Γιατί τα μαλακά ελαστικά του Lorenzo άντεξαν περισσότερο

Η θεωρία στην πράξη
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

13/8/2018

Όταν τελείωσε ο αγώνας της Αυστρίας θα έμειναν πολλοί με την απορία, πως είναι δυνατόν η μαλακή γόμα που είχε διαλέξει ο Jorge Lorenzo να αντέξει περισσότερο από την μεσαίας σκληρότητας γόμα που είχε η μοτοσυκλέτα του Dovizioso. Ο Ιταλός αναβάτης της Ducati δήλωσε ότι το πίσω ελαστικό του είχε χάσει την απόδοσή του σχεδόν 10 γύρους πριν πέσει η καρό σημαία. Καθώς φέτος όλοι οι αναβάτες έχουν διαρκώς την φράση Tire Management στο στόμα τους και την χρησιμοποιούν συνεχώς για να εξηγήσουν γιατί ο ρυθμός τους μέχρι τη μέση του αγώνα είναι πιο αργός σε σχέση με τους τελευταίους γύρους, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Dovizioso έφθειρε νωρίς τα ελαστικά του, όταν προσπαθούσε να περάσει τον Lorenzo. Πράγματι ο Ιταλός αναβάτης είπε ότι μια πιθανή αιτία να είναι αυτή. Όμως είπε επίσης, ότι εξίσου πιθανό να είναι και η λάθος επιλογή της μεσαίας γόμας.

Κι εδώ μπαίνουμε στο ζουμί της υπόθεσης, διότι αν η μεσαία γόμα ήταν λάθος επιλογή, τότε ποια γόμα έπρεπε να είχε βάλει; Η θεωρία λέει, ότι η σκληρή γόμα αντέχει περισσότερο, οπότε αυτή είναι η απάντηση στο ερώτημα σωστά; Όχι!

Διότι αυτή είναι η μία από τις πολλές θεωρίες που υπάρχουν για τα ελαστικά, οι οποίες είναι όλες τους σωστές και όλες τους λάθος ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν στην πίστα αλλά και τον σχεδιασμό της πίστας. Όπως ήδη έχουμε πει, τα ελαστικά της Michelin δεν έχουν σταθερή απόδοση κατά την διάρκεια του αγώνα και η συμπεριφορά τους επηρεάζεται έντονα από τον τρόπο που τα πιέζεις. Εδώ είναι βασικό να καταλάβουμε, ότι η πτώση της απόδοσης δεν οφείλεται στο “φάγωμα” της γόμας, αλλά στην “κόπωση” της σύνθεσης της γόμας. Δηλαδή όταν λένε οι αναβάτες ότι “έμειναν από λάστιχο” δεν εννοούν ότι βγήκαν τα λινά έξω. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η δήλωση του Marguez σχετικά με την επιλογή της μεσαίας γόμας για το εμπρός ελαστικό. Ο Ισπανός είπε ότι με την σκληρή γόμα κερδίζει στα δυνατά φρένα, αλλά προτιμάει την μεσαία που τον βοηθάει περισσότερο στις μάχες μέσα στις στροφές. Πώς είναι δυνατόν η σκληρή γόμα να είναι καλύτερη στα φρένα, αφού η θεωρία λέει ότι προφέρει λιγότερη πρόσφυση, άρα έχεις μεγαλύτερες πιθανότητες να μπλοκάρεις τα φρένα; Η απάντηση βρίσκεται σε μια άλλη θεωρία, που αφορά την ΣΤΙΓΜΙΑΙΑ ΥΠΕΡΘΕΡΜΝΣΗ της γόμας, η οποία με την σειρά της ρίχνει απότομα την απόδοση πρόσφυσης του ελαστικού. Αυτό λοιπόν που λέει ο Marquez είναι ότι με την σκληρή γόμα έχεις ΚΑΛΥΤΕΡΗ πρόσφυση στα ΜΕΓΑΛΗΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ φρεναρίσματα από υψηλές ταχύτητες, διότι η απόδοση του ελαστικού δεν μεταβάλλεται από την παρατεταμένη υπερθέρμανσή του. Με τις πιο μαλακές γόμες θα έχεις καλύτερη πρόσφυση στην αρχή του φρεναρίσματος, αλλά στο τέλος θα έχεις “κάψει” την γόμα και θα μπεις στην είσοδο της στροφής με ένα εμπρός ελαστικό που θα έχει μειωμένη απόδοση.

