Editorial 561 - Τα βασικά on-off

x
Από το

motomag

1/8/2016

Ο χωματόδρομος που ανηφορίζει από το διάσελο του Αγίου Νικολάου προς τη Νιάλα είναι όλο πέτρα, νερά και λάσπες. Έτσι ήταν πάντα, κι έτσι είναι ωραίος. Εμείς οι επτά του MEGA TEST κατεβαίναμε με τα ολοκαίνουργια μεγάλα μας on-off, o Μπάμπης ανέβαινε με το παπί του. Όπως κάνει κάθε μέρα, από τον Μάιο ως τα τέλη Οκτωβρίου – στη δουλειά του πάει, στα πρόβατα, τσομπάνος είναι. Μόνο θήκη για την γκλίτσα δεν έχει φτιάξει, αλλά δεν μασάει, έτσι κι αλλιώς και με ένα χέρι το πάει άνετα το παπί εδώ πάνω. Τώρα έχει ένα κινέζικο no name (φρέσκο, αλλά σκόρπισε), παλιότερα είχε ένα Yamaha T80, που άντεξε πολλά πολλά χρόνια. Καλύτερα να το επισκεύαζε, θα έβγαζε άλλα τόσα. Μιλάμε πως ο άνθρωπος έχει κάνει άπειρα χιλιόμετρα με παπί, πάντα στο χώμα. Tον είχαμε ξανασυναντήσει το 2003, όταν είχαμε ανέβει στα Άγραφα με παπιά (με Yamaha Crypton εμείς). Του είχαμε δώσει να κάνει βόλτα το Crypton, του άρεσε, αλλά δεν θα το άλλαζε. "Να πάρω καινούργιο παπί και να το φέρω εδώ στα κατσάβραχα;". Δεν ήταν ο μοναδικός με παπί στα Άγραφα. Τότε είχαμε δει κι ένα Honda C50, μεταχείρω Ιαπωνίας, χωρίς ποδιά και με τρακτερωτό λάστιχο πίσω (φτιαγμένο δηλαδή!), ακόμα πιο ψηλά στο βουνό, αλλά δεν είχαμε συναντήσει τον επίσης τσομπάνο ιδιοκτήτη του.

Δεν χρειάζεται βέβαια να επιχειρηματολογήσουμε για την αντοχή και την οικονομία των παπιών. Το παπί είναι η βάση, το μικρότερο μοτοσυκλετάκι που μπορεί να σε πάει παντού. Ο,τιδήποτε άλλο έχει μεγαλύτερο κόστος χρήσης και επισκευής. Αναφέρω αυτά τα περιστατικά με τα παπιά για να δείξω την αντίθεση: Απ’ τη μια μοτοσυκλέτες έως και των 25.000 ευρώ με φουλ εξοπλισμένους αναβάτες, κι απ’ την άλλη παπί με αναβάτη χωρίς κανένα εξοπλισμό. Για πόση "περιπέτεια" μπορούμε να μιλάμε εμείς, στις συγκεκριμένες διαδρομές όπου ο Μπάμπης ανεβοκατεβαίνει κάθε μέρα, βρέξει – χιονίσει; Ευτυχώς, έχουμε συναίσθηση, κι αν έχετε προσέξει στα MEGA TEST δεν αναφέρεται η λέξη "περιπέτεια". Να θυμίσω τι σημαίνει περιπέτεια; Περιπέτεια είναι μια επικίνδυνη εμπειρία, με άγνωστα ρίσκα και κατάληξη. Γι’ αυτό και οι λέξεις περιπέτεια και ασφάλεια δεν πάνε μαζί. Αν υπάρχει ασφάλεια, δεν υπάρχει περιπέτεια. Όποιος ξεκινάει διαδρομές με στόχο την περιπέτεια, απλά δυσκολεύει την ζωή του αν το κάνει με μια μοτοσυκλέτα 280 κιλών – πριν την φορτώσει ο,τιδήποτε. Γι’ αυτό και γράφω στο MEGA TEST πως χρειάζεται downsizing, αν διαβάσατε το προηγούμενο τεύχος με το συγκριτικό (υπάρχει ακόμα στα περίπτερα). Διαδρομές που με μια μικρότερη, ελαφρύτερη μοτοσυκλέτα δεν τις σκέφτεσαι καν, ναι, μπορούν να μετατραπούν σε περιπέτεια με 300+ κιλά κάτω απ’ τα πόδια σου. Όσο ανεβαίνουν τα κιλά, τόσο ανεβαίνει η δυσκολία για την συγκεκριμένη διαδρομή. Μπορείς βέβαια να λες, κατάφερα και πέρασα από "‘κει" με το φορτωμένο μου θηρίο, και μπράβο μου. Πρέπει να έχεις όμως στην άκρη του μυαλού σου την εικόνα ενός παππού με αρχαίο πισωκίνητο αγροτικό που περνάει από "’κει" κάθε μέρα, ή του τσομπάνου με το παπί που λέγαμε, για να σκεφτείς κι αλλιώς τα κατορθώματά σου.

