editorial 543 - Κάνουν ό,τι μπορούν για να μην πουλήσουν

Από τον

Βασίλη Καραχάλιο

29/1/2015

Θα φανταζόταν κανείς πως σε τέτοιους καιρούς κρίσης μπορεί να υπάρχουν έμποροι που κάνουν ό,τι μπορούν για να μην πουλήσουν; Κι όμως, στην Ελλάδα αυτό είναι γεγονός. Αντιπροσωπείες, στελέχη αντιπροσωπειών, έμποροι μοτοσυκλετών, έμποροι αξεσουάρ, συνεργεία, σε όλο το φάσμα του εμπορικού κόσμου της μοτοσυκλέτας υπάρχουν πολλοί που κάνουν ακριβώς την αντίθετη δουλειά από αυτή που υποτίθεται πως κάνουν. Δεν είναι η πλειοψηφία, αλλά δεν αποτελούν και "τις εξαιρέσεις", το ποσοστό είναι μεγάλο και ανησυχητικό. Είναι θαύμα και πολύ ενθαρρυντικό το γεγονός πως παρ’ όλη την κρίση, οι πωλήσεις μοτοσυκλετών δείχνουν ανοδικές τάσεις. Είναι η απόλυτη επιβεβαίωση πως η μοτοσυκλέτα είναι και επιθυμία, και ανάγκη, και διασκέδαση, και εξυπηρέτηση, και όνειρο για πολλούς.

Θα μπορούσε να θεωρηθεί αυτονόητο πως όταν τα πράγματα δυσκολεύουν, πρέπει να κάνεις και μεγαλύτερη προσπάθεια για να φέρεις το ίδιο αποτέλεσμα. Αλλά δεν είναι. Όταν ο μοτοσυκλετιστής – πελάτης το σκέφτεται τρεις φορές πριν ξοδέψει τα όποια χρήματά του, θα περίμενε κανείς πως οι επαγγελματίες του χώρου, από τις αντιπροσωπείες ως το πιο μικρό συνεργείο, θα έκαναν τα πάντα για να πείσουν τους πελάτες να έρθουν σ’ αυτούς, τα πάντα για να τους πείσουν πως τα χρήματα αξίζει να τα δώσουν σε εκείνους και όχι σε άλλους, στην Ελλάδα ή σε όλο τον κόσμο. Θα θέλαμε να δούμε ανταγωνιστικές τιμές, αναβαθμισμένη εξυπηρέτηση και συμπεριφορά, προβολή και ενημέρωση για τα όποια προϊόντα, κινήσεις που τελικά θα πείσουν τον πελάτη. Αντί για αυτό, βλέπουμε πολλές φορές ακριβώς τα αντίθετα.

Συγκέντρωσα χαρακτηριστικές περιπτώσεις από την Ελληνική πραγματικότητα. Άλλες ιστορίες έχουν συμβεί σε μένα, άλλες σε φίλους, άλλες τις μαθαίνουμε από την ίδια την αγορά και τους φίλους μοτοσυκλετιστές.

 

Παίρνω τηλέφωνο (ανώνυμα βέβαια) σε αντιπρόσωπο αξεσουάρ για να ρωτήσω αν έχει ένα εξάρτημα που χρειαζόμουνα, κόστους γύρω στα 25 ευρώ όπως είχα δει από την έρευνά μου σε διάφορα ευρωπαϊκά site. "Γειά σας, μήπως έχετε αυτό το παπαράκι;" Απάντηση: "Αααα, μόνο παραγγελία με προκαταβολή, τουλάχιστον τρεις βδομάδες παράδοση." "Πόσο θα κοστίσει;" "Να έρθει και βλέπουμε..."

Πως να αγοράσεις κάτι από αυτόν τον αντιπρόσωπο, όταν ξέρεις πως αν το παραγγείλεις μέσω κάποιου ευρωπαϊκού e-shop θα έρθει σε τρεις μέρες αντί για τρεις βδομάδες και βλέπουμε, με μικρότερο κόστος; Καταλαβαίνω πως δεν μπορεί να υπάρχει στοκ για τα πάντα. Μια απάντηση όμως του τύπου "Δεν το έχω, αλλά σε τρεις μέρες θα είναι εδώ", μάλλον θα κέρδιζε τον πελάτη.