Για να καταλάβετε πόσο πολύ επηρεάζει την πρόσφυση η μεταβολή της θερμοκρασίας, πολλοί αναβάτες φεύγουν νωρίτερα από το slip-streaming για να κρυώσουν το εμπρός ελαστικό τους. Αυτό δίνει μια απάντηση στο γιατί ο Lorenzo με το μαλακό εμπρός ελαστικό παρακολουθούσε από απόσταση τον Marquez στους πρώτους γύρους και δεν κόλλησε πίσω του. Προσπαθούσε δηλαδή να κρατήσει όσο πιο κρύο γινόταν το εμπρός ελαστικό του, ώστε να μπορεί να φρενάρει αρκετά δυνατά χωρίς να το υπερθερμάνει. Γιατί έμβαλε μαλακό εμπρός; Διότι ήθελε την επιπλέον πρόσφυση στις στροφές που ήταν πιο αργός από τους άλλους δύο αντιπάλους του.

Κρατώντας λοιπόν στη μία άκρη του μυαλού μας τι συμβαίνει με την μεταβολή της θερμοκρασίας των ελαστικών και πως αυτή επηρεάζει το επίπεδο της πρόσφυσης είναι πιο εύκολο να εξηγήσουμε γιατί το Tire Management στο οποίο αναφέρονται οι αναβάτες ΔΕΝ αφορά την φθορά της γόμμας, αλλά την διαχείριση ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ που έχουν στη διάθεση τους να οδηγήσουν με τα ελαστικά σε υψηλά επίπεδα θερμοκρασίας. Έτσι εξηγείται και γιατί μπορούν να κάνουν γρήγορους γύρους στο τέλος του αγώνα παρά το γεγονός έχουν φθείρει εν μέρει τα ελαστικά τους. Διότι το πραγματικό πρόβλημά τους είναι η υπερθέρμανση και αν τα “βράσεις” στους πρώτους γύρους, μετά δεν έχεις την πολυτέλεια να τα κρυώσεις και να τα ξαναφέρεις στη θερμοκρασία ιδανικής λειτουργίας.  

Η πίστα της Αυστρίας έχει σχεδιαστεί πρωτίστως για την Formula 1 και ακολουθεί την φιλοσοφία stop and go, ώστε να επιτρέπει τις προσπεράσεις των αυτοκινήτων στα φρένα και να ακούγονται στην τηλεόραση οι αλλαγές των ταχυτήτων. Οι περισσότερες στροφές είναι γωνίες και ο χρόνος που η μοτοσυκλέτα είναι τέρμα πλαγιασμένη είναι ο μικρότερος που υπάρχει σε πίστα του πρωταθλήματος MotoGP. Άρα και ο χρόνος που το γκάζι είναι τέρμα ανοιχτό με την μοτοσυκλέτα πλαγιασμένη είναι σύντομος. Η πιθανότητα στιγμιαίας υπερθέρμανσης είναι η μικρότερη δυνατή. Πάνω σε αυτό βασίστηκε η απόφαση του Jorge Lorenzo να βάλει μαλακό ελαστικό πίσω.

Όμως πως κατάφερε να το διατηρήσει ως τον τελευταίο γύρο, όταν Dovizioso έκαψε το μεσαίας σκληρότητας πίσω ελαστικό του πολλούς γύρους πριν.

Η απάντηση βρίσκεται στο σπινάρισμα και στον χρόνο. Ο Dovizioso άνοιγε πιο νωρίς το γκάζι στις εξόδους των στροφών όταν ήταν πίσω από τον Lorenzo για να βρεθεί δίπλα του στην ευθεία, οπότε αυξανόταν ο χρόνος που το πίσω ελαστικό του ήταν εκτεθειμένο στην υπερθέρμανση. Ταυτόχρονα όμως ο πίσω τροχός του Dovizioso είχε μικρότερο ποσοστό πρόσφυσης λόγω της σκληρότερης γόμας από του Ισπανού και σπίναρε περισσότερη ώρα.

