James Parker - Σκοτώθηκε σε τροχαίο δυστύχημα ο σχεδιαστής της ανάρτησης του Yamaha GTS1000

Αγωνιζόμενος, ανήσυχος και εφευρετικός μηχανικός
James Parker RADD
Κώστα Γκαζή
Από τον

Κώστα Γκαζή

20/7/2023

Στις 11 Ιουλίου του 2023, σε ηλικία 76 ετών, απεβίωσε ο James Parker, 10 ημέρες αφότου τον είχε χτυπήσει αυτοκίνητο την ώρα που περπατούσε, κοντά στο σπίτι του στη Santa Fe. Ο Αμερικανός μηχανολόγος και σχεδιαστής ήταν γνωστός για το επαναστατικό μπροστινό σύστημα μοτοσυκλέτας RADD που βγήκε σε μαζική παραγωγή στη Yamaha GTS1000 το 1993.

Ο Parker μεγάλωσε στην Καλιφόρνια αλλά και στην Ινδία, ενώ σπούδασε Design στο Πανεπιστήμιο του Stanford. Στη δεκαετία του 1970 υπήρξε συνιδρυτής σε εταιρεία αρχιτεκτονικού σχεδιασμού στη Santa Fe, όμως η μεγάλη του αγάπη ήταν η μοτοσυκλέτα, όντας κι ο ίδιος φανατικός αναβάτης, αγωνιζόμενος και σχεδιαστής πρωτότυπων μηχανολογικών εφαρμογών.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ίδρυσε την εταιρεία Rationally Advanced Design Development (RADD), ήτοι Λογικά Προηγμένη Σχεδιαστική Εξέλιξη, με κύριο στόχο την εξέλιξη και την προώθηση ενός επαναστατικού μπροστινού συστήματος ανάρτησης και διεύθυνσης για μοτοσυκλέτα.

Elf-X

Κύρια έμπνευση του Parker στον σχεδιασμό του RADD -που διαχώριζε τα συστήματα ανάρτησης και διεύθυνσης μπροστά-, ήταν η πρωτότυπη Elf X του Γάλλου σχεδιαστή Andre de Cortanze. Ο Cortanze με το δικό του επαναστατικό σύστημα ανάρτησης-διεύθυνσης είχε δηλώσει πως είχε 4 στόχους: να χαμηλώσει το κέντρο βάρους, να προσδώσει φυσικά χαρακτηριστικά αντί-βύθισης (antidive) στο σύστημα, να μειώσει το βάρος και να την ενσωματώσει στο πλαίσιο. Οι δευτερεύοντες στόχοι ήταν η επίτευξη του ιδανικού 50/50 στην κατανομή βάρους μπροστά και πίσω, η μείωση της οπισθέλκουσας (Cx), και η ταχύτερη αλλαγή τροχών -κυρίως για αγωνιστική χρήση. Επιπλέον βελτιωμένη ήταν η ροή αέρα στο ψυγείο και ρυθμιζόμενη η γεωμετρία της ανάρτησης και του συστήματος διεύθυνσης.

RADD

Επιστρέφοντας στον Αμερικανό σχεδιαστή, ο Parker κατέθεσε τις πρώτες του πατέντες το 1983, και παρουσίασε το σύστημα RADD σε πρωτότυπη μορφή το 1984. Ο ίδιος ανέφερε ως πλεονεκτήματα του συστήματος του την βελτιωμένη ακαμψία απέναντι στο συμβατικό πιρούνι -που ενεργεί ως μοχλός στο πλαίσιο, πολλαπλασιάζοντας τα φορτία-, με το RADD να μην υποφέρει από παρόμοια συμπεριφορά, αφού ουσιαστικά αποτελεί τμήμα του πλαισίου.

James Parker RADD

Ο Parker ευτύχησε να δει το σύστημα RADD να περνά σε μαζική παραγωγή, μέσω της sport-touring μοτοσυκλέτας Yamaha GTS1000 που ξεκίνησε να πωλείται το 1993, φέροντας πλαίσιο που η Yamaha ονόμαζε Omega (Ωμέγα) λόγω του σχήματος του σε συνδυασμό με τα ψαλίδια εμπρός και πίσω. Η GTS1000 έφερε τετρακύλινδρο εν σειρά κινητήρα από FZR1000, με μειωμένη απόδοση 100 hp, ενώ διέθετε ηλεκτρονικό ψεκασμό και ABS.

Δυστυχώς, παρά τα εντυπωσιακά για την εποχή χαρακτηριστικά της, η GTS απέτυχε εμπορικά -κυρίως λόγω της πολύ υψηλής τιμής της-, και σταμάτησε να πωλείται στις Η.Π.Α. το 1994, ενώ παρέμεινε στην παραγωγή στον υπόλοιπο κόσμο μέχρι το 1999.

James Parker RADD

Θυμίζουμε πως πριν η Yamaha παρουσιάσει το GTS1000, είχε δείξει στο Tokyo Motor Show του 1989 την φουτουριστική πρωτότυπη μοτοσυκλέτα Morpho (και το 1991-1992 τη Morpho II), που χρησιμοποιούσε το RADD, και είχε ρυθμιζόμενο τιμόνι, ρυθμιζόμενα μαρσπιέ και ρυθμιζόμενη σέλα.

James Parker RADD

Το σύστημα RADD είχε ένα σημαντικό μειονέκτημα, καθώς το μονόμπρατσο ψαλίδι δεν επέτρεπε τη χρήση και δεύτερου δίσκου μπροστά, ενώ για να βοηθήσει την πέδηση σε κάποια από τα πρωτότυπα δίκυκλα του που φόρεσαν το σύστημα, ο Αμερικανός τοποθέτησε και δεύτερη δαγκάνα μπροστά. Μην ξεχνάμε άλλωστε πως το GTS1000 διέθετε εξαπίστονη δαγκάνα μπροστά για τον ίδιο σκοπό.