 

Θεωρώ απολύτως λογικό, αναγκαίο και απαραίτητο να μπορεί ο υποψήφιος αγοραστής να οδηγήσει την μοτοσυκλέτα πριν την αγοράσει. Κι όχι μόνο τις μοτοσυκλέτες των είκοσι χιλιάδων, αλλά και τις πολύ φτηνές. Σημειώστε πως για μια αντιπροσωπεία οι μοτοσυκλέτες test ride έχουν κάποιο κόστος, αλλά μετά πωλούνται μια χαρά ως μεταχειρισμένες, σε τιμή μεγαλύτερη απ’ ό,τι έχουν κοστίσει στην αντιπροσωπεία. Κι αν τα test ride οδηγήσουν και σε πωλήσεις, το κέρδος είναι πολλαπλάσιο. Είναι απολύτως πιο πιθανό να αποφασίσεις να αγοράσεις μια μοτοσυκλέτα που έχεις οδηγήσει, παρά μια άγνωστη ποσότητα. Κι όμως. Πολλές αντιπροσωπείες δεν έχουν μοτοσυκλέτες για test ride οι ίδιες, ενώ επιμένουν να διαθέτουν οι dealer τους! Μερικές, ενώ έχουν, επιδεικνύουν δυσκαμψία που διώχνει τους υποψήφιους πελάτες. Αληθινή ιστορία: Έμπορος επαρχιακής πόλης ζητά από την αντιπροσωπεία των μοτοσυκλετών που πουλάει να του στείλουν ένα συγκεκριμένο μοντέλο, ακριβό, που υπήρχε ήδη διαθέσιμο για test ride: "Έχω κάποιους υποψήφιους πελάτες που θέλουν να την οδηγήσουν, μπορείτε να μου την στείλετε για δυό μέρες;" (Παρένθεση: Κόστος μεταφοράς γύρω στα 50 ευρώ). Απάντηση αντιπροσωπείας: "Πες τους να κατέβουν Αθήνα άμα θέλουν". Αν ήμουν ένας από αυτούς τους υποψήφιους πελάτες, θα έβαζα ένα μεγάλο "X" σ’ αυτή τη μάρκα. Κι αν τύχει να συζητήσεις με τους υπαλλήλους της αντιπροσωπείας, είναι σίγουρο πως θα σου πουν "Δύσκολοι καιροί, μικρές πωλήσεις..." Σε απόλυτη αντίθεση, έμαθα πως υποψήφιος αγοραστής ενός πολύ ιδιαίτερου αυτοκινήτου (τόσο ιδιαίτερου που το μόνο ίσως που κυκλοφορεί στην Ελλάδα είναι το προσωπικό του ιδιοκτήτη της αντιπροσωπείας), απευθύνθηκε σε έμπορο της συγκεκριμένης μάρκας εκδηλώνοντας το ενδιαφέρον του για test ride. Τι συνέβη; Δεν του είπαν καν πήγαινε στην αντιπροσωπεία να το οδηγήσεις. Μόλις το έμαθε ο ιδιοκτήτης της αντιπροσωπείας, έστειλε το αυτοκίνητο με τον προσωπικό οδηγό του στον dealer για να κάνει ο πελάτης το test drive του. Λέτε να μην το αγόρασε μετά από αυτό; Μπορεί, αλλά η κίνηση σίγουρα μετράει, και το κυριότερο, δείχνει σεβασμό στον πελάτη. Και μην παρασυρθεί κανείς και πει "Ναι, αλλά αυτό προφανώς ήταν ακριβό αυτοκίνητο". Δεν έχει σχέση. Μπορεί ο συγκεκριμένος πελάτης να είχε χρήματα, και να το αγόραζε πιο εύκολα απ’ ότι ένας άνεργος ή πενιχρά αμειβόμενος θα έπαιρνε ένα παπί. Και ειδικά αυτός που αγοράζει με σκληρά κερδισμένα χρήματα, υπολογίζοντας και το τελευταίο ευρώ, αξίζει τον σεβασμό των εμπόρων.

 

