Γιατί τα μαλακά ελαστικά του Lorenzo άντεξαν περισσότερο

Η θεωρία στην πράξη
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

13/8/2018

Όταν τελείωσε ο αγώνας της Αυστρίας θα έμειναν πολλοί με την απορία, πως είναι δυνατόν η μαλακή γόμα που είχε διαλέξει ο Jorge Lorenzo να αντέξει περισσότερο από την μεσαίας σκληρότητας γόμα που είχε η μοτοσυκλέτα του Dovizioso. Ο Ιταλός αναβάτης της Ducati δήλωσε ότι το πίσω ελαστικό του είχε χάσει την απόδοσή του σχεδόν 10 γύρους πριν πέσει η καρό σημαία. Καθώς φέτος όλοι οι αναβάτες έχουν διαρκώς την φράση Tire Management στο στόμα τους και την χρησιμοποιούν συνεχώς για να εξηγήσουν γιατί ο ρυθμός τους μέχρι τη μέση του αγώνα είναι πιο αργός σε σχέση με τους τελευταίους γύρους, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Dovizioso έφθειρε νωρίς τα ελαστικά του, όταν προσπαθούσε να περάσει τον Lorenzo. Πράγματι ο Ιταλός αναβάτης είπε ότι μια πιθανή αιτία να είναι αυτή. Όμως είπε επίσης, ότι εξίσου πιθανό να είναι και η λάθος επιλογή της μεσαίας γόμας.

Κι εδώ μπαίνουμε στο ζουμί της υπόθεσης, διότι αν η μεσαία γόμα ήταν λάθος επιλογή, τότε ποια γόμα έπρεπε να είχε βάλει; Η θεωρία λέει, ότι η σκληρή γόμα αντέχει περισσότερο, οπότε αυτή είναι η απάντηση στο ερώτημα σωστά; Όχι!

Διότι αυτή είναι η μία από τις πολλές θεωρίες που υπάρχουν για τα ελαστικά, οι οποίες είναι όλες τους σωστές και όλες τους λάθος ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν στην πίστα αλλά και τον σχεδιασμό της πίστας. Όπως ήδη έχουμε πει, τα ελαστικά της Michelin δεν έχουν σταθερή απόδοση κατά την διάρκεια του αγώνα και η συμπεριφορά τους επηρεάζεται έντονα από τον τρόπο που τα πιέζεις. Εδώ είναι βασικό να καταλάβουμε, ότι η πτώση της απόδοσης δεν οφείλεται στο “φάγωμα” της γόμας, αλλά στην “κόπωση” της σύνθεσης της γόμας. Δηλαδή όταν λένε οι αναβάτες ότι “έμειναν από λάστιχο” δεν εννοούν ότι βγήκαν τα λινά έξω. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η δήλωση του Marguez σχετικά με την επιλογή της μεσαίας γόμας για το εμπρός ελαστικό. Ο Ισπανός είπε ότι με την σκληρή γόμα κερδίζει στα δυνατά φρένα, αλλά προτιμάει την μεσαία που τον βοηθάει περισσότερο στις μάχες μέσα στις στροφές. Πώς είναι δυνατόν η σκληρή γόμα να είναι καλύτερη στα φρένα, αφού η θεωρία λέει ότι προφέρει λιγότερη πρόσφυση, άρα έχεις μεγαλύτερες πιθανότητες να μπλοκάρεις τα φρένα; Η απάντηση βρίσκεται σε μια άλλη θεωρία, που αφορά την ΣΤΙΓΜΙΑΙΑ ΥΠΕΡΘΕΡΜΝΣΗ της γόμας, η οποία με την σειρά της ρίχνει απότομα την απόδοση πρόσφυσης του ελαστικού. Αυτό λοιπόν που λέει ο Marquez είναι ότι με την σκληρή γόμα έχεις ΚΑΛΥΤΕΡΗ πρόσφυση στα ΜΕΓΑΛΗΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ φρεναρίσματα από υψηλές ταχύτητες, διότι η απόδοση του ελαστικού δεν μεταβάλλεται από την παρατεταμένη υπερθέρμανσή του. Με τις πιο μαλακές γόμες θα έχεις καλύτερη πρόσφυση στην αρχή του φρεναρίσματος, αλλά στο τέλος θα έχεις “κάψει” την γόμα και θα μπεις στην είσοδο της στροφής με ένα εμπρός ελαστικό που θα έχει μειωμένη απόδοση.

