Yamaha AMSAS - Μοτοσυκλέτα που ισορροπεί μόνη της

Με δυνατότητες όμως που φτάνουν μέχρι και την αυτόνομη οδήγηση
Yamaha AMSAS
Κώστα Γκαζή
Από τον

Κώστα Γκαζή

21/12/2022

Τον Μάρτιο του 2004, 14 ομάδες έλαβαν μέρος στη δοκιμασία Desert Challenge της DARPA, στην οποία αυτόνομα οχήματα θα έπρεπε να διασχίσουν χωρίς εξωτερική βοήθεια μια διαδρομή 230 χιλιομέτρων στην έρημο της Νεβάδα. Ανάμεσα τους βρισκόταν και μια μοτοσυκλέτα.

Εκείνη ήταν η πρώτη προσπάθεια για αυτόνομη μοτοσυκλέτα στον κόσμο, που άκουγε στο όνομα Ghost Rider, με πατέρα της τον εφευρέτη Anthony Lewandowski. Στην εκκίνηση ο "αναβάτης φάντασμα" δεν κατάφερε να διανύσει ούτε ένα μέτρο, πέφτοντας στο πλάι και εγκαταλείποντας τον αγώνα. Ο λόγος για το φιάσκο ήταν ένα αστείο ανθρώπινο λάθος. Η ομάδα είχε απενεργοποιήσει το μηχανισμό σταθεροποίησης για να μετακινήσει τη μοτοσυκλέτα στη γραμμή εκκίνησης, και κατόπιν ξέχασαν να τον ενεργοποιήσουν και πάλι. Η Ghost Rider χρησιμοποιούσε 2 μονάδες IMU και είχε σερβομηχανισμούς που γύριζαν αυτόματα το τιμόνι προς την κατάλληλη κατεύθυνση ισορροπώντας-

Ghost Rider DARPA Desert Challenge

Σημειώστε πως την πρώτη εκείνη χρονιά κανένα αυτόνομο όχημα δεν κατάφερε να ολοκληρώσει τη διαδρομή, με τη DARPA να οργανώνει ξανά το event το 2005, με βραβείο 2 εκατομμυρίων δολαρίων για τον νικητή. Εκεί η πρόοδος των οχημάτων ήταν τεράστια, με πέντε οχήματα να τερματίζουν τη διαδρομή, ενώ η Ghost Rider δεν κατάφερε να περάσει ούτε στα δοκιμαστικά.

Ghost Rider DARPA Desert Challenge

Στη συνέχεια ο Levandowski εγκατέλειψε την αυτόνομη κίνηση όσον αφορά στους 2 τροχούς για να στραφεί στους 4, ως συνιδρυτής στο πρόγραμμα αυτόνομων οχημάτων της Google που κατόπιν μετονομάστηκε σε Waymo. Ο Levandowski έγινε εκατομμυριούχος από το συγκεκριμένο εγχείρημα, ενώ κατόπιν αποχώρησε από τη Waymo κλέβοντας χιλιάδες φακέλους και πατέντες αυτόνομης οδήγησης. Καταδικάστηκε σε 18 μήνες φυλακή, όμως παρέμεινε ελεύθερος καθώς πήρε... συχωροχάρτι από τον Donald Trump την τελευταία ημέρα της προεδρίας του!

Yamaha MOTOBOT

Αφήνουμε τον Levandowski και μεταφερόμαστε στο Tokyo Motor Show του 2015, όπου η Yamaha παρουσίασε κάτι διαφορετικό. Το MOTOBOT δεν ήταν μια αυτόνομη μοτοσυκλέτα, αλλά για ένα ρομπότ που μπορούσε να οδηγεί μια απλή μοτοσυκλέτα χωρίς μετατροπές.

Η Yamaha γύρισε μάλιστα ένα πολύ γουστόζικο βιντεάκι με το MOTOBOT στο οποίο συμμετείχε και ο Valentino Rossi.