Οι εταιρίες που παράγουν μοτοσυκλέτες έχουν τις εξής βασικές ευκαιρίες να ενημερώσουν και να πείσουν τους υποψήφιους πελάτες: 1) Την πρώτη παρουσίαση του μοντέλου στα διεθνή Σαλόνια Μοτοσυκλέτας, μετά ίσως και από σειρά σπαστικών βίντεο teaser όπως συνηθίζεται τώρα τελευταία, 2) Την οδηγική πια διεθνή παρουσίαση για τους δημοσιογράφους, μια πολύ σημαντική πρώτη επαφή με την μοτοσυκλέτα και τους δημιουργούς της, 3) Την διάθεσή της για test ride στην Ελλάδα, τόσο στο περιοδικό όσο και απ’ ευθείας στους υποψήφιους αγοραστές, και 4) μια ακόμα παρότρυνση – υπενθύμιση μέσω των κάθε μορφής διαφημίσεων. Πολλές αντιπροσωπείες στην Ελλάδα αδιαφορούν για το (1), και δεν στέλνουν ποτέ ούτε το ενημερωτικό υλικό, κάνουν το παγώνι για το (2) για να μην ξοδέψουν καθόλου χρήματα, πολλές φορές λέγοντάς μας και ψέματα ("Δεν ξέρουμε τίποτα, δεν μας έχουν ενημερώσει..."), αδιαφορούν πλήρως για το (3) που έχει για κείνους πολύ μικρό κόστος (αν έχει) σε σχέση με την προβολή και τον σεβασμό που οφείλουν να δείχνουν προς τους υποψήφιους αγοραστές, και τελικά αγνοούν και το (4), αποφεύγοντας να διαφημίσουν την μοτοσυκλέτα τους. Και μετά λένε... "Οι πωλήσεις είναι πολύ χαμηλές", αποφεύγοντας να αναφέρουν πως έχουν κάνει ό,τι έπρεπε για να πετύχουν αυτό ακριβώς το αποτέλεσμα: Να μην πουλήσουν. Λες και οι υποψήφιοι αγοραστές θα τρέξουν από μόνοι τους στα μαγαζιά να παρακαλάνε να αγοράσουν μια μοτοσυκλέτα για την οποία η ίδια της η αντιπροσωπεία αδιαφορεί.     

 

Το 2014, αρκετές αντιπροσωπείες με δημοφιλή μοντέλα... ξέμειναν, και δεν είχαν να πουλήσουν, ενώ οι πελάτες τα ζητούσαν. Κακός αρχικός υπολογισμός; Αδυναμία ανεύρεσης επιπλέον μοτοσυκλετών; Φόβος για αρχική παραγγελία μεγαλύτερη από την ζήτηση;  Όπως και νά’χει, η ευθύνη προφανώς δεν ήταν των πελατών, που ήθελαν να δώσουν τα ωραία τους χρήματα, αλλά της αντιπροσωπείας: Θα μπορούσε να πουλήσει παραπάνω αλλά δεν τα κατάφερε.

 

Υπάρχει μια γενική αντίληψη πως τα αξεσουάρ μοτοσυκλέτας και αναβάτη είναι ακριβότερα στην ελληνική απ’ ότι στην ευρωπαϊκή αγορά. Σε πολλές περιπτώσεις αυτό ισχύει, σε άλλες όχι. Κι όμως, όσοι έχουν τα ίδια αξεσουάρ στις ίδιες ή και καλύτερες τιμές απ’ ότι σε χώρες της ΕΕ, μπορεί να μην κάνουν τίποτα για να μάθουμε κι εμείς κι εσείς πως τα έχουν, και σε τι τιμές. Μετά βέβαια, γκρινιάζουν πως οι πελάτες παραγγέλνουν μέσω internet και πως το internet τους κάνει ζημιά, χωρίς οι ίδιοι ούτε να διαθέτουν e-shop, ούτε να διαφημίζουν τα προϊόντα τους, ενημερώνοντας τους υποψήφιους αγοραστές. Άλλοι, ενώ διαθέτουν e-shop, όπου ο πελάτης βλέπει στην οθόνη του διαθέσιμο το προϊόν, ανακαλύπτει όταν κάνει παραγγελία πως τον είχαν παραπληροφορήσει, πως τελικά δεν είναι διαθέσιμο, πως δεν ξέρουμε πότε θα έρθει κλπ κλπ. Αποτέλεσμα; Μένει δυσαρεστημένος και δεν ξαναψωνίζει από κει.         

 

Φίλος έχει μια μοτοσυκλέτα για την οποία είχε ανακοινωθεί μια ανάκληση, κι έπρεπε να αλλαχτούν 2-3  εξαρτήματα του κινητήρα. Βεβαίως, του είπε η αντιπροσωπεία, θα το κάνουμε. Επί δέκα μέρες προσπαθούσε να συνεννοηθεί για το πότε θα την πάει στο εξουσιοδοτημένο συνεργείο. "Να τη φέρω αύριο;" "Πάρε με αύριο να σου πω...", ήταν η απάντηση του υπεύθυνου μηχανικού, κι αυτό τράβηξε πάνω από μια βδομάδα, κάθε μέρα. Τελικά του είπαν να την πάει μια Δευτέρα. Όταν έφτασε η Παρασκευή, με την μοτοσυκλέτα ακόμα στο συνεργείο για εργασία που μάλλον δεν θα έπαιρνε πάνω από μία ώρα, η απάντηση στο τηλεφώνημά του ήταν "Το μεσημέρι θα την πιάσω..." Αργότερα, μετά το μεσημέρι, η απάντηση ήταν "Δεν μπορούμε να την φτιάξουμε, τελικά δεν μας είχαν στείλει όλα τα ανταλλακτικά..."  Τι να πει κανείς; Είναι να μην αγανακτείς; Κάποιο δίκιο είχε αυτός που είπε "Μια εταιρία είναι τόσο καλή, όσο ο χειρότερος υπάλληλός της". Τι να τον κάνεις τον καταπληκτικό διευθυντή αν ο μάστορας διώχνει τους πελάτες; Και βέβαια, πόσο καταπληκτικός είναι αυτός ο διευθυντής, αν δεν μπορεί να καταλάβει πως αυτός ο υπάλληλός του του κάνει μεγάλη ζημιά;

