jorge Lorenzo; Δύσκολο. Με Marc Marquez; Μάλλον αδύνατο. Η ελπίδα πάντως πεθαίνει τελευταία. Αν όλοι μας χαρήκαμε που το τσεκούρι του πολέμου μεταξύ Rossi και Stoner θάφτηκε για πάντα με κάθε επισημότητα, ποια θα ήταν τα συναισθήματά μας αν τελικά βλέπαμε Ιταλό και Ισπανούς να αφήνουν πίσω τους τα παρατράγουδα και να επικεντρώνονταν στο πάθος για μοτοσυκλέτα στο οποίο αναφέρεται ο Stoner;