Το 2017 παρουσιάστηκε το Motobot 2, που ήταν ακόμα πιο εξελιγμένο, και μπορούσε να οδηγεί ταχύτερα στην πίστα μια μοτοσυκλέτα, αν και ήταν και πάλι αρκετά αργό σε σύγκριση με άνθρωπο. Έκτοτε τα ίχνη του Motobot αγνοούνται, και δεν γνωρίζουμε αν η Yamaha παράτησε την προσπάθεια, καθώς οι λόγοι πίσω από το MOTOBOT ήταν αρκετά μπερδεμένοι, και το project δεν φαινόταν να έχει κάποιο χειροπιαστό στόχο που να είχε εμπορικό αντίκτυπο. Οκ, ρομπότ που οδηγούν μοτοσυκλέτα. Για death-race φουτουριστικό ρομποτικό Πρωτάθλημα δεν ακούγεται άσχημα, αλλά δεν βλέπουμε κάποια άλλη εμπορική χρήση για το MOTOBOT.

Την ίδια χρονιά, στο Tokyo Motor Show, η Yamaha έδειξε το MOTOROID, μια φουτουριστική ηλεκτρική concept μοτοσυκλέτα που ισορροπούσε μόνη της με γυροσκοπικό φαινόμενο, χρησιμποιώντας για τον σκοπό αυτό την... μπαταρία της, η οποία κινούταν δεξιά κι αριστερά με σύστημα που οι Ιάπωνες αποκαλούσαν AMCES (Active Mass Center Control System).

Τη σκυτάλη στις αυτόνομες μοτοσυκλέτες πήρε η Honda το 2017, όταν στην έκθεση τεχνολογίας CES παρουσίασε το Honda Riding Assist, ένα σύστημα που προσαρμοσμένο σε μια NC750, τη βοηθούσε να ισορροπήσει αυτόματα, με αναβάτη ή χωρίς, ενώ μπορούσε να ακολουθήσει έναν άνθρωπο με χαμηλή ταχύτητα. Στόχος ήταν "να δημιουργηθεί μια μοτοσυκλέτα που θα ισορροπεί μόνη της σε χαμηλές ταχύτητες, μειώνοντας την πιθανότητα πτώσης την ώρα που σταματάει ο αναβάτης." Σημειώστε πως στο πρώτο Riding Assist του big H δεν χρησιμοποιούταν γυροσκόπια, αλλά μεταβλητό ίχνος σε συνδυασμό με σερβό-μοτέρ που έστριβαν σπασμωδικά το τιμόνι εκμεταλλευόμενα το γυροσκοπικό φαινόμενο για να κρατούν όρθια τη μοτοσυκλέτα.

Honda Riding Assist-e

Την ίδια χρονιά, στο Tokyo Motor Show, η Honda παρουσίασε την ηλεκτρική έκδοση του συστήματος, υπό την ονομασία Riding Assist-e.

Τον Δεκέμβριο του 2021 η Honda έδωσε στη δημοσιότητα ένα βίντεο που δείχνει την επόμενη γενιά Riding Assist, αυτή τη φορά κομπλέ και με γυροσκόπια, προσαρμοσμένη σε ένα Vultus. Η Honda δείχνει τη μοτοσυκλέτα να ισορροπεί μόνη της, με αναβάτη ή χωρίς, και να κινείται εμπρός αλλά και όπισθεν, ισορροπώντας χωρίς τη βοήθεια του αναβάτη, ο οποίος απλά στρίβει το τιμόνι για να επιλέξει σε ποια κατεύθυνση θα κινηθεί. Εδώ το σύστημα δείχνει σαφώς πιο ολοκληρωμένο, και ικανό να υποβοηθήσει τον αναβάτη σε ισορροπία σε χαμηλές ταχύτητες, μειώνοντας ή και εξαλείφοντας τις πιθανότητες πτώσης από κακό υπολογισμό όσον αφορά στην ισορροπία.