Για να καταλάβετε πόσο πολύ επηρεάζει την πρόσφυση η μεταβολή της θερμοκρασίας, πολλοί αναβάτες φεύγουν νωρίτερα από το slip-streaming για να κρυώσουν το εμπρός ελαστικό τους. Αυτό δίνει μια απάντηση στο γιατί ο Lorenzo με το μαλακό εμπρός ελαστικό παρακολουθούσε από απόσταση τον Marquez στους πρώτους γύρους και δεν κόλλησε πίσω του. Προσπαθούσε δηλαδή να κρατήσει όσο πιο κρύο γινόταν το εμπρός ελαστικό του, ώστε να μπορεί να φρενάρει αρκετά δυνατά χωρίς να το υπερθερμάνει. Γιατί έμβαλε μαλακό εμπρός; Διότι ήθελε την επιπλέον πρόσφυση στις στροφές που ήταν πιο αργός από τους άλλους δύο αντιπάλους του.

Κρατώντας λοιπόν στη μία άκρη του μυαλού μας τι συμβαίνει με την μεταβολή της θερμοκρασίας των ελαστικών και πως αυτή επηρεάζει το επίπεδο της πρόσφυσης είναι πιο εύκολο να εξηγήσουμε γιατί το Tire Management στο οποίο αναφέρονται οι αναβάτες ΔΕΝ αφορά την φθορά της γόμμας, αλλά την διαχείριση ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ που έχουν στη διάθεση τους να οδηγήσουν με τα ελαστικά σε υψηλά επίπεδα θερμοκρασίας. Έτσι εξηγείται και γιατί μπορούν να κάνουν γρήγορους γύρους στο τέλος του αγώνα παρά το γεγονός έχουν φθείρει εν μέρει τα ελαστικά τους. Διότι το πραγματικό πρόβλημά τους είναι η υπερθέρμανση και αν τα “βράσεις” στους πρώτους γύρους, μετά δεν έχεις την πολυτέλεια να τα κρυώσεις και να τα ξαναφέρεις στη θερμοκρασία ιδανικής λειτουργίας.  

Η πίστα της Αυστρίας έχει σχεδιαστεί πρωτίστως για την Formula 1 και ακολουθεί την φιλοσοφία stop and go, ώστε να επιτρέπει τις προσπεράσεις των αυτοκινήτων στα φρένα και να ακούγονται στην τηλεόραση οι αλλαγές των ταχυτήτων. Οι περισσότερες στροφές είναι γωνίες και ο χρόνος που η μοτοσυκλέτα είναι τέρμα πλαγιασμένη είναι ο μικρότερος που υπάρχει σε πίστα του πρωταθλήματος MotoGP. Άρα και ο χρόνος που το γκάζι είναι τέρμα ανοιχτό με την μοτοσυκλέτα πλαγιασμένη είναι σύντομος. Η πιθανότητα στιγμιαίας υπερθέρμανσης είναι η μικρότερη δυνατή. Πάνω σε αυτό βασίστηκε η απόφαση του Jorge Lorenzo να βάλει μαλακό ελαστικό πίσω.

Όμως πως κατάφερε να το διατηρήσει ως τον τελευταίο γύρο, όταν Dovizioso έκαψε το μεσαίας σκληρότητας πίσω ελαστικό του πολλούς γύρους πριν.

Η απάντηση βρίσκεται στο σπινάρισμα και στον χρόνο. Ο Dovizioso άνοιγε πιο νωρίς το γκάζι στις εξόδους των στροφών όταν ήταν πίσω από τον Lorenzo για να βρεθεί δίπλα του στην ευθεία, οπότε αυξανόταν ο χρόνος που το πίσω ελαστικό του ήταν εκτεθειμένο στην υπερθέρμανση. Ταυτόχρονα όμως ο πίσω τροχός του Dovizioso είχε μικρότερο ποσοστό πρόσφυσης λόγω της σκληρότερης γόμας από του Ισπανού και σπίναρε περισσότερη ώρα.