 

Εδώ και χρόνια, τα scooter αποτελούν την κατηγορία best seller στην Ελλάδα. Κι όμως, από πολλές μεριές ακούμε πως υπάρχουν ελλείψεις σε βασικά ανταλλακτικά, έως και αναλώσιμα. Τώρα πια, που οι κατασκευαστές και ευρωπαίοι να μην είναι, έχουν κέντρα διανομής ανταλλακτικών στην Ευρώπη και οι παραγγελίες πηγαίνουν κατ’ ευθείαν εκεί, δεν μπορεί να συμβαίνουν τέτοια πράγματα. Μπορεί ένα ανταλλακτικό να μην υπάρχει ετοιμοπαράδοτο στην Ελλάδα, ακριβώς γιατί ούτε συμφέρει ούτε έχει νόημα πια να υπάρχουν και εδώ μεγάλα στοκ ανταλλακτικών, όταν οι χρόνοι παράδοσης κυμαίνονται από την επόμενη μέρα έως τρεις, για τις σοβαρές εταιρίες. Στις μέρες μας, είναι πολύ δύσκολο να καταπιεί κάποιος το παραμυθάκι "Θα έρθει σε ένα μήνα, πλήρωσε και επιπλέον για να στο φέρω".

 

Παραγγέλνω αναλώσιμα για την συντήρηση της μοτοσυκλέτας μου, από ανεξάρτητο Έλληνα έμπορο, μέσω του e-shop του. Το e-shop υποσχόταν δωρεάν μεταφορικά εντός Αττικής και παράδοση την επόμενη μέρα, με αντικαταβολή. Τέλεια. Μετά από μια βδομάδα, ούτε φωνή ούτε ακρόαση, ενώ είχαν και το mail μου και το τηλέφωνό μου. Τους στέλνω mail, καμία απάντηση. Στις οχτώ μέρες, τους τηλεφωνώ εγώ. Η προσπάθεια της κυρίας που το σήκωσε ήταν να βγάλει πως φταίω εγώ: "Μήπως δεν μας δώσατε σωστό τηλέφωνο; Μήπως σας τηλεφωνήσαμε και δεν το σηκώσατε; Μήπως λουστήκατε με λάθος σαμπουάν;" Μετά, αποφάσισε με βαριά καρδιά να μου παραδώσει την παραγγελία: "Αύριο δύο με πέντε" "Εντάξει". Εκείνο το... αύριο, το περίμενα αλλά δεν ήρθε ποτέ. Τα πράγματα έφτασαν τελικά τρεις μέρες μετά το "αύριο", δώδεκα μέρες μετά την παραγγελία. Θα έπρεπε να την είχα ακυρώσει.

 

Όλα αυτά είναι ένα μικρό μόνο δείγμα όσων συμβαίνουν. Υπάρχουν φυσικά κι αυτοί που κάνουν τις σωστές κινήσεις, που σέβονται τους πελάτες τους, που το παλεύουν με κάθε τρόπο, αυτοί δηλαδή που κάνουν τη δουλειά τους. Πολλοί όμως δεν έχουν καταφέρει να αποβάλλουν κακές πρακτικές του παρελθόντος, δεν μπορούν να καταλάβουν πως τα κορόιδα τελειώνουν σιγά σιγά. Το κυριότερο, δεν έχουν καταλάβει πως αν δεν κάνουν τα βασικά, δεν πρόκειται να επιβιώσουν. Γιατί οι κλασικές εμπορικές κινήσεις για την προώθηση, την πώληση και τον σεβασμό προς τον πελάτη είναι τα απολύτως βασικά, τα απολύτως απαραίτητα, κι όχι τίποτα προχωρημένα πράγματα και υπερβολές... Με άλλα λόγια, και στον τομέα της μοτοσυκλέτας στην Ελλάδα, το επίπεδο είναι τέτοιο που θεωρούνται άριστοι και καταπληκτικοί αυτοί που απλώς κάνουν τη δουλειά τους, αντί να σαμποτάρουν τις πωλήσεις της εταιρίας στην οποία εργάζονται.