Το σπινάρισμα αυτό αύξανε ακόμα περισσότερο το επίπεδο της θερμοκρασίας του πίσω ελαστικού του. Με άλλα λόγια, το υψηλό κράτημα του μαλακού ελαστικού που είχε ο Lorenzo μείωνε τον χρόνο που ήταν εκτεθειμένο στην υπερθέρμανση, ενώ το μεσαίας γόμας πίσω ελαστικό του Dovizioso ήταν περισσότερη ώρα εκτεθειμένο.  

Αν η χάραξη της πίστας ήταν διαφορετική, η επιλογή του Lorenzo θα ήταν στα όρια της παράνοιας. Όμως για την πίστα της Αυστρίας και με τα χαρακτηριστικά που έχουν τα ελαστικά της Michelin ήταν λογικότατη.   

 MotoGP 2025, Red Bull Grand Prix of The Americas, P1 - Marc Marquez, ο βασιλιάς της COTA εξαφανίστηκε μπροστά...

Πέντε Ducati στις πρώτες πέντε θέσεις, μόλις 10ος ο Pecco Bagnaia - Στο κατόπι του Marc η... Tavulia squad με τους Di Giannantonio και Morbidelli
Marc Marquez
Κώστα Γκαζή
Από τον

Κώστα Γκαζή

28/3/2025

Τα πρώτα χρονομετρημένα δοκιμαστικά ξεκινούν, με τον ουρανό συννεφιασμένο μεν, αλλά χωρίς βροχή. Η πίστα του Austin πάντως είναι ακόμα βρεγμένη, με τους αναβάτες να φορούν βρόχινα ελαστικά. Μια στεγνή γραμμή έχει αρχίσει να σχηματίζεται, αλλά σε κάποια σημεία η πίστα έχει κρατήσει νερά, και μια στιγμή απροσεξίας εύκολα μπορεί να οδηγήσει σε πτώση.

Ο Pedro Acosta γράφει τον πρώτο ταχύτερο χρόνο, ενώ αμέσως μετά μπροστά περνάει ο Pecco Bagnaia. Όσο θα στεγνώνει η πίστα και όσο θα ανεβάζουν σταδιακά ρυθμό οι αγωνιζόμενοι, τόσο θα αλλάζει η πρωτιά. Ο χρόνος του Pecco είναι 2:14.513, ενώ το ρεκόρ πίστας εδώ είναι 2:00.864, ρεκόρ που κατέχει από το 2024 ο Maverick Vinales. Καταλαβαίνετε πόσο μακριά είναι αυτή τη στιγμή οι χρόνοι από αυτό.

Ο Marc Marquez, που στα πρώτα ελεύθερα δοκιμαστικά είχε high-side -η πρώτη του πτώση με την εργοστασιακή Ducati, καθώς ο Ισπανός δεν είχε πέσει στους πρώτους δύο γύρους-, ενώ στη συνέχεια τερμάτισε τρίτος, τώρα σημειώνει τον ταχύτερο χρόνο, με 2:13.456, που για την ώρα απέχει μισό δευτερόλεπτο από τον χρόνο του δεύτερου, Fermin Aldeguer.

Δεκατρία λεπτά μετά την έναρξη των δοκιμαστικών, ο Marc βελτιώνει κι άλλο τον χρόνο του, ενώ πίσω του βρίσκονται οι Zarco, Morbidelli, Miller και Aldeguer.

Εντωμεταξύ στα pits βρίσκονται γνωστοί Αμερικανοί θρύλοι του MotoGP, όπως ο King Kenny Roberts, και ο Kevin Schwantz ο οποίος εκτελεί και χρέη σχολιαστή με την ομάδα της Dorna. Στα pits της Aprilia βρίσκεται και ο Παγκόσμιος Πρωταθλητής 2024 Jorge Martin, ο οποίος έχει έρθει για να δεθεί περισσότερο με τη νέα του ομάδα, καθώς ακόμα καθυστερεί η επάνοδός του -ελπίζουμε να τον δούμε στον επόμενο αγώνα, που είναι στο Κατάρ.

