Phil Read - Πέθανε ο Πρίγκιπας της Ταχύτητας

Ο πρώτος αναβάτης που κέρδισε Παγκόσμιους Τίτλους σε 125, 250 και 500 κ.εκ.
Κώστα Γκαζή
Από τον

Κώστα Γκαζή

7/10/2022

Σε ηλικία 83 ετών πέθανε στις 6/10/2022 o Phillip William Read, ο πρώτος αγωνιζόμενος μοτοσυκλέτας που κέρδισε Παγκόσμιους Τίτλους και στις τρεις κατηγορίες GP, στα 125, τα 250 και τα 500, ο αναβάτης που χάρισε στη Yamaha τον πρώτο της Παγκόσμιο Τίτλο στα GP, και ο αναβάτης που χάρισε τον τελευταίο Παγκόσμιο Τίτλο της στην MV Agusta.

Ο Read συμμετείχε σε αγώνες μοτοσυκλέτας από το 1961 έως το 1976, ενώ στην καριέρα του κέρδισε 7 Παγκόσμια Πρωταθλήματα με 52 νίκες και 121 βάθρα, και το 2013 του απονεμήθηκε ο τίτλος FIM Legend.

Ο Βρετανός αναβάτης γεννήθηκε στο Luton την 1η Ιανουαρίου του 1939, ενώ αγόρασε την πρώτη του μοτοσυκλέτα, μια Velocette KSS στα 16 του το 1955, την οποία ακολούθησε μια BSA Gold Star DBD32. Ξεκίνησε να αγωνίζεται το 1958 με μία Duke BSA Gold Star, και το 1960 κέρδισε το Junior Manx Grand Prix με μια Manx Norton σημειώνοντας ρεκόρ μέσης ωριαίας ταχύτητας. Συνέχισε να αγωνίζεται σε αγώνες δρόμου (Road Racing) όπως στο TT και στο North West 200.

Το 1963 ο Read αντικατέστησε τον αναβάτη Derek Minter στην Scuderia Duke Gilera Grand Prix team, για να τερματίσει 3ος στο ΤΤ, το οποίο κέρδισε ο Hailwood με την MV Agusta, ενώ το 1964 ο Read ανέβηκε μια θέση για να τερματίσει 2ος στον ίδιο αγώνα.

Το 1964, μετά τη διάλυση της ομάδας της Gilera, o Read χάρισε στη Yamaha τον πρώτο της Παγκόσμιο Τίτλο, όταν κέρδισε τα 250 κ.εκ., επίδοση που επανέλαβε την επόμενη χρονιά.

Ο Read, που είχε το ψευδώνυμο “Prince of Speed” (αλλά και το “Speedy Readie”), ήτοι ο Πρίγκηπας της Ταχύτητας, συνέχισε να φέρνει κορυφαίες θέσεις, όμως είχε την ατυχία να αγωνίζεται απέναντι στον μεγάλο Mike Hailwood, και τις περισσότερες φορές να τερματίζει δεύτερος πίσω από τον Mike “the Bike”, όπως ήταν γνωστός ο Hailwood.

To 1968 ο Read αγωνιζόταν με την εργοστασιακή Yamaha, η οποία του ζήτησε να επικεντρώσει τις προσπάθειες του στα 125, με τους Ιάπωνες να προορίζουν τον ομόσταυλο του Read, Bill Ivy, για Πρωταθλητή των 250. Ενώ ο Ivy τήρησε τη συμφωνία, αφήνοντας τον Read να κερδίσει τα 125 δίχως να τον ανταγωνιστεί, ο Read δεν τήρησε τη συμφωνία τους, και αφού εξασφάλισε τον τίτλο στα 125, αποφάσισε να παραβεί τις εντολές των Ιαπώνων, παλεύοντας ενάντια στον Ivy για τον τίτλο των 250. Οι δυο τους τερμάτισαν τη σεζόν με ισοβαθμία, με τον Read να κερδίζει τον τίτλο, λόγω καλύτερων χρόνων. Αυτή η ανυπακοή του Read του στοίχισε τόσο σε υστεροφημία, καθώς αρκετοί κατέκριναν την στάση του, όσο και αγωνιστικά, καθώς η Yamaha δεν του πρόσφερε ποτέ ξανά θέση σε ομάδα της.