Yamaha AMSAS

Και φτάνουμε στον Νοέμβριο του 2022, όπου η Yamaha παρουσίασε τη δική της αυτό-ισορροπούμενη μοτοσυκλέτα, που χρησιμοποιεί αυτό που η εταιρεία των τριών διαπασών αποκαλεί Advanced Motorcycle Stability Assist System πάνω σε ένα R3 με... ηλεκτροκινητήρα (λέτε να δούμε ηλεκτρική μοτοσυκλέτα Yamaha με όνομα R4 στο μέλλον;), σύστημα που ανοίγει όπως και το Honda Riding Assist πολλές δυνατότητες και δρόμους που φτάνουν μέχρι την αυτόνομη οδήγηση. Όπως οι αισθητήρες ραντάρ οδηγούν σε βοηθήματα Adaptive Cruise Control, έτσι και η αυτόματη ισορροπία αρχικά βοηθά τον -αρχάριο ως επί το πλείστον- αναβάτη να μην πέφτει με χαμηλές ταχύτητες, αλλά στη συνέχεια μπορεί να δημιουργήσει μοτοσυκλέτες που θα κινούνται μόνες τους, χωρίς καν να έχουν αναβάτη στην… πλάτη τους. Οι πιθανότητες είναι πραγματικά ατελείωτες, όμως αρχικά μιλάμε για χαμηλές ταχύτητες, λίγο πριν τη στάση.

Το Advanced Motorcycle Stability Assist System της Yamaha χρησιμοποιεί IMU 6 αξόνων, γυροσκόπια (που προεξέχουν αρκετά, στον μπροστινό τροχό αντί για τον πίσω της Honda) και σερβό-μοτέρ, ως βοήθημα ισορροπίας του αναβάτη. H Yamaha αναφέρει πως το σύστημα μπορεί να εφαρμοστεί σε οποιαδήποτε μοτοσυκλέτα, χωρίς αλλαγές στο πλαίσιο. Για την ώρα, όπως και το σύστημα της Honda, έτσι και της Yamaha βρίσκεται σε στάδιο εξέλιξης, οπότε θα πρέπει να περιμένουμε λίγο, μέχρι να το δούμε να περνά σε κάποιο δίκυκλο παραγωγής, και αρκετά περισσότερο μέχρι να δούμε πραγματικά αυτόνομες μοτοσυκλέτες να βγαίνουν στην αγορά. Καθώς όμως οι εξελίξεις στους 4 τροχούς έχουν δρομολογηθεί και ήδη έχουμε αρκετά αυτόνομα οχήματα στην αγορά, ίσως να μη χρειαστεί να περιμένουμε και τόσο μέχρι να έρθει η στιγμή που θα... καλούμε τη μοτοσυκλέτα μας να έρθει να μας πάρει από το αεροδρόμιο.

Ετικέτες

Η KTM ετοιμάζεται να πετάξει με τα φτερά της Red Bull – Μένει άλλη μία βουτιά πριν την άνοδο

Απρόσκοπτη η ροή χρήματος στο πρόγραμμα των MotoGP
Η KTM ετοιμάζεται να πετάξει με τα φτερά της Red Bull – Μένει άλλη μία βουτιά πριν την άνοδο
Θάνο Αμβρ. Φελούκα
Από τον

Θάνο Αμβρ. Φελούκα

20/11/2024

Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει αυτή την στιγμή η KTM έχουν το παράδοξο να έχουν φτάσει στο ευρύ κοινό από τους ίδιους, καθώς κρατούν ανοικτά χαρτιά και δίνουν συνεντεύξεις εξηγώντας νούμερα πωλήσεων και ύψος οφειλών.

Αν δεν το είχαν κάνει αυτό, τα νέα στο ευρύ κοινό θα είχαν φτάσει πολύ πιο αργά, μετά το δεύτερο κύμα απολύσεων, ωστόσο είχαν ενημερώσει εσωτερικά πως το 2024 θα είναι μία δύσκολη χρονιά και αναμένεται συρρίκνωση. Αυτή ήταν και η δική μας πηγή πληροφόρησης στην έντυπη έκδοση όταν πολλούς μήνες πριν γράφαμε ότι η KTM θα πατήσει φρένο αν και δύσκολα θα χάσει την πρώτη θέση ως ο μεγαλύτερος Ευρωπαίος κατασκευαστής.

