Editorial 616 - Θέμα ανακλήσεων και μαζί οι Ευρωπαίοι, Ιάπωνες και οι Κινέζοι

Θάνο Αμβρ. Φελούκα
Από τον

Θάνο Αμβρ. Φελούκα

1/3/2021

Υπάρχουν δύο κύκλοι στο ΜΟΤΟ, ο κλειστός κύκλος που είστε όλοι εσείς, οι αναγνώστες της έντυπης έκδοσης και ο ανοικτός που περιλαμβάνει εκατοντάδες χιλιάδες που μας βρίσκουν μέσα από τις ηλεκτρονικές σελίδες και τα κοινωνικά δίκτυα. Ο κλειστός κύκλος έχει ομοιογένεια, ο ανοικτός πάλι όχι, συνυπάρχουν όλα και κατά καιρούς διακρίνεται ένα μεγάλο ποιοτικό χάος, αλλά αυτό είναι κάτι που θα το εξετάσουμε άλλη φορά στην γενική του εικόνα. Ας δούμε κάτι ειδικό τώρα: Κάθε φορά που στο site του περιοδικού θα ανέβει η είδηση για μία ανάκληση, η πιθανότητα κάποιος να φέρει την καταστροφή είναι πλέον βεβαιότητα. Πάντα με τον ίδιο τρόπο και ανεξάρτητα για το ποια μάρκα πρόκειται. Αν η ανάκληση είναι της Honda φυτρώνει κατευθείαν το πρώτο σχόλιο που είναι "δεν τα φτιάχνουν όπως παλιά", και μετά κάτι σχετικό με τα κόκκαλα του Soichiro Honda και προχωράμε με απόλυτα προβλεπόμενη σειρά, λες και υπάρχει κάποιο είδος καταλόγου από όπου διαλέγονται έτοιμες απαντήσεις και γίνεται διαγωνισμός για το ποιος θα πατήσει  πρώτος το κουμπί.

Το Κάθε Τρίτη Μάστορα είναι όπως το "πύρινη λαίλαπα" Έλληνα ρεπόρτερ μπροστά σε πυρκαγιά. Ξέρεις πως θα το ακούσεις καμιά δεκαριά φορές, αμέσως μόλις κάπου πιάσει φωτιά. Το ίδιο συμβαίνει και σε ανάκληση για KTM. Για τα BMW ο κατάλογος είναι επίσης μακρύς και αντίστοιχα με την Honda η Yamaha ακούει τα ίδια σχετικά με την σύγκριση παλιού και καινούριου. Η Kawasaki "πάει χάλασε κι αυτή" και η κατάσταση τελειωμό δεν έχει. Ανακλήσεις κάνουν όλοι οι κατασκευαστές και στην εποχή μας περισσότερες. Όχι γιατί στις μέρες μας οι μοτοσυκλέτες χαλάνε περισσότερο ή γιατί έχουν αλλάξει πολιτική οι κατασκευαστές και ψάχνουν να ρίξουν το κόστος. Πάντα το έκαναν αυτό, πάντα έψαχναν να έχουν το δυνατόν μικρότερο κόστος και το δυνατόν μεγαλύτερο κέρδος. Το μόνο που άλλαξε είναι ο τρόπος που επικοινωνούνται οι ανακλήσεις και το γεγονός πως η αντίδραση σε ένα γεγονός έχει αντικαταστήσει την επιθυμία για γνώση. Εκείνος που αντιδρά πετώντας κάτι κοινότυπο και στερεοτυπικό χωρίς να εμβαθύνει, αισθάνεται πως έχει κάνει κάτι για το θέμα αυτό χωρίς να χρειάζεται να επενδύσει άλλο χρόνο. Συχνά χωρίς να διαβάσει κιόλας. Αυτό είναι σημείο των καιρών και κάποια στιγμή θα λυθεί όπως εμφανίστηκε, μέχρι τότε θα το υποστούμε και μαζί του θα ακούμε ολοένα και περισσότερο για τις μάρκες και για την προέλευση κάθε μοτοσυκλέτας. Ένα πράγμα είναι δεδομένο αυτή την στιγμή και τα πάντα ρευστά στο σύντομο μέλλον: Μαζικές αναφορές δεν γίνεται να υπάρχουν. Δεν έχουν μεγάλη ισχύ τώρα και θα έχουν ολοένα και μικρότερη στο μέλλον. Η Honda εδώ και πάνω από μία πενταετία και εντονότερα χρόνο με τον χρόνο, εμπλέκει σχεδιαστές από όλες τις χώρες. Στο τέλος πάντα ένας Ιάπωνας θα επιβληθεί κάθε νέου μοντέλου, φυσικά, αλλά αυτό σημαίνει πως τα σύνορα της ευρωπαϊκής και της ιαπωνικής σχολής έχουν γκριζάρει ακόμη περισσότερο. Το X-ADV είναι το καλύτερο παράδειγμα. Εμπνευσμένο στην Ελλάδα και σχεδιασμένο στην Ιταλία. Πάντα η Honda σχεδίαζε στην Ιταλία, η διαφορά είναι πως οι Ιταλοί δέχονται σχέδια για αξιολόγηση από ολόκληρο τον κόσμο. Όπως για παράδειγμα το μικρό X-ADV. Αυτή την στιγμή ήδη, δεν μπορούμε να μιλήσουμε για όλους τους Κινέζους μαντρώνοντάς τους σε μία κατηγορία, με τον ίδιο τρόπο που κάποτε γινόταν για τους Ιάπωνες και σε ένα βαθμό ακόμη γίνεται.