Φανταστείτε πόσο θετικά αποτελέσματα θα είχε κάποιος που όχι απλώς θα έκανε καλά την δουλειά του, αλλά και κάτι παραπάνω. Τι χρειάζεται γι’ αυτό; Μόνο λίγη συγκίνηση, συν-κίνηση.   

Τώρα είναι η ευκαιρία για όσους ξέρουν πως να κινηθούν, και κινούνται.

 

---------------------------------------

Η κλοπή.

Ακόμα δεν έχουμε νέα από το MV Agusta που μας έκλεψαν. Ούτε ένα γράμμα, ούτε ένα τηλεφώνημα. Ξέρουμε όμως πως οι αναγνώστες μας θα το γνωρίσουν αμέσως αν το δουν κάπου, οπότε ας μας ειδοποιήσουν κιόλας!

editorial 533 - η Νίκη και τα φτερά της

Από το

Μαύρο Σκύλο

31/3/2014

Πόσο μακριά έφτασε η έμπνευση που χάρισε σε όλο τον κόσμο η περίφημη Νίκη της Σαμοθράκης; Και πως γύρισε σε μας αυτή η έμπνευση, από την Ιαπωνία πίσω στην Ελλάδα, μέσω ανθρώπων που είχαν μαύρη μουτζούρα κάτω από τα νύχια τους;

 

Ο Gihei Honda προερχόταν από οικογένεια αγροτών, από πάππο προς πάππου που λένε, είχε πολεμήσει στον Ρωσο-Ιαπωνικό πόλεμο, κι αργότερα, άνοιξε ένα σιδεράδικο, όπου επισκεύαζε και ποδήλατα. Πήγαινε στο Τόκυο, αγόραζε παλιά ποδήλατα, τα ανακατασκεύαζε και τα πουλούσε. Ο πρωτότοκός του ο Soichiro είχε γεννηθεί το 1906, κι από μικρό παιδάκι, βοηθούσε τον πατέρα του, βάζοντας τη μουτζούρα από νωρίς στη ζωή του. Αρκετά χιλιόμετρα από το σπίτι του, βρισκόταν ένα αποφλοιωτήριο ρυζιού, κι ο παππούς του μικρού Soichiro τον έπαιρνε στην πλάτη τζιτζίνα ως εκεί. Ο μικρός περνούσε ώρες παρακολουθώντας μια σπάνια για την εποχή βενζινοκίνητη μηχανή που έδινε κίνηση στο μύλο. Tο ’14, ενώ ήταν στη δευτέρα τάξη, είχε την τύχη να δει ένα αεροπλάνο, που το πιλοτάριζε ο Άγγλος Niles Smith. O Soichiro έφτιαξε "γυαλιά" αεροπόρου από χαρτόνι, έβαλε έλικες από μπαμπού στο ποδήλατό του κι επί μήνες τρομοκρατούσε τους ανθρώπους και τις κότες του χωριού με τα γρήγορα περάσματά του. Ο πρώτος κάγκουρας;

Μετά από οχτώ χρόνια στο σχολείο, ο 15χρονος Soichiro μπήκε το 1922 μαθητευόμενος σε ένα συνεργείο αυτοκινήτων στο Τόκυο, μακριά από το σπίτι του, κι έμεινε έκπληκτος από το πόσα αυτοκίνητα κυκλοφορούσαν εκεί. Στο Komyo, το χωριό του κοντά στο Hamamatsu, θα ήταν τυχερός αν έβλεπε ένα το μήνα. Η πρώτη του δουλειά όμως στην ART Shokai (το συνεργείο που λέγαμε), ήταν άσχετη με αυτοκίνητα: έπρεπε κάθε μέρα να κουβαλάει το μούλικο του ιδιοκτήτη στην πλάτη του, και τον είχε πιάσει απελπισία, καθώς έβλεπε το όνειρό του να απομακρύνεται. Μπορεί να μην γινόταν ποτέ μηχανικός αυτοκινήτων. Ήταν δυστυχής και θα τα παράταγε αν δεν ντρεπόταν να αντικρίσει τους γονείς του. Αυτό που τον βοήθησε ήταν ο μεγάλος σεισμός του 1923, που σχεδόν κατέστρεψε την Art Shokai όπως άλλωστε και την γύρω περιοχή, με αποτέλεσμα να φύγουν οι άλλοι εργαζόμενοι πίσω στα σπίτια τους. Έμεινε μόνο ο ιδιοκτήτης, ο Yuzo Sakakibara, ο αρχιμηχανικός και ο Honda, οπότε αναγκαστικά έκανε τα πάντα, κι έμαθε γρήγορα. Επιπλέον, ο Sakakibara ήταν τρελός με τους αγώνες, και συμφώνησε να ξεκινήσει ο μαθητευόμενος Honda την κατασκευή ενός αγωνιστικού αυτοκινήτου, στον ελεύθερό του χρόνο φυσικά, δηλαδή το βράδυ. Κάπου είχαν βρει έναν αεροπορικό κινητήρα Curtis-Wright, V8 8.000 κυβικών και 100 ίππων. Εκτός από τον κινητήρα, ο Honda έφτιαξε τα πάντα μόνος του, ακόμα και τις ακτίνες των ξύλινων τροχών! Το αυτοκίνητο ήταν γρήγορο και κέρδισε απρόσμενα πολλούς αγώνες. Εκτός όμως από τα αυτοκίνητα, του άρεσαν φυσικά και οι μοτοσυκλέτες. Επιβιώνει μια φωτογραφία του 15χρονου Soichiro πάνω σε μια μοτοσυκλέτα με καλάθι, από το 1922 ή το 1923.