 

Και δεν προλάβαμε να γράψουμε περί downsizing στα on-off, και εμφανίστηκαν σχέδια για πατέντες της Honda που αφορούν κάτι που μπορεί να είναι μικρό Africa, ή νέο Transalp, δεν ξέρουμε ακόμα. Δείτε το στα νέα αυτού του τεύχους. Ο κινητήρας του και οι αναλογίες του φέρνουν πιο πολύ προς τα σημερινά 500άρια της Honda, και φαίνεται να έχει 21 ιντσών μπροστά τροχό και πιρούνι upside down. Τέτοιου είδους μοτοσυκλέτες χρειάζονται γενικά, αλλά και ειδικά, για να έχουν επιλογή όσοι θέλουν να ταξιδεύουν εκτός της πεπατημένης, αλλά ούτε χρειάζονται, ούτε θέλουν να το κάνουν αυτό με πολλά παραπανίσια κιλά.

Ένα σημείο που πρέπει να προσέξουν πολύ οι κατασκευαστές όσων on-off έχουν σοβαρές χωμάτινες βλέψεις είναι η ευπάθεια στις πτώσεις. Μαρσπιέ αναβάτη σε αλουμινένιες βάσεις; Ποτέ! Λεβιέ ταχυτήτων ή πεντάλ φρένου επίσης αλουμινένιο; Μόνο αν είναι προστατευμένα, και δεν θα βρουν κάτω σε μια πτώση. Χούφτες που μόλις ακουμπήσουν κάπου σπάνε; Μα εδώ υποτίθεται ότι προστατεύουν και τις μανέτες, να μην μπορούν να προστατεύσουν τον εαυτό τους; Φλας που σπάνε, χωρίς ελαστικές βάσεις; Γιατί; Οι μοτοσυκλέτες του είδους δεν πρέπει μόνο να δείχνουν σκληροτράχηλες, αλλά και να είναι. Κι ο καλύτερος τρόπος για να γίνει αυτό είναι να τα έχουν σκεφτεί από την αρχή αυτοί που τις εξελίσσουν, και να τις έχουν φτιάξει απλές και γερές. Το Royal Enfield Himalayan είναι ένα καλό παράδειγμα όπου η λειτουργικότητα και η αντοχή προηγείται του εντυπωσιασμού λόγω εμφάνισης. Κι επιπλέον, το γερό και πρακτικό μπορεί να έχει το δικό του στυλ, κι αυτή ακριβώς να είναι η ταυτότητά του.

 

Σε λίγες ώρες πετάω για Μόναχο, για να οδηγήσω το νέο BMW Scrambler. Κάτι μου λέει πως αυτή η "επιστροφή στις ρίζες", Heritage την λέει η BMW τη σειρά των αερόψυκτων, θα οδηγήσει και σε μοτοσυκλέτες σαν τις πρώτες GS, που είχαν λίγες και ουσιαστικές διαφορές σε σχέση με τις street της εποχής, αλλά μπορούσαν να ταξιδέψουν παντού. Και για να κλείσει ο κύκλος, το ίδιο μπορείς να κάνεις και με ένα παπί! Αυτό που μπορούν να κάνουν τα παπιά είναι να εξαφανίζουν τις δικαιολογίες. Τι θα πει "θέλω να ταξιδέψω, αλλά δεν έχω μοτοσυκλέτα;". Βρες ή φτιάξε ένα παπί. Και ξεκίνα. Και πήγαινε παντού, με το ελάχιστο δυνατό κόστος. Με λιγότερα από 50 ευρώ μπορείς να κάνεις 1.000 χιλιόμετρα τέζα!    