Δυο λεπτά αργότερα και ο Alex Marquez περνά εκείνος πρώτος, με τους αδελφούς Marquez να κάνουν το 1-2, όμως δεν περνά πολλή ώρα και ο Morbidelli υποσκελίζει και τους δυο Ισπανούς, με τον αναβάτη της VR46 να δείχνει δυνατός και έτοιμος για καλές επιδόσεις στις Η.Π.Α.

Ωπ! Ποιος είναι τώρα ταχύτερος όλων; Ο Joan Mir της Honda! Νωρίς είναι φυσικά ακόμα, και ο χρόνος του είναι μόλις στο 2:13, έτσι δεν κρατάμε και την αναπνοή μας από την αγωνία.

Σαράντα λεπτά απομένουν για το τέλος των δοκιμαστικών, και οι περισσότεροι αναβάτες έχουν μπει στα pits για να πάρουν μια ανάση, να συζητήσουν με τους μηχανικούς τους, και να περιμένουν την πίστα να στεγνώσει περισσότερο.

Παρόλο τώρα που είναι ακόμα νωρίς, αξίζει να δούμε τη διαφορά που υπάρχει αυτή τη στιγμή στο στρατόπεδο της Yamaha, με τον Jack Miller να είναι 7ος, τον Alex Rins μόλις 19ο και τον Fabio Quartararo... τελευταίο, στα pits, σχεδόν 7 δευτερόλεπτα πίσω από τον πρώτο! Δύσκολα τα πράγματα για τον Fabio, ενώ καθώς γράφουμε αυτές τις γραμμές, ο Miller βγαίνει στην πίστα με slick, και σημειώνει τον ταχύτερο χρόνο, o πρώτος αναβάτης που πέφτει στο 2:12, ενώ στον επόμενο γύρο τον ρίχνει ακόμα περισσότερο στο 2:11.

Η πίστα στεγνώνει ολοένα και περισσότερο, και όλοι οι αναβάτες βγαίνουν ξανά από τα pits για τη δεύτερη προσπάθειά τους.

Πλησιάζουμε στη μέση των δοκιμαστικών, και ο Miller γράφει το πρώτο 2:09 του σαββατοκύριακου, ενώ αυτή τη στιγμή μόνο ο Vinales φοράει βρόχινα, έχοντας σημειώσει τον 10ο χρόνο, σχεδόν 5 δευτερόλεπτα πίσω από τον Miller.

Εικοσιπέντε λεπτά πριν το τέλος, ο Quartararo μπαίνει επιτέλους στο παιχνίδι, ανεβαίνοντας αρχικά στην 7η θέση, και ρίχνοντας κατόπιν κι άλλο τον χρόνο του. Όμως την ίδια στιγμή, οι περισσότεροι αναβάτες βελτιώνουν δραματικά τους χρόνους τους, αφού η πίστα έχει στεγνώσει σχεδόν τελείως, και όλοι φορούν slick.

Bagnaia, Aldeguer, Marc Marquez, διαδέχονται αστραπιαία ο ένας τον άλλον στην κορυφή, με τον Marc να σημειώνει χρόνο 2:08.327.

Το 2:07 φτάνει πρώτος ο Alex Marquez, ενώ Aldeguer και Marc έχουν μια μικρή κόντρα, με τον Marc να περνάει τον rookie λίγο πριν τον τερματισμό και να γράφει το πρώτο 2:06 της μέρας.

Είκοσι λεπτά πριν το τέλος, τέσσερα Ducati βρίσκονται στις πρώτες τέσσερις θέσεις της κατάταξης, με τον Mir της Honda να κλείνει την πρώτη πεντάδα.

Τώρα ο Marc έχει βάλει στο στόχαστρο τον Pecco και τον ακολουθεί κατά πόδας. Θα τον περάσει για να του δείξει ποιος είναι ταχύτερος; Όχι, δεν τον περνά, αλλά τον χρησιμοποιεί για slip-stream ρίχνοντας τον χρόνο στο 2:05.145.