 

Στα 21 του, άνοιξε παράρτημα της ART στο Hamamatsu, συνεχίζοντας να κατασκευάζει πρωτότυπα αγωνιστικά αυτοκίνητα – πάντα στον ελεύθερό του χρόνο – που οδηγούσε ο ίδιος στους αγώνες. Εννιά χρόνια αργότερα, το 1936, είχε ένα ατύχημα σε αγώνα, όχι από δικό του λάθος, με αποτέλεσμα να διαλυθεί η αριστερή μεριά του προσώπου του, να βγάλει τον ώμο του και να σπάσει και τους δύο καρπούς του. Είχε προλάβει όμως να βγάλει την μεγαλύτερη μέση ωριαία που είχε επιτευχθεί ποτέ στην Ιαπωνία. Συνήλθε, και το ’37 ξεκίνησε να φτιάχνει ελατήρια πιστονιών, μελετώντας μόνος του μεταλλουργία και χύτευση. Επέκτεινε τις κατασκευαστικές του δραστηριότητες και κατά την διάρκεια του πολέμου, οι εγκαταστάσεις του όμως βομβαρδίστηκαν και ισοπεδώθηκαν από σεισμό το 1945. Πούλησε όμως το στοκ των ελατηρίων και των πιστονιών του στην Toyota, για το ισόποσο των σχεδόν 800.000 δολαρίων σήμερα. Αποφάσισε να περάσει τον επόμενο ένα χρόνο γλεντώντας με τους φίλους του, φτιάχνοντας το δικό του ουίσκι. Και το έκανε. Κι αν σήμερα υπάρχει η Honda όπως την ξέρουμε, αυτό οφείλεται και στην Toyota, και στα τρικούβερτα γλέντια του Soichiro.

To ’46, ξεκίνησε το Τεχνολογικό Ινστιτούτο Ερευνών Honda, τον πρόδρομο της Honda Motor Company, και, μας τα έπρηξες με τον Ηοnda, τι σχέση έχει επιτέλους με την Νίκη της Σαμοθράκης; Όλη αυτή μου η έρευνα για τα χρόνια της ζωής του Soichiro πριν ξεκινήσει να φτιάχνει μοτοσυκλέτες, ξεκίνησε από μία απορία μου: Πως προέκυψε το λογότυπο των μοτοσυκλετών της Honda, το πασίγνωστο "Φτερό"; Θα περίμενε κανείς πως θα ήταν γνωστή η ιστορία ενός από τα πιο γνωστά λογότυπα του κόσμου. Αλλά όχι. Στην βιβλιοθήκη του ΜΟΤΟ έχουμε πολλά βιβλία για την Honda, ακόμα και στα Ιαπωνικά που δεν ξέρουμε να διαβάζουμε. Τίποτα σχετικό δεν γράφεται εκεί. Τυχαία όμως, ψάχνοντας για την ιστορία των τετράχρονων trial της Honda, έπεσα πάνω στο site του Joan Forrellad, το onlytrial.com, που επί δεκαετίες ασχολείται με το θέμα. Εκεί, υπάρχει ένα άρθρο που αναφέρει πως ο Soichiro επέλεξε τον συμβολισμό των φτερών της θεάς Νίκης, και ειδικότερα από την απεικόνισή τους στο περίφημο άγαλμα της Νίκης της Σαμοθράκης, για να δώσει στην νέα του τότε εταιρεία ένα σύμβολο.