 

editorial 528 - Επικίνδυνη ζωή

Από το

Μαύρο Σκύλο

31/10/2013

Είμαι εναντίον κάθε μορφής προσηλυτισμού. Θρησκευτικού, πολιτικού, μοτοσυκλετιστικού, ό,τι κι αν είναι. Επίσης, είμαι... φανατικά εναντίον των φανατικών. Επειδή εμένα μου αρέσουν οι μοτοσυκλέτες, πρέπει να αρέσουν σε όλους; Δεν γίνεται. Με απασχολεί όμως το για ποιους λόγους οι νέες γενιές φαίνεται να μην ενθουσιάζονται με τις μοτοσυκλέτες. Το μεγαλύτερο πρόβλημα της μοτοσυκλέτας αυτή τη στιγμή είναι ότι οι αναβάτες γερνάνε, χωρίς να έρχονται νέοι για να εξισορροπήσουν την κατάσταση και να κατεβάσουν τον μέσο όρο ηλικίας, να φέρουν νέες ιδέες, νέες τάσεις, νέα πράγματα. Οι λόγοι πολλοί, και τους έχουμε αναλύσει. Πως να εκτιμήσει κάποιος τις συζητήσεις της παρέας πριν και μετά από κάθε βόλτα, όταν η "παρέα" δεν συζητά κατά πρόσωπο αλλά μέσω facebook; Πως να συναρπάσει κάποιον νέο η απλή χαρά της 3D κίνησης στο χώρο με μια μοτοσυκλέτα, όταν περνά όλη τη μέρα του και την νύχτα του σκοτώνοντας ακατάπαυστα εχθρούς σε παιχνίδια εικονικής πραγματικότητας; Γιατί όταν μπορείς να έχεις μια αυθεντική εμπειρία να προτιμάς την ψεύτικη; Και τι να λέμε τώρα, μας απασχολούν οι μοτοσυκλέτες, ενώ φαίνεται πως τους νέους ούτε το sex τους συγκινεί πια... Ένας από τους κύριους λόγους όμως είναι η φανατικά ρισκοφοβική δυτικού τύπου κοινωνία μας, που φαίνεται να δαιμονοποιεί το ρίσκο και να ξοδεύει πολλή ενέργεια και πόρους για να εξαλείψει κάθε πιθανότητα κινδύνου από την ζωή μας, σε μια τεράστια, ουτοπική όμως προσπάθεια. Ένα από τα αποτελέσματα αυτής της προσπάθειας είναι η όλο και αυξανόμενη παραγωγή ηλιθίων. Οι άνθρωποι δεν μαθαίνουν πια να σκέφτονται και να κρίνουν, αλλά εκπαιδεύονται να περιμένουν από κάποιον άλλο να τους πει τι και πως πρέπει να κάνουν. Όταν αγοράζεις ένα καλό κράνος στις ΗΠΑ, η ζελατίνα του γράφει επάνω "DO NOT PAINT" και "DO NOT COVER". Πείτε μου τώρα, πόσο στόκος πρέπει να είσαι για να βάψεις την ζελατίνα του κράνους ή να την γεμίσεις αυτοκόλλητα και να μην βλέπεις μπροστά σου; Αντίστοιχα, υπάρχουν αυτή την στιγμή αυτοκίνητα παραγωγής που αν το επέτρεπε η νομοθεσία θα μπορούσαν να σε πάνε στον προορισμό σου χωρίς εσύ να κάνεις τίποτα. Θα μπορούσες να ρίξεις κι έναν υπνάκο. Ή, όπως επιτρέπει η σημερινή νομοθεσία, να πατήσεις ένα κουμπί και το αυτοκίνητό σου να ακολουθεί πιστά και με "ασφάλεια" το προπορευόμενο όχημα! Υπολογίστε και όλα τα συστήματα "ασφαλείας" που υπάρχουν, για να καταλάβετε πως οι αναβάτες και οι οδηγοί μετατρέπονται σε επιβάτες, με όλο και μικρότερη συμμετοχή στην οδήγηση.