Είναι σαφέστατα ευκολότερο να μαντρώνει κανείς τα πράγματα δίνοντας μία εξήγηση για όλα, είναι πιο εύκολο να σταθείς σε μία ανάκληση ενός μοντέλου χαρακτηρίζοντας μία ολόκληρη εταιρεία, αλλά δυστυχώς -ή μάλλον ευτυχώς- τα πράγματα είναι απείρως πιο σύνθετα και θα γίνονται ακόμη περισσότερο. Για εμάς αυτό είναι ένα δίκοπο μαχαίρι. Κάνει την δουλειά μας ακόμη πιο απαραίτητη αλλά ταυτόχρονα και πιο δύσκολη, ιδιαίτερα στην πρόβλεψη. Ορίστε όμως μία εύκολη και ευοίωνη από κάθε άποψη πρόβλεψη: Η καθολικότητα ενός ηλεκτρικού μέλλοντος είναι πιο μακριά από αυτό που θεωρεί η πλειοψηφία του κόσμου -όχι πως δεν έρχεται αλλά είναι μακριά ακόμη- και ταυτόχρονα η πιθανότητα για δυνατούς Κινέζους κατασκευαστές σε γκάμα και σε ποιοτικά χαρακτηριστικά είναι ήδη εδώ και ζούμε το πρώτο κύμα. Απλά χρειάζεται να ξεχωρίσουν περισσότερο

editorial 528 - Επικίνδυνη ζωή

Από το

Μαύρο Σκύλο

31/10/2013

Είμαι εναντίον κάθε μορφής προσηλυτισμού. Θρησκευτικού, πολιτικού, μοτοσυκλετιστικού, ό,τι κι αν είναι. Επίσης, είμαι... φανατικά εναντίον των φανατικών. Επειδή εμένα μου αρέσουν οι μοτοσυκλέτες, πρέπει να αρέσουν σε όλους; Δεν γίνεται. Με απασχολεί όμως το για ποιους λόγους οι νέες γενιές φαίνεται να μην ενθουσιάζονται με τις μοτοσυκλέτες. Το μεγαλύτερο πρόβλημα της μοτοσυκλέτας αυτή τη στιγμή είναι ότι οι αναβάτες γερνάνε, χωρίς να έρχονται νέοι για να εξισορροπήσουν την κατάσταση και να κατεβάσουν τον μέσο όρο ηλικίας, να φέρουν νέες ιδέες, νέες τάσεις, νέα πράγματα. Οι λόγοι πολλοί, και τους έχουμε αναλύσει. Πως να εκτιμήσει κάποιος τις συζητήσεις της παρέας πριν και μετά από κάθε βόλτα, όταν η "παρέα" δεν συζητά κατά πρόσωπο αλλά μέσω facebook; Πως να συναρπάσει κάποιον νέο η απλή χαρά της 3D κίνησης στο χώρο με μια μοτοσυκλέτα, όταν περνά όλη τη μέρα του και την νύχτα του σκοτώνοντας ακατάπαυστα εχθρούς σε παιχνίδια εικονικής πραγματικότητας; Γιατί όταν μπορείς να έχεις μια αυθεντική εμπειρία να προτιμάς την ψεύτικη; Και τι να λέμε τώρα, μας απασχολούν οι μοτοσυκλέτες, ενώ φαίνεται πως τους νέους ούτε το sex τους συγκινεί πια... Ένας από τους κύριους λόγους όμως είναι η φανατικά ρισκοφοβική δυτικού τύπου κοινωνία μας, που φαίνεται να δαιμονοποιεί το ρίσκο και να ξοδεύει πολλή ενέργεια και πόρους για να εξαλείψει κάθε πιθανότητα κινδύνου από την ζωή μας, σε μια τεράστια, ουτοπική όμως προσπάθεια. Ένα από τα αποτελέσματα αυτής της προσπάθειας είναι η όλο και αυξανόμενη παραγωγή ηλιθίων. Οι άνθρωποι δεν μαθαίνουν πια να σκέφτονται και να κρίνουν, αλλά εκπαιδεύονται να περιμένουν από κάποιον άλλο να τους πει τι και πως πρέπει να κάνουν. Όταν αγοράζεις ένα καλό κράνος στις ΗΠΑ, η ζελατίνα του γράφει επάνω "DO NOT PAINT" και "DO NOT COVER". Πείτε μου τώρα, πόσο στόκος πρέπει να είσαι για να βάψεις την ζελατίνα του κράνους ή να την γεμίσεις αυτοκόλλητα και να μην βλέπεις μπροστά σου; Αντίστοιχα, υπάρχουν αυτή την στιγμή αυτοκίνητα παραγωγής που αν το επέτρεπε η νομοθεσία θα μπορούσαν να σε πάνε στον προορισμό σου χωρίς εσύ να κάνεις τίποτα. Θα μπορούσες να ρίξεις κι έναν υπνάκο. Ή, όπως επιτρέπει η σημερινή νομοθεσία, να πατήσεις ένα κουμπί και το αυτοκίνητό σου να ακολουθεί πιστά και με "ασφάλεια" το προπορευόμενο όχημα! Υπολογίστε και όλα τα συστήματα "ασφαλείας" που υπάρχουν, για να καταλάβετε πως οι αναβάτες και οι οδηγοί μετατρέπονται σε επιβάτες, με όλο και μικρότερη συμμετοχή στην οδήγηση.