Στα τέλη της ζωής του όμως η Yamaha τον τίμησε για την δόξα που της χάρισε, και ο Read παραμένει στα βιβλία της ιαπωνικής εταιρείας ως ένας από τους πιο σημαντικούς αγωνιζόμενους της.

Με την απόσυρση των ιαπωνικών εργοστασίων από τα GP το 1969, ο Read επικεντρώθηκε σε βρετανικούς και ευρωπαϊκούς αγώνες.

Η επιστροφή του στα GP έγινε το 1971 με μια ιδιωτική ομάδα που χρησιμοποιούσε μοτοσυκλέτες της Yamaha, με βελτιωμένο πλαίσιο, ξηρό συμπλέκτη και εξατάχυτο κιβώτιο, χωρίς υποστήριξη από το εργοστάσιο. Με αυτή τη μοτοσυκλέτα ο Read κέρδισε τον πέμπτο Παγκόσμιο Τίτλο του.

Το 1972, ο Read ξεκίνησε να αγωνίζεται με την εργοστασιακή MV Agusta στα 350, ενώ το 1973 αγωνίστηκε σε 2 κατηγορίες (350 & 500) κερδίζοντας τον τίτλο στη μεγάλη, τίτλο που υπερασπίστηκε με επιτυχία το 1974. Αυτή θα ήταν η τελευταία φορά που μια τετράχρονη μοτοσυκλέτα θα κέρδισε τίτλο στη μεγάλη κατηγορία, μέχρι την έλευση των MotoGP μοτοσυκλετών το 2002.

Στην MV Agusta ο Read αγωνίστηκε δίπλα στον Giacomo Agostini, με την έχθρα και την αντιπάθεια να είναι τα κύρια συναισθήματα που έτρεφαν ο ένας προς τον άλλο, με τους δυο τους να αποτελούν ένα από τα πιο αταίριαστα ζευγάρια που έγιναν ποτέ σε αγωνιστική ομάδα μοτοσυκλέτας. Ευτυχώς οι δυο τους συμφιλιώθηκαν αργότερα.

Το 1976 ο Read αγωνίστηκε με Suzuki ιδιωτικής ομάδας, ενώ στο τέλος της σεζόν αποσύρθηκε από τα GP.

Από το 1977, ξεκίνησε να αγωνίζεται ξανά στο ΤΤ, κερδίζοντας τον αγώνα F1 με ένα εργοστασιακό Honda CB750 SOHC και τον Senior αγώνα με μια Suzuki. Στο ίδιο μοτίβο συνέχισε και το 1978 με μια τέταρτη θέση και μια εγκατάλειψη, με τις επιδόσεις του να ωθούν τη Honda να παράγει μια έκδοση περιορισμένης παραγωγής του CB750F2 ως “Phil Read Replica”.

Ο τελευταίος αγώνας του Read ήταν στο ΙΟΜΤΤ του 1982, στην ηλικία των 43 ετών.

Το 1968 ο Read βρέθηκε να υποστηρίζει ένα project που στόχο είχε να προμηθεύσει το ευρύ κοινό με αγωνιστικούς κινητήρες. Με το όνομα Read Weslake, επρόκειτο για έναν πρωτότυπο τετράχρονο δικύλινδρο κινητήρα 500 κ.εκ. με τέσσερις βαλβίδες ανά κύλινδρο και εκκεντροφόρους που έπαιρναν κίνηση με γρανάζια. Αρχικά ο κινητήρας τοποθετήθηκε σε πλαίσιο Rickman Street Metisse, που είχε σχεδιαστεί για κινητήρα Triumph Bonneville. Ο Read θα ήταν αναβάτης εξέλιξης, όμως αποφάσισε πως το πλαίσιο της Metisse ήταν πολύ βαρύ, και προσπάθησε να το αντικαταστήσει με ένα άλλο του Ken Sprayson. Τελικά ο Read αποσύρθηκε από το project, το οποίο στη συνέχεια κατέρρευσε.