Τώρα αυτό το δεύτερο κύμα απολύσεων πρόκειται να γίνει το αμέσως επόμενο διάστημα και το παράδοξο συνεχίζεται καθώς το μαθαίνουμε πριν και όχι μετά, όπως ακριβώς συμβαίνει με όλα τα εργοστάσια σε οποιοδήποτε τομέα. Αν ο ίδιος ο Pierer και τα υπόλοιπα στελέχη δεν είχαν δώσει συνεντεύξεις, περίπου τώρα θα ακουγόντουσαν ψίθυροι πως αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Αν είχαν δείξει τα ίδια αντανακλαστικά στο θέμα των εκκεντροφόρων δεν θα είχε πάρει και το ζήτημα αυτό μεγαλύτερη έκταση από αυτή που πραγματικά έχει.

Μετά το νέο κύμα προγραμματισμένων απολύσεων που θα επηρεάσει 300 άτομα, θα μείνουν στην Αυστρία περίπου 1.000 στις γραμμές παραγωγής και ακόμη 3.000 εργαζόμενοι στα υπόλοιπα τμήματα, ξεπερνώντας συνολικά τους 4.000. Να θυμίσουμε πως η KTM είχε μέχρι και το 2022, το μεγαλύτερο R&D μοτοσυκλέτας στον κόσμο με 1.100 εργαζόμενους. Το καθαρό χρέος της εταιρείας εκτινάχθηκε από λιγότερο από 300 εκατομμύρια ευρώ στο τέλος του 2022 σε 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ στα μέσα του 2024 με τον Pierer να δηλώνει σε συνέντευξή του πως «το κόστος του ανθρώπινου δυναμικού στην Αυστρία εκτινάχθηκε κατά 25% μέσα σε μία τριετία. Με 95% εξαγωγική δραστηριότητα, αυτό το ποσοστό είναι δυσθεώρητο όταν ταυτόχρονα υπάρχει πίεση για συγκράτηση τιμών». Ως άνθρωπος που στο παρελθόν έχει πάρει γρήγορες και καίριες αποφάσεις, ο Pierer έκοψε άμεσα το επίδοξο πρόγραμμα των ποδηλάτων περικόπτοντας το άνοιγμα σε FELT και R Raymon. Παράλληλα η παραγωγή τους μήνες Ιανουάριο και Φεβρουάριο που η ζήτηση είναι μειωμένη, θα πατήσει φρένο και οι εργαζόμενοι εκεί θα λάβουν μισθό για μία εβδομάδα 30 ωρών με τα ασφαλιστικά ταμεία να έχουν την ευθύνη αποζημίωσής. Από τον Μάρτιο οι γραμμές παραγωγής θα πρέπει να ξεκινήσουν εκ νέου με τουλάχιστον μία πλήρη βάρδια.

Η ομάδα Tech3 έχει διαβεβαιωθεί ότι μέσα σε όλα τα παραπάνω, το πρόγραμμα των MotoGP θα παραμείνει ως έχει, με τον διευθυντή της ομάδας, Herve Poncharal, να δείχνει πως αντιλαμβάνεται ότι δεν φυσάει επειδή είναι στο μάτι του κυκλώνα και όχι εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά. Ο Pierer που σε λίγες ημέρες θα γίνει 68, στις 25 Νοεμβρίου συγκεκριμένα, δεν άφησε τελείως ανεπηρέαστο το αγωνιστικό τμήμα. Όπως έχουμε ήδη ανακοινώσει, αποσύρει την Husqvarna και την GASGAS από τους αγώνες, τουλάχιστον για το 2025. Πριν από έξι μήνες υπήρχε η συζήτηση να μπει και η MV Agusta το 2027 και αυτό προς το παρόν δεν έχει εγκαταλειφθεί ως ενδεχόμενο, δείχνοντας πως προσβλέπουν σε επίλυση έως τότε.