Τώρα οι ρόλοι αντιστρέφονται, με τον Pecco να παίρνει στο κατόπι τον Marc, όμως ο Ισπανός τον παίρνει χαμπάρι, κόβει ταχύτητα και δεν δείχνει γραμμές στον Ιταλό που βρίσκεται 4ος, τρεις θέσεις πίσω από τον αναβάτη με το #93.

Κι αν ο Miller ήταν το αστέρι στις βρόχινες συνθήκες των πρώτων ελεύθερων και στο πρώτο μισό των χρονομετρημένων, τώρα ο Αυστραλός έχει πέσει στην 15η θέση, ενώ αντίθετα ο Quartararo βρίσκεται 8ος.

Πίσω όμως έχει βρεθεί και ο Zarco της Honda, στην 11η θέση, με καλύτερο αναβάτη της ιαπωνικής εταιρείας 15 λεπτά πριν το τέλος τον Joan Mir που είναι 4ος, ενώ ο Luca Marini είναι 19ος...

Δεκατέσσερα λεπτά πριν το τέλος, και ο Miller περνάει πρώτος με 2:05.115, με τα αδέλφια Marquez πίσω του, τέταρτο τον Zarco, και πέμπτο τον Aldeguer.

Μετά τα καταστροφικά FP1, ο Marco Bezzechi της Aprilia δεν δείχνει ούτε και εδώ ικανός να κάνει κάτι καλό, και βρίσκεται 19ος 11 λεπτά πριν το τέλος.

Οι περισσότεροι αναβάτες έχουν μπει στα pits, και ετοιμάζονται για την τελευταία προσπάθειά τους, στοχεύοντας φυσικά σε χρόνο που θα τους βάλει στην πρώτη 10αδα, ώστε να αποφύγουν τα Q1.

Οκτώ λεπτά απομένουν για την καρό σημαία, και όλοι σχεδόν οι αναβάτες βρίσκονται στην πίστα, σημειώνοντας ταχύτερους χρόνους.

Ο Marc Marquez ανεβάζει κι άλλο τον πήχη, γράφοντας το πρώτο 2:04, και συνεχίζει ακάθεκτος, όμως το παρακάνει και έχει μια έξοδο, σε ασφάλτινο όμως κομμάτι, χωρίς παρατράγουδα -παρόμοια έξοδο έχει και ο Pecco, κι αυτός στο ίδιο μοτίβο με τον Marc.

Τέσσερα λεπτά απομένουν κι ο Acosta βρίσκει τον καλό του εαυτό, γράφοντας τον 2ο χρόνο.

Πτώση έχουμε από τον Zarco, που βρίσκεται 12ος και έτσι θα πρέπει να περάσει από τα Q1, κρίμα για τον Γάλλο που το παράκανε και τώρα έχει δουλειά μπροστά του...

Δύο λεπτά πριν το τέλος, ο Undisputed King of COTA, Marc Marquez κάνει ξανά τη διαφορά, γράφοντας χρόνο 2:03.469, χρόνο μισό δευτερόλεπτο μακριά από τον δεύτερο Acosta! Και συνεχίζει  απτόητος...

Δέκα δευτερόλεπτα πριν το τέλος, και ο Marc γράφει 2:02.929, 0,882 δευετερόλεπτα μπροστά από τον αδελφό του που είναι δεύτερος!

Η καρό σημαία πέφτει, καιη πρώτη δεκάδα έχει ως εξής:

1. Marc Marquez, Ducati, 2:02.929
2. Fabio di Giannantonio, Ducati, +0,736
3. Franco Morbidelli, Ducati, +0,837
4. Alex Marquez, Ducati, +0,882
5. Fermin Aldeguer, Ducati, +0,973
6. Jack Miller, Yamaha, +1,024
7. Pedro Acosta, KTM, +1,170
8. Maverick Vinales, KTM, +1,332
9. Joan Mir, Honda, +1,413
10. Pecco Bagnaia, Ducati, +1,530

Εντέκατος ήταν ο Quartararo, 12ος ο Binder, 13ος ο Bezzechi, 14ος ο Ogura και 15ος ο Luca Marini.

Ετικέτες