Πέρα από τους αγώνες στα GP και στον δρόμο (Road Racing),  ο Read είχε αγωνιστεί και σε αγώνες Endurance, όπως στις 24 ώρες του Le Mans, ενώ είχε κερδίσει δυο φορές στον αγώνα αντοχής Thruxton 500, το 1962 και το 1963. Παράλληλα, ήταν ο πρώτος ιδιώτης που κέρδισε Παγκόσμιο Τίτλο στα 250 κ.εκ. το 1964, και ο τελευταίος αναβάτης που κέρδισε Παγκόσμιο Τίτλο για την MV Agusta, το 1974.

Το 1967 ο Read μετακόμισε στο Guernsey, όπου ίδρυσε μια εταιρεία πώλησης σκαφών θαλάσσης. Κατά τη δεκαετία του 1970, ήταν dealer των κρανών της Premier, ενώ έδωσε το όνομα του σε μια σειρά τεχνικού ρουχισμού, και κρανών. Το 1979 άνοιξε αντιπροσωπεία της Honda στο Hersham του Surrey, ενώ την ίδια χρονιά η Βασίλισσα του απένειμε τον τίτλο MBE για τις υπηρεσίες του στον μηχανοκίνητο αθλητισμό.

Στην απονομή του ΜΒΕ τίτλου του, ο Read εμφανίστηκε στο παλάτι του Μπάκινγχαμ ντυμένος με φράκο και ημίψηλο καπέλο, οδηγώντας το επαναστατικό τότε Quasar, μια μοτοσυκλέτα με κουβούκλιο (ο πρόγονος του BMW C1) και με τα μαρσπιέ τοποθετημένα μπροστά. Ο Read ήταν αναμεμειγμένος στην προώθηση του Quasar, αλλά τελικά το project έληξε άδοξα, με μόνο 21 Quasar να κατασκευάζονται.

Προς το τέλος της ζωής του, ο Read ζούσε στο Canterbury του Kent, ενώ επισκεπτόταν πίστες στην Ευρώπη, κάνοντας αρχικά γύρους επίδειξης με μοτοσυκλέτες από την αγωνιστική του καριέρα, ενώ κατόπιν λόγω προβλημάτων υγείας (είχε σοβαρό ΧΑΠ μεταξύ άλλων), οδηγούσε ένα αναπηρικό αμαξίδιο.

O Phil Read πέθανε ειρηνικά στον ύπνο του, στις 6 Οκτωβρίου του 2022, αφήνοντας πίσω του τέσσερις γιούς, μια κόρη και έξι εγγόνια.

Η KTM ετοιμάζεται να πετάξει με τα φτερά της Red Bull – Μένει άλλη μία βουτιά πριν την άνοδο

Απρόσκοπτη η ροή χρήματος στο πρόγραμμα των MotoGP
Η KTM ετοιμάζεται να πετάξει με τα φτερά της Red Bull – Μένει άλλη μία βουτιά πριν την άνοδο
Θάνο Αμβρ. Φελούκα
Από τον

Θάνο Αμβρ. Φελούκα

20/11/2024

Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει αυτή την στιγμή η KTM έχουν το παράδοξο να έχουν φτάσει στο ευρύ κοινό από τους ίδιους, καθώς κρατούν ανοικτά χαρτιά και δίνουν συνεντεύξεις εξηγώντας νούμερα πωλήσεων και ύψος οφειλών.

Αν δεν το είχαν κάνει αυτό, τα νέα στο ευρύ κοινό θα είχαν φτάσει πολύ πιο αργά, μετά το δεύτερο κύμα απολύσεων, ωστόσο είχαν ενημερώσει εσωτερικά πως το 2024 θα είναι μία δύσκολη χρονιά και αναμένεται συρρίκνωση. Αυτή ήταν και η δική μας πηγή πληροφόρησης στην έντυπη έκδοση όταν πολλούς μήνες πριν γράφαμε ότι η KTM θα πατήσει φρένο αν και δύσκολα θα χάσει την πρώτη θέση ως ο μεγαλύτερος Ευρωπαίος κατασκευαστής.