Η πολιτικά ορθή και κοινώς αποδεκτή άποψη, όπως και η πολιτική της ΕΕ, λέει πως πρέπει να μειώσουμε τα ατυχήματα στο μηδέν. Σε πρώτη ανάγνωση δύσκολα θα μπορούσε κανείς να διαφωνήσει. Ευτυχώς όμως υπάρχουν και άνθρωποι που σκέφτονται εκτός της πεπατημένης, και που δίνουν και σε άλλους τροφή για σκέψη.

Ένας από αυτούς είναι και οι Ian Mutch, πρόεδρος του Βρετανικού Motorcycle Action Group, εξέφρασε μια ανατρεπτική άποψη που αξίζει να ακούσουμε και που θα έκανε όλους τους ζηλωτές της "ασφάλειας" να βγάλουν σπυράκια. Ακούστε τον:

"Δεν χρειάζεται να μειωθούν οι θάνατοι μοτοσυκλετιστών. Κι όπως πολλές υπερβολικές και ακραίες δηλώσεις, υπάρχει μια δόση αλήθειας μέσα της. Μερικές φορές, για να δεις μια κατάσταση από μια καλύτερη προοπτική, χρειάζεται να απομακρυνθείς για να δεις την αλήθεια. Κάτι σαν έναν πίνακα του Rolf Harris, με τον κίνδυνο να καταλήξεις σε αμφιλεγόμενο συμπέρασμα. Κι ακριβώς επειδή έχουμε σε μεγάλο βαθμό μετατραπεί σε μια κοινωνία που απεχθάνεται το ρίσκο, κάτι που πριν μερικές δεκαετίες φαινόταν απολύτως φυσικό, σήμερα φαντάζει για πολλούς σαν την μεγαλύτερη απειλή για τον Δυτικό πολιτισμό από τότε που οι Μογγολικές ορδές την έπεφταν στην Ευρώπη.

Οι μοτοσυκλετιστές σκοτώνονται πιο συχνά για κάθε χιλιόμετρο που διανύουν σε σχέση με τους οδηγούς αυτοκινήτων – εκπληκτικό! Ποιος θα το περίμενε! Πάνω σε τόσους τροχούς οδηγούμε, με μηδενική προστασία γύρω μας, σωστά; Το πρόβλημα είναι πως οι υπερπροστατευτικοί φανατικοί της ασφάλειας πιστεύουν πως μπορούν να βάλουν ως στόχο την μείωση των θανάτων μοτοσυκλετιστών στο ίδιο ποσοστό με αυτό των οδηγών αυτοκινήτων. Ναι, μπορεί να γίνει. Πως, θα με ρωτήσετε. Απλό – προσθέτουμε άλλους δύο τροχούς και ένα ατσάλινο περίβλημα γύρω – γύρω. Απλό.