Επικοινώνησα με τον Joan για να μάθω από πού βρήκε αυτή την πληροφορία: "Ήταν πολύ δύσκολο, και μου πήρε χρόνια. Ευτυχώς όμως, καθώς έχω πολλούς καλούς φίλους από την Ιαπωνία, αρκετούς που ήταν κοντά στον Soichiro την δεκαετία του ’60 και του ’70, κατάφερα να μάθω αυτά που έγραψα στο άρθρο μου." Δεν είχα τον χρόνο για να "σκαλίσω" στην Ιαπωνία μήπως μάθω κάτι περισσότερο, πριν γράψω αυτό το editorial (θα το κάνω όμως). Άρχισα να σκέφτομαι το πως έφτασε ως τον Soichiro η Nίκη της Σαμοθράκης, αφού όπως είδατε δεν έκανε αυτό που θα λέγαμε κλασικές σπουδές. Και πριν ξεκινήσει την Honda, δεν γνωρίζω να έχει ταξιδέψει εκτός Ιαπωνίας, οπότε κομμάτι δύσκολο να είχε επισκεφθεί το Λούβρο, όπου εκτίθεται από το 1883 η Νίκη της Σαμοθράκης. Στην Ιαπωνία όμως, είναι πολύ γνωστή και αγαπητή η αρχαία Ελλάδα, η ιστορία και η μυθολογία της. Υπάρχει ακόμα και το νησί της ελιάς, κατάφυτο με ελιές, πλήρες με αντίγραφα αρχαίων ναών! Ίσως τελικά ο Soichiro να μην έκανε μόνο πάρτυ τον ένα χρόνο των διακοπών του, αλλά να άνοιξε και κανένα βιβλίο.

Ξέρουμε πως ήταν κάπου ανάμεσα στο 220-185 π.Χ. όταν αφιερώθηκε το άγαλμα της Θεάς Νίκης στο ιερό των Μεγάλων Θεών, των Καβείρων, στην Σαμοθράκη. Φτιάχτηκε από Παριανό μάρμαρο και τοποθετήθηκε στην πλώρη ενός πέτρινου πολεμικού πλοίου από ασβεστόλιθο, μέσα σε μια λιμνούλα. Με τα φτερά της απλωμένα προς τα πίσω, το στήθος προτεταμένο, το λεπτό της φόρεμα με τις δραματικές του πτυχές κολλημένο πάνω της και το κεφάλι της που προφανώς κράταγε ψηλά (λέω προφανώς γιατί δεν έχει βρεθεί ακόμα το κεφάλι), έμοιαζε σαν να είχε μόλις προσνηωθεί στην πλώρη του πλοίου, παροτρύνοντας τον στόλο προς την νίκη. Άγνωστο ποιος ήταν ο γλύπτης, ή ποια ναυμαχία μνημονεύει. Η βάση του, η πλώρη του πλοίου, ήταν από Ροδίτικο μάρμαρο, και παρόμοια αγάλματα σε πλώρες έχουν βρεθεί από την Μικρά Ασία ως την Λιβύη. Η Νίκη της Σαμοθράκης βρέθηκε το 1863 από έναν ερασιτέχνη Γάλλο αρχαιολόγο, τον Charles Champoiseau, που ήταν τότε υποπρόξενος της Γαλλίας στην Αδριανούπολη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Έφτασε στο Λούβρο έναν χρόνο μετά.

 

Με το δεδομένο πως ο Soichiro είχε ασχοληθεί πολύ περισσότερο με αυτοκίνητα πριν τον πόλεμο, παρά με μοτοσυκλέτες, μπορεί να είχε ήδη γνωρίσει την Νίκη της Σαμοθράκης από κει, και συγκεκριμένα από τα αυτοκίνητα της Rolls-Royce, μαθαίνοντας αργότερα ποια απεικόνιζε η φτερωτή κυρία πάνω στην τάπα των ψυγείων τους, που κι αυτά ήταν σε στυλ αρχαίων ελληνικών ναών. Το ψυγείο τους μπορείτε να το φανταστείτε σαν την μπροστινή όψη του Παρθενώνα, με την θεά Νίκη στην κορυφή του αετώματος, πράγμα που είναι και αλήθεια, γιατί από κει έχει έρθει και η έμπνευση για την χαρακτηριστική εμφάνιση των Rolls-Royce. Είναι μια ωραία ιστορία, με εστέτ λάτρεις της τέχνης και ερωμένες βαρόνων...