Τώρα αυτό το δεύτερο κύμα απολύσεων πρόκειται να γίνει το αμέσως επόμενο διάστημα και το παράδοξο συνεχίζεται καθώς το μαθαίνουμε πριν και όχι μετά, όπως ακριβώς συμβαίνει με όλα τα εργοστάσια σε οποιοδήποτε τομέα. Αν ο ίδιος ο Pierer και τα υπόλοιπα στελέχη δεν είχαν δώσει συνεντεύξεις, περίπου τώρα θα ακουγόντουσαν ψίθυροι πως αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Αν είχαν δείξει τα ίδια αντανακλαστικά στο θέμα των εκκεντροφόρων δεν θα είχε πάρει και το ζήτημα αυτό μεγαλύτερη έκταση από αυτή που πραγματικά έχει.

Μετά το νέο κύμα προγραμματισμένων απολύσεων που θα επηρεάσει 300 άτομα, θα μείνουν στην Αυστρία περίπου 1.000 στις γραμμές παραγωγής και ακόμη 3.000 εργαζόμενοι στα υπόλοιπα τμήματα, ξεπερνώντας συνολικά τους 4.000. Να θυμίσουμε πως η KTM είχε μέχρι και το 2022, το μεγαλύτερο R&D μοτοσυκλέτας στον κόσμο με 1.100 εργαζόμενους. Το καθαρό χρέος της εταιρείας εκτινάχθηκε από λιγότερο από 300 εκατομμύρια ευρώ στο τέλος του 2022 σε 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ στα μέσα του 2024 με τον Pierer να δηλώνει σε συνέντευξή του πως «το κόστος του ανθρώπινου δυναμικού στην Αυστρία εκτινάχθηκε κατά 25% μέσα σε μία τριετία. Με 95% εξαγωγική δραστηριότητα, αυτό το ποσοστό είναι δυσθεώρητο όταν ταυτόχρονα υπάρχει πίεση για συγκράτηση τιμών». Ως άνθρωπος που στο παρελθόν έχει πάρει γρήγορες και καίριες αποφάσεις, ο Pierer έκοψε άμεσα το επίδοξο πρόγραμμα των ποδηλάτων περικόπτοντας το άνοιγμα σε FELT και R Raymon. Παράλληλα η παραγωγή τους μήνες Ιανουάριο και Φεβρουάριο που η ζήτηση είναι μειωμένη, θα πατήσει φρένο και οι εργαζόμενοι εκεί θα λάβουν μισθό για μία εβδομάδα 30 ωρών με τα ασφαλιστικά ταμεία να έχουν την ευθύνη αποζημίωσής. Από τον Μάρτιο οι γραμμές παραγωγής θα πρέπει να ξεκινήσουν εκ νέου με τουλάχιστον μία πλήρη βάρδια.

Η ομάδα Tech3 έχει διαβεβαιωθεί ότι μέσα σε όλα τα παραπάνω, το πρόγραμμα των MotoGP θα παραμείνει ως έχει, με τον διευθυντή της ομάδας, Herve Poncharal, να δείχνει πως αντιλαμβάνεται ότι δεν φυσάει επειδή είναι στο μάτι του κυκλώνα και όχι εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά. Ο Pierer που σε λίγες ημέρες θα γίνει 68, στις 25 Νοεμβρίου συγκεκριμένα, δεν άφησε τελείως ανεπηρέαστο το αγωνιστικό τμήμα. Όπως έχουμε ήδη ανακοινώσει, αποσύρει την Husqvarna και την GASGAS από τους αγώνες, τουλάχιστον για το 2025. Πριν από έξι μήνες υπήρχε η συζήτηση να μπει και η MV Agusta το 2027 και αυτό προς το παρόν δεν έχει εγκαταλειφθεί ως ενδεχόμενο, δείχνοντας πως προσβλέπουν σε επίλυση έως τότε.