Εντάξει, ας το παραδεχτούμε, οι μοτοσυκλέτες είναι επικίνδυνες. Ναι, ναι, ναι, πραγματικά το είπα αυτό. Όλοι ξέρουμε πως ο άλλος έφταιγε, πως ήταν ο δρόμος χάλια, πως ο καιρός "δεν βοήθησε" ή ότι άλλο θα θέλαμε να κατηγορήσουμε για την δική μας δυστυχία. Ό,τι και να πεις όμως, αν έχεις ατύχημα με μοτοσυκλέτα έχεις και πολύ περισσότερες πιθανότητες τραυματισμού ή θανάτου σε σχέση με το να χτυπήσεις κάτι με το αυτοκίνητο.

Οι ζηλωτές που σκέφτηκαν και υποστηρίζουν την καμπάνια "Vision Zero" (κανένας θάνατος), ζουν στον πλανήτη κούκου. Στον πραγματικό κόσμο τα πράγματα είναι διαφορετικά. Μερικά παιδιά δεν είναι "διανοητικά διαφοροποιημένα", είναι απλώς χαζά. Κάποιοι άνθρωποι δεν είναι ότι έχουν απολύτως αποδεκτές αναλογίες βάρους – ύψους που ξεφεύγουν από το μέσο όρο. Είναι απλώς θεόχοντροι. Ο αλπινισμός είναι πιο επικίνδυνος από την ανθοδετική, και το Everest έχει διάσπαρτες πάνω του τις αποδείξεις.

Ο κόσμος μας αντιμετωπίζει έναν υπερπληθυσμό φανατικών της ασφάλειας που υποκρίνονται πως πραγματικά απορούν με τις στατιστικές θανάτων των μοτοσυκλετιστών, σε σχέση με των αυτοκινητιστών, λες και πρόκειται για κάποια ασθένεια που μπορεί να αντιμετωπιστεί με αντιβίωση.

Οπότε, που θέλω να το πάω με αυτή την προβοκατόρικη οπτική; Φυσικά και θα ήταν υπέροχο αν μπορούσαν να μειωθούν οι θάνατοι από δυστυχήματα μοτοσυκλετιστών. Και ναι, χρησιμοποιώ τη λέξη "δυστυχήματα" και όχι "συμβάντα". Το δυστύχημα δεν είναι κάτι προσχεδιασμένο. Οι φανατικοί της ασφάλειας μέσα στον τρόμο και τον πανικό του κόσμου τους "κάποιος φταίει και θα έπρεπε να υπάρχει ένας νόμος γι' αυτό", δεν μπορούν να δεχτούν την ιδέα πως δυστυχήματα συμβαίνουν, οπότε ψάχνουν να βρουν εκφράσεις που να δείχνουν πως δεν θα έπρεπε να συμβαίνουν καθόλου.

Το ξαναλέω, θα ήταν πολύ καλό αν πέθαιναν λιγότεροι στους δρόμους μας. Αυτό όμως που πραγματικά θα έπρεπε να κάνουμε δεν είναι να αφιερώσουμε όλη μας την ενέργεια για να βελτιώσουμε τις στατιστικές, αλλά για να αλλάξουμε την νοοτροπία των νομοθετών, ώστε να αναγνωρίζουν πως υπάρχουν διαφορετικά επίπεδα ρίσκου στη ζωή, κι είναι μέρος της ίδιας της ζωής. Ο σεβασμός στο δικαίωμα κάθε ατόμου να κάνει τις επιλογές της ζωής του είναι τόσο ζωτικός για την ποιότητα ζωής μας όσο και το καθαρό, πόσιμο νερό. Αν φτάσουμε να εγκαταλείψουμε αυτή την θεώρηση της πραγματικότητας, τότε πρέπει να εγκαταλείψουμε και τα οποιαδήποτε επιχειρήματά μας υπέρ του μοτοσυκλετισμού.

Μιλώντας ως πρόεδρος του MAG, είμαι περήφανος που βοηθήσαμε να πραγματοποιηθούν οι καμπάνιες Bikesafe και Get a Grip (για καλούς συντελεστές τριβής στους δρόμους). Είμαι περήφανος για όλες μας τις λογικές προσπάθειες βελτίωσης της ασφάλειας των μοτοσυκλετιστών, που στρέφουν τους πολιτικούς προς χρήσιμες δράσεις αντί για δρακόντεια νομοθετικά μέτρα. Το MAG δεν καθορίζεται μόνο από αυτές τις προσπάθειες, όπως και η μοτοσυκλέτα δεν καθορίζεται μόνο από τον παράγοντα "ασφάλεια". Μοτοσυκλέτα σημαίνει απόλαυση και ελευθερία, και στόχος του MAG είναι να υπερασπίζεται την όρεξη γι' αυτά, παρά το γεγονός πως – άντε πάλι! – είναι μια δραστηριότητα πιο επικίνδυνη από άλλες. Όπως είχε πει κι ένας μπάτσος, "προσέχετε εκεί έξω, είναι επικίνδυνα». Αυτή είναι η ζωή."