Η πολιτικά ορθή και κοινώς αποδεκτή άποψη, όπως και η πολιτική της ΕΕ, λέει πως πρέπει να μειώσουμε τα ατυχήματα στο μηδέν. Σε πρώτη ανάγνωση δύσκολα θα μπορούσε κανείς να διαφωνήσει. Ευτυχώς όμως υπάρχουν και άνθρωποι που σκέφτονται εκτός της πεπατημένης, και που δίνουν και σε άλλους τροφή για σκέψη.

Ένας από αυτούς είναι και οι Ian Mutch, πρόεδρος του Βρετανικού Motorcycle Action Group, εξέφρασε μια ανατρεπτική άποψη που αξίζει να ακούσουμε και που θα έκανε όλους τους ζηλωτές της "ασφάλειας" να βγάλουν σπυράκια. Ακούστε τον:

"Δεν χρειάζεται να μειωθούν οι θάνατοι μοτοσυκλετιστών. Κι όπως πολλές υπερβολικές και ακραίες δηλώσεις, υπάρχει μια δόση αλήθειας μέσα της. Μερικές φορές, για να δεις μια κατάσταση από μια καλύτερη προοπτική, χρειάζεται να απομακρυνθείς για να δεις την αλήθεια. Κάτι σαν έναν πίνακα του Rolf Harris, με τον κίνδυνο να καταλήξεις σε αμφιλεγόμενο συμπέρασμα. Κι ακριβώς επειδή έχουμε σε μεγάλο βαθμό μετατραπεί σε μια κοινωνία που απεχθάνεται το ρίσκο, κάτι που πριν μερικές δεκαετίες φαινόταν απολύτως φυσικό, σήμερα φαντάζει για πολλούς σαν την μεγαλύτερη απειλή για τον Δυτικό πολιτισμό από τότε που οι Μογγολικές ορδές την έπεφταν στην Ευρώπη.

Οι μοτοσυκλετιστές σκοτώνονται πιο συχνά για κάθε χιλιόμετρο που διανύουν σε σχέση με τους οδηγούς αυτοκινήτων – εκπληκτικό! Ποιος θα το περίμενε! Πάνω σε τόσους τροχούς οδηγούμε, με μηδενική προστασία γύρω μας, σωστά; Το πρόβλημα είναι πως οι υπερπροστατευτικοί φανατικοί της ασφάλειας πιστεύουν πως μπορούν να βάλουν ως στόχο την μείωση των θανάτων μοτοσυκλετιστών στο ίδιο ποσοστό με αυτό των οδηγών αυτοκινήτων. Ναι, μπορεί να γίνει. Πως, θα με ρωτήσετε. Απλό – προσθέτουμε άλλους δύο τροχούς και ένα ατσάλινο περίβλημα γύρω – γύρω. Απλό.

Εντάξει, ας το παραδεχτούμε, οι μοτοσυκλέτες είναι επικίνδυνες. Ναι, ναι, ναι, πραγματικά το είπα αυτό. Όλοι ξέρουμε πως ο άλλος έφταιγε, πως ήταν ο δρόμος χάλια, πως ο καιρός "δεν βοήθησε" ή ότι άλλο θα θέλαμε να κατηγορήσουμε για την δική μας δυστυχία. Ό,τι και να πεις όμως, αν έχεις ατύχημα με μοτοσυκλέτα έχεις και πολύ περισσότερες πιθανότητες τραυματισμού ή θανάτου σε σχέση με το να χτυπήσεις κάτι με το αυτοκίνητο.