Ανάμεσα σ’ αυτούς που είχαν μαγευτεί από το μεγαλείο και την αίσθηση της κίνησης της Νίκης της Σαμοθράκης, ήταν και ο πρώτος διευθύνων σύμβουλος της Rolls-Royce, ο Claude Goodman Johnson. Mια από τις αγαπημένες του ασχολίες ήταν να επισκέπτεται μουσεία και γκαλερί. Είχε κάνει πολλά ταξίδια στο Παρίσι, περνώντας ατέλειωτες ώρες στο Λούβρο. Έτσι, όταν το 1910 είχε την ιδέα για μια μασκότ που θα κοσμούσε το ψυγείο των Rolls-Royce, ήξερε τι ήθελε: "Θέλω κάτι πανέμορφο," είπε στον γλύπτη Charles Sykes, "πήγαινε στο Λούβρο να ρίξεις μια ματιά στην Νίκη της Σαμοθράκης". Ο Charles το έκανε, αλλά λίγο η καλλιτεχνική του περηφάνια, λίγο το μεγαλείο της Νίκης, δεν του επέτρεψαν να αντιγράψει ακριβώς την θεά. Προτίμησε να της δώσει μια πιο λεπτεπίλεπτη όψη, να την κάνει πιο συλφίδα, κάτι που θεωρούσε πως θα εξέφραζε καλύτερα την χάρη, το αθόρυβο και την ήρεμη δύναμη των αυτοκινήτων της θρυλικής μάρκας. Ο Charles είχε μπει πολλές φορές στις Rolls-Royce του πάτρονά του John Montagu, δεύτερου βαρόνου Montagu του Beaulieu, οπότε είχε άποψη. O βαρόνος, φανατικός των αυτοκινήτων, είχε ξεκινήσει το 1902 το περιοδικό The Car Illustrated, με γραφεία στην πλατεία Piccadilly παρακαλώ. Επίσης, είχε γνωρίσει και την Eleanor Thornton, προσωπική βοηθό του βαρόνου από το ξεκίνημα του περιοδικού και του Automobile Club. H "Τhorn" ή "Τhorny" όπως την φώναζαν οι φίλοι της (τώρα φταίω εγώ που η απόσταση από το Thorny ως το Horny είναι μικρή;), όχι μόνο έγινε το αγαπημένο μοντέλο του γλύπτη Sykes, αλλά και δια βίου ερωμένη του βαρόνου Montagu, εν γνώσει και με την ανοχή της γυναίκας του. Όπως είδα σε φωτογραφίες, το σώμα της Eleanor δεν είχε σχέση με την συλφίδα μασκότ, αλλά ήταν φυσικό ο έμμισθος του βαρόνου γλύπτης να θέλει να την κολακέψει. Όλοι όμως όσοι ήξεραν την Eleanor, αναγνώρισαν το πρόσωπό της στην μασκότ του ψυγείου, την πιο διάσημη στο χώρο του αυτοκινήτου. Στην αρχή είχε ονομαστεί The Spirit of Speed, γρήγορα όμως άλλαξε σε Spirit of Ecstasy, κάτι που θεωρήθηκε πιο ταιριαστό με τον χαρακτήρα της Rolls-Royce. H Εleanor όμως έχει και μια άλλη, τραγική όμως, σύνδεση με τον ελλαδικό χώρο, εκτός από το ότι δάνεισε το πρόσωπό της σε μια μεταλλαγμένη Νίκη της Σαμοθράκης: Το πλοίο SS Persia που την μετέφερε προς την Ινδία, μαζί με τον βαρόνο, τορπιλίστηκε από γερμανικό υποβρύχιο το 1915 ανοιχτά της Κρήτης. Ο Montagu επιβίωσε, η Eleanor όχι.

 

Από το πρώτο-πρώτο λογότυπο της Honda, το 1947, υπάρχει μια αναφορά στα φτερά της Νίκης της Σαμοθράκης. Από το 1949, στο model C, την θέση της κουκλάρας Νίκης έχει πάρει ένας μπρατσαράς, αλλά με τα φτερά και τη στάση του δρομέα που τερματίζει πρώτος. Το 1954, τα πρώτα Benly είχαν δύο φτερά, ενώ από το 1955 καθιερώνεται το άσπρο φτερό με τα αρχικά "ΗΜ" από κάτω του, σε μαύρο φόντο. Μια σημαντική αλλαγή ήρθε το ’73-’74, όταν το φτερό συνδυάστηκε με το όνομα Honda, για να γίνει πιο στυλιζαρισμένο στην έκδοση που χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα.

Όταν ο άγνωστος γλύπτης τελείωνε την Νίκη της Σαμοθράκης, πριν από 2200 χρόνια, ούτε που θα μπορούσε να φανταστεί πως θα γινόταν έμπνευση για το πιο διάσημο έμβλημα στο χώρο του αυτοκινήτου αλλά και σήμα κατατεθέν της πιο μεγάλης εταιρείας μοτοσυκλετών, που θα κυνηγούσε και θα κατακτούσε την νίκη σε κάθε κατηγορία αγώνων. Το μόνο που μας μένει είναι να μάθουμε επιτέλους τι ήταν οι Κάβειροι και τα μυστήριά τους...