James Parker RADD

Η σχεδιαστική δουλειά του Parker δεν περιορίστηκε όμως στο RADD, έχοντας σχεδιάσει κι ένα εναλλακτικό σύστημα οπίσθιας ανάρτησης, διαφορετικό από το paralever της BMW, ένα σύστημα κίνησης μοτοσυκλέτας και στους δυο τροχούς, ημί-ενεργητικές αναρτήσεις, και το πλαίσιο της ηλεκτρικής Mission R που κυριάρχησε στο Πρωτάθλημα TTXGP/FIM του 2011, μεταξύ άλλων.

James Parker RADD

Πολλές από τις πρωτότυπες μοτοσυκλέτες του Parker βρίσκονται ως εκθέματα στο Advanced Design Center του Barber Vintage Motorsports Museum στο Birmingham της Alabama

Ετικέτες

Ρεκόρ GUINNESS μέσα στο Λονδίνο: Ακόμη ένα πρωτόγνωρο στην παράλληλη εποχή της ηλεκτροκίνησης

Οι κινητήρες εσωτερικής καύσης δεν θα πεθάνουν ποτέ – εναλλακτικές όμως θα υπάρχουν
Ρεκόρ μέσα στο Λονδίνο: Ακόμη ένα πρωτόγνωρο στην παράλληλη εποχή της ηλεκτρονίκησης
Θάνο Αμβρ. Φελούκα
Από τον

Θάνο Αμβρ. Φελούκα

15/4/2025

Η εταιρεία ηλεκτρικών μοτοσυκλετών Verge κατέρριψε το παγκόσμιο ρεκόρ Guinness για τη μεγαλύτερη απόσταση που έχει διανυθεί με μία μόνο φόρτιση από αμιγώς ηλεκτρική μοτοσικλέτα, γράφοντας 310,69 χιλιόμετρα στους δρόμους του Λονδίνου με το μοντέλο TS Pro.

Η καταγραφή του εγχειρήματος έγινε στις 22 Μαρτίου, με τους αναβάτες Sam Clarke και Sara Sloman να εναλλάσσονται για πάνω από 16 ώρες στη σέλα της μοτοσυκλέτας, διασχίζοντας το αστικό χάος του Λονδίνου και των προαστίων του, με ότι αυτό συνεπάγεται: κυκλοφοριακή συμφόρηση, φανάρια και διαβάσεις πεζών.

Ο υπεύθυνος Μάρκετινγκ της εταιρείας Verge, Lauri Laukkanen, δήλωσε:
«Αυτό το ρεκόρ είναι μια εξαιρετικά περήφανη στιγμή για ολόκληρη την ομάδα της Verge. Αναπτύσσουμε την αποδοτικότητα, την οδηγική εμπειρία και τις δυνατότητες των μοτοσυκλετών μας εδώ και χρόνια, και θέλαμε να δείξουμε στον κόσμο ότι όλα είναι δυνατά.»

Αξιοσημείωτο είναι πως μετά την ολοκλήρωση της διαδρομής, η μοτοσυκλέτα διατηρούσε ακόμη περίπου 7% φόρτιση μπαταρίας, με την ομάδα να επιλέγει να σταματήσει τότε ώστε να διασφαλίσει την αξιοπιστία των δεδομένων που συλλέχθηκαν.

Η καταγραφή έγινε μέσω επαγγελματικού συστήματος τηλεματικής της Webfleet, με επιπλέον υποστήριξη από την AA και την Generate Media που βιντεοσκόπησαν και παρουσίασαν την πλήρη διαδρομή.

 

Η Verge TS Pro προσφέρεται στο αντίτιμο των £31.980, κάτι λιγότερο από 37.000€, με την θεωρητική αυτονομία της να δηλώνεται στα 217 μίλια, δηλαδή περίπου 349 km, χάρη στην μπαταρία των 20.2 kWh που μπορεί να φορτίσει 0-80% σε περίπου 35 λεπτά με την χρήση ταχυφορτιστή.

Εντυπωσιακή είναι και η απόδοση ροπής που ανακοινώνεται στα 738 ft.lb (σχεδόν 1.000 Nm) από τον ενσωματωμένο στον πίσω τροχό ηλεκτροκινητήρα, χωρίς κέντρο (hubless). Πέρα από το πρωτοποριακό design που «τραβάει» το βλέμμα, η συγκεκριμένη διάταξη εξαλείφει και την ανάγκη για συμβατικά μέσα μετάδοσης κίνησης στον τροχό αλλά και την συντήρηση αυτών. Από την άλλη έχουμε τονίσει πολλές φορές στο MOTO πως αυτού του είδους η λύση δεν προτείνεται για οτιδήποτε μεγαλύτερο από σκούτερ της μικρής μάλιστα κατηγορίας. Βάρος σε ένα από τα χειρότερα σημεία για την μοτοσυκλέτα και πρόσθετη αδράνεια στην λειτουργία των αναρτήσεων και στην αλλαγή κατεύθυνσης. Οπτικά είναι κάτι ξεχωριστό, από συντήρηση ομοίως, καλά έκαναν όμως και το δοκίμασαν στο κέντρο του Λονδίνου, αντί για κάποιον επαρχιακό δρόμο. Ευτυχώς στο VIDEO που ανέβασαν με την προσπάθειά τους για το ρεκόρ αυτονομίας ήταν σωστά ντυμένοι, γιατί έχουν ανεβάσει πολλές φωτογραφίες χωρίς προστασία πέρα από το κράνος, φορώντας αθλητικά, με κοντό μπλουζάκι χωρίς γάντια.