Οι ζηλωτές που σκέφτηκαν και υποστηρίζουν την καμπάνια "Vision Zero" (κανένας θάνατος), ζουν στον πλανήτη κούκου. Στον πραγματικό κόσμο τα πράγματα είναι διαφορετικά. Μερικά παιδιά δεν είναι "διανοητικά διαφοροποιημένα", είναι απλώς χαζά. Κάποιοι άνθρωποι δεν είναι ότι έχουν απολύτως αποδεκτές αναλογίες βάρους – ύψους που ξεφεύγουν από το μέσο όρο. Είναι απλώς θεόχοντροι. Ο αλπινισμός είναι πιο επικίνδυνος από την ανθοδετική, και το Everest έχει διάσπαρτες πάνω του τις αποδείξεις.

Ο κόσμος μας αντιμετωπίζει έναν υπερπληθυσμό φανατικών της ασφάλειας που υποκρίνονται πως πραγματικά απορούν με τις στατιστικές θανάτων των μοτοσυκλετιστών, σε σχέση με των αυτοκινητιστών, λες και πρόκειται για κάποια ασθένεια που μπορεί να αντιμετωπιστεί με αντιβίωση.

Οπότε, που θέλω να το πάω με αυτή την προβοκατόρικη οπτική; Φυσικά και θα ήταν υπέροχο αν μπορούσαν να μειωθούν οι θάνατοι από δυστυχήματα μοτοσυκλετιστών. Και ναι, χρησιμοποιώ τη λέξη "δυστυχήματα" και όχι "συμβάντα". Το δυστύχημα δεν είναι κάτι προσχεδιασμένο. Οι φανατικοί της ασφάλειας μέσα στον τρόμο και τον πανικό του κόσμου τους "κάποιος φταίει και θα έπρεπε να υπάρχει ένας νόμος γι' αυτό", δεν μπορούν να δεχτούν την ιδέα πως δυστυχήματα συμβαίνουν, οπότε ψάχνουν να βρουν εκφράσεις που να δείχνουν πως δεν θα έπρεπε να συμβαίνουν καθόλου.

Το ξαναλέω, θα ήταν πολύ καλό αν πέθαιναν λιγότεροι στους δρόμους μας. Αυτό όμως που πραγματικά θα έπρεπε να κάνουμε δεν είναι να αφιερώσουμε όλη μας την ενέργεια για να βελτιώσουμε τις στατιστικές, αλλά για να αλλάξουμε την νοοτροπία των νομοθετών, ώστε να αναγνωρίζουν πως υπάρχουν διαφορετικά επίπεδα ρίσκου στη ζωή, κι είναι μέρος της ίδιας της ζωής. Ο σεβασμός στο δικαίωμα κάθε ατόμου να κάνει τις επιλογές της ζωής του είναι τόσο ζωτικός για την ποιότητα ζωής μας όσο και το καθαρό, πόσιμο νερό. Αν φτάσουμε να εγκαταλείψουμε αυτή την θεώρηση της πραγματικότητας, τότε πρέπει να εγκαταλείψουμε και τα οποιαδήποτε επιχειρήματά μας υπέρ του μοτοσυκλετισμού.

Μιλώντας ως πρόεδρος του MAG, είμαι περήφανος που βοηθήσαμε να πραγματοποιηθούν οι καμπάνιες Bikesafe και Get a Grip (για καλούς συντελεστές τριβής στους δρόμους). Είμαι περήφανος για όλες μας τις λογικές προσπάθειες βελτίωσης της ασφάλειας των μοτοσυκλετιστών, που στρέφουν τους πολιτικούς προς χρήσιμες δράσεις αντί για δρακόντεια νομοθετικά μέτρα. Το MAG δεν καθορίζεται μόνο από αυτές τις προσπάθειες, όπως και η μοτοσυκλέτα δεν καθορίζεται μόνο από τον παράγοντα "ασφάλεια". Μοτοσυκλέτα σημαίνει απόλαυση και ελευθερία, και στόχος του MAG είναι να υπερασπίζεται την όρεξη γι' αυτά, παρά το γεγονός πως – άντε πάλι! – είναι μια δραστηριότητα πιο επικίνδυνη από άλλες. Όπως είχε πει κι ένας μπάτσος, "προσέχετε εκεί έξω, είναι επικίνδυνα». Αυτή είναι η ζωή."