Το σπινάρισμα αυτό αύξανε ακόμα περισσότερο το επίπεδο της θερμοκρασίας του πίσω ελαστικού του. Με άλλα λόγια, το υψηλό κράτημα του μαλακού ελαστικού που είχε ο Lorenzo μείωνε τον χρόνο που ήταν εκτεθειμένο στην υπερθέρμανση, ενώ το μεσαίας γόμας πίσω ελαστικό του Dovizioso ήταν περισσότερη ώρα εκτεθειμένο.  

Αν η χάραξη της πίστας ήταν διαφορετική, η επιλογή του Lorenzo θα ήταν στα όρια της παράνοιας. Όμως για την πίστα της Αυστρίας και με τα χαρακτηριστικά που έχουν τα ελαστικά της Michelin ήταν λογικότατη.   

MotoGP ΗΠΑ: Νίκη Bagnaia μετά από πτώση Marc Marquez

Αγώνας με ελάχιστες μάχες εμπρός
MotoGP ΗΠΑ: Νίκη Bagnaia μετά από πτώση Marc Marquez
Θάνο Αμβρ. Φελούκα
Από τον

Θάνο Αμβρ. Φελούκα

30/3/2025

Δράμα στην COTA πριν αρχίσει ο αγώνας που οδήγησε σε καθυστέρηση της εκκίνησης, μία καθυστέρηση που μερίδα φίλαθλων των MotoGP είναι έτοιμοι να την χρεώσουν εξ ολοκλήρου στον Marc Maraquez όταν στην πράξη ήταν ένας από όλους που αποφάσισαν αλλαγή ελαστικών την τελευταία στιγμή. Η αλήθεια είναι ότι αν δεν έκανε εκείνος την κίνηση δεν θα την έκανε και κανείς άλλος, ωστόσο δεν μπορείς να τον κατηγορήσεις για υποκινητή, και μάλιστα μόνο με το παράδειγμά του χωρίς να μιλήσει. Είναι σαν να τον κατηγορείς που οι άλλοι τον θεωρούν ως εκείνον τον γκουρού που πρέπει να αντιγράψουν για να πετύχουν και αυτό θα ήταν εξωφρενικό, παρότι σίγουρο πως θα γίνει από μία μικρή μερίδα.

Στην πράξη η βροχή έφερε τα πάνω κάτω, ο Quartararo έπεσε στον sitting lap, το safety car τράκαρε στην 15η στροφή και πάνω που ανακοινώθηκε ο αγώνας βρεγμένος, έκοψε και άρχισε να στεγνώνει.

Ήταν θέμα χρόνου λοιπόν να στεγνώσει τελείως η αγωνιστική γραμμή και μάλιστα θέμα λεπτών. Δεν ήξερες σε ποιο γύρο του αγώνα τα βρόχινα ελαστικά θα είναι κατεστραμμένα και δεν θα μπορείς να οδηγήσεις αλλά ήταν σχεδόν βέβαιο πως θα γίνει αυτό και έτσι 3 οδηγοί πήραν το ρίσκο να μπουν με slick. Με τον Miller το περιμένεις αυτό, πάντα παίρνει το ρίσκο στην βροχή και ορισμένες από τις καλύτερες στιγμές της καριέρας του, όπως στο Assen πριν από μία δεκαετία, ήρθαν όταν πήρε το ρίσκο. Δεν το περιμένεις από τον νεαρό Ai Ogura αλλά και εκείνος βγήκε με slick.

Καθόλου περίεργο που ήταν τσατισμένοι όταν είδαν την εκκίνηση να καθυστερεί για να αλλάξουν όλοι ελαστικά λοιπόν, καθώς ο κανονισμός είναι ξεκάθαρος, πρέπει να τιμωρηθούν όσοι εγκαταλείπουν την γραμμή εκκίνησης. Τι να κάνεις όμως; Μία επανάληψη της πιο περίεργης εκκίνησης ποτέ, της εκκίνησης της Αργεντινής; Είναι σαν να τιμωρείς και την ασφάλεια μαζί, από την στιγμή που ήρθαν έτσι τα πράγματα και η πίστα στέγνωσε ελάχιστα λεπτά πριν την εκκίνηση, το να μπουν όλοι μέσα με βρόχινα που δεν θα άντεχαν ούτε για τρεις γύρους, θα είχε επίπτωση στην ασφάλεια των αναβατών και κατά επέκταση στην διοργάνωση.