Τα επιχειρήματά του μπορεί να φαίνονται αμφιλεγόμενα, αλλά είναι στατιστικά, και άρα μαθηματικά, σωστά. Οι θάνατοι είναι προϊόν του ρίσκου και του πλήθους των ανθρώπων που παίρνουν αυτό το ρίσκο. Σε μεγάλους πληθυσμούς, ο μηδενισμός των θανάτων έχει ως απαραίτητη προϋπόθεση να μην παίρνει ρίσκο κανείς απολύτως. Αν αυτό δεν είναι εφικτό ή επιθυμητό, τότε θα έπρεπε να συζητάμε για το ποιό είναι το αποδεκτό ποσοστό θνησιμότητας. Από την στιγμή όμως που το μη αποδεκτό ρίσκο είναι ένα μεγάλο φρένο για την μοτοσυκλέτα γενικότερα, χρειάζεται να μελετήσουμε περισσότερο ποια είναι η σχέση των πιο σημαντικών για την μοτοσυκλέτα κοινωνιών σήμερα, με το ρίσκο. Πάρτε έναν παγκόσμιο χάρτη, και ρίξτε μια ματιά σε όλη την νότια Ασία, από Ινδία μέχρι και Κίνα, εκεί βρίσκονται αυτές. Η θεώρηση για την ανθρώπινη ζωή και την αξία της είναι εκεί πολύ διαφορετική απ' ότι στο τόξο ΗΠΑ – Ευρώπη. Γνωστός μου που επέβλεπε την κατασκευή πλοίου σε ναυπηγείο στην Κίνα, μου είπε φρικαρισμένος πως όταν ένας εργάτης έπεσε από ψηλή σκαλωσιά κι έγινε αλοιφή στο πάτωμα, όσοι δούλευαν εκεί γύρω που έπεσε δεν σταμάτησαν ούτε λεπτό την εργασία τους, δεν ασχολήθηκαν με το συμβάν. Μετά, έχουμε εκεί κάτω και όσους έχουν βαθιά πίστη στην μετενσάρκωση, οπότε αν δεν αλλοτριωθούν ταχύτατα, κι αν η νεολαία τους δεν προσπεράσει τις μοτοσυκλέτες για άλλες δραστηριότητες που θα είναι πιο της μόδας στην χώρα τους, υπάρχει ελπίδα. Ο σφυγμός της μοτοσυκλέτας θα χτυπάει σε αυτές τις χώρες όλο και περισσότερο, κι αν ρίξετε μια ματιά στους μεγάλους κατασκευαστές, όλοι έχουν κάποια συνεργασία έτοιμη στην Ινδία και την Κίνα, ή την ετοιμάζουν. Δεν είναι μακριά η στιγμή που αυτές οι αγορές θα καθορίζουν και τι είδους μοτοσυκλέτες θα παράγονται. Μια τρελή σκέψη είναι να γράφουν στα παλιά τους τα παπούτσια το ρίσκο, και να ξαναζήσουμε εποχές που το γκάζι των μοτοσυκλετών ξεπερνούσε κατά πολύ τα πλαίσιά τους. Σε ένα πιο προσγειωμένο επίπεδο, οι κατασκευαστές έχουν αρχίσει να σχεδιάζουν και να παράγουν μοντέλα που απευθύνονται σε όσους δεν είναι μοτοσυκλετιστές, για να τους προσελκύσουν, όπως τα CTX 700 και CTX1300 στις ΗΠΑ. Τέτοια μοντέλα μπορεί να μην αρέσουν σε μας τους ήδη με διαμορφωμένη άποψη μοτοσυκλετιστές, αλλά μπορεί να προσελκύσουν μη μοτοσυκλετιστές. Κι όπως έχει δείξει η ιστορία, ανατροπές γίνονται, και μετά την ανατροπή έρχεται η ανάπτυξη. Και μετά τους επαναστάτες χωρίς αιτία έρχονται οι πιο χαριτωμένοι άνθρωποι που τους συναντάς να βολτάρουν με μοτοσυκλέτα.