Τα επιχειρήματά του μπορεί να φαίνονται αμφιλεγόμενα, αλλά είναι στατιστικά, και άρα μαθηματικά, σωστά. Οι θάνατοι είναι προϊόν του ρίσκου και του πλήθους των ανθρώπων που παίρνουν αυτό το ρίσκο. Σε μεγάλους πληθυσμούς, ο μηδενισμός των θανάτων έχει ως απαραίτητη προϋπόθεση να μην παίρνει ρίσκο κανείς απολύτως. Αν αυτό δεν είναι εφικτό ή επιθυμητό, τότε θα έπρεπε να συζητάμε για το ποιό είναι το αποδεκτό ποσοστό θνησιμότητας. Από την στιγμή όμως που το μη αποδεκτό ρίσκο είναι ένα μεγάλο φρένο για την μοτοσυκλέτα γενικότερα, χρειάζεται να μελετήσουμε περισσότερο ποια είναι η σχέση των πιο σημαντικών για την μοτοσυκλέτα κοινωνιών σήμερα, με το ρίσκο. Πάρτε έναν παγκόσμιο χάρτη, και ρίξτε μια ματιά σε όλη την νότια Ασία, από Ινδία μέχρι και Κίνα, εκεί βρίσκονται αυτές. Η θεώρηση για την ανθρώπινη ζωή και την αξία της είναι εκεί πολύ διαφορετική απ' ότι στο τόξο ΗΠΑ – Ευρώπη. Γνωστός μου που επέβλεπε την κατασκευή πλοίου σε ναυπηγείο στην Κίνα, μου είπε φρικαρισμένος πως όταν ένας εργάτης έπεσε από ψηλή σκαλωσιά κι έγινε αλοιφή στο πάτωμα, όσοι δούλευαν εκεί γύρω που έπεσε δεν σταμάτησαν ούτε λεπτό την εργασία τους, δεν ασχολήθηκαν με το συμβάν. Μετά, έχουμε εκεί κάτω και όσους έχουν βαθιά πίστη στην μετενσάρκωση, οπότε αν δεν αλλοτριωθούν ταχύτατα, κι αν η νεολαία τους δεν προσπεράσει τις μοτοσυκλέτες για άλλες δραστηριότητες που θα είναι πιο της μόδας στην χώρα τους, υπάρχει ελπίδα. Ο σφυγμός της μοτοσυκλέτας θα χτυπάει σε αυτές τις χώρες όλο και περισσότερο, κι αν ρίξετε μια ματιά στους μεγάλους κατασκευαστές, όλοι έχουν κάποια συνεργασία έτοιμη στην Ινδία και την Κίνα, ή την ετοιμάζουν. Δεν είναι μακριά η στιγμή που αυτές οι αγορές θα καθορίζουν και τι είδους μοτοσυκλέτες θα παράγονται. Μια τρελή σκέψη είναι να γράφουν στα παλιά τους τα παπούτσια το ρίσκο, και να ξαναζήσουμε εποχές που το γκάζι των μοτοσυκλετών ξεπερνούσε κατά πολύ τα πλαίσιά τους. Σε ένα πιο προσγειωμένο επίπεδο, οι κατασκευαστές έχουν αρχίσει να σχεδιάζουν και να παράγουν μοντέλα που απευθύνονται σε όσους δεν είναι μοτοσυκλετιστές, για να τους προσελκύσουν, όπως τα CTX 700 και CTX1300 στις ΗΠΑ. Τέτοια μοντέλα μπορεί να μην αρέσουν σε μας τους ήδη με διαμορφωμένη άποψη μοτοσυκλετιστές, αλλά μπορεί να προσελκύσουν μη μοτοσυκλετιστές. Κι όπως έχει δείξει η ιστορία, ανατροπές γίνονται, και μετά την ανατροπή έρχεται η ανάπτυξη. Και μετά τους επαναστάτες χωρίς αιτία έρχονται οι πιο χαριτωμένοι άνθρωποι που τους συναντάς να βολτάρουν με μοτοσυκλέτα.