Το μόνο λάθος που φαίνεται αυτή την στιγμή, είναι πως καθυστέρησαν να αλλάξουν την κατάσταση του αγώνα και να δώσουν το περιθώριο σε όλους να αλλάξουν ελαστικά!

Στην εκκίνηση την κανονική αυτή τη φορά, ο Marquez φεύγει εμπρός με μεγαλύτερη διαφορά από τον Bagnaia εχθές στον αγώνα Sprint και αμέσως χτίζει και μία μικρή απόσταση. Ο Bagnaia παίζει πολύ έντονα με τον Alex Marquez και οι δυο τους αλλάζουν αρκετές φορές δεύτερη-τρίτη θέση με τελική επικράτηση του Bagnaia.

Ο Marc Marquez είναι όμως πάνω από δύο δευτερόλεπτα εμπρός. Μία μεγάλη διαφορά για κάποιον που έχει δηλώσει πως πλέον έχει μάθει να ελέγχει ξεκάθαρα τον αγώνα όταν είναι εμπρός για να μην χρειαστεί το ρίσκο του παρελθόντος. Ίσως να ήθελε να χτίσει απόσταση για την στιγμή που ο Bagnaia θα ξέφευγε από τον Alex Marquez και θα τον πλησίαζε, ίσως το ρίσκο εκείνη την στιγμή να ήταν για προστασία αργότερα, θα το εξηγήσει ο ίδιος σίγουρα, σε κάθε περίπτωση η πτώση του ήταν ένα λάθος που εύκολα μπορεί να είχε αποφευχθεί!

Πάτησε πάνω στο κερμπ που προφανώς κρατούσε ακόμη νερό και σημείωσε μία πτώση κρατώντας την μοτοσυκλέτα για να μην σβήσει. Δεν τα κατάφερε, την έβαλε εμπρός με την βοήθεια του προσωπικού της πίστας και ξανά μπήκε στην 18η θέση χωρίς δεξιό μαρσπιέ και ζελατίνα. Οδήγησε αρκετούς γύρους με αυτόν τον τρόπο, χωρίς μαρσπιέ και το πόδι στον αέρα, μέχρι να βεβαιωθεί πως δεν θα ερχόταν καμία σημαία που θα αλλάζει την πορεία του αγώνα και θα του έδινε μία ευκαιρία να παλέψει για τους βαθμούς, ούτε και θα έπεφταν τόσοι πολλοί εμπρός που θα ανέβαινε ξανά μέσα στους βαθμούς.

Ο Bagnaia πράγματι ανέβηκε μετά από αυτό σε διαφορά με τον Alex Marquez, ίσως αν ο Marc Marquez δεν έπεφτε θα βλέπαμε μία κινητικότητα στο τέλος του αγώνα για τις θέσεις του βάθρου που αλλιώς ήταν κλειδωμένες.

Είναι κρίμα γιατί η πίστα αυτή είναι μία από εκείνες που για να χάσει την νίκη θα πρέπει να πέσει, ενώ φέτος είχε παραμείνει απόλυτα ανίκητος από την αρχή της σεζόν.

Σε κάθε περίπτωση η πιο δυνατή στιγμή του αγώνα είναι οι αντιδράσεις του Bagnaia και των άλλων οδηγών όταν ο Marc Marquez άρχισε να τρέχει στα pit για να αλλάξει μοτοσυκλέτα. Αν δείτε την εικόνα τους να αντιδρούν στο τρέξιμο του Marc Marquez ενώ πριν δεν είχαν καμία προδιάθεση να εγκαταλείψουν το grid, καθισμένοι όλοι τους πάνω στις μοτοσυκλέτες τους, θα διαπιστώσετε το πώς τον αντιμετωπίζουν οι ίδιοι.

Αυτή την στιγμή ο Alex Marquez προηγείται για πρώτη φορά στο πρωτάθλημα, έστω και για έναν βαθμό διαφοράς από τον αδερφό του και σχεδόν δέκα πίσω ακολουθεί ο Bagnaia. Είναι πολύ νωρίς βέβαια ακόμη, ενώ περιμένουν και την αποσταθεροποίηση που θα φέρει, αν φέρει, η επάνοδος του Martin που λείπει έντονα η παρουσία του από τους πρώτους αγώνες της σεζόν.