«Δεν είμαστε οι μόνοι που αντιμετωπίζουν πρόβλημα» Δηλώνει σε δεύτερη συνέντευξή του ο Stefan Pierer, «στόχος μας να γίνουμε ακόμη πιο γρήγοροι, ακόμη πιο ευέλικτοι και μάλιστα να πάρουμε ακόμη μεγαλύτερο ρίσκο! Για ένα πράγμα να είστε βέβαιοι, δεν πρόκειται να αφήσω το έργο της ζωής μου. Είμαι τυχερός γιατί μπορούμε να αμυνθούμε στο κάστρο μας, τραβώντας δυνάμεις από τις στρατηγικές μας τοποθεσίες σε Κίνα και Ινδία».

Θεωρώ πως ο Pierer υποβαθμίζει την δουλειά του με την λέξη τύχη που ανέφερε καθώς έχει καταφέρει να πατά γερά σε διαφορετικά σημεία και όποτε κάποιο από αυτά υποφέρει από σεισμικές δονήσεις, να στηρίζει το βάρος στο άλλο πόδι μέχρι να περάσει το τρέμουλο. Σε αυτό το σημείο θα θυμίσω ένα κείμενο στην έντυπη έκδοση του MOTO σχεδόν ένα χρόνο πριν, για το πράντεφερ που παίζει ο Pierer με τον ισχυρό άντρα της Bajaj που και εκείνος στηρίζεται σε διαφορετικά σημεία επενδύοντας στην Triumph και οδηγώντας την σταδιακά σε ευθεία αντιπαράθεση με την KTM. Θα πρέπει να γυρίσει κανείς πολλές δεκαετίες πίσω τον χρόνο για να βρει την Triumph να παλεύει στο χώμα και δεν είναι τυχαίο που το κάνει εκ νέου τώρα. Όπως δεν είναι τυχαίο που και η Ducati μπαίνει σε αυτό το παιχνίδι, ως απάντηση στην επίθεση που αναμένεται από την απόκτηση της MV Agusta. Σε πρόσφατη συζήτησή μου με στελέχη της Ducati τους ρώτησα ευθέως αν μπαίνουν στο χώμα για το κέρδος, διότι προβλέπω απλά να χάνουν κεφάλαια και ήταν ξεκάθαροι: «Σε μερίδιο αγοράς προσβλέπουμε μόνο, καμία σχέση με κέρδος». Οπότε ο πόλεμος είναι γενικευμένος και τα πεδία πολλά και ανοιχτά. Η KTM έχει πάρει 448 Παγκόσμιους Τίτλους όταν ακριβώς 20 χρόνια πριν, το 2004, είχε 79 και φέτος σε μία δύσκολη οικονομικά περίοδο συγκέντρωσε άλλους 13 συνολικά. Έχει περιθώριο να πατήσει φρένο και εκεί.

Στην Αυστρία θεωρούν πως οι θετικές ανακοινώσεις δεν θα αργήσουν να έρθουν στην αρχή του 2025. Τον περασμένο Ιούνιο ο Pierer ίδρυσε την PiMa Beteiligungsverwaltung μαζί με τον κληρονόμο της Red Bull, μία εταιρεία – όχημα για να διασώσουν την Rosenbauer. Υπάρχει η φήμη στα MotoGP πως την περίοδο της πανδημίας που ο κόσμος δεν αγόραζε εξοπλισμό αναβάτη, η Red Bull παραχώρησε ευνοϊκό δάνειο στην Alpinestars για να την στηρίξει. Το ίδιο ακούγεται και τώρα πως θα κάνουν για την KTM, που εκτός από έναν νέο κύκλο δανεισμού, μπορεί να στηρίξει την ρευστότητά της και με αυτή την συνεργασία.

Αυτό που φαίνεται στον ορίζοντα είναι πως μένει άλλη μία βουτιά για την KTM, μέχρι να αρχίσει μετά το πρώτο τρίμηνο του 2025 να κολυμπά προς την επιφάνεια.