«Δεν είμαστε οι μόνοι που αντιμετωπίζουν πρόβλημα» Δηλώνει σε δεύτερη συνέντευξή του ο Stefan Pierer, «στόχος μας να γίνουμε ακόμη πιο γρήγοροι, ακόμη πιο ευέλικτοι και μάλιστα να πάρουμε ακόμη μεγαλύτερο ρίσκο! Για ένα πράγμα να είστε βέβαιοι, δεν πρόκειται να αφήσω το έργο της ζωής μου. Είμαι τυχερός γιατί μπορούμε να αμυνθούμε στο κάστρο μας, τραβώντας δυνάμεις από τις στρατηγικές μας τοποθεσίες σε Κίνα και Ινδία».

Θεωρώ πως ο Pierer υποβαθμίζει την δουλειά του με την λέξη τύχη που ανέφερε καθώς έχει καταφέρει να πατά γερά σε διαφορετικά σημεία και όποτε κάποιο από αυτά υποφέρει από σεισμικές δονήσεις, να στηρίζει το βάρος στο άλλο πόδι μέχρι να περάσει το τρέμουλο. Σε αυτό το σημείο θα θυμίσω ένα κείμενο στην έντυπη έκδοση του MOTO σχεδόν ένα χρόνο πριν, για το πράντεφερ που παίζει ο Pierer με τον ισχυρό άντρα της Bajaj που και εκείνος στηρίζεται σε διαφορετικά σημεία επενδύοντας στην Triumph και οδηγώντας την σταδιακά σε ευθεία αντιπαράθεση με την KTM. Θα πρέπει να γυρίσει κανείς πολλές δεκαετίες πίσω τον χρόνο για να βρει την Triumph να παλεύει στο χώμα και δεν είναι τυχαίο που το κάνει εκ νέου τώρα. Όπως δεν είναι τυχαίο που και η Ducati μπαίνει σε αυτό το παιχνίδι, ως απάντηση στην επίθεση που αναμένεται από την απόκτηση της MV Agusta. Σε πρόσφατη συζήτησή μου με στελέχη της Ducati τους ρώτησα ευθέως αν μπαίνουν στο χώμα για το κέρδος, διότι προβλέπω απλά να χάνουν κεφάλαια και ήταν ξεκάθαροι: «Σε μερίδιο αγοράς προσβλέπουμε μόνο, καμία σχέση με κέρδος». Οπότε ο πόλεμος είναι γενικευμένος και τα πεδία πολλά και ανοιχτά. Η KTM έχει πάρει 448 Παγκόσμιους Τίτλους όταν ακριβώς 20 χρόνια πριν, το 2004, είχε 79 και φέτος σε μία δύσκολη οικονομικά περίοδο συγκέντρωσε άλλους 13 συνολικά. Έχει περιθώριο να πατήσει φρένο και εκεί.

Στην Αυστρία θεωρούν πως οι θετικές ανακοινώσεις δεν θα αργήσουν να έρθουν στην αρχή του 2025. Τον περασμένο Ιούνιο ο Pierer ίδρυσε την PiMa Beteiligungsverwaltung μαζί με τον κληρονόμο της Red Bull, μία εταιρεία – όχημα για να διασώσουν την Rosenbauer. Υπάρχει η φήμη στα MotoGP πως την περίοδο της πανδημίας που ο κόσμος δεν αγόραζε εξοπλισμό αναβάτη, η Red Bull παραχώρησε ευνοϊκό δάνειο στην Alpinestars για να την στηρίξει. Το ίδιο ακούγεται και τώρα πως θα κάνουν για την KTM, που εκτός από έναν νέο κύκλο δανεισμού, μπορεί να στηρίξει την ρευστότητά της και με αυτή την συνεργασία.

Αυτό που φαίνεται στον ορίζοντα είναι πως μένει άλλη μία βουτιά για την KTM, μέχρι να αρχίσει μετά το πρώτο τρίμηνο του 2025 να κολυμπά προς την